Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۱۱
ویرایش
تقرب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
درباره ماهیت تقرب به خدا، برخی با رویکردی فلسفی آن را نزدیک شدن حقیقی به معنای قرب ذاتی به خداوند دانسته و عده‌ای نیز با رویکرد کلامی نزدیک شدن به خداوند را مجازی و به معنای بهره‌مندی از [[بهشت]] و نعمات الهی دانسته‌اند. | درباره ماهیت تقرب به خدا، برخی با رویکردی فلسفی آن را نزدیک شدن حقیقی به معنای قرب ذاتی به خداوند دانسته و عده‌ای نیز با رویکرد کلامی نزدیک شدن به خداوند را مجازی و به معنای بهره‌مندی از [[بهشت]] و نعمات الهی دانسته‌اند. | ||
تقرب به خداوند را مشروط به انجام اعمال و تکالیف و متخلق شدن به صفات نیکو از جمله [[ورع]]، [[ایمان]] و [[عمل صالح]]، [[انفاق]]، [[زکات]]، دوستی و همدردی با همدیگر، [[صله رحم]] و نیکی به دیگران دانسته‌اند. آثاری از جمله دست‌یابی به [[فلاح]] و رستگاری، رسیدن به مقام اهل یقین، دوری از [[تکبر]] نسبت به [[عبادت خدا]]، رحمت | تقرب به خداوند را مشروط به انجام اعمال و تکالیف و متخلق شدن به صفات نیکو از جمله [[ورع]]، [[ایمان]] و [[عمل صالح]]، [[انفاق]]، [[زکات]]، دوستی و همدردی با همدیگر، [[صله رحم]] و نیکی به دیگران دانسته‌اند. آثاری از جمله دست‌یابی به [[فلاح]] و رستگاری، رسیدن به مقام اهل یقین، دوری از [[تکبر]] نسبت به [[عبادت خدا]]، [[رحمت الهی]]، زیاد شدن اموال، آسایش و راحتی هنگام [[مرگ]] و [[بهشت]] برای آن معرفی کرده‌اند. | ||
اصطلاح مقرب بر کسانی اطلاق می‌شود که به مقام قرب الهی دست یافته باشند. | اصطلاح مقرب بر کسانی اطلاق می‌شود که به مقام قرب الهی دست یافته باشند. | ||
== مفهوم‌شناسی == | ==مفهوم‌شناسی== | ||
تقرب را به معنای نزدیک شدن یا نزدیکی جستن به چیزی یا کسی<ref>دهخدا، لغت نامه، ذیل واژه تقرب.</ref> به صورت مادی یا معنوی<ref>مصطفوی، التحقیق، ۱۴۰۲ق، ج۹، ص۲۲۶، ذیل واژه قرب.</ref> و به معنای خویشاوندی و شأن و مرتبت داشتن نزد کسی دانسته‌اند؛<ref>معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه تقرب.</ref> بنابراین تقرب در موارد گوناگونی مانند نزدیکی از حیث زمان، مکان، نسبت، منزلت، صفات و... به کار می‌رود.<ref>راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه قرب؛ مصطفوی، التحقیق، ۱۴۰۲ق، ج۹، ص۲۲۶-۲۲۷.</ref> | تقرب را به معنای نزدیک شدن یا نزدیکی جستن به چیزی یا کسی<ref>دهخدا، لغت نامه، ذیل واژه تقرب.</ref> به صورت مادی یا معنوی<ref>مصطفوی، التحقیق، ۱۴۰۲ق، ج۹، ص۲۲۶، ذیل واژه قرب.</ref> و به معنای خویشاوندی و شأن و مرتبت داشتن نزد کسی دانسته‌اند؛<ref>معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه تقرب.</ref> بنابراین تقرب در موارد گوناگونی مانند نزدیکی از حیث زمان، مکان، نسبت، منزلت، صفات و... به کار می‌رود.<ref>راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه قرب؛ مصطفوی، التحقیق، ۱۴۰۲ق، ج۹، ص۲۲۶-۲۲۷.</ref> | ||
== اهمیت و جایگاه == | ==اهمیت و جایگاه== | ||
تقرب در [[قرآن]] با واژه‌های گوناگونی از جمله «قرب»،<ref>سوره مائده، آیه ۲۷؛ سوره مریم، آیه ۵۲؛ سوره سبأ، آیه ۳۷؛ سوره توبه، آیه ۹۹؛ سوره واقعه، آیه ۱۱.</ref> «طلب وجه الله»،<ref>سوره رعد، آیه ۲۲؛ سوره بقره، آیه ۷۲؛ سوره روم، آیه ۳۸- ۳۹؛ سوره انسان، آیه ۹؛ سوره لیل، آیه ۲۰؛ سوره انعام، آیه ۵۲؛ سوره کهف، آیه ۲۸.</ref> «عِندیّت»،(تعبیرکردن از تقرب با واژه «عند» مانند: لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ آیه ۱۲۷ سوره انعام)<ref>سوره قمر، آیه ۵۵؛ سوره آل عمران، آیه ۱۵-۱۶؛ سوره انعام، آیه ۱۲۷.</ref> «لقاء الله»،<ref>سوره عنکبوت، آیه ۵؛ سوره کهف، آیه ۱۱۰.</ref> [[توسل|طلب وسیله]]،<ref>سوره مائده، آیه ۳۵؛ سوره اسراء، آیه ۵۷.</ref> [[مقام محمود]]<ref>سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref> و [[توبه|توبه به سوی خدا]]<ref>سوره هود، آیه ۳.</ref> وبه عنوان ویژگی [[سابقون]] (پیشگامان در کارهای خیر واطاعت الهی) <ref>آیه ۱۰ سوره واقعه</ref> مورد اشاره و تاکید [[خداوند]] قرار گرفته و در [[دعا|دعاها]] و [[روایات]] نیز تقرب جایگاه ویژه‌ای دارد.<ref>صحیفه سجادیه، ۱۳۷۶ش، ص۴۶، ۲۰۲، ۲۱۸، ۲۲۲، ۲۲۶؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۸۰؛ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸، ۴۸.</ref> | تقرب در [[قرآن]] با واژه‌های گوناگونی از جمله «قرب»،<ref>سوره مائده، آیه ۲۷؛ سوره مریم، آیه ۵۲؛ سوره سبأ، آیه ۳۷؛ سوره توبه، آیه ۹۹؛ سوره واقعه، آیه ۱۱.</ref> «طلب وجه الله»،<ref>سوره رعد، آیه ۲۲؛ سوره بقره، آیه ۷۲؛ سوره روم، آیه ۳۸- ۳۹؛ سوره انسان، آیه ۹؛ سوره لیل، آیه ۲۰؛ سوره انعام، آیه ۵۲؛ سوره کهف، آیه ۲۸.</ref> «عِندیّت»،(تعبیرکردن از تقرب با واژه «عند» مانند: لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ آیه ۱۲۷ سوره انعام)<ref>سوره قمر، آیه ۵۵؛ سوره آل عمران، آیه ۱۵-۱۶؛ سوره انعام، آیه ۱۲۷.</ref> «لقاء الله»،<ref>سوره عنکبوت، آیه ۵؛ سوره کهف، آیه ۱۱۰.</ref> [[توسل|طلب وسیله]]،<ref>سوره مائده، آیه ۳۵؛ سوره اسراء، آیه ۵۷.</ref> [[مقام محمود]]<ref>سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref> و [[توبه|توبه به سوی خدا]]<ref>سوره هود، آیه ۳.</ref> وبه عنوان ویژگی [[سابقون]] (پیشگامان در کارهای خیر واطاعت الهی) <ref>آیه ۱۰ سوره واقعه</ref> مورد اشاره و تاکید [[خداوند]] قرار گرفته و در [[دعا|دعاها]] و [[روایات]] نیز تقرب جایگاه ویژه‌ای دارد.<ref>صحیفه سجادیه، ۱۳۷۶ش، ص۴۶، ۲۰۲، ۲۱۸، ۲۲۲، ۲۲۶؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۸۰؛ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸، ۴۸.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| منبع = '''منبع''': [[صحیفه سجادیه]]، ترجمه [[حسین انصاریان]]، ص ۱۲۴.| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | | منبع = '''منبع''': [[صحیفه سجادیه]]، ترجمه [[حسین انصاریان]]، ص ۱۲۴.| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
== تقرب به خدا == | ==تقرب به خدا== | ||
در فرهنگ اسلامی تقرّب به معنای طلب نزدیک شدن به [[خداوند]] با انجام دادن اعمال و تکالیفی است که خدا بر عهده بندگان قرار داده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه قرب؛ راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه قرب.</ref> تقرب به خداوند را تقرب معنوی دانسته‌اند که با دوری از [[اخلاق|رذائل اخلاقی]]، عدم [[تکبر]] و اِنانیت، تسلیم در برابر خداوند و [[عبودیت]] حاصل می‌شود.<ref>مصطفوی، التحقیق، ذیل واژه قرب.</ref> [[شهید مطهری]] تقرب به خداوند را همان خشنودی خداوند از بنده در اثر عبادت، اطاعت، سلوک و [[اخلاص]] بنده می‌داند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۹۱.</ref> | در فرهنگ اسلامی تقرّب به معنای طلب نزدیک شدن به [[خداوند]] با انجام دادن اعمال و تکالیفی است که خدا بر عهده بندگان قرار داده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه قرب؛ راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه قرب.</ref> تقرب به خداوند را تقرب معنوی دانسته‌اند که با دوری از [[اخلاق|رذائل اخلاقی]]، عدم [[تکبر]] و اِنانیت، تسلیم در برابر خداوند و [[عبودیت]] حاصل می‌شود.<ref>مصطفوی، التحقیق، ذیل واژه قرب.</ref> [[شهید مطهری]] تقرب به خداوند را همان خشنودی خداوند از بنده در اثر عبادت، اطاعت، سلوک و [[اخلاص]] بنده می‌داند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۹۱.</ref> | ||
=== چگونگی تقرب به خدا === | ===چگونگی تقرب به خدا=== | ||
درباره چگونگی تقرب به خداوند چند نظر ارائه شده است: | درباره چگونگی تقرب به خداوند چند نظر ارائه شده است: | ||
* '''رویکرد فلسفی:''' طبق این رویکرد نزدیکی بندگان به خداوند حقیقی است و آن را قرب ذاتی، معنوی و روحانی<ref>مصطفوی، التحقیق، ذیل واژه قرب؛ راغب، مفردات ذیل واژه قرب.</ref> خوانده‌اند که به خاطر اجتناب از دنیا و شرور و نقصان‌های آن برای بنده حاصل می‌شود<ref>ملا صدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۱ش، ج۷، ص۲۴-۲۵.</ref> و نتایج آن را واقع شدن بنده در معرض شمول رحمت الهی و اتصاف به صفات الهی مانند حکمت و علم و [[حلم]] می‌دانند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۱۲۱.</ref> | *'''رویکرد فلسفی:''' طبق این رویکرد نزدیکی بندگان به خداوند حقیقی است و آن را قرب ذاتی، معنوی و روحانی<ref>مصطفوی، التحقیق، ذیل واژه قرب؛ راغب، مفردات ذیل واژه قرب.</ref> خوانده‌اند که به خاطر اجتناب از دنیا و شرور و نقصان‌های آن برای بنده حاصل می‌شود<ref>ملا صدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۱ش، ج۷، ص۲۴-۲۵.</ref> و نتایج آن را واقع شدن بنده در معرض شمول رحمت الهی و اتصاف به صفات الهی مانند حکمت و علم و [[حلم]] می‌دانند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۱۲۱.</ref> | ||
* '''رویکرد عرفانی اخلاقی:''' بر اساس این دیدگاه تقرب به خدا با تخلق به اخلاق الهی و فنای در خداوند حاصل خواهد شد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۹۱-۲۹۲.</ref> در این رویکرد تنها خداوند دارای اصالت و وجود است و موجودات تنها مظهر وجود او هستند بنابراین در این دیدگاه قرب ذاتی قابل تصور نیست.<ref>جمالی، «تقرب»، ص۳۹۹.</ref> | *'''رویکرد عرفانی اخلاقی:''' بر اساس این دیدگاه تقرب به خدا با تخلق به اخلاق الهی و فنای در خداوند حاصل خواهد شد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۹۱-۲۹۲.</ref> در این رویکرد تنها خداوند دارای اصالت و وجود است و موجودات تنها مظهر وجود او هستند بنابراین در این دیدگاه قرب ذاتی قابل تصور نیست.<ref>جمالی، «تقرب»، ص۳۹۹.</ref> | ||
* '''رویکرد کلامی:''' برخی با نگاه کلامی تقرب به خداوند را نزدیک شدن مجازی که همان نزدیک شدن به [[بهشت]]، نعمت‌های خداوند و نزدیک شدن به [[ثواب]] و کرامت الهی است، دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۴، ص۷۹۳؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۵، ص۱۱۱.</ref> | *'''رویکرد کلامی:''' برخی با نگاه کلامی تقرب به خداوند را نزدیک شدن مجازی که همان نزدیک شدن به [[بهشت]]، نعمت‌های خداوند و نزدیک شدن به [[ثواب]] و کرامت الهی است، دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۴، ص۷۹۳؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۵، ص۱۱۱.</ref> | ||
=== انواع تقرب به خدا === | ===انواع تقرب به خدا=== | ||
تقرب به خداوند را به دو گونه تقسیم کرده‌اند: تقرب عام و تقرب خاص | تقرب به خداوند را به دو گونه تقسیم کرده‌اند: تقرب عام و تقرب خاص | ||
* '''تقرب عام:''' هر موجودی و از جمله انسان پیوسته به سوی خدا نزدیک شده، سرانجام به اسمای لطف یا قهر او می‌رسد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۲۸.</ref> | *'''تقرب عام:''' هر موجودی و از جمله انسان پیوسته به سوی خدا نزدیک شده، سرانجام به اسمای لطف یا قهر او می‌رسد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۲۸.</ref> | ||
* '''تقرب خاص:''' تنها انسان‌های [[مؤمن]] به‌اندازه درجه [[ایمان]] و [[عمل صالح]] خود به خدا نزدیک می‌شوند و در نهایت، تنها برخی به لقای الهی می‌رسند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۱۹۵.</ref> | *'''تقرب خاص:''' تنها انسان‌های [[مؤمن]] به‌اندازه درجه [[ایمان]] و [[عمل صالح]] خود به خدا نزدیک می‌شوند و در نهایت، تنها برخی به لقای الهی می‌رسند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۱۹۵.</ref> | ||
=== عوامل تقرب به خدا === | ===عوامل تقرب به خدا=== | ||
تقرب به خداوند را مشروط به انجام اعمال و تکالیفی و متخلق شدن به صفات نیکو از جمله [[ورع]]، ایمان و عمل صالح، [[انفاق]]، [[زکات]]، دوستی و همدردی با همدیگر، [[صله رحم]] و نیکی به دیگران<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸، ۴۸.</ref> دانسته‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود: | تقرب به خداوند را مشروط به انجام اعمال و تکالیفی و متخلق شدن به صفات نیکو از جمله [[ورع]]، ایمان و عمل صالح، [[انفاق]]، [[زکات]]، دوستی و همدردی با همدیگر، [[صله رحم]] و نیکی به دیگران<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸، ۴۸.</ref> دانسته‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود: | ||
* '''ورع:''' اجتناب از [[حرام|محارم الهی]] طبق [[حدیث قدسی]] که خداوند به [[موسی(ع)]] نازل کرد، بهترین وسیله برای تقرب به خداوند معرفی شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۸۰.</ref> | *'''ورع:''' اجتناب از [[حرام|محارم الهی]] طبق [[حدیث قدسی]] که خداوند به [[موسی(ع)]] نازل کرد، بهترین وسیله برای تقرب به خداوند معرفی شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۸۰.</ref> | ||
* '''ایمان و عمل صالح:''' با استناد به [[آیه|آیاتی]] از [[قرآن]]،<ref>سوره سباء، آیه ۳۷؛ سوره یونس، آیه ۲؛ سوره فاطر، آیه ۱۰؛ سوره کهف، آیه۱۱۰.</ref> از [[ایمان]] و [[عمل صالح]] به عنوان وسیله‌هایی جهت دست‌یابی به مقام قُربِ الهی نام برده شده است.<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۴۰۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۶۱۵؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۰ق، ج۲۲، ص۶۸؛ رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص۳۶۷.</ref> | *'''ایمان و عمل صالح:''' با استناد به [[آیه|آیاتی]] از [[قرآن]]،<ref>سوره سباء، آیه ۳۷؛ سوره یونس، آیه ۲؛ سوره فاطر، آیه ۱۰؛ سوره کهف، آیه۱۱۰.</ref> از [[ایمان]] و [[عمل صالح]] به عنوان وسیله‌هایی جهت دست‌یابی به مقام قُربِ الهی نام برده شده است.<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۴۰۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۶۱۵؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۰ق، ج۲۲، ص۶۸؛ رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص۳۶۷.</ref> | ||
* '''انفاق، [[صدقه]] و [[زکات]]:''' پرداخت‌های مالی در راه خدا از جمله راه‌های تقرب به خداوند معرفی شده است.<ref>سوره بقره، آیه۲۷۲؛ سوره توبه، آیه ۹۹؛ سوره انسان، آیه ۹؛ سوره روم، آیه ۳۹؛ سوره لیل، آیه۱۸-۲۰.</ref> | *'''انفاق، [[صدقه]] و [[زکات]]:''' پرداخت‌های مالی در راه خدا از جمله راه‌های تقرب به خداوند معرفی شده است.<ref>سوره بقره، آیه۲۷۲؛ سوره توبه، آیه ۹۹؛ سوره انسان، آیه ۹؛ سوره روم، آیه ۳۹؛ سوره لیل، آیه۱۸-۲۰.</ref> | ||
* '''کمک به دیگران:''' در [[روایات]] تلاش برای برآوردن حاجات دیگران اگرچه مُثمِرِ ثَمَر نباشد و ناامید نکردن آنها از جمله عوامل تقرب به خدا دانسته شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۹۶.</ref> | *'''کمک به دیگران:''' در [[روایات]] تلاش برای برآوردن حاجات دیگران اگرچه مُثمِرِ ثَمَر نباشد و ناامید نکردن آنها از جمله عوامل تقرب به خدا دانسته شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۹۶.</ref> | ||
=== آثار تقرب به خدا === | ===آثار تقرب به خدا=== | ||
دست‌یابی به [[فلاح]] و رستگاری،<ref>سوره مائده، آیه ۳۵.</ref> رسیدن به مقام اهل [[یقین]]،<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۲۳۵.</ref> دوری از [[تکبر]] نسبت به [[عبادت]] خدا<ref>رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۱۱، ص۳۲۵.</ref>، رحمت | دست‌یابی به [[فلاح]] و رستگاری،<ref>سوره مائده، آیه ۳۵.</ref> رسیدن به مقام اهل [[یقین]]،<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۲۳۵.</ref> دوری از [[تکبر]] نسبت به [[عبادت]] خدا<ref>رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۱۱، ص۳۲۵.</ref>، [[رحمت الهی]]، زیاد شدن اموال،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۴۷۹.</ref> آسایش و راحتی هنگام [[مرگ]]<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۳۷۹.</ref> و [[بهشت]]<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۱۲۱.</ref>از جمله آثار تقرب به خداوند دانسته شده است. | ||
== مقربان == | ==مقربان== | ||
کسانی که به قرب الهی رسیده‌اند یا در مسیر تقرب به خداوند هستند، «مُقَرَّب» نامیده می‌شوند؛<ref>این منظور، لسان العرب، ذیل واژه قرب.</ref> البته چون در حقیقت خداوند بنده خویش را به خود نزدیک می‌سازد یکی از [[اسما الهی]] «مُقَرِّب» است.<ref>کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۳۵۸؛ طبرسی، الإحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۳۸.</ref> | کسانی که به قرب الهی رسیده‌اند یا در مسیر تقرب به خداوند هستند، «مُقَرَّب» نامیده می‌شوند؛<ref>این منظور، لسان العرب، ذیل واژه قرب.</ref> البته چون در حقیقت خداوند بنده خویش را به خود نزدیک می‌سازد یکی از [[اسما الهی]] «مُقَرِّب» است.<ref>کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۳۵۸؛ طبرسی، الإحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۳۸.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
در میان انسان‌ها نیز کسانی که درجات بالایی از [[تقوا]] و [[ایمان]] را دارا هستند، مقرب شناخته می‌شوند. در آیات قرآن به مقرب بودن [[پیامبران]]<ref>سوره صافات، آیه ۸۴؛ آل عمران، آیه۴۵؛ سوره مریم، آیه۵۲؛ سوره ص، آیه ۲۵.</ref> اشاره شده است<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۰.</ref> و در این میان کسی را مقرب‌تر از [[پیامبر اسلام(ص)]] به دلیل آیات ۸ و ۹ [[سوره نجم]] معرفی نکرده است.در آیه ۲۱ سوره مطففین{{یاد| يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ}} نیز مقام مقربان برتر و والاتر از ابرار دانسته شده تا بدان حد که مقربان اهل [[یقین]] و شاهد بر حقیقت اعمال [[ابرار]] معرفی شده‌اند. <ref>طباطبایی،المیزان، ج۲۰، ص۲۳۵.</ref> | در میان انسان‌ها نیز کسانی که درجات بالایی از [[تقوا]] و [[ایمان]] را دارا هستند، مقرب شناخته می‌شوند. در آیات قرآن به مقرب بودن [[پیامبران]]<ref>سوره صافات، آیه ۸۴؛ آل عمران، آیه۴۵؛ سوره مریم، آیه۵۲؛ سوره ص، آیه ۲۵.</ref> اشاره شده است<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۰.</ref> و در این میان کسی را مقرب‌تر از [[پیامبر اسلام(ص)]] به دلیل آیات ۸ و ۹ [[سوره نجم]] معرفی نکرده است.در آیه ۲۱ سوره مطففین{{یاد| يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ}} نیز مقام مقربان برتر و والاتر از ابرار دانسته شده تا بدان حد که مقربان اهل [[یقین]] و شاهد بر حقیقت اعمال [[ابرار]] معرفی شده‌اند. <ref>طباطبایی،المیزان، ج۲۰، ص۲۳۵.</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشت‌ها}} | {{یادداشت‌ها}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق. | * ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق. | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[حدیث قرب نوافل]] | *[[حدیث قرب نوافل]] | ||
== پیوند به بیرون == | ==پیوند به بیرون== | ||
[http://maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/8/36.htm#_ftnref8 تقرب در دائره المعارف قرآن کریم] | [http://maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/dmaarefbooks/Books/8/36.htm#_ftnref8 تقرب در دائره المعارف قرآن کریم] | ||