سوره نجم: تفاوت میان نسخهها
←متن و ترجمه
خط ۷: | خط ۷: | ||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
* '''نامها''' | *'''نامها''' | ||
این [[سوره]] را به این مناسبت که در [[آیه]] اولش [[خدا|خداوند]] به نجم (ستاره یا ستارگان ثریا) [[قسم|سوگند]] یاد کرده، نجم یا وَالنَّجم مینامند.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۳۱۳.</ref> | این [[سوره]] را به این مناسبت که در [[آیه]] اولش [[خدا|خداوند]] به نجم (ستاره یا ستارگان ثریا) [[قسم|سوگند]] یاد کرده، نجم یا وَالنَّجم مینامند.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۳۱۳.</ref> | ||
* '''ترتیب و محل نزول''' | *'''ترتیب و محل نزول''' | ||
[[سوره]] نجم از [[سورههای مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سورههای قرآن|ترتیب نزول]]، بیست و سومین سورهای است که بر [[پیامبر(ص)]] نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، پنجاه و سومین سوره است که در [[جزء]] ۲۷ [[قرآن]] جای دارد.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۲۳۷.</ref> به اعتقاد برخی، سوره نجم اولین سورهای است که پیامبر(ص) بعد از علنیکردن دعوت خود به [[اسلام]]، آن را آشکار و با صدای بلند در [[حرم مکه]] تلاوت کرد.<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۵۷۵.</ref> | [[سوره]] نجم از [[سورههای مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سورههای قرآن|ترتیب نزول]]، بیست و سومین سورهای است که بر [[پیامبر(ص)]] نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، پنجاه و سومین سوره است که در [[جزء]] ۲۷ [[قرآن]] جای دارد.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۲۳۷.</ref> به اعتقاد برخی، سوره نجم اولین سورهای است که پیامبر(ص) بعد از علنیکردن دعوت خود به [[اسلام]]، آن را آشکار و با صدای بلند در [[حرم مکه]] تلاوت کرد.<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۵۷۵.</ref> | ||
* '''تعداد آیات و کلمات''' | *'''تعداد آیات و کلمات''' | ||
سوره نجم ۶۲ [[آیه]]، ۳۵۹ کلمه و ۱۴۳۲ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو [[مفصلات|سورههای مُفَصلات]] قرآن و در حدود نیم [[حزب (قرآن)|حِزب]] است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ج۲، ص۱۲۵۳.</ref> | سوره نجم ۶۲ [[آیه]]، ۳۵۹ کلمه و ۱۴۳۲ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو [[مفصلات|سورههای مُفَصلات]] قرآن و در حدود نیم [[حزب (قرآن)|حِزب]] است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآنپژوهی، ج۲، ص۱۲۵۳.</ref> | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
موضوعات اصلی [[سوره]] نجم در موارد زیر خلاصه میشوند: | موضوعات اصلی [[سوره]] نجم در موارد زیر خلاصه میشوند: | ||
* بیان حقیقت [[وحی]] و تماس مستقیم [[پیامبر(ص)]] با [[جبرئیل]] و مبرا کردن آن حضرت از اینكه چیزی جز وحی [[الله|الهی]] بگوید؛ | *بیان حقیقت [[وحی]] و تماس مستقیم [[پیامبر(ص)]] با [[جبرئیل]] و مبرا کردن آن حضرت از اینكه چیزی جز وحی [[الله|الهی]] بگوید؛ | ||
* بیان [[معراج]] پیامبر؛ | *بیان [[معراج]] پیامبر؛ | ||
* نکوهش اعتقاد [[مشرک|مشرکان]] به بتها و پرستیدن [[فرشتگان]]؛ | *نکوهش اعتقاد [[مشرک|مشرکان]] به بتها و پرستیدن [[فرشتگان]]؛ | ||
* باز بودن راه [[توبه]] به روی مشرکان و اینکه هر کس مسئول اعمال خودش است؛ | *باز بودن راه [[توبه]] به روی مشرکان و اینکه هر کس مسئول اعمال خودش است؛ | ||
* اشاره به [[معاد]] و اقامه دلیل برای آن؛ | *اشاره به [[معاد]] و اقامه دلیل برای آن؛ | ||
* اشاره به سرنوشت دردناك اقوام پیشین كه در دشمنیِ با حق پافشاری و لجاج و عناد داشتند.<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۵۷۵ و ۵۷۶.</ref>[[علامه طباطبایی]] مفسر بزرگ شیعی هدف سوره را یادآوری اصول سه گانه اعتقادی یعنی [[توحید]] و [[نبوت]] و [[معاد]] میداند، شروع سوره با نبوت و تصدیق نزول [[وحی]] به پیامبر است و ادامهاش توحید است و پایانش معاد است و امربه [[سجده]] و عبادت. <ref>طباطبایی، المیزان،۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۲۶. | *اشاره به سرنوشت دردناك اقوام پیشین كه در دشمنیِ با حق پافشاری و لجاج و عناد داشتند.<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۵۷۵ و ۵۷۶.</ref>[[علامه طباطبایی]] مفسر بزرگ شیعی هدف سوره را یادآوری اصول سه گانه اعتقادی یعنی [[توحید]] و [[نبوت]] و [[معاد]] میداند، شروع سوره با نبوت و تصدیق نزول [[وحی]] به پیامبر است و ادامهاش توحید است و پایانش معاد است و امربه [[سجده]] و عبادت. <ref>طباطبایی، المیزان،۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۲۶. | ||
</ref> | </ref> | ||
{{سوره نجم}} | {{سوره نجم}} | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==آیات مشهور== | ==آیات مشهور== | ||
* '''«وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ»''' (آیات ۳ـ۴) | *'''«وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ»''' (آیات ۳ـ۴) | ||
ترجمه: از روی هوا و هوس سخن نمیگوید. گفتار او چیزی جز وحی که به او نازل میشود نیست. | ترجمه: از روی هوا و هوس سخن نمیگوید. گفتار او چیزی جز وحی که به او نازل میشود نیست. | ||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
نویسنده [[تفسیر المیزان]] براین باور است که هر چند نطق اطلاق دارد و از تمام سخنان پیامبر هوی و هوس نفی شده است ولی به قرینه مقام که آیه خطاب به مشرکانی است که وحی را انکار می کردند و پیامبر را به پندار خودشان دروغگو میدانستند، آیه را تاییدی بر نفی هوی و هوس پیامبر در تلاوت قرآن و دعوت مردم به سوی خدا می داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۲۷.</ref> اما بنابر دیدگاه [[تفسیر نمونه]]، اینکه [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] از روی هوا و هوس سخن نمیگوید، فقط در مورد [[آیه|آیات]] [[قرآن]] نیست، بلکه شامل [[سنت]] (گفتار و رفتار) او نیز میشود؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۴۸۱.</ref> بر همین اساس برخی این آیه را دلیلی بر معتبربودن سنت پیامبر(ص) شمردهاند.<ref>شهابی، ادوار فقه، ج۱، ص۴۰۴.</ref> همچنین برای اثبات [[عصمت]] پیامبر(ص) از این آیه استفاده شده است.<ref>ر.ک: سبحانی، مفاهیم القرآن، ج۵، ص۳۹.</ref> در [[البرهان فی تفسیر القرآن|تفسیر البرهان]]، [[حدیث|روایات]] مختلفی در این باره نقل شده است که وقتی پیامبر(ص) درباره منزلت [[امام علی علیه السلام|امام علی(ع)]] یا جانشینی وی سخن گفت، عدهای گفتند پیامبر درباره پسرعموی خود از روی هوا و هوس سخن میگوید؛ برای همین آیات نخست [[سوره]] نجم نازل شد.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۸۹ش، ج۵، صص ۱۸۷–۱۹۱.</ref> | نویسنده [[تفسیر المیزان]] براین باور است که هر چند نطق اطلاق دارد و از تمام سخنان پیامبر هوی و هوس نفی شده است ولی به قرینه مقام که آیه خطاب به مشرکانی است که وحی را انکار می کردند و پیامبر را به پندار خودشان دروغگو میدانستند، آیه را تاییدی بر نفی هوی و هوس پیامبر در تلاوت قرآن و دعوت مردم به سوی خدا می داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۲۷.</ref> اما بنابر دیدگاه [[تفسیر نمونه]]، اینکه [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] از روی هوا و هوس سخن نمیگوید، فقط در مورد [[آیه|آیات]] [[قرآن]] نیست، بلکه شامل [[سنت]] (گفتار و رفتار) او نیز میشود؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۴۸۱.</ref> بر همین اساس برخی این آیه را دلیلی بر معتبربودن سنت پیامبر(ص) شمردهاند.<ref>شهابی، ادوار فقه، ج۱، ص۴۰۴.</ref> همچنین برای اثبات [[عصمت]] پیامبر(ص) از این آیه استفاده شده است.<ref>ر.ک: سبحانی، مفاهیم القرآن، ج۵، ص۳۹.</ref> در [[البرهان فی تفسیر القرآن|تفسیر البرهان]]، [[حدیث|روایات]] مختلفی در این باره نقل شده است که وقتی پیامبر(ص) درباره منزلت [[امام علی علیه السلام|امام علی(ع)]] یا جانشینی وی سخن گفت، عدهای گفتند پیامبر درباره پسرعموی خود از روی هوا و هوس سخن میگوید؛ برای همین آیات نخست [[سوره]] نجم نازل شد.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۸۹ش، ج۵، صص ۱۸۷–۱۹۱.</ref> | ||
* '''ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ''' (آیات ۸ـ۹) | *'''ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ''' (آیات ۸ـ۹) | ||
ترجمه: سپس نزدیک رفت و نزدیکتر شد. پس [فاصلهاش] به قدر [طول] دو [انتهاى] كمان يا نزديكتر شد. | ترجمه: سپس نزدیک رفت و نزدیکتر شد. پس [فاصلهاش] به قدر [طول] دو [انتهاى] كمان يا نزديكتر شد. | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
[[پرونده:آیه لیس للانسان الا ما سعی.jpg|براى انسان جز حاصل تلاش او نيست.|انگشتی]] | [[پرونده:آیه لیس للانسان الا ما سعی.jpg|براى انسان جز حاصل تلاش او نيست.|انگشتی]] | ||
* '''وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ''' (آیه ۳۹) | *'''وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ''' (آیه ۳۹) | ||
ترجمه: و اينكه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست. | ترجمه: و اينكه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست. | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
در درباره فضیلت قرائت [[سوره]] نجم آمده است قرائتکننده این سوره در میان مردم محبوب خواهد بود<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۱۸۵.</ref> و اینکه هر شخصی شب یا روز سوره نجم را بخواند، بین مردم به شایستگی زندگی خواهد کرد و [[گناه|گناهان]]ش آمرزیده خواهد شد.<ref>طبرسی، ترجمه تفسیر مجمع البیان، بیتا، ج۲۳، ص۳۷۰.</ref> | در درباره فضیلت قرائت [[سوره]] نجم آمده است قرائتکننده این سوره در میان مردم محبوب خواهد بود<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۱۸۵.</ref> و اینکه هر شخصی شب یا روز سوره نجم را بخواند، بین مردم به شایستگی زندگی خواهد کرد و [[گناه|گناهان]]ش آمرزیده خواهد شد.<ref>طبرسی، ترجمه تفسیر مجمع البیان، بیتا، ج۲۳، ص۳۷۰.</ref> | ||
== متن و ترجمه == | == متن و ترجمه سوره نجم == | ||
{{سوره ۰۵۳ با ترجمه}} | {{سوره ۰۵۳ با ترجمه}} | ||
{{سورههای قرآن|53|[[سوره طور]]|[[سوره قمر]]}} | {{سورههای قرآن|53|[[سوره طور]]|[[سوره قمر]]}} | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
[[افسانه غرانیق]] | [[افسانه غرانیق]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [https://tanzil.net/?locale=fa_IR#53:1 قرائت سوره نجم] | *[https://tanzil.net/?locale=fa_IR#53:1 قرائت سوره نجم] | ||
{{قرآن کریم}} | {{قرآن کریم}} | ||
{{سورههای مفصلات}} | {{سورههای مفصلات}} |