پرش به محتوا

خطبه شقشقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۷: خط ۵۷:


در مقابل برخی سنی‌مذهبان صحت انتساب این خطبه به امام علی را انکار کرده‌،<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> آن را ساخته سید رضی یا سید مرتضی دانسته‌اند.<ref>دوانی، «سید رضی مؤلف نهج البلاغه»، ۱۳۷۳ش، ص۱۲۶.</ref> به گفته ابن‌میثم علت انکار این خطبه از سوی سنی‌مذهبان این بوده که به باور آنها، صحابه هیچ اختلافی در امر خلافت پیامبر نداشتند، و از آنجا که در این خطبه اختلاف امام علی با سه خلیفه قبلی بیان شده است، باید آن را انکار کرد، تا از به وجود آمدن فتنه در بین مسلمان‌ها جلوگیری شود.<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> این در حالی است که این خطبه در آثار قبل از تنظیم [[نهج البلاغه]] نیز وجود داشته است؛<ref>نگاه کنید به: جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref> چنان‌که [[شیخ صدوق]] (متوفای ۳۸۱ق) در [[علل الشرائع (کتاب)|علل الشرائع]]<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱.</ref> و در [[معانی الاخبار (کتاب)|معانی الاخبار]] این خطبه را نقل کرده است.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۳۶۱-۳۶۲.</ref> مکارم شیرازی معتقد است، اهل‌سنت باید بدون پیش‌داوری، با احادیث مواجه شوند تا ذهنیت خود را اصلاح کنند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۲۰.</ref>
در مقابل برخی سنی‌مذهبان صحت انتساب این خطبه به امام علی را انکار کرده‌،<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> آن را ساخته سید رضی یا سید مرتضی دانسته‌اند.<ref>دوانی، «سید رضی مؤلف نهج البلاغه»، ۱۳۷۳ش، ص۱۲۶.</ref> به گفته ابن‌میثم علت انکار این خطبه از سوی سنی‌مذهبان این بوده که به باور آنها، صحابه هیچ اختلافی در امر خلافت پیامبر نداشتند، و از آنجا که در این خطبه اختلاف امام علی با سه خلیفه قبلی بیان شده است، باید آن را انکار کرد، تا از به وجود آمدن فتنه در بین مسلمان‌ها جلوگیری شود.<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> این در حالی است که این خطبه در آثار قبل از تنظیم [[نهج البلاغه]] نیز وجود داشته است؛<ref>نگاه کنید به: جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref> چنان‌که [[شیخ صدوق]] (متوفای ۳۸۱ق) در [[علل الشرائع (کتاب)|علل الشرائع]]<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱.</ref> و در [[معانی الاخبار (کتاب)|معانی الاخبار]] این خطبه را نقل کرده است.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۳۶۱-۳۶۲.</ref> مکارم شیرازی معتقد است، اهل‌سنت باید بدون پیش‌داوری، با احادیث مواجه شوند تا ذهنیت خود را اصلاح کنند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۲۰.</ref>
== غصب خلافت ==
[[غصب خلافت]] مطرح شده در شقشقیه و نقد امام از خلفا، امور عجیبی نیست که باعث انکار صدور خطبه شود چه اینکه خواه در کلام امام علی (ع) در غیر این خطبه و خواه در کلام غیر [[شیعه]] به سهولت می‌توان این موارد را مشاهده کرد. در ذیل جهت تقریب به ذهن نمودن این امور صرفاً به بعضی از موارد اشاره می‌شود.
=== موضع امام (ع) نسبت به خلفا در غیر از شقشقیه ===
در خطبه‌ای که [[جاحظ]] (متوفای ۲۵۵ق؛ یعنی حدود یک قرن و نیم قبل از تدوین نهج البلاغه) در [[البیان و التبیین]] از امیرالمؤمنین (ع) نقل می‌کند چنین آمده است: «... آن دو [خلفای اول و دوم] گذشتند و سومی [خلیفه سوم] بپاخاست چون کلاغ، همتش شکمش بود؛ وای بر او، اگر دو بالش کنده می‌شد و سرش جدا، بهترش بود.»<ref>الجاحظ، البیان والتبیین، ص۲۳۸.</ref> [[ابن ابی‌الحدید|ابن ابی الحدید]] نیز همین خطبه را از جاحظ، نقل می‌کند.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۷۶.</ref>
[[ابن عبد ربه]] (متوفای ۳۲۸ق) نیز که قبل از [[سید رضی]] زیسته است در [[العقد الفرید]] همین را با اندک اختلافی نقل می‌کند.<ref>ابن عبد ربه، العقد الفرید، ج۴، ص۱۵۷.</ref>
=== غصب خلافت توسط ابوبکر و عمر در کلام معاویه ===
[[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] در نامه‌ای خطاب به [[محمد بن ابی‌بکر|محمد بن ابی بکر]] می‌گوید که پس از وفات [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر (ص)]]، «پدر تو [یعنی ابوبکر] و فاروقش [یعنی عمر] نخستین کسانی بودند که حق او [یعنی علی(ع)] را از او سلب کردند و در حکومت با او مخالفت کردند. آن دو [یعنی ابوبکر و عمر] بر این کار متحد شدند…»<ref>المسعودی، مروج الذهب ومعادن الجوهر، ج۳، صص۱۲–۱۳.</ref>


== تک‌نگاری‌ها ==
== تک‌نگاری‌ها ==
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۴٬۹۳۸

ویرایش