منهج الصادقین فی الزام المخالفین (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

== نام کتاب و علت نام‌گذاری ==

[[آقابزرگ تهرانی]] در [[الذریعة]] نام کتاب را تفسیر «''منهج الصادقین فی تفسیر القرآن المبین و إلزام المخالفین''» ذکر می‌کند<ref>تهرانی، الذریعة، ج۲۳، ص۱۹۳.</ref> اما ملا فتح الله در مقدمه کتاب می‌نویسد: ''چون مقصد اقصی و مطلب اعلی از این منتخب، ایضاح طریق ائمه صادقین است به حجج واضحه و الزام مخالفین به براهین باهره، از این جهت مسمی شد به «'''منهج الصادقین فی الزام المخالفین'''»''.<ref>کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۷۸ش، ج۱، ص۴.</ref>

== انگیزه تألیف ==

انگیزه نویسنده از تالیف کتاب، به گفته خود او، نگارش تفسیری فارسی، با اسلوب زبانی و لغاتی غیر ملال انگیز، نه بیش از اندازه مفصل و نه بسیار مختصر، و نیز موافق باورها و عقاید [[امامیه|امامیه]] و شامل آثار و اخبار اهل بیت(ع) بوده است.<ref>کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۷۸ش، ج۱، ص۴.</ref>

== روش مفسر ==

ملا فتح‌الله در تفسیر سوره‌ها از نظم خوب و یکسانی پیروی کرده است. به طوری که ابتدا به بحث مکی و مدنی سوره‌ها، بعد عدد [[آیه|آیات]] و بعد از آن نام‌های [[سوره]] و بعد ثواب قرائت سوره و سپس تناسب و ارتباط سوره و بعد از آن اسباب النزول و سپس به مباحث تفسیری می‌پردازد.<ref>خادم‌پیر، روش‌شناسی تفسیر: منهج الصادقین فی الزام المخالفین، ۱۳۸۳ش.</ref>

پایان بخش کتاب مطلبی است که به باور نویسنده سرّی عظیم و نکته‌ای عجیب وغریب است و آن شروع قرآن با  (بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ) در [[سوره فاتحه|سوره حمد]] با حرف «باء»است و پایان یافتن قرآن با  (مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ)  در [[سوره ناس]] با حرف «سین» است؛ و ترکیب این دو حرف می شود «بَسْ» یعنی کافی و تعبیر«بَسْکَ» یعنی «حَسْبکَ» برای تو کافی و بس است. براین اساس حرف آغازین و پایانی قرآن معنایش این است که  [حسبك من الكونين ما أعطيناك بين الحرفين] يعنى آن‌چه (سوره‌ها و آیات و حقایق و معارفی که در آنها نهفته است) در فاصله میان این دو حرف باء و سین به تو ای انسان داده‌ایم برای تو از هر دو جهان کافی است. یعنی هر مرد و زن با [[ایمان |ایمانی]] با تلاوت و توجه به قرآن و عمل به دستوراتش می‌تواند به خواسته‌های دنیایی و آخرتی‌اش دست بیابد. <ref>کاشانی، منهج الصادقين فى الزام المخالفين، ۱۳۳۶ش، ج۱۰، ص۴۱۲.</ref> نویسنده در آخرین فراز تفسیر تصریح کرده که این از اتفاقات نادر و کمیاب است که واژه‌ای در دو زبان به یک معنی باشد چنان‌چه بس در عربی و فارسی هر دو به معنای بسنده و کفایت است و[[سنائی غزنوی| حكيم سنايى]] در اين باره این‌گونه سروده است:

== منابع تفسیر ==

* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101107143135-65.pdf روش‌شناسی تفسیر: منهج الصادقین فی الزام المخالفین]

* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101122095611-216.pdf نگاهی به تفسیر منهج الصادقین]

{{تفسیرهای روایی شیعه}}

{{تفسیرهای شیعه}}

{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن دهم)}}

[[رده:تفسیرهای قرآن (فارسی)]]