پرش به محتوا

زرتشت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
'''زَرْتُشْتْ''' یا '''زَرْدُشْتْ''' پیامبر [[ایران]] باستان است. عده‌ای او را مروج [[یکتاپرستی]] معرفی کرده‌اند که آهورامزدا را تبلیغ می‌کرد و خدایان باستانی آریاییان را باطل می‌دانست. او آتش را یکی از مظاهر خدای روشنایی می‌دانست. برخی از مورخان او را اختلافی‌ترین شخصیت تاریخ دانسته‌اند. نقل شده است که زرتشت در سال ۶۶۰ قبل از میلاد به دنیا آمده و در سال ۶۳۰ قبل از میلاد به پیامبری مبعوث شده و در سال ۵۸۳ قبل از میلاد در سن ۷۷ سالگی در آتشکده‌ای در [[بلخ]] کشته شده است.   
'''زَرْتُشْتْ''' یا '''زَرْدُشْتْ''' پیامبر [[ایران]] باستان است. عده‌ای او را مروج [[یکتاپرستی]] معرفی کرده‌اند که آهورامزدا را تبلیغ می‌کرد و خدایان باستانی آریاییان را باطل می‌دانست. او آتش را یکی از مظاهر خدای روشنایی می‌دانست. برخی از مورخان او را اختلافی‌ترین شخصیت تاریخ دانسته‌اند. نقل شده است که زرتشت در سال ۶۶۰ قبل از میلاد به دنیا آمده و در سال ۶۳۰ قبل از میلاد به پیامبری مبعوث شده و در سال ۵۸۳ قبل از میلاد در سن ۷۷ سالگی در آتشکده‌ای در [[بلخ]] کشته شده است.   


کتاب مقدس زرتشت، [[اوستا|اَوِسْتا]] نام دارد. برخی مورخان بر این عقیده‌اند که [[توحید|توحیدی]] بودن یا [[ثنویت|دوگانه‌پرستی]] زرتشت روشن نیست. پیروان زرتشت به نام‌هایی مانند [[مجوس|مَجوسی]]، گَبر و پارسی خوانده می‌شوند. [[قرآن]]، تنها یکبار در [[آیه ۱۷ سوره حج]] پس از چند دین توحیدی و پیش از ذکر [[مشرک|مشرکان]] واژه مجوس را به کار برده است.
کتاب مقدس زرتشت، [[اوستا|اَوِسْتا]] نام دارد. برخی مورخان بر این عقیده‌اند که [[توحید|توحیدی]] بودن یا [[ثنویت|ثنوی]] بودن زرتشت روشن نیست. پیروان زرتشت به نام‌هایی مانند [[مجوس|مَجوسی]]، گَبر و پارسی خوانده می‌شوند. [[قرآن]]، تنها یکبار در [[آیه ۱۷ سوره حج]] پس از چند دین توحیدی و پیش از ذکر [[مشرک|مشرکان]] واژه مجوس را به کار برده است.


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
خط ۴۳: خط ۴۳:
کتاب مقدس زرتشتیان اَوِستا نام دارد؛ به معنای اساس و بنیان. این کتاب در زبان‌های اوستایی، پهلوی و سانسکریت ریشه دارد. ابتدا به صورت شفاهی بوده و پس از [[اسلام]] به شکل مکتوب درآمده است. اوستا پنج بخش دارد.<ref>توفیقی، حسین، نگاهی به ادیان زنده جهان، ۱۳۷۷ش، ص۵۷.</ref>
کتاب مقدس زرتشتیان اَوِستا نام دارد؛ به معنای اساس و بنیان. این کتاب در زبان‌های اوستایی، پهلوی و سانسکریت ریشه دارد. ابتدا به صورت شفاهی بوده و پس از [[اسلام]] به شکل مکتوب درآمده است. اوستا پنج بخش دارد.<ref>توفیقی، حسین، نگاهی به ادیان زنده جهان، ۱۳۷۷ش، ص۵۷.</ref>


مورخان بر این عقیده‌اند که [[توحید|توحیدی]] بودن یا [[ثنویت|ثنوی]] بودن زرتشت روشن نیست<ref>توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۶ش، ص۵۹.</ref>و اوستای موجود، این ابهام را رفع نمی‌کند؛ زیرا بخشی از آن در دوخدایی صراحت دارد و از بخشی دیگر توحید استنباط می‌شود. گفته‌اند اکثر علمای مسلمان، دین زرتشت را در اصل شریعتی توحیدی و زرتشتیان را از [[اهل کتاب]] می‌دانند.<ref>قرشی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ش، ج۶، ص۲۳۹</ref>[[مرتضی مطهری|مطهری]] متفکر و الاهی دان معاصر در کتاب [[خدمات متقابل اسلام و ایران (کتاب)|خدمات متقابل اسلام]] و ایران بر این عقیده است که زردشتیان مقارن ظهور اسلام و همچنین مانویان و مزدکیان [[ثنویت|ثنوی]] بوده‌اند و این ثنویت را در دوره‌های بعد از طلوع [[اسلام]] نیز حفظ کردند و در دوره اسلام با علمای مسلمین در این زمینه مباحثه می‌کردند و از آن دفاع می‌نمودند و تنها در نیم قرن اخیر است {{یاد| چاپ اول کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران ۱۳۴۷هجری شمسی است.مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، مقدمه چاپ اول، ص۱۳.}} که زردشتیان ادعای توحید دارند و گذشته خود را یکباره انکار می‌کنند. مطهری تصریح کرده که کنار گذاشتن خرافات از سوی زردشتیان و پرستش خدای یکتا مایه خوشوقتی است ولی تأکید کرده که لازمه خداپرستی، التزام به راستی و درستی و دور افکندن تعصبات است به همین جهت شایسته نیست مردمی که دعوی خداپرستی دارند، تاریخ گذشته خود را بر خلاف آنچه بوده است جلوه دهند. <ref>مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص۱۷۶.https://lms.motahari.ir/book-page/67/خدمات%20متقابل%20اسلام%20و%20ایران?page=176
مورخان بر این عقیده‌اند که [[توحید|توحیدی]] بودن یا ثنوی بودن زرتشت روشن نیست<ref>توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۶ش، ص۵۹.</ref>و اوستای موجود، این ابهام را رفع نمی‌کند؛ زیرا بخشی از آن در دوخدایی صراحت دارد و از بخشی دیگر توحید استنباط می‌شود. گفته‌اند اکثر علمای مسلمان، دین زرتشت را در اصل شریعتی توحیدی و زرتشتیان را از [[اهل کتاب]] می‌دانند.<ref>قرشی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ش، ج۶، ص۲۳۹</ref>[[مرتضی مطهری|مطهری]] متفکر و الاهی دان معاصر در کتاب [[خدمات متقابل اسلام و ایران (کتاب)|خدمات متقابل اسلام]] و ایران بر این عقیده است که زردشتیان مقارن ظهور اسلام و همچنین مانویان و مزدکیان [[ثنویت|ثنوی]] بوده‌اند و این ثنویت را در دوره‌های بعد از طلوع [[اسلام]] نیز حفظ کردند و در دوره اسلام با علمای مسلمین در این زمینه مباحثه می‌کردند و از آن دفاع می‌نمودند و تنها در نیم قرن اخیر است {{یاد| چاپ اول کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران ۱۳۴۷هجری شمسی است.مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، صدرا، مقدمه چاپ اول، ص۱۳.}} که زردشتیان ادعای توحید دارند و گذشته خود را یکباره انکار می‌کنند. مطهری تصریح کرده که کنار گذاشتن خرافات از سوی زردشتیان و پرستش خدای یکتا مایه خوشوقتی است ولی تأکید کرده که لازمه خداپرستی، التزام به راستی و درستی و دور افکندن تعصبات است به همین جهت شایسته نیست مردمی که دعوی خداپرستی دارند، تاریخ گذشته خود را بر خلاف آنچه بوده است جلوه دهند. <ref>مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص۱۷۶.https://lms.motahari.ir/book-page/67/خدمات%20متقابل%20اسلام%20و%20ایران?page=176
</ref>
</ref>


خط ۵۵: خط ۵۵:
==پیروان==
==پیروان==
زرتشتیان از سوی برخی به نام‌هایی مانند مجوسی، گبر، زندیق و پارسی نیز خوانده می‌شوند. [[قرآن]] تنها یکبار در آیه ۱۷ [[سوره حج]] پس از چند دین توحیدی و پیش از ذکر [[مشرک|مشرکان]] واژه مجوس را به کار برده است.<ref>توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۶ش، ص۵۷.</ref> پارسی معمولا به زرتشتیانِ [[هندوستان]] گفته می‌شود.<ref>توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۶ش، ص۵۷</ref>
زرتشتیان از سوی برخی به نام‌هایی مانند مجوسی، گبر، زندیق و پارسی نیز خوانده می‌شوند. [[قرآن]] تنها یکبار در آیه ۱۷ [[سوره حج]] پس از چند دین توحیدی و پیش از ذکر [[مشرک|مشرکان]] واژه مجوس را به کار برده است.<ref>توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۶ش، ص۵۷.</ref> پارسی معمولا به زرتشتیانِ [[هندوستان]] گفته می‌شود.<ref>توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۶ش، ص۵۷</ref>
برخی زندیق را کسی می‌دانند که به [[ثنویت|دوگانه‌پرستی]] اعتقاد داشته باشد؛ یعنی به نور و ظلمت و یزدان (خالق خیر) و اهریمن (خالق شر) باور داشته باشد.<ref>سجادی، فرهنگ معارف اسلامی، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۹۶۵.</ref>
برخی زندیق را کسی می‌دانند که به [[ثنویت|دوگانگی]] اعتقاد داشته باشد؛ یعنی به نور و ظلمت و یزدان (خالق خیر) و اهریمن (خالق شر) باور داشته باشد.<ref>سجادی، فرهنگ معارف اسلامی، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۹۶۵.</ref>


== جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته==
templateeditor
۱٬۵۵۹

ویرایش