پرش به محتوا

سوره عصر: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۶: خط ۶:
==معرفی==
==معرفی==
[[پرونده:سوره عصر.jpg|235px|بندانگشتی|سوره عصر به خط ثلث]]
[[پرونده:سوره عصر.jpg|235px|بندانگشتی|سوره عصر به خط ثلث]]
* '''نامگذاری'''
*'''نامگذاری'''
این [[سوره]] را '''عصر''' نامیده‌اند؛ زیرا در اولین [[آیه]] آن به «عصر: زمان» [[ سوگند|قسم]] یاد شده است.  نام دیگر این سوره، «والعصر» است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref>
این [[سوره]] را '''عصر''' نامیده‌اند؛ زیرا در اولین [[آیه]] آن به «عصر: زمان» [[ سوگند|قسم]] یاد شده است.  نام دیگر این سوره، «والعصر» است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref>


* '''ترتیب و محل نزول'''
*'''ترتیب و محل نزول'''
سوره عصر از [[ سوره‌های مکی و مدنی|
سوره عصر از [[ سوره‌های مکی و مدنی|
سوره‌های مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن| ترتیب نزول]] سیزدهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در [[مصحف|مُصحَف]] کنونی صد و سومین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام [[قرآن]] جای دارد.
سوره‌های مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن| ترتیب نزول]] سیزدهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در [[مصحف|مُصحَف]] کنونی صد و سومین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] سی‌ام [[قرآن]] جای دارد.


* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
*'''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
[[سوره]] عصر ۳ [[آیه]]، ۱۴ کلمه و ۷۳ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی، جزو [[مفصلات|سوره‌های مفصلات]] (دارای آیات کوتاه) است. سوره عصر با [[سوگند]] آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref>
[[سوره]] عصر ۳ [[آیه]]، ۱۴ کلمه و ۷۳ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی، جزو [[مفصلات|سوره‌های مفصلات]] (دارای آیات کوتاه) است. سوره عصر با [[سوگند]] آغاز می‌شود.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref>


خط ۲۱: خط ۲۱:
{{سوره عصر}}
{{سوره عصر}}


== خسران در دنیا و آخرت==
==خسران در دنیا و آخرت==
زیان‌کار بودن انسان در دنیا و آخرت از آموزه‌های مورد تأکید در این سوره دانسته شده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref> درباره واژه «خسر» و مشتقات آن گفته شده که بیش از ۶۰ بار در قرآن به‌کار رفته‌است.<ref>یوسف‌زاده، «خسران»، ص۱۰۴.</ref> منظور از خسران در امور مادی را کاستی و ضرر، و در امور معنوی و روحی گمراهی و نابودی دانسته‌اند که البته بیشترین کاربرش در قرآن در معنای زیان روحی و معنوی است.<ref>یوسف‌زاده، «خسران»، ص۱۰۴.</ref> به گفته راغب اصفهانی زمانی از واژه خسران استفاده می‌شود که اصل سرمایه دچار نقصان شود.<ref>راغب اصفهانی، المفردات في غريب القرآن،  ج۱۷ ص۲۸۱.</ref>[[تفسیر نور (کتاب)|تفسیر نور]] به نقل از [[فخر رازى]] مى‌گويد: انسان در دنيا مانند يخ فروشى است كه هر لحظه سرمايه‌اش آب مى‌شود و بايد هرچه زودتر آن را بفروشد و گرنه خسارت كرده است. <ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۱۰،ص۵۸۵</ref>  [[ سید محمدحسین طباطبائی|
زیان‌کار بودن انسان در دنیا و آخرت از آموزه‌های مورد تأکید در این سوره دانسته شده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۶۸.</ref> درباره واژه «خسر» و مشتقات آن گفته شده که بیش از ۶۰ بار در قرآن به‌کار رفته‌است.<ref>یوسف‌زاده، «خسران»، ص۱۰۴.</ref> منظور از خسران در امور مادی را کاستی و ضرر، و در امور معنوی و روحی گمراهی و نابودی دانسته‌اند که البته بیشترین کاربرش در قرآن در معنای زیان روحی و معنوی است.<ref>یوسف‌زاده، «خسران»، ص۱۰۴.</ref> به گفته راغب اصفهانی زمانی از واژه خسران استفاده می‌شود که اصل سرمایه دچار نقصان شود.<ref>راغب اصفهانی، المفردات في غريب القرآن،  ج۱۷ ص۲۸۱.</ref>[[تفسیر نور (کتاب)|تفسیر نور]] به نقل از [[فخر رازى]] مى‌گويد: انسان در دنيا مانند يخ فروشى است كه هر لحظه سرمايه‌اش آب مى‌شود و بايد هرچه زودتر آن را بفروشد و گرنه خسارت كرده است. <ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۱۰،ص۵۸۵</ref>  [[ سید محمدحسین طباطبائی|
علامه طباطبایی]] در تفسیر این سوره، زندگانی و حیات دنیا را سرمایه انسان می‌داند که باید با آن برای زندگی در جهان آخرت تلاش کرد؛ اگر در اعتقادات و اعمال از حق پیروی کرد، تجارتش سودآور است و آینده‌اش خالی از شر و بدی است، ولی اگر از باطل پیروی کرد و از [[ایمان]] و [[عمل صالح]] رویگردان شد، بی‌شک تجارتش خسارت‌بار و نتیجه‌اش محرومیت در [[ آخرت |جهان آخرت]] است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۵۶-۳۵۷.</ref> زمخشری علت استثناء صالحان را از خسارت این می‌داند که صالحان به وسیله دنیا آخرت را خریداری می‌کنند در نتیجه هم تجارتشان سودمند و هم سعادتمنداند و دیگران بر خلاف آنها عمل می‌کنند و در خسران هستند. <ref>رازی، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۴، ص۷۹۴.
علامه طباطبایی]] در تفسیر این سوره، زندگانی و حیات دنیا را سرمایه انسان می‌داند که باید با آن برای زندگی در جهان آخرت تلاش کرد؛ اگر در اعتقادات و اعمال از حق پیروی کرد، تجارتش سودآور است و آینده‌اش خالی از شر و بدی است، ولی اگر از باطل پیروی کرد و از [[ایمان]] و [[عمل صالح]] رویگردان شد، بی‌شک تجارتش خسارت‌بار و نتیجه‌اش محرومیت در [[ آخرت |جهان آخرت]] است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۵۶-۳۵۷.</ref> زمخشری علت استثناء صالحان را از خسارت این می‌داند که صالحان به وسیله دنیا آخرت را خریداری می‌کنند در نتیجه هم تجارتشان سودمند و هم سعادتمنداند و دیگران بر خلاف آنها عمل می‌کنند و در خسران هستند. <ref>رازی، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۴، ص۷۹۴.
خط ۲۹: خط ۲۹:
[[پرونده:تابلوی معرق سوره عصر.jpg|250px|بندانگشتی|تابلو معرق سوره عصر]]
[[پرونده:تابلوی معرق سوره عصر.jpg|250px|بندانگشتی|تابلو معرق سوره عصر]]
درباره اهمیت و جایگاه سوره عصر چند ویژگی در [[حدیث|روایات]] ذکر شده است.
درباره اهمیت و جایگاه سوره عصر چند ویژگی در [[حدیث|روایات]] ذکر شده است.
* [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام (ص)]] در [[خطبه غدیر|
*[[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام (ص)]] در [[خطبه غدیر|
خطبه غدیریه]] خود [[سوگند]] یاد کرده که این سوره در شأن [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]] نازل شده است. <ref>بلاذری، انساب الاشراف. ترمذی،سنن</ref> از [[ امام صادق علیه‌السلام|
خطبه غدیریه]] خود [[سوگند]] یاد کرده که این سوره در شأن [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]] نازل شده است. <ref>بلاذری، انساب الاشراف. ترمذی،سنن</ref> از [[ امام صادق علیه‌السلام|
امام صادق(ع)]] نیز نقل شده است که فراز «الّا الّذینَ آمَنوا»، كسانی هستند كه به [[ولایت امام علی(ع)]]، [[ایمان]] آورده‌اند.<ref> قمی، تفسیر قمی، دارالکتاب، قم، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۴۴۱.</ref> در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] هم آمده که این سوره در [[ فضایل امام علی(ع)|فضیلت امام علی(ع)]] است.<ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۹۲.</ref>
امام صادق(ع)]] نیز نقل شده است که فراز «الّا الّذینَ آمَنوا»، كسانی هستند كه به [[ولایت امام علی(ع)]]، [[ایمان]] آورده‌اند.<ref> قمی، تفسیر قمی، دارالکتاب، قم، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۴۴۱.</ref> در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] هم آمده که این سوره در [[ فضایل امام علی(ع)|فضیلت امام علی(ع)]] است.<ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۹۲.</ref>
* [[سوره]] عصر در میان [[صحابه| صحابه پیامبر اسلام]] به قدری مهم بود که بر اساس برخی منابع هرگاه آنان با یکدیگر دیدار می‌کردند، تا سوره عصر را برای هم نمی‌خواندند، از هم جدا نمی‌شدند.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۹۱.</ref>  
*[[سوره]] عصر در میان [[صحابه| صحابه پیامبر اسلام]] به قدری مهم بود که بر اساس برخی منابع هرگاه آنان با یکدیگر دیدار می‌کردند، تا سوره عصر را برای هم نمی‌خواندند، از هم جدا نمی‌شدند.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۹۱.</ref>
* از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده هر کس سوره عصر را در [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] قرائت کند، [[خدا| خداوند]] در [[ قیامت|روز قیامت]]، چهره‌اش را نورانی، خندان و چشمش را روشن می‌کند تا او را وارد [[بهشت]] کند.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۵.</ref>
*از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده هر کس سوره عصر را در [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] قرائت کند، [[خدا| خداوند]] در [[ قیامت|روز قیامت]]، چهره‌اش را نورانی، خندان و چشمش را روشن می‌کند تا او را وارد [[بهشت]] کند.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۱۲۵.</ref>
* در روایتی از پیامبر(ص) نقل شده است: هر کس این سوره را بخواند عاقبت کار او به صبر و شکیبایی ختم خواهد شد و در روز قیامت همراه با یاران حق محشور خواهد شد.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۳۴.</ref>
*در روایتی از پیامبر(ص) نقل شده است: هر کس این سوره را بخواند عاقبت کار او به صبر و شکیبایی ختم خواهد شد و در روز قیامت همراه با یاران حق محشور خواهد شد.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۳۴.</ref>
{{همچنین ببینید|فضائل سور}}
{{همچنین ببینید|فضائل سور}}


==متن و ترجمه==
== متن و ترجمه سوره عصر ==
{{سوره ۱۰۳ با ترجمه|شماره=۱۰۳}}
{{سوره ۱۰۳ با ترجمه|شماره=۱۰۳}}
{{سوره‌های قرآن|103|[[سوره تکاثر]]|[[سوره همزه]]}}
{{سوره‌های قرآن|103|[[سوره تکاثر]]|[[سوره همزه]]}}


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}
== منابع ==
==منابع==
* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
*قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
* دانشنامه قرآن و قرآن‎پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
*دانشنامه قرآن و قرآن‎پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
* راغب اصفهانی، المفردات في غريب القرآن،  
*راغب اصفهانی، المفردات في غريب القرآن،
* سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‎بکر، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
*سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‎بکر، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، به تحقیق صادق حسن‌زاده، تهران، ارمغان طوبی، ۱۳۸۲ش.
*شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، به تحقیق صادق حسن‌زاده، تهران، ارمغان طوبی، ۱۳۸۲ش.
* طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاسماعیلی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
*طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاسماعیلی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، فضل‌الله یزدی طباطبایی و هاشم رسولی، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
*طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، فضل‌الله یزدی طباطبایی و هاشم رسولی، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
*زمخشری، الکشاف عن غوامض حقائق التنزیل،  
*زمخشری، الکشاف عن غوامض حقائق التنزیل،
* قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران،  مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ش.
*قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران،  مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ش.
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، ۱۳۶۷ش.
*قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، ۱۳۶۷ش.
* معرفت، محمدهادی، آموزش علوم قرآنی، ترجمه ابومحمد وکیلی، [بی‌جا]، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۱ش.
*معرفت، محمدهادی، آموزش علوم قرآنی، ترجمه ابومحمد وکیلی، [بی‌جا]، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۱ش.
* عبدالباقی، المعجم الفهرس لالفاظ القرآن الکریم،
*عبدالباقی، المعجم الفهرس لالفاظ القرآن الکریم،


== پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
*[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#103:1 قرائت سوره عصر]
*[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#103:1 قرائت سوره عصر]
{{قرآن کریم}}
{{قرآن کریم}}
confirmed، protected، templateeditor
۴٬۲۷۴

ویرایش