پرش به محتوا

حماس: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۷ بایت اضافه‌شده ،  ۶ اوت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۰: خط ۷۰:
گفته شده جنبش مقاومت حماس در [[۱۸ آذر]] سال [[سال ۱۳۶۶ هجری شمسی|۱۳۶۶ش]]/ ۹ دسامبر ۱۹۸۷م همزمان با آغاز تظاهرات مردم فلسطین بر ضد رژیم اسرائیل‌ (انتفاضه اول){{یاد|در ۱۷ آ‌ذر ۱۳۶۶ش، بر اثر برخورد خوردوی اسرائیلی با چند خودروی فلسطینی، شماری از کارگران فلسطینی کشته شدند. این حادثه عامل جدی تحریک احساسات دینی و ملی مردم و شکل‌گیری تظاهرات مردمی بر ضد اسرائیل (انتفاضه اول) شد.(مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.)}} در فلسطین شکل گرفت.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> به نقل سایت الجزیره، حماس در دسامبر ۱۹۸۶م توسط شیخ احمد یاسین و بعضی از اعضای اخوان‌المسلمین همچون عبدالعزیز رنتیسی و محمود زهار تأسیس شد؛ اما تأسیسش در سال ۱۹۸۷م اعلام شد.<ref>«[https://www.aljazeera.net/encyclopedia/2014/2/10/حركة-المقاومة-الإسلامية-حماس حرکة المقاومة الاسلامیة]»، الجزیرة.</ref>  
گفته شده جنبش مقاومت حماس در [[۱۸ آذر]] سال [[سال ۱۳۶۶ هجری شمسی|۱۳۶۶ش]]/ ۹ دسامبر ۱۹۸۷م همزمان با آغاز تظاهرات مردم فلسطین بر ضد رژیم اسرائیل‌ (انتفاضه اول){{یاد|در ۱۷ آ‌ذر ۱۳۶۶ش، بر اثر برخورد خوردوی اسرائیلی با چند خودروی فلسطینی، شماری از کارگران فلسطینی کشته شدند. این حادثه عامل جدی تحریک احساسات دینی و ملی مردم و شکل‌گیری تظاهرات مردمی بر ضد اسرائیل (انتفاضه اول) شد.(مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.)}} در فلسطین شکل گرفت.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> به نقل سایت الجزیره، حماس در دسامبر ۱۹۸۶م توسط شیخ احمد یاسین و بعضی از اعضای اخوان‌المسلمین همچون عبدالعزیز رنتیسی و محمود زهار تأسیس شد؛ اما تأسیسش در سال ۱۹۸۷م اعلام شد.<ref>«[https://www.aljazeera.net/encyclopedia/2014/2/10/حركة-المقاومة-الإسلامية-حماس حرکة المقاومة الاسلامیة]»، الجزیرة.</ref>  


رهبری اولیه این جنبش برعهده گروه هفت‌نفره‌ای به ریاست شیخ احمد یاسین بود.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> احمد یاسین که از دوازده‌سالگی در اثر یک سانحه فلج شده و بر روی صندلی چرخ‌دار می‌نشست،<ref>«[https://www.irna.ir/news/5329678/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C خلاصه ای از زندگینامه شیخ احمد یاسین بنیانگذار جنبش مقاومت اسلامی فلسطین]»، ایرنا.</ref> سال‌ها رهبری این گروه را برعهده داشت. او در سال ۲۰۰۴م توسط نیروهای اسرائیلی [[ترور]] شد. عبدالعزیز رِنتیسی، رهبر بعدی حماس نیز در همان سال کشته شد. سپس خالد مشعل رهبری حماس را برعهده گرفت و در سال ۲۰۱۷م، [[اسماعیل هنیه]] (ترور: ۱۴۰۳ش) رهبر این گروه شد.<ref>«گروه اسلامگرای حماس چیست؟»، بی‌بی‌سی فارسی.</ref>
رهبری اولیه این جنبش برعهده گروه هفت‌نفره‌ای به ریاست شیخ احمد یاسین بود.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> احمد یاسین که از دوازده‌سالگی در اثر یک سانحه فلج شده و بر روی صندلی چرخ‌دار می‌نشست،<ref>«[https://www.irna.ir/news/5329678/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C خلاصه ای از زندگینامه شیخ احمد یاسین بنیانگذار جنبش مقاومت اسلامی فلسطین]»، ایرنا.</ref> سال‌ها رهبری این گروه را برعهده داشت. او در سال ۲۰۰۴م توسط نیروهای اسرائیلی [[ترور]] شد. عبدالعزیز رِنتیسی، رهبر بعدی حماس نیز در همان سال کشته شد. سپس خالد مشعل رهبری حماس را برعهده گرفت و در سال ۲۰۱۷م، [[اسماعیل هنیه]] رهبر این گروه شد.<ref>«گروه اسلامگرای حماس چیست؟»، بی‌بی‌سی فارسی.</ref> پس از ترور هنیه در مرداد ۱۴۰۳ش، [[یحیی السنوار]] به رهبری حماس انتخاب شد.


در سال ۲۰۰۵م، گروه حماس با پیروزی در انتخابات فلسطین، به‌عنوان اولین گروه اسلام‌گرای جهان عرب در انتخابات پیروز و وارد عرصه سیاست شد. این گروه بعدها در سال ۲۰۰۷م و پس از درگیری با نیروهای فتح به رهبری [[محمود عباس]]، توانست بر گروه فتح پیروز شده و بخش [[نوار غزه]] را به عنوان سرزمین تجزیه‌شده از فلسطین، به کنترل سیاسی خود درآورد.<ref>«گروه اسلامگرای حماس چیست؟»، بی‌بی‌سی فارسی.</ref>
در سال ۲۰۰۵م، گروه حماس با پیروزی در انتخابات فلسطین، به‌عنوان اولین گروه اسلام‌گرای جهان عرب در انتخابات پیروز و وارد عرصه سیاست شد. این گروه بعدها در سال ۲۰۰۷م و پس از درگیری با نیروهای فتح به رهبری [[محمود عباس]]، توانست بر گروه فتح پیروز شده و بخش [[نوار غزه]] را به عنوان سرزمین تجزیه‌شده از فلسطین، به کنترل سیاسی خود درآورد.<ref>«گروه اسلامگرای حماس چیست؟»، بی‌بی‌سی فارسی.</ref>


گفته شده حماس، مانند دیگر شاخه‌های اخوان‌المسلمین، بخش عمده ایدئولوژی خود را از حسن‌البناء، مؤسس و نظریه‌پرداز مصری اخوان‌المسلمین، گرفته است.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> ساختار تشکیلاتی جنبش حماس را مشابه ساختار کلی جنبش اخوان‌المسلمین و برپایه اصول اسلامی، شورا و رهبری ناشی از بیعت عمومی و اطاعت از رهبری می‌دانند.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> فعالیت‌های حماس را سه نهاد اصلی هدایت می‌کنند: دفتر سیاسی، دفتر تبلیغاتی و دفتر نظامی. شاخه نظامی این جنبش معروف به گردان‌های عِزّالدین قَسّام در سال ۱۳۷۰ش/۱۹۹۱م تأسیس شد.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۱.</ref>
گفته شده حماس، مانند دیگر شاخه‌های اخوان‌المسلمین، بخش عمده ایدئولوژی خود را از حسن‌البناء، مؤسس و نظریه‌پرداز مصری اخوان‌المسلمین، گرفته است.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> ساختار تشکیلاتی جنبش حماس را مشابه ساختار کلی جنبش اخوان‌المسلمین و برپایه اصول اسلامی، شورا و رهبری ناشی از بیعت عمومی و اطاعت از رهبری می‌دانند.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۰.</ref> فعالیت‌های حماس را سه نهاد اصلی هدایت می‌کنند: دفتر سیاسی، دفتر تبلیغاتی و دفتر نظامی. شاخه نظامی این جنبش معروف به گردان‌های عِزّالدین قَسّام در سال ۱۳۷۰ش/۱۹۹۱م تأسیس شد.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۱.</ref>
===میثاق‌نامه‌ها===
===میثاق‌نامه‌ها===
حماس، در ۱۸ اوت ۱۹۸۸م برابر با ۲۷ مرداد ۱۳۶۷ش میثاق‌نامه‌ای ۳۶ ماده‌ای منتشر و اهداف و راهبردهای خود را اعلام کرد.<ref>«[https://www.aljazeera.net/encyclopedia/2017/5/2/ميثاق-حركة-المقاومة-الإسلامية-حماس-1988 میثاق حرکة المقاومة الاسلامیة حماس (۱۹۸۸)]»، خبرگزاری الجزیرة.</ref> گفته شده مواضع این اساسنامه با مواضع سابق اخوان‌المسلمین تفاوت چندانی ندارد.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۱.</ref> ماهیت اسلامی فلسطین و مقابله با [[اسرائیل|رژیم صهیونیستی]] محور اصلی و راهبردی اساسنامه حماس شمرده شده است.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۱.</ref>
حماس، در ۱۸ اوت ۱۹۸۸م برابر با ۲۷ مرداد ۱۳۶۷ش میثاق‌نامه‌ای ۳۶ ماده‌ای منتشر و اهداف و راهبردهای خود را اعلام کرد.<ref>«[https://www.aljazeera.net/encyclopedia/2017/5/2/ميثاق-حركة-المقاومة-الإسلامية-حماس-1988 میثاق حرکة المقاومة الاسلامیة حماس (۱۹۸۸)]»، خبرگزاری الجزیرة.</ref> گفته شده مواضع این اساسنامه با مواضع سابق اخوان‌المسلمین تفاوت چندانی ندارد.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۱.</ref> ماهیت اسلامی فلسطین و مقابله با [[اسرائیل|رژیم صهیونیستی]] محور اصلی و راهبردی اساسنامه حماس شمرده شده است.<ref>مالکی، «حماس، جنبش»، ص۸۱.</ref>