پرش به محتوا

خطبه اشباح: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۱: خط ۲۱:
شماره ترتیبی این خطبه در نسخه‌های نهج البلاغه، متفاوت است.
شماره ترتیبی این خطبه در نسخه‌های نهج البلاغه، متفاوت است.
== معرفی خطبه ==
== معرفی خطبه ==
خطبه اشباح یکی از خطبه‌های نهج البلاغه است که آن را یکی از خطبه‌های پرارزش و پرمحتوای آن دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۶.</ref> ابن‌ابی‌الحدید در تبیین فصاحت و بلاغت بسیار بالای این خطبه، آن را با سخن فصیحان عرب مقایسه کرده، معتقد است نسبت سخن فصیحان عرب به این خطبه، مانند نسبت خاک به طلای خالص ناب است.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۴۲۵.</ref> مطابق نقل سید رضی در نهج البلاغه، این خطبه به درخواست شخصی خوانده شد که از امام علی(ع) خواست خدا را برای او چنان توصیف کند که گویا خدا را با چشم خود می‌بیند. بر اساس این نقل امام علی(ع) با شنیدن این درخواست، خشمگین شد؛ مردم را جمع کرد و این خطبه را بر منبر مسجد کوفه خواند.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۹۱، ص۱۲۴.</ref> در توضیح اینکه چرا این درخواست خشم امام علی(ع) را در پی داشته، احتمال‌هایی مطرح شده است؛ از جمله اینکه شخص انتظار داشت صفات خدا، همانند صفات مخلوق باشد تا بتواند او را ببیند،<ref>هاشمی خویی، منهاج البلاعه، ۱۴۰۰ق، ج۶، ص۲۸۷.</ref> یا چرا مسلمانان پس از گذشت سال‌های طولانی از ظهور اسلام، هنوز با صفات خدا آشنا نبودند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۹.</ref>
خطبه اشباح یکی از خطبه‌های نهج البلاغه است که آن را یکی از خطبه‌های پرارزش و پرمحتوای آن دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۶.</ref> ابن‌ابی‌الحدید در تبیین فصاحت و بلاغت بسیار بالای این خطبه، آن را با سخن فصیحان عرب مقایسه کرده، معتقد است نسبت سخن فصیحان عرب به این خطبه، مانند نسبت خاک به طلای خالص ناب است.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۴۲۵.</ref>  
 
مطابق نقل سید رضی در نهج البلاغه، این خطبه به درخواست شخصی خوانده شد که از امام علی(ع) خواست خدا را برای او چنان توصیف کند که گویا خدا را با چشم خود می‌بیند. بر اساس این نقل امام علی(ع) با شنیدن این درخواست، خشمگین شد؛ مردم را جمع کرد و این خطبه را بر منبر مسجد کوفه خواند.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۹۱، ص۱۲۴.</ref> در توضیح اینکه چرا این درخواست خشم امام علی(ع) را در پی داشته، احتمال‌هایی مطرح شده است؛ از جمله اینکه شخص انتظار داشت صفات خدا، همانند صفات مخلوق باشد تا بتواند او را ببیند،<ref>هاشمی خویی، منهاج البلاعه، ۱۴۰۰ق، ج۶، ص۲۸۷.</ref> یا چرا مسلمانان پس از گذشت سال‌های طولانی از ظهور اسلام، هنوز با صفات خدا آشنا نبودند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۹.</ref>


درباره علت نام‌گذاری این خطبه به اشباح، احتمال‌های ذیل ذکر شده است:
درباره علت نام‌گذاری این خطبه به اشباح، احتمال‌های ذیل ذکر شده است:
خط ۲۷: خط ۲۹:
* کلمه «اشباح» در این خطبه به کار رفته است (مطابق برخی نقل‌های دیگر<ref>نگاه کنید به: شیخ صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۷۹.</ref> غیر از نهج البلاغه)؛<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۸.</ref>
* کلمه «اشباح» در این خطبه به کار رفته است (مطابق برخی نقل‌های دیگر<ref>نگاه کنید به: شیخ صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۷۹.</ref> غیر از نهج البلاغه)؛<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۱۸.</ref>
* اشباح به معنای هر چیزی است که از دور و به صورت غیرواضح دیده شود؛ از آنجا که در این خطبه از اموری سخن گفته شده، که برای شنونده چندان واضح نبوده، این خطبه را اشباح نامیده‌اند.<ref>شهیدی، ترجمه نهج البلاغه، ۱۳۷۸ش، ص۴۷۱.</ref>  
* اشباح به معنای هر چیزی است که از دور و به صورت غیرواضح دیده شود؛ از آنجا که در این خطبه از اموری سخن گفته شده، که برای شنونده چندان واضح نبوده، این خطبه را اشباح نامیده‌اند.<ref>شهیدی، ترجمه نهج البلاغه، ۱۳۷۸ش، ص۴۷۱.</ref>  
 
شماره ترتیب این خطبه در نسخه‌های مختلف نهج البلاغه، متفاوت است:
{{جدول واکنش‌گرا/شروع}}
{{جدول واکنش‌گرا/شروع}}
{| class="{{جدول واکنش‌گرا/کلاس پیشفرض}}"
{| class="{{جدول واکنش‌گرا/کلاس پیشفرض}}"
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۱

ویرایش