confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۱
ویرایش
نامه امام علی به امام حسن: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
(←منابع) |
(اصلاح ارقام) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امام علی}} | {{امام علی}} | ||
'''نامه امام علی به امام حسن''' نامه‌ای | '''نامه امام علی به امام حسن''' نامه‌ای با محتوای مسائل اخلاقی است که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] آن را پس از [[جنگ صفین|جنگ صِفّین]] به فرزندش [[امام حسن علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] نوشت. محققان این نامه را در تبیین مسائل تربیتی جامع ارزیابی کرده‌اند. برخی مسائل مهم مطرح شده در این نامه عبارتند از: تبیین مراحل خودسازی و ارزش‌های اخلاقی، اخلاق اجتماعی، تربیت فرزند و روش تربیت او، ضرورت توجه به معنویات و بیان معیارهای روابط اجتماعی. | ||
این نامه | این وصیت‌نامه از مشهورترین نامه‌های امام است که در منابع پیش از سید رضی نیز نقل شده است. با توجه به سندهای مختلف این روایت، و نیز با توجه به محتوای بلند آن، این نامه را معتبر ارزیابی کرده‌اند. شیعیان بر این باورند، امام علی(ع) با در نظر گرفتن رابطه پدر و فرزندیِ انسان‌های عادّی، این نامه را نوشته است و به همین دلیل در این نامه از تعابیری استفاده شده که مناسب افراد معصوم نیست. | ||
علاوه بر ترجمه‌ها و شرح‌های کاملِ نهج‌البلاغه، این نامه ترجمه‌ها و شرح‌های مستقلی نیز دارد که از جمله آنها می‌توان به «پند جاوید» اثر [[محمدتقی مصباح یزدی]] و ««حیات جاوید»» تألیف [[سید محمدمحسن حسینی طهرانی]] اشاره کرد. | |||
== معرفی و اهمیت == | == معرفی و اهمیت == | ||
نامۀ امام علی(ع) به امام حسن(ع)، یکی از [[فهرست نامه‌های نهج البلاغه|نامه‌های نقل شده در نهج البلاغه]] در موضوع [[اخلاق]] است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۴۵۸.</ref> برخی محققان این نامه را دوره‌ای کامل در تربیت نفس، خودسازی و [[سیر و سلوک]]<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۴۵۸.</ref> بلکه دایرة المعارف کامل تربیتی دانسته‌اند.<ref>طاهرزاده، فرزندم این چنین باید بود، ۱۳۹۳ش، ج۱، ص۲۰.</ref> [[محمدتقی مصباح یزدی]] از شارحان این نامه، معتقد است، علاوه بر معارف والایی که در این نامه وجود دارد، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در بیان مطالب، به نکات روانشناسی و تربیتی نیز توجه کرده است.<ref>مصباح یزدی، پند جاوید، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۲۳.</ref> | نامۀ امام علی(ع) به امام حسن(ع)، یکی از [[فهرست نامه‌های نهج البلاغه|نامه‌های نقل شده در نهج البلاغه]] در موضوع [[اخلاق]] است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۴۵۸.</ref> برخی محققان این نامه را دوره‌ای کامل در تربیت نفس، خودسازی و [[سیر و سلوک]]<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۴۵۸.</ref> بلکه دایرة المعارف کامل تربیتی دانسته‌اند.<ref>طاهرزاده، فرزندم این چنین باید بود، ۱۳۹۳ش، ج۱، ص۲۰.</ref> [[محمدتقی مصباح یزدی]] از شارحان این نامه، معتقد است، علاوه بر معارف والایی که در این نامه وجود دارد، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در بیان مطالب، به نکات روانشناسی و تربیتی نیز توجه کرده است.<ref>مصباح یزدی، پند جاوید، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۲۳.</ref> | ||
مطابق نقل [[سید رضی]] در [[نهج البلاغه]]، امام علی(ع) این نامه را هنگام بازگشت از [[جنگ صفین]] ([[سال ۳۷ هجری قمری|سال ۳۷ق]]<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref>) و در «حاضِرِین» (یا حاضِرَیْن: منطقه ای در [[شام]]{{یاد|برای دیدن احتمالات دیگر درباره این کلمه نگاه کنید به: شوشتری، بهج الصباغه، ۱۳۷۶ش، ج۸، ص۳۱۳-۳۱۵.}}) نگاشته است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، نامه ۳۱، ص۳۹۱.</ref> اگر چه در نهج البلاغه و بیشتر منابع دیگر<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۵۱۰؛ ابن‌شعبه حرّانی، تحف العقول،۱۴۰۴ق، ص۶۸.</ref>، این وصیت خطاب به [[امام حسن علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] نوشته شده،<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۴۵۹.</ref> اما در برخی از نقل‌ها نیز آمده است، مخاطب این نامه [[محمد حنفیه]] بوده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۸۴.</ref> همچنین بر اساس آنچه در منابع دیگر ذکر شده، بخشی از نامه ۳۱ نهج البلاغه، خطاب به امام حسن(ع) و بخش دیگری از آن نیز خطاب به محمد حنفیه بوده است.<ref>ابن‌عبد ربّه، العقد الفرید، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۰-۱۰۲.</ref> | مطابق نقل [[سید رضی]] در [[نهج البلاغه]]، امام علی(ع) این نامه را هنگام بازگشت از [[جنگ صفین|جنگ صِفّین]] ([[سال ۳۷ هجری قمری|سال ۳۷ق]]<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref>) و در «حاضِرِین» (یا حاضِرَیْن: منطقه ای در [[شام]]{{یاد|برای دیدن احتمالات دیگر درباره این کلمه نگاه کنید به: شوشتری، بهج الصباغه، ۱۳۷۶ش، ج۸، ص۳۱۳-۳۱۵.}}) نگاشته است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، نامه ۳۱، ص۳۹۱.</ref> اگر چه در نهج البلاغه و بیشتر منابع دیگر<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۵۱۰؛ ابن‌شعبه حرّانی، تحف العقول،۱۴۰۴ق، ص۶۸.</ref>، این وصیت خطاب به [[امام حسن علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] نوشته شده،<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۴۵۹.</ref> اما در برخی از نقل‌ها نیز آمده است، مخاطب این نامه [[محمد حنفیه]] بوده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۸۴.</ref> همچنین بر اساس آنچه در منابع دیگر ذکر شده، بخشی از نامه ۳۱ نهج البلاغه، خطاب به امام حسن(ع) و بخش دیگری از آن نیز خطاب به محمد حنفیه بوده است.<ref>ابن‌عبد ربّه، العقد الفرید، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۰۰-۱۰۲.</ref> | ||
به باور برخی محققان، امام علی(ع) در نوشتن این نامه اهدافی داشت که با اصول و روش‌هایی در صدد دستیابی به آن است.<ref>بهشتی، دیگران، «نظام تربیتی اخلاقی در نامه ۳۱ نهج البلاغه»، ص۲۰.</ref> این اهداف، اصول و روش‌ها چنین است: | به باور برخی محققان، امام علی(ع) در نوشتن این نامه اهدافی داشت که با اصول و روش‌هایی در صدد دستیابی به آن است.<ref>بهشتی، دیگران، «نظام تربیتی اخلاقی در نامه ۳۱ نهج البلاغه»، ص۲۰.</ref> این اهداف، اصول و روش‌ها چنین است: | ||