پرش به محتوا

سوره نازعات: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۵: خط ۵:


==معرفی==
==معرفی==
* '''نامگذاری'''
*'''نامگذاری'''
این سوره را به این مناسبت «‌نازعات‌» می‌نامند که با [[سوگند]] خداوند به نازعات آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۱.</ref> نازعات یعنی فرشتگانی که جان‌ها را می‌گیرند.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه نزع.</ref>[[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] از قول مفسران سه احتمال برای نازعات نقل کرده که عبارتند از: ۱-فرشتگانی که جان کفار را می‌گیرند؛ فرشتگانی که جان همه انسان‌ها را  می‌گیرند  و براساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] منظور مرگ است که جان‌ها را از بدن‌ها جدا می‌کند. ۲- ستارگانی که طلوع و غروب دارند. ۳- کِشندگان کمان و مهارکنندگان افسار اسبان که منظور [[قرآن]] سوگند به مجاهدانی است که این کار را می‌کنند. <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۶، ص۱۶۰.</ref>
این سوره را به این مناسبت «‌نازعات‌» می‌نامند که با [[سوگند]] خداوند به نازعات آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۱.</ref> نازعات یعنی فرشتگانی که جان‌ها را می‌گیرند.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه نزع.</ref>[[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] از قول مفسران سه احتمال برای نازعات نقل کرده که عبارتند از: ۱-فرشتگانی که جان کفار را می‌گیرند؛ فرشتگانی که جان همه انسان‌ها را  می‌گیرند  و براساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] منظور مرگ است که جان‌ها را از بدن‌ها جدا می‌کند. ۲- ستارگانی که طلوع و غروب دارند. ۳- کِشندگان کمان و مهارکنندگان افسار اسبان که منظور [[قرآن]] سوگند به مجاهدانی است که این کار را می‌کنند. <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۶، ص۱۶۰.</ref>


* '''ترتیب و محل نزول'''
*'''ترتیب و محل نزول'''
سوره نازعات جزو [[سوره‌های مکی]] و در [[ترتیب نزول]]، هشتاد و یکمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، هفتاد و نهمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> و در آغاز [[جزء (قرآن)|جزء]] ۳۰ [[قرآن]] جای دارد.
سوره نازعات جزو [[سوره‌های مکی]] و در [[ترتیب نزول]]، هشتاد و یکمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، هفتاد و نهمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> و در آغاز [[جزء (قرآن)|جزء]] ۳۰ [[قرآن]] جای دارد.


* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
*'''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
سوره نازعات ۴۶ آیه، ۱۳۳ کلمه و ۵۵۳ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی، جزو سوره‌های مفصلات (دارای آیات کوتاه) قرآن است و از جمله سوره‌هایی است که با سوگند آغاز می‌شوند و شامل پنج سوگند پیاپی است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۱.</ref>
سوره نازعات ۴۶ آیه، ۱۳۳ کلمه و ۵۵۳ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی، جزو سوره‌های مفصلات (دارای آیات کوتاه) قرآن است و از جمله سوره‌هایی است که با سوگند آغاز می‌شوند و شامل پنج سوگند پیاپی است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۱.</ref>
[[علامه طباطبایی]] معتقد است که میان [[مفسران]] در تفسیر آیات پنجگانه آغازین این سوره اختلاف عجیبی دارند با این که همه اتفاق دارند بر این که آیات در مقام سوگند هستند.وی هم چنان روایاتی که این آیات  را بر برخی فرشتگان و کارهایشان منطبق کرده به عنوان ذکر برخی مصادیق دانسته است. <ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص ۱۹۴و۱۷۹.</ref>
[[علامه طباطبایی]] معتقد است که میان [[مفسران]] در تفسیر آیات پنجگانه آغازین این سوره اختلاف عجیبی دارند با این که همه اتفاق دارند بر این که آیات در مقام سوگند هستند.وی هم چنان روایاتی که این آیات  را بر برخی فرشتگان و کارهایشان منطبق کرده به عنوان ذکر برخی مصادیق دانسته است. <ref>طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص ۱۹۴و۱۷۹.</ref>
خط ۱۷: خط ۱۷:
==محتوا==
==محتوا==
بنابر تفسیر نمونه محتوای سوره در شش بخش خلاصه می‌شود:
بنابر تفسیر نمونه محتوای سوره در شش بخش خلاصه می‌شود:
# تأکید بر تحقق روز قیامت، با سوگندهای متعدد؛
#تأکید بر تحقق روز قیامت، با سوگندهای متعدد؛
# اشاره به مناظر هول‌انگیز و وحشتناک قیامت؛
#اشاره به مناظر هول‌انگیز و وحشتناک قیامت؛
# اشاره کوتاه و گذرا به داستان [[حضرت موسی(ع)]] و سرنوشت [[فرعون]] که هم مایه تسلی خاطر [[پیامبر]] و [[مؤمن|مؤمنان]] است و هم هشدار به [[مشرک|مشرکان]] و هم اشاره‌ای است به اینکه انکار [[معاد]] انسان را به چه گناهانی آلوده می‌کند؛
#اشاره کوتاه و گذرا به داستان [[حضرت موسی(ع)]] و سرنوشت [[فرعون]] که هم مایه تسلی خاطر [[پیامبر]] و [[مؤمن|مؤمنان]] است و هم هشدار به [[مشرک|مشرکان]] و هم اشاره‌ای است به اینکه انکار [[معاد]] انسان را به چه گناهانی آلوده می‌کند؛
# بیان نمونه‌های از نشانه‌های قدرت خداوند در آسمان و زمین که خود دلیلی است برای امکان معاد و حیات بعد از مرگ؛
#بیان نمونه‌های از نشانه‌های قدرت خداوند در آسمان و زمین که خود دلیلی است برای امکان معاد و حیات بعد از مرگ؛
# شرح قسمتی دیگر از حوادث قیامت و سرنوشت طغیان‌گران و پاداش نیکوکاران؛
#شرح قسمتی دیگر از حوادث قیامت و سرنوشت طغیان‌گران و پاداش نیکوکاران؛
# تأکید بر اینکه هیچ کس از زمان وقوع قیامت باخبر نیست، ولی همین اندازه مسلّم است که نزدیک است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۷۱.</ref>
#تأکید بر اینکه هیچ کس از زمان وقوع قیامت باخبر نیست، ولی همین اندازه مسلّم است که نزدیک است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۷۱.</ref>
{{سوره نازعات}}
{{سوره نازعات}}


خط ۳۰: خط ۳۰:


==آیات مشهور==
==آیات مشهور==
*'''«فَأَمَّا مَن طَغَى وَ ءَاثَرَ الحَْيَوةَ الدُّنْيَا فَإِنَّ الجَْحِيمَ هِىَ الْمَأْوَى‏ وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَىٰ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَىٰ» (آیه ۳۷ـ۴۱)
*'''«فَأَمَّا مَن طَغَى وَ ءَاثَرَ الحَْيَوةَ الدُّنْيَا فَإِنَّ الجَْحِيمَ هِىَ الْمَأْوَى‏ وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَىٰ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَىٰ» (آیه ۳۷ـ۴۱)'''


<small>ترجمه: و اما كسى كه طغيان و سركشى كرده و زندگى دنيا را [بر زندگى ابد و جاويد آخرت‏] ترجيح داده، پس بی‌ترديد جايگاهش دوزخ است‏ و اما کسى که از مقام و منزلت پروردگارش ترسيده و نفس را از هوا و هوس بازداشته است، پس بی‌ترديد جايگاهش بهشت است.</small>
<small>ترجمه: و اما كسى كه طغيان و سركشى كرده و زندگى دنيا را [بر زندگى ابد و جاويد آخرت‏] ترجيح داده، پس بی‌ترديد جايگاهش دوزخ است‏ و اما کسى که از مقام و منزلت پروردگارش ترسيده و نفس را از هوا و هوس بازداشته است، پس بی‌ترديد جايگاهش بهشت است.</small>
خط ۳۶: خط ۳۶:
در این [[آیه|آیات]]، اوصاف و سرنوشت [[جهنم|دوزخیان]] و [[بهشت|بهشتیان]] بیان شده است. در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] این آیات آمده است ترجیح دنیا بر [[آخرت]] و پیروی از هوای نفس، از آثار سرکشی در مقابل [[خدا|خداوند]] است و مقابله با هوای نفس از آثار ترس از مقام و منزلت خداوند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۱۹۲.</ref>  همچنین گفته شده دلیل سرکشی و نافرمانی انسان در برابر خدا، خودبزرگ‌بینی انسان است و این خودبزرگ‌بینی ناشی از شناخت‌نداشتن از خداوند و جایگاه اوست. در مقابل، معرفت به خداوند، موجب ترس از مخالفت با او و سبب تسلط بر هوای نفس است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۱۲۶. .</ref> در روایات از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] درباره [[آیه]] «مَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ» نقل شده است: کسی که می‌داند خداوند می‌بیند و می‌شنود آنچه را که او می‌گوید و انجام می‌دهد، پس همین او را از انجام دادن کارهای زشت باز می‌دارد، همو کسی است که از مقام پروردگارش می‌ترسد.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۷۸.</ref>
در این [[آیه|آیات]]، اوصاف و سرنوشت [[جهنم|دوزخیان]] و [[بهشت|بهشتیان]] بیان شده است. در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] این آیات آمده است ترجیح دنیا بر [[آخرت]] و پیروی از هوای نفس، از آثار سرکشی در مقابل [[خدا|خداوند]] است و مقابله با هوای نفس از آثار ترس از مقام و منزلت خداوند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۱۹۲.</ref>  همچنین گفته شده دلیل سرکشی و نافرمانی انسان در برابر خدا، خودبزرگ‌بینی انسان است و این خودبزرگ‌بینی ناشی از شناخت‌نداشتن از خداوند و جایگاه اوست. در مقابل، معرفت به خداوند، موجب ترس از مخالفت با او و سبب تسلط بر هوای نفس است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۶، ص۱۲۶. .</ref> در روایات از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] درباره [[آیه]] «مَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ» نقل شده است: کسی که می‌داند خداوند می‌بیند و می‌شنود آنچه را که او می‌گوید و انجام می‌دهد، پس همین او را از انجام دادن کارهای زشت باز می‌دارد، همو کسی است که از مقام پروردگارش می‌ترسد.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۷۸.</ref>


*'''«فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ ثُمَّ أَدْبَرَ يَسْعَىٰ فَحَشَرَ فَنَادَىٰ فَقَالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَىٰ» (آیه۲۱-۲۴)
*'''«فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ ثُمَّ أَدْبَرَ يَسْعَىٰ فَحَشَرَ فَنَادَىٰ فَقَالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَىٰ» (آیه۲۱-۲۴)'''
   
   
<small>ترجمه: و[لى فرعون‌] تكذيب نمود و عصيان كرد. سپس پشت كرد [و] به كوشش برخاست،  و گروهى را فراهم آورد [و] ندا درداد، و گفت: «پروردگار بزرگتر شما منم!</small>
<small>ترجمه: و[لى فرعون‌] تكذيب نمود و عصيان كرد. سپس پشت كرد [و] به كوشش برخاست،  و گروهى را فراهم آورد [و] ندا درداد، و گفت: «پروردگار بزرگتر شما منم!</small>
خط ۴۸: خط ۴۸:
در روایات، فضایل بسیار برای قرائت سوره نازعات بیان شده است، از جمله اینکه حسابرسیِ شخص تلاوت‌کننده در [[قیامت]] به اندازه یک [[نمازهای واجب|نماز واجب]] طول می‌کشد تا اینکه وارد [[بهشت]] شود (یعنی زمانش کوتاه خواهد بود)،<ref>طبرسی،مجمع البیان، ۱۳۹۰ش، ج۱۰، ص۲۵۰</ref> در قبر و قیامت تنها نیست و این سوره انیس او می‌گردد تا وارد بهشت شود،<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۳۵</ref> سیراب از دنیا می‌رود و سیراب مبعوث می‌شود و سیراب وارد بهشت می‌گردد.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۱</ref> همچنین در برخی احادیث برای قرائت این سوره خواصی بیان شده است، مثل مخفی‌ماندن از دید دشمن هنگام رویارویی، ایمنی از شر اشرار<ref>رجوع کنید به: طبرسی، مکارم‌الاخلاق، ۱۳۷۰ش، ص۳۶۵</ref>  و دفع سم از بدن.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۰ش، ص۳۶۵</ref>
در روایات، فضایل بسیار برای قرائت سوره نازعات بیان شده است، از جمله اینکه حسابرسیِ شخص تلاوت‌کننده در [[قیامت]] به اندازه یک [[نمازهای واجب|نماز واجب]] طول می‌کشد تا اینکه وارد [[بهشت]] شود (یعنی زمانش کوتاه خواهد بود)،<ref>طبرسی،مجمع البیان، ۱۳۹۰ش، ج۱۰، ص۲۵۰</ref> در قبر و قیامت تنها نیست و این سوره انیس او می‌گردد تا وارد بهشت شود،<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۳۵</ref> سیراب از دنیا می‌رود و سیراب مبعوث می‌شود و سیراب وارد بهشت می‌گردد.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۱</ref> همچنین در برخی احادیث برای قرائت این سوره خواصی بیان شده است، مثل مخفی‌ماندن از دید دشمن هنگام رویارویی، ایمنی از شر اشرار<ref>رجوع کنید به: طبرسی، مکارم‌الاخلاق، ۱۳۷۰ش، ص۳۶۵</ref>  و دفع سم از بدن.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۰ش، ص۳۶۵</ref>


==متن و ترجمه==  
== متن و ترجمه سوره نازعات ==  
{{سوره ۰۷۹ با ترجمه}}
{{سوره ۰۷۹ با ترجمه}}
{{سوره‌های قرآن|۷۹|[[سوره نبأ]]|[[سوره عبس]]}}
{{سوره‌های قرآن|۷۹|[[سوره نبأ]]|[[سوره عبس]]}}


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
* [[اشراط الساعه]]
*[[اشراط الساعه]]


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


خط ۸۲: خط ۸۲:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* [http://tanzil.net/?locale=fa_IR#79:1 قرائت سوره نازعات]
*[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#79:1 قرائت سوره نازعات]
{{قرآن کریم}}
{{قرآن کریم}}
{{سوره‌های مفصلات}}
{{سوره‌های مفصلات}}
confirmed، protected، templateeditor
۴٬۹۰۷

ویرایش