پرش به محتوا

تیمور گورکانی: تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی سازی)
خط ۵۴: خط ۵۴:
*ارتباط با حکومت‌های مسیحی [[اروپا|اروپایی]]: اسارت بایزید عثمانی توسط تیمور، باعث شد حکومت‌های مسیحی دور و نزدیک قسطنطنیه، با تیمور ارتباط بگیرند. برخی از روی ترس و برخی با انگیزه‌های تجاری.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۸۸، .</ref> تیمور نیز با انگیزه ارتباط تجاری با آنان، نمایندگانی برای انان فرستاد و از آنان خواست نمایندگانی بفرستند.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۸۸، .</ref>
*ارتباط با حکومت‌های مسیحی [[اروپا|اروپایی]]: اسارت بایزید عثمانی توسط تیمور، باعث شد حکومت‌های مسیحی دور و نزدیک قسطنطنیه، با تیمور ارتباط بگیرند. برخی از روی ترس و برخی با انگیزه‌های تجاری.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۸۸، .</ref> تیمور نیز با انگیزه ارتباط تجاری با آنان، نمایندگانی برای انان فرستاد و از آنان خواست نمایندگانی بفرستند.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۸۸، .</ref>
==سیاست مذهبی==
==سیاست مذهبی==
[[پرونده:قران اهدایی به تیمور.jpg|بندانگشتی|قرآن اهدایی به تیمور که یکی از بزرگترین قرآنهای موجود است.|340x340پیکسل]]
[[پرونده:قران اهدایی به تیمور.jpg|بندانگشتی|[[قرآن]] اهدایی به تیمور که یکی از بزرگترین قرآنهای موجود است.|340x340پیکسل]]
درباره اعتقادات دینی و [[مذهب|مذهبی]] و نیز سیاست تیمور درباره [[مذهب شیعه]] و [[شیعه|شیعیان]]، گزارش‌های تاریخی متفاوت در دست است. فضای زادگاه تیمور یعنی [[ماوراءالنهر]]، محل تلاقی شهرنشینان مسلمان پارسی بود با چادرنشینان [[ترک]] و [[مغول]] که اعتنای جدی به رسم و رسوم اسلام نداشتند.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۹۹-۹۸.</ref> این فضا همچنین محل فعالیت و شهرت دراویش و [[سادات]] بود.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۹۹.</ref> در منابع مختلف دیده شده که تیمور گاهی قوانین یاسای مغولی و گاهی [[احکام شرعی|شریعت اسلام]] را اجراء می‌کرده.<ref>دیانت، «تیمور گورکانی»، ص۶۷۰-۶۶۳.</ref> گاهی نیز از تمایلات [[تصوف|صوفیانه]] او و ملاقات با [[عارف|عارفان]] گوشه‌گیر خبر داده شده است.<ref>آژند و هریسچیان، «تیمور گورکان»، ص۸۲۶-۸۲۲.</ref> در کنار این اخبار، حملات سپاهیان او به شهرهای مختلف مانند [[دمشق]] و [[بغداد]] و [[اصفهان]] و کشتار مردم مسلمان، حتی برده‌گرفتن آنان و ساختن مناره‌های کله نیز، وجود دارد.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۹۸.</ref>  بارتولد معتقد است تیمور از مذهب، برای پیشبرد سیاست‌ش استفاده می‌کرد.<ref>دیانت، «تیمور گورکانی»، ص۶۷۰-۶۶۳.</ref>
درباره اعتقادات دینی و [[مذهب|مذهبی]] و نیز سیاست تیمور درباره [[مذهب شیعه]] و [[شیعه|شیعیان]]، گزارش‌های تاریخی متفاوت در دست است. فضای زادگاه تیمور یعنی [[ماوراءالنهر]]، محل تلاقی شهرنشینان مسلمان پارسی بود با چادرنشینان [[ترک]] و [[مغول]] که اعتنای جدی به رسم و رسوم [[اسلام]] نداشتند.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۹۹-۹۸.</ref> این فضا همچنین محل فعالیت و شهرت دراویش و [[سادات]] بود.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۹۹.</ref> در منابع مختلف دیده شده که تیمور گاهی قوانین یاسای مغولی و گاهی [[احکام شرعی|شریعت اسلام]] را اجراء می‌کرده.<ref>دیانت، «تیمور گورکانی»، ص۶۷۰-۶۶۳.</ref> گاهی نیز از تمایلات [[تصوف|صوفیانه]] او و ملاقات با [[عارف|عارفان]] گوشه‌گیر خبر داده شده است.<ref>آژند و هریسچیان، «تیمور گورکان»، ص۸۲۶-۸۲۲.</ref> در کنار این اخبار، حملات سپاهیان او به شهرهای مختلف مانند [[دمشق]] و [[بغداد]] و [[اصفهان]] و کشتار مردم [[مسلمان]]، حتی برده‌گرفتن آنان و ساختن مناره های کله نیز، وجود دارد.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۹۸.</ref>  بارتولد معتقد است تیمور از مذهب، برای پیشبرد سیاست‌ش استفاده می‌کرد.<ref>دیانت، «تیمور گورکانی»، ص۶۷۰-۶۶۳.</ref>
===عدم تندروی با شیعیان===
===عدم تندروی با شیعیان===
[[شیعه|شیعیان]] پیش از تیمور، در حکومت [[ایلخانان]] توانسته بودند دارای قدرت و نفوذ شوند و در فاصله بین ایلخانان و تیمور، بدنبال تشکیل حکومت بودند.<ref>شیبی، تشیع و تصوف تا آغاز سده دوازده قمری، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۹</ref>. تیمور در برخورد با [[علی مؤید]]، امیر شیعی [[سربداران]]، فقط به دعوت او به [[اهل سنت و جماعت|مذهب سنت و جماعت]] بسنده کرد و حکومت [[سبزوار]] را به او بازگرداند.<ref>شامی، ظفرنامه، ۱۳۶۳ش، ص۸۵.</ref> هم‌چنین او در صحبت با امیران [[مرعشیان|سادات مرعشی]]، آنان را بخاطر نکوهش برخی از [[صحابه|صحابه پیامبر]]، فقط مورد شماتت قرار داد.<ref>شامی، ظفرنامه، ۱۳۶۳ش، ص۱۲۸.</ref> تیمور چند سال بعد، در هنگام محاصره دمشق، مردم آنجا را بخاطر رضایت و پیروی از [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[یزید بن معاویه]] در ظلم به خاندان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر خدا]] بخصوص فرزندان [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه زهرا(س)]] سرزنش و توبیخ کرده و شایسته مجازات دانست.<ref>شامی، ظفرنامه، ۱۳۶۳ش، ص۲۳۵.</ref> هم‌چنین تیمور پس از فتح [[حلب]]، در گفتگو با عالمان [[اهل سنت و جماعت|سنی]] آنجا، آنان را بخاطر نادیده گرفتن حقانیت [[امام علی علیه‌السلام|علی ابن ابی‌طالب]]، ملامت نمود.<ref>ناصری داوودی، «تشیع در خراسان عهد تیموریان»، ص۱۳۱.</ref>
[[شیعه|شیعیان]] پیش از تیمور، در حکومت [[ایلخانان]] توانسته بودند دارای قدرت و نفوذ شوند و در فاصله بین ایلخانان و تیمور، بدنبال تشکیل حکومت بودند.<ref>شیبی، تشیع و تصوف تا آغاز سده دوازده قمری، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۹</ref>. تیمور در برخورد با [[علی مؤید]]، امیر شیعی [[سربداران]]، فقط به دعوت او به [[اهل سنت و جماعت|مذهب سنت و جماعت]] بسنده کرد و حکومت [[سبزوار]] را به او بازگرداند.<ref>شامی، ظفرنامه، ۱۳۶۳ش، ص۸۵.</ref> هم‌چنین او در صحبت با امیران [[مرعشیان|سادات مرعشی]]، آنان را بخاطر نکوهش برخی از [[صحابه|صحابه پیامبر]]، فقط مورد شماتت قرار داد.<ref>شامی، ظفرنامه، ۱۳۶۳ش، ص۱۲۸.</ref> تیمور چند سال بعد، در هنگام محاصره [[دمشق]]، مردم آنجا را بخاطر رضایت و پیروی از [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] و [[یزید بن معاویه]] در ظلم به خاندان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر خدا]] بخصوص فرزندان [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه زهرا(س)]] سرزنش و توبیخ کرده و شایسته مجازات دانست.<ref>شامی، ظفرنامه، ۱۳۶۳ش، ص۲۳۵.</ref> هم‌چنین تیمور پس از فتح [[حلب]]، در گفتگو با عالمان [[اهل سنت و جماعت|سنی]] آنجا، آنان را بخاطر نادیده گرفتن حقانیت [[امام علی علیه‌السلام|علی ابن ابی‌طالب]]، ملامت نمود.<ref>ناصری داوودی، «تشیع در خراسان عهد تیموریان»، ص۱۳۱.</ref>
===احترام به صوفیان===
===احترام به صوفیان===
سیاست تیمور درباره [[تصوف|صوفیان]] و [[عارف|عارفان]]، نشان از اهمیت یا احترام او به این قشر دارد. در زمان او، چهار سلسله صوفیه در [[ماوراءالنهر]] و [[خراسان بزرگ]] رواج داشت: [[نقشبندیه|نَقشبَندیه]]، [[قادریه]]، [[یسویه|یَسَویه]] و [[کبرویه|کُبرویه]].<ref>منفرد، دانشنامه جهان اسلام، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۴۰۵-۳۹۸.</ref> همچنین دو فرقه دیگر در زمان او پایه‌گذاری شد: [[نعمت‌اللهیه]] و [[حروفیه]].<ref>پازوکی، دانشنامه جهان اسلام، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۳۹۸-۳۸۷.</ref> در متون تاریخی مربوط به زندگی تیمور، نام سه عالم یا شخصیت معنوی دیده می‌شود که بر تیمور تاثیرگذار بودند و دو تن آنها، صوفی بودند: زین‌العابدین ابوبکر تایبادی، درویش مقیم [[خراسان بزرگ|خراسان]] و شمس‌الدین کلال یا فاخوری که در دوران کودکی تیمور در شهر سبز/کش حضور داشته است.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۴۹-۲۶.</ref> نفر سوم، سید برکت بود.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۴۹-۲۶.</ref> تیمور آرامگاه خواجه احمد یسوی، از صوفیان معروف و موسس فرقه یسویه را تعمیر کرد و به زیارتش رفت.<ref>دیانت، «تیمور گورکانی»، ص۶۷۰-۶۶۳.</ref> او چندین [[خانقاه]] و مدرسه و [[رباط|رُباط]] ساخت و برخی مکان‌های صوفیه را تعمیر کرد و املاکی برای [[وقف]] به آنان داد.<ref>میرجعفری، تاریخ تحولات ایران در دوره تیموریان و ترکمانان، ۱۳۸۸ش، ص۶۶.</ref>
سیاست تیمور درباره [[تصوف|صوفیان]] و [[عارف|عارفان]]، نشان از اهمیت یا احترام او به این قشر دارد. در زمان او، چهار سلسله صوفیه در [[ماوراءالنهر]] و [[خراسان بزرگ]] رواج داشت: [[نقشبندیه|نَقشبَندیه]]، [[قادریه]]، [[یسویه|یَسَویه]] و [[کبرویه|کُبرویه]].<ref>منفرد، دانشنامه جهان اسلام، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۴۰۵-۳۹۸.</ref> همچنین دو فرقه دیگر در زمان او پایه‌گذاری شد: [[نعمت‌اللهیه]] و [[حروفیه]].<ref>پازوکی، دانشنامه جهان اسلام، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۳۹۸-۳۸۷.</ref> در متون تاریخی مربوط به زندگی تیمور، نام سه عالم یا شخصیت معنوی دیده می‌شود که بر تیمور تاثیرگذار بودند و دو تن آنها، صوفی بودند: زین‌العابدین ابوبکر تایبادی، درویش مقیم [[خراسان بزرگ|خراسان]] و شمس‌الدین کلال یا فاخوری که در دوران کودکی تیمور در شهر سبز/کش حضور داشته است.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۴۹-۲۶.</ref> نفر سوم، سید برکت بود.<ref>کمبریج، تاریخ ایران دوره تیموریان، ۱۳۷۸ش، ص۴۹-۲۶.</ref> تیمور آرامگاه خواجه احمد یسوی، از صوفیان معروف و موسس فرقه یسویه را تعمیر کرد و به زیارتش رفت.<ref>دیانت، «تیمور گورکانی»، ص۶۷۰-۶۶۳.</ref> او چندین [[خانقاه]] و مدرسه و [[رباط|رُباط]] ساخت و برخی مکان‌های صوفیه را تعمیر کرد و املاکی برای [[وقف]] به آنان داد.<ref>میرجعفری، تاریخ تحولات ایران در دوره تیموریان و ترکمانان، ۱۳۸۸ش، ص۶۶.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹

ویرایش