پرش به محتوا

سوره تحریم: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۵: خط ۵:


==معرفی==
==معرفی==
* '''نامگذاری'''
*'''نامگذاری'''
نام مشهور این [[سوره]]، '''تحریم''' و برگرفته از [[آیه]] نخست آن است.<ref>دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۳۳۵.</ref> در این آیه از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] پرسیده می‌شود که چرا برای خشنودی خاطر همسرانش [[حلال]] [[الله|الهی]] را بر خود تحریم کرده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۷.</ref> به این سوره «سورة النبی» «لِمَ تُحرم» و «المُتحرّم» نیز گفته شده است.<ref>دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۳۳۵.</ref>
نام مشهور این [[سوره]]، '''تحریم''' و برگرفته از [[آیه]] نخست آن است.<ref>دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۳۳۵.</ref> در این آیه از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] پرسیده می‌شود که چرا برای خشنودی خاطر همسرانش [[حلال]] [[الله|الهی]] را بر خود تحریم کرده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۷.</ref> به این سوره «سورة النبی» «لِمَ تُحرم» و «المُتحرّم» نیز گفته شده است.<ref>دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۷، ص۳۳۵.</ref>


* '''محل و ترتیب نزول'''  
*'''محل و ترتیب نزول'''
سوره تحریم جزو سوره‌های [[مکی و مدنی|مدنی]] و در [[ترتیب نزول]]، صد و هشتمین سوره [[قرآن]] است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، شصت و ششمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۸.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۲۸ قرآن جای دارد.
سوره تحریم جزو سوره‌های [[مکی و مدنی|مدنی]] و در [[ترتیب نزول]]، صد و هشتمین سوره [[قرآن]] است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، شصت و ششمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۸.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۲۸ قرآن جای دارد.


* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
*'''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
[[سوره]] تحریم ۱۲ [[آیه]]، ۲۵۴ کلمه و ۱۱۰۵ حرف دارد و به لحاظ حجمی جزو سوره‌های نسبتاً کوچک و از [[مفصلات|سوره‌های مُفصّلات]] (دارای آیات کوتاه) قرآن و در حدود نیم [[حزب (قرآن)|حِزب]] است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۷.</ref>
[[سوره]] تحریم ۱۲ [[آیه]]، ۲۵۴ کلمه و ۱۱۰۵ حرف دارد و به لحاظ حجمی جزو سوره‌های نسبتاً کوچک و از [[مفصلات|سوره‌های مُفصّلات]] (دارای آیات کوتاه) قرآن و در حدود نیم [[حزب (قرآن)|حِزب]] است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۷.</ref>


خط ۳۳: خط ۳۳:


==آیات مشهور==
==آیات مشهور==
* '''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارً‌ا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَ‌ةُ...''' (آیه ۶)
*'''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارً‌ا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَ‌ةُ...''' (آیه ۶)


ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خودتان و كسانتان را از آتشى كه سوخت آن، مردم و سنگ‌هاست حفظ كنيد.
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خودتان و كسانتان را از آتشى كه سوخت آن، مردم و سنگ‌هاست حفظ كنيد.
خط ۴۲: خط ۴۲:
پس از امر خدواند به مومنان برای نگهداشتن خود و خانواده از آتش دوزخ در این آیه برای بار دوم به همه آنها امر می کند که با [[توبه]] به سوی خدا بازگردند تا از آثار و برکاتش در [[قیامت]] بهره‌مند شوند و توبه نصوح را پیشنهاد داده است. نصوح از ریشه نُصح به معنای تلاش برای یافتن بهترین کاری(رفتار وگفتار) است که تأمین کننده مصالح آدمی است و یا به معنای اخلاص ست {{یاد| نُصح می تواند به معنی خالص از هرچیزی باشد چنان چه به عسل خالص نیز عسل ناصح گفته شده ونیز می تواند به معنای دوختن و وصل کردن باشد و به خیاط ناصح می گویند که کنایه از محکم کاری است.براین اساس توبه نَصوح توبه‌ای خالصانه و محکم وجدی است.  راغب اصفهانی، مفردات، ج۱، ص۸۰۸  }} و بر این اساس توبه نصوح  توبه اى است که صاحبش را از برگشتن به طرف گناه باز بدارد، و یا توبه اى که بنده را براى رجوع از گناه خالص سازد، و در نتیجه ، دیگر به آن عملى که از آن توبه کرده بر نگردد. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج ۱۹، ص۳۳۵.</ref>
پس از امر خدواند به مومنان برای نگهداشتن خود و خانواده از آتش دوزخ در این آیه برای بار دوم به همه آنها امر می کند که با [[توبه]] به سوی خدا بازگردند تا از آثار و برکاتش در [[قیامت]] بهره‌مند شوند و توبه نصوح را پیشنهاد داده است. نصوح از ریشه نُصح به معنای تلاش برای یافتن بهترین کاری(رفتار وگفتار) است که تأمین کننده مصالح آدمی است و یا به معنای اخلاص ست {{یاد| نُصح می تواند به معنی خالص از هرچیزی باشد چنان چه به عسل خالص نیز عسل ناصح گفته شده ونیز می تواند به معنای دوختن و وصل کردن باشد و به خیاط ناصح می گویند که کنایه از محکم کاری است.براین اساس توبه نَصوح توبه‌ای خالصانه و محکم وجدی است.  راغب اصفهانی، مفردات، ج۱، ص۸۰۸  }} و بر این اساس توبه نصوح  توبه اى است که صاحبش را از برگشتن به طرف گناه باز بدارد، و یا توبه اى که بنده را براى رجوع از گناه خالص سازد، و در نتیجه ، دیگر به آن عملى که از آن توبه کرده بر نگردد. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج ۱۹، ص۳۳۵.</ref>


* '''«إِن تَتُوبَا إِلَی اللهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکمَا ۖ وَإِن تَظَاهَرَ‌ا عَلَیهِ فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِ‌یلُ وَ صَالِحُ الْمُؤْمِنِینَ ۖ وَالْمَلَائِکةُ بَعْدَ ذَٰلِک ظَهِیرٌ‌ ﴿۴﴾''' [[صالح المومنین|صالِحُ المُؤمِنین]] به‌معنای بهترین مؤمنان که برگرفته از آیه ۴ سوره تحریم است و به همین خاطر این آیه را آیه صالح المومنین نامیده‌اند.<ref> علامه حلی، نهج الحق، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۱.</ref> صالح المومنین شخصی است که خداوند او را همراه خود، جبرئیل و دیگر فرشتگان حامی و پشتیبان پیامبر اسلام(ص) قرار داده است. در برخی از [[تفاسیر]] شیعه و سنی با استناد به [[حدیث|روایاتی]] که از طریق [[فریقین]] رسیده تنها مصداق واژه صالح المومنین امام علی(ع) معرفی شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref>
*'''«إِن تَتُوبَا إِلَی اللهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکمَا ۖ وَإِن تَظَاهَرَ‌ا عَلَیهِ فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِ‌یلُ وَ صَالِحُ الْمُؤْمِنِینَ ۖ وَالْمَلَائِکةُ بَعْدَ ذَٰلِک ظَهِیرٌ‌ ﴿۴﴾''' [[صالح المومنین|صالِحُ المُؤمِنین]] به‌معنای بهترین مؤمنان که برگرفته از آیه ۴ سوره تحریم است و به همین خاطر این آیه را آیه صالح المومنین نامیده‌اند.<ref> علامه حلی، نهج الحق، ۱۴۰۷ق، ص۱۹۱.</ref> صالح المومنین شخصی است که خداوند او را همراه خود، جبرئیل و دیگر فرشتگان حامی و پشتیبان پیامبر اسلام(ص) قرار داده است. در برخی از [[تفاسیر]] شیعه و سنی با استناد به [[حدیث|روایاتی]] که از طریق [[فریقین]] رسیده تنها مصداق واژه صالح المومنین امام علی(ع) معرفی شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴.</ref>


==فضیلت و خواص==
==فضیلت و خواص==
خط ۴۸: خط ۴۸:
از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[حدیث|روایت]] شده است هر کس [[سوره]] تحریم را قرائت کند، موفق به [[توبه نصوح]] و بدون بازگشت به [[گناه]] می‌شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۶۸.</ref> از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] نیز نقل شده است هر کس سوره‌های [[سوره طلاق|طلاق]] و تحریم را در [[نمازهای یومیه|نماز واجب]] خود بخواند، خداوند در روز [[قیامت]] او را از ترس و خوف و حزن و اندوه در امان می‌دارد و از افتادن در آتش معاف می‌کند و او را به سبب [[تلاوت]] این دو سوره و مداومت بر تلاوت آن، وارد [[بهشت]] می‌کند؛ زیرا این دو [[سوره]] متعلق به پیامبر(ص) هستند.<ref>صدوق، ثواب الأعمال، ۱۴۰۶ق، ص۱۱۸.</ref> درباره خواص آن نیز نقل شده است موجب آسان‌شدن جان دادن فرد [[احتضار|محتضر]] می‌شود اگر سوره را برای او بنویسند و موجب تخفیف عذاب اموات است.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۴۱.</ref> همچنین اضطراب را دور می‌کند و مدوامت بر تلاوت آن برای شخص بدهکار ـ ان شاء الله ـ مفید است.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۴۱۷.</ref>
از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[حدیث|روایت]] شده است هر کس [[سوره]] تحریم را قرائت کند، موفق به [[توبه نصوح]] و بدون بازگشت به [[گناه]] می‌شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۶۸.</ref> از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] نیز نقل شده است هر کس سوره‌های [[سوره طلاق|طلاق]] و تحریم را در [[نمازهای یومیه|نماز واجب]] خود بخواند، خداوند در روز [[قیامت]] او را از ترس و خوف و حزن و اندوه در امان می‌دارد و از افتادن در آتش معاف می‌کند و او را به سبب [[تلاوت]] این دو سوره و مداومت بر تلاوت آن، وارد [[بهشت]] می‌کند؛ زیرا این دو [[سوره]] متعلق به پیامبر(ص) هستند.<ref>صدوق، ثواب الأعمال، ۱۴۰۶ق، ص۱۱۸.</ref> درباره خواص آن نیز نقل شده است موجب آسان‌شدن جان دادن فرد [[احتضار|محتضر]] می‌شود اگر سوره را برای او بنویسند و موجب تخفیف عذاب اموات است.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۴۱.</ref> همچنین اضطراب را دور می‌کند و مدوامت بر تلاوت آن برای شخص بدهکار ـ ان شاء الله ـ مفید است.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۴۱۷.</ref>


==متن و ترجمه==  
== متن و ترجمه سوره تحریم ==  
{{سوره ۰۶۶ با ترجمه|شماره=۶۶}}
{{سوره ۰۶۶ با ترجمه|شماره=۶۶}}
{{سوره‌های قرآن|۶۶|[[سوره طلاق]]|[[سوره ملک]]}}
{{سوره‌های قرآن|۶۶|[[سوره طلاق]]|[[سوره ملک]]}}
خط ۵۵: خط ۵۵:
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


خط ۷۸: خط ۷۸:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/225561/%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85 دایره المعارف بزرگ اسلامی]
*[https://www.cgie.org.ir/fa/article/225561/%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85 دایره المعارف بزرگ اسلامی]
* [http://rch.ac.ir/article/Details?id=7447 دانشنامه جهان اسلام]
*[http://rch.ac.ir/article/Details?id=7447 دانشنامه جهان اسلام]
* [http://tanzil.net/?locale=fa_IR#66:1 قرائت سوره تحریم]
*[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#66:1 قرائت سوره تحریم]
{{قرآن کریم}}
{{قرآن کریم}}
{{سوره‌های مفصلات}}
{{سوره‌های مفصلات}}
confirmed، protected، templateeditor
۴٬۹۱۸

ویرایش