Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۷۰
ویرایش
حمص: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←عباسیان
(←منابع) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←عباسیان) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
در سال ۱۳۲ق، با روی کار آمدن [[عباسیان]]، حمص تابع [[عراق]] شد.<ref>رجوع کنید به بیطار، ص۶۶.</ref> مخالفت‌های بسیار اهالی حمص با حکام عباسی ــ مانند قیام سال [[سال ۱۹۰ هجری قمری|۱۹۰ق]] در زمان [[هارون الرشید]]، شورش برضد امین در سال ۱۹۴ق و برضد نماینده‌اش اسحاق‌بن سلیمان، و مخالفت‌های پراکنده در سده سوم با حکام عباسی ــ نشان‌دهنده مقبول نبودن حکومت آنان در این شهر است.<ref>رجوع کنید به یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۴۲۸، ۴۴۶، ۴۹۰، ۴۹۵، ۵۰۵؛ ابن‌اثیر، ج ۶، ص۲۲۷.</ref> | در سال ۱۳۲ق، با روی کار آمدن [[عباسیان]]، حمص تابع [[عراق]] شد.<ref>رجوع کنید به بیطار، ص۶۶.</ref> مخالفت‌های بسیار اهالی حمص با حکام عباسی ــ مانند قیام سال [[سال ۱۹۰ هجری قمری|۱۹۰ق]] در زمان [[هارون الرشید]]، شورش برضد امین در سال ۱۹۴ق و برضد نماینده‌اش اسحاق‌بن سلیمان، و مخالفت‌های پراکنده در سده سوم با حکام عباسی ــ نشان‌دهنده مقبول نبودن حکومت آنان در این شهر است.<ref>رجوع کنید به یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۴۲۸، ۴۴۶، ۴۹۰، ۴۹۵، ۵۰۵؛ ابن‌اثیر، ج ۶، ص۲۲۷.</ref> | ||
در سال ۱۳۹ق اهالی حمص در فتوحات مسلمانان در [[اندلس]] مشارکت داشتند و افرادی از این شهر در سپاه عبدالرحمان‌بن معاویه در اشبیلیه مستقر شدند. این امر موجب شد تا اشبیلیه از آن پس به نام حمص معروف شود.<ref>ابن‌اثیر، ج ۵، ص۴۹۱؛ نیز رجوع کنید به حتی، ج ۲، ص۱۵۶.</ref> | در سال ۱۳۹ق اهالی حمص در [[فتوحات مسلمانان]] در [[اندلس]] مشارکت داشتند و افرادی از این شهر در سپاه عبدالرحمان‌بن معاویه در اشبیلیه مستقر شدند. این امر موجب شد تا اشبیلیه از آن پس به نام حمص معروف شود.<ref>ابن‌اثیر، ج ۵، ص۴۹۱؛ نیز رجوع کنید به حتی، ج ۲، ص۱۵۶.</ref> | ||
==ویرانی‌ها و کشتارها== | ==ویرانی‌ها و کشتارها== | ||
این شهر چندین بار دستخوش قتل و غارت و ویرانی شده است از جمله: | این شهر چندین بار دستخوش قتل و غارت و ویرانی شده است از جمله: | ||
# در اواخر دوره [[امویان|اموی]]، مردم این شهر با مروان دوم، آخرین خلیفه اموی، به مخالفت برخاستند ولی سرکوب شدند. مروان در ۱۲۷ق باروی شهر را ویران کرد و با آنکه اهالی امان خواسته بودند، به قتل آنان پرداخت.<ref>بلاذری، ص۱۸۳؛ یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۳۴۰؛ مسعودی، ص۳۲۵.</ref> | #در اواخر دوره [[امویان|اموی]]، مردم این شهر با مروان دوم، آخرین خلیفه اموی، به مخالفت برخاستند ولی سرکوب شدند. مروان در ۱۲۷ق باروی شهر را ویران کرد و با آنکه اهالی امان خواسته بودند، به قتل آنان پرداخت.<ref>بلاذری، ص۱۸۳؛ یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۳۴۰؛ مسعودی، ص۳۲۵.</ref> | ||
# در سال ۲۵۰ق، مستعین عباسی برای سرکوب شورش‌هایی که به اخراج نماینده‌اش، کیدربن عبداللّه اشروسنی، از شهر انجامید، به حمص حمله کرد و بسیاری را کشت.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۴۹۵.</ref> | #در سال ۲۵۰ق، مستعین عباسی برای سرکوب شورش‌هایی که به اخراج نماینده‌اش، کیدربن عبداللّه اشروسنی، از شهر انجامید، به حمص حمله کرد و بسیاری را کشت.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج ۲، ص۴۹۵.</ref> | ||
#حمص، پیش از آنکه در ۲۵۴ق در قلمرو طولونیان قرار گیرد، با چند درگیری دیگر روبه‌رو بود که مهم‌ترینِ آنها، حمله موسی‌بن بغای کبیر (سردار ترک دربار عباسی) به شهر و اسارت بزرگان و کشتار بسیاری از اهالی حمص بود.<ref>رجوع کنید به ابن‌اثیر، ج ۷، ص۱۳۴ـ۱۳۵؛ ابوخلیل، ص۵۴.</ref> در اواخر دوره طولونیان، وصیف‌بن صوار تکین (حاکم حمص)، برای دفاع از شهر، دستور حفر خندق داد.<ref>خوری، قسم ۲، ص۱۴۴ـ۱۴۵.</ref> | #حمص، پیش از آنکه در ۲۵۴ق در قلمرو طولونیان قرار گیرد، با چند درگیری دیگر روبه‌رو بود که مهم‌ترینِ آنها، حمله موسی‌بن بغای کبیر (سردار ترک دربار عباسی) به شهر و اسارت بزرگان و کشتار بسیاری از اهالی حمص بود.<ref>رجوع کنید به ابن‌اثیر، ج ۷، ص۱۳۴ـ۱۳۵؛ ابوخلیل، ص۵۴.</ref> در اواخر دوره طولونیان، وصیف‌بن صوار تکین (حاکم حمص)، برای دفاع از شهر، دستور حفر خندق داد.<ref>خوری، قسم ۲، ص۱۴۴ـ۱۴۵.</ref> | ||
# در ۳۳۳ق، سیف‌الدوله حمدانی بر حمص مسلط شد و حمدانیان بیش از هفتاد سال در آنجا حکم راندند. در زمان آنان، رومی ها، به‌ویژه در نیمه دوم سده چهارم، بارها به حمص حمله کردند، اهالی را کشتند، به آثار آنجا آسیب رساندند و شهر را آتش زدند. پس از حمدانیان، حمص چند قسمت شد و هر قسمت در اختیار یک حکومت قرار گرفت: بنی‌مرداس شرق حمص را در اختیار داشتند و فاطمیان، سلاجقه و اتابکان، هریک، بر قسمتی از حمص مسلط بودند.<ref>رجوع کنید به ابن‌اثیر، ج ۸، ص۴۱۷، ۵۹۶، ۶۰۴، ۶۸۲، ج ۹، ص۹۰؛ الموسوعة العربیة، ج ۸، ص۵۶۷.</ref> | #در ۳۳۳ق، سیف‌الدوله حمدانی بر حمص مسلط شد و حمدانیان بیش از هفتاد سال در آنجا حکم راندند. در زمان آنان، رومی ها، به‌ویژه در نیمه دوم سده چهارم، بارها به حمص حمله کردند، اهالی را کشتند، به آثار آنجا آسیب رساندند و شهر را آتش زدند. پس از حمدانیان، حمص چند قسمت شد و هر قسمت در اختیار یک حکومت قرار گرفت: بنی‌مرداس شرق حمص را در اختیار داشتند و فاطمیان، سلاجقه و اتابکان، هریک، بر قسمتی از حمص مسلط بودند.<ref>رجوع کنید به ابن‌اثیر، ج ۸، ص۴۱۷، ۵۹۶، ۶۰۴، ۶۸۲، ج ۹، ص۹۰؛ الموسوعة العربیة، ج ۸، ص۵۶۷.</ref> | ||
==اماکن مهم== | ==اماکن مهم== | ||
این شهر مساجد قدیمی بسیاری دارد که از مشهورترین آن‌هاست: | این شهر مساجد قدیمی بسیاری دارد که از مشهورترین آن‌هاست: | ||
# جامع نوری، قدیم‌ترین [[مسجد]] حمص، که در جای [[کلیسا|کلیسای]] قدیس یوحنا ساخته شده است.<ref>الموسوعة العربیة، ج ۸، ص۵۶۲، ۵۶۶؛ بهنسی، ص۶۵.</ref> | #جامع نوری، قدیم‌ترین [[مسجد]] حمص، که در جای [[کلیسا|کلیسای]] قدیس یوحنا ساخته شده است.<ref>الموسوعة العربیة، ج ۸، ص۵۶۲، ۵۶۶؛ بهنسی، ص۶۵.</ref> | ||
[[پرونده:مسجد خالد بن ولید.jpg|بندانگشتی|250px|مسجد خالد بن ولید]] | [[پرونده:مسجد خالد بن ولید.jpg|بندانگشتی|250px|مسجد خالد بن ولید]] | ||
# جامع خالدبن ولید،<ref>میدودکو و اوسیپوف، ص۲۵۵.</ref> که قبر [[خالد بن ولید|خالدبن ولید]]، عبدالرحمان‌بن خالد و عبیداللّه‌بن عمربن خطّاب در آن قرار دارد.<ref>یاقوت حموی، همانجا؛ بهنسی، ص۶۷؛ ابن‌خانقاه، همان مقدمه، ص۱۹ـ۲۱.</ref> | #جامع خالدبن ولید،<ref>میدودکو و اوسیپوف، ص۲۵۵.</ref> که قبر [[خالد بن ولید|خالدبن ولید]]، عبدالرحمان‌بن خالد و عبیداللّه‌بن عمربن خطّاب در آن قرار دارد.<ref>یاقوت حموی، همانجا؛ بهنسی، ص۶۷؛ ابن‌خانقاه، همان مقدمه، ص۱۹ـ۲۱.</ref> | ||
# کلیساهای این شهر شهرت بسیاری دارد و از اوایل دوره اسلامی، در منابع از آنها یاد شده است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به ابن‌خرداذبه، ص۱۶۲؛ اصطخری، ص۶۱.</ref> | #کلیساهای این شهر شهرت بسیاری دارد و از اوایل دوره اسلامی، در منابع از آنها یاد شده است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به ابن‌خرداذبه، ص۱۶۲؛ اصطخری، ص۶۱.</ref> | ||
# در حمص، مشهدی منسوب به امام علی(ع) قرار دارد که روی یکی از ستون‌های آن اثر انگشت [[حضرت علی]] (ع) دیده می‌شود و به گفته یاقوت حموی،<ref>برای نمونه رجوع کنید به ابن‌خرداذبه، ص۱۶۲؛ اصطخری، ص۶۱.</ref> گویا کسی در خواب دیده که این اثر انگشت علی(ع) است. | #در حمص، مشهدی منسوب به امام علی(ع) قرار دارد که روی یکی از ستون‌های آن اثر انگشت [[حضرت علی]] (ع) دیده می‌شود و به گفته یاقوت حموی،<ref>برای نمونه رجوع کنید به ابن‌خرداذبه، ص۱۶۲؛ اصطخری، ص۶۱.</ref> گویا کسی در خواب دیده که این اثر انگشت علی(ع) است. | ||
# مقام [[جعفر طیار]] و قبور اولاد وی. | #مقام [[جعفر طیار]] و قبور اولاد وی. | ||
همچنین قبر [[حضرت هود(ع)]]، برخی [[صحابه پیامبر(ص)]]، [[تابعان]] و علما در این شهر وجود دارد:<ref>رجوع کنید به همانجا؛ ابن‌اثیر، ج ۲، ص۳۱۱؛ حافظ ابرو، ج ۱، ص۳۴۴؛ عثمان، ص۸۶ـ۸۷؛ محمدعلی پاشا، ص۱۰۲؛ابن‌زین‌التقاة، ص۹۱.</ref> | همچنین قبر [[حضرت هود(ع)]]، برخی [[صحابه پیامبر(ص)]]، [[تابعان]] و علما در این شهر وجود دارد:<ref>رجوع کنید به همانجا؛ ابن‌اثیر، ج ۲، ص۳۱۱؛ حافظ ابرو، ج ۱، ص۳۴۴؛ عثمان، ص۸۶ـ۸۷؛ محمدعلی پاشا، ص۱۰۲؛ابن‌زین‌التقاة، ص۹۱.</ref> | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
آثار تاریخی نیز از لطمات جنگ در امان نبوده‌اند به طوری که یونسکو در گزارشی وضعیت آثار تاریخی در سوریه «تاسف برانگیز» دانسته است. شهر حمص نیز از این تخریب‌ها در امان نماند.{{مدرک}} | آثار تاریخی نیز از لطمات جنگ در امان نبوده‌اند به طوری که یونسکو در گزارشی وضعیت آثار تاریخی در سوریه «تاسف برانگیز» دانسته است. شهر حمص نیز از این تخریب‌ها در امان نماند.{{مدرک}} | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
| خط ۱۴۴: | خط ۱۴۴: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== پیوند به بیرون == | ==پیوند به بیرون== | ||
* منبع مقاله : [http://rch.ac.ir/article/Details?id=8045&&searchText دانشنامه جهان اسلام] | *منبع مقاله : [http://rch.ac.ir/article/Details?id=8045&&searchText دانشنامه جهان اسلام] | ||
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/236659/%D8%AD%D9%85%D8%B5 دائرة المعارف بزرگ اسلامی] | *[https://www.cgie.org.ir/fa/article/236659/%D8%AD%D9%85%D8%B5 دائرة المعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{سوریه}} | {{سوریه}} | ||