پرش به محتوا

سوره بقره: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۷: خط ۷:
[[آیة الکرسی]]، [[آیه آمن الرسول]]، آیه [[قبله]] و بلندترین آیه قرآن، (آیه ۲۸۲) جزو سوره بقره هستند. در [[حدیث|روایتی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] آمده سورهٔ بقره بافضیلت‌ترین سوره [[قرآن]] و آیة الکرسی بافضیلت‌ترین [[آیه]] آن است.
[[آیة الکرسی]]، [[آیه آمن الرسول]]، آیه [[قبله]] و بلندترین آیه قرآن، (آیه ۲۸۲) جزو سوره بقره هستند. در [[حدیث|روایتی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] آمده سورهٔ بقره بافضیلت‌ترین سوره [[قرآن]] و آیة الکرسی بافضیلت‌ترین [[آیه]] آن است.


== معرفی==
==معرفی==
'''نام‌گذاری'''
'''نام‌گذاری'''


خط ۵۰: خط ۵۰:
==قصه‌ها و روایت‌های تاریخی==
==قصه‌ها و روایت‌های تاریخی==
در سوره بقره به داستان‌ها و روایات تاریخی متعددی از جمله داستان آفرینشِ [[آدم (پیامبر)|آدم]]، داستان‌هایی از قوم [[بنی‌اسرائیل]]، زنده شدن پرندگان به اشاره [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم(ع)]] و داستان [[طالوت]] و [[جالوت]] اشاره شده است.  
در سوره بقره به داستان‌ها و روایات تاریخی متعددی از جمله داستان آفرینشِ [[آدم (پیامبر)|آدم]]، داستان‌هایی از قوم [[بنی‌اسرائیل]]، زنده شدن پرندگان به اشاره [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم(ع)]] و داستان [[طالوت]] و [[جالوت]] اشاره شده است.  
* داستان آفرینش ‌آدم (پیامبر): این داستان در آیات ۳۰ تا ۳۹ سوره بقره آمده است و افزون بر این در سوره‌های [[سوره اعراف|اعراف]] آیات۱۰-۲۷، [[سوره حجر|حجر]] آیات ۲۶-۴۳، [[سوره اسراء|اسراء]] آیات ۶۱-۶۵ و [[سوره طه|طه]] آیات ۱۱۵-۱۲۴ به آن پرداخته شده است.  
*داستان آفرینش ‌آدم (پیامبر): این داستان در آیات ۳۰ تا ۳۹ سوره بقره آمده است و افزون بر این در سوره‌های [[سوره اعراف|اعراف]] آیات۱۰-۲۷، [[سوره حجر|حجر]] آیات ۲۶-۴۳، [[سوره اسراء|اسراء]] آیات ۶۱-۶۵ و [[سوره طه|طه]] آیات ۱۱۵-۱۲۴ به آن پرداخته شده است.  
** داستان [[شجره ممنوعه]]: آیه ۳۵ تا ۳۷  
**داستان [[شجره ممنوعه]]: آیه ۳۵ تا ۳۷
* '''داستان‌های [[بنی‌اسرائیل]]''': از آیه ۴۰ تا ۶۶
*'''داستان‌های [[بنی‌اسرائیل]]''': از آیه ۴۰ تا ۶۶
** نجات از [[فرعون]]: آیه ۴۹-۵۰
**نجات از [[فرعون]]: آیه ۴۹-۵۰
** [[گوساله سامری|گوساله‌پرستی بنی‌اسرائیل]] : آیه ۵۱-۵۴ و نیز آیات ۹۲-۹۳
**[[گوساله سامری|گوساله‌پرستی بنی‌اسرائیل]] : آیه ۵۱-۵۴ و نیز آیات ۹۲-۹۳
** درخواست بنی‌اسرائیل برای [[رؤیت خدا]]: [[آیه ۵۵ سوره بقره|آیه ۵۵]]
**درخواست بنی‌اسرائیل برای [[رؤیت خدا]]: [[آیه ۵۵ سوره بقره|آیه ۵۵]]
** درخواست [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]] برای زنده شدن [[بنی‌اسرائیل]] پس از هلاکت بر اثر صاعقه و دلیل بر [[رجعت]]: آیه ۵۶
**درخواست [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]] برای زنده شدن [[بنی‌اسرائیل]] پس از هلاکت بر اثر صاعقه و دلیل بر [[رجعت]]: آیه ۵۶
** تبدیل کلمات: آیه ۵۸-۵۹{{یاد| خداوند به بنی‌اسرائیل مأموریت دااد که برای تواضع از [[باب حطه]] وارد شوند که مجبور به خم شدن هنگام ورود بشوند و بگویند: «حِطَّه» ولی آنها، هم از در دیگری وارد شدند و هم این کلمه را تحریف کرده و به عنوان مخالفت با دستور خداوند و از روی استهزا به زبان سریانی گفتند: هاطا سماقاتا ...حطا سماقاتا  که به معنای گنم سرخ‌رنگی است که در آن جو وجود دارد. طبرسی، تفسیر مجمع البیان، الناشر : دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۸.}}
**تبدیل کلمات: آیه ۵۸-۵۹{{یاد| خداوند به بنی‌اسرائیل مأموریت دااد که برای تواضع از [[باب حطه]] وارد شوند که مجبور به خم شدن هنگام ورود بشوند و بگویند: «حِطَّه» ولی آنها، هم از در دیگری وارد شدند و هم این کلمه را تحریف کرده و به عنوان مخالفت با دستور خداوند و از روی استهزا به زبان سریانی گفتند: هاطا سماقاتا ...حطا سماقاتا  که به معنای گنم سرخ‌رنگی است که در آن جو وجود دارد. طبرسی، تفسیر مجمع البیان، الناشر : دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۸.}}
** اعجاز دوازده چشمه: آیه ۶۰
**اعجاز دوازده چشمه: آیه ۶۰
** درخواست غذاهای متعدد و بینوایی بنی‌اسرائیل: آیه ۶۱
**درخواست غذاهای متعدد و بینوایی بنی‌اسرائیل: آیه ۶۱
** میثاق بنی‌اسرائیل: آیه ۶۳-۶۴ و در آیات ۸۳-۸۵
**میثاق بنی‌اسرائیل: آیه ۶۳-۶۴ و در آیات ۸۳-۸۵
** نافرمانی در روز شنبه: آیه ۶۵-۶۶
**نافرمانی در روز شنبه: آیه ۶۵-۶۶
** داستان [[گاو بنی‌اسرائیل]]: از آیات ۶۷ تا ۷۴. این داستان تنها در سوره بقره ذکر شده است.
**داستان [[گاو بنی‌اسرائیل]]: از آیات ۶۷ تا ۷۴. این داستان تنها در سوره بقره ذکر شده است.
* '''داستان [[هاروت و ماروت]]''': عبارت از نام دو [[فرشته|فرشته‌ای ]] است که در [[آیه سحر|آیه ۱۰۲]] به آنها اشاره شده و برای از بین بردن [[سحر]] جادوگران از جانب [[خدا]] ماموریت داشتند.
*'''داستان [[هاروت و ماروت]]''': عبارت از نام دو [[فرشته|فرشته‌ای]] است که در [[آیه سحر|آیه ۱۰۲]] به آنها اشاره شده و برای از بین بردن [[سحر]] جادوگران از جانب [[خدا]] ماموریت داشتند.
* '''ابتلاء ابراهیم و تولیت بازسازی [[کعبه]]''': آیه ۱۲۴-۱۲۷
*'''ابتلاء ابراهیم و تولیت بازسازی [[کعبه]]''': آیه ۱۲۴-۱۲۷
* '''تغییر [[قبله]] در زمان پیامبر''': [[آیه قبله|آیه ۱۴۲-۱۵۰]]
*'''تغییر [[قبله]] در زمان پیامبر''': [[آیه قبله|آیه ۱۴۲-۱۵۰]]
* '''داستان [[طالوت]] و [[جالوت]]''': از آیات ۲۴۶ تا ۲۵۱  
*'''داستان [[طالوت]] و [[جالوت]]''': از آیات ۲۴۶ تا ۲۵۱
* '''احتجاج [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم]] با [[نمرود]] درباره قدرت پروردگار: ''' [[آیه ۲۵۸ سوره بقره]]
*'''احتجاج [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم]] با [[نمرود]] درباره قدرت پروردگار: ''' [[آیه ۲۵۸ سوره بقره]]
* '''مشاهده احیاء پرندگان کشته شده توسط حضرت ابراهیم''': آیه ۲۶۰ (در روایت آمده است [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم(ع)]] بر لاشه نهنگی گذشت که نیم آن در خشکی و نیم آن در دریا بود و جانوران دریا و خشکی از آن می‌‌خوردند. [[ابلیس]] به ابراهیم گفت [[خدا]] چگونه این اجزا را از شکم این همه جانور گرد می‌آورد و ابراهیم از خدا خواست تا چگونگی احیا مردگان را به او نشان دهد. ندا آمد مگر [[ایمان]] نداری؟ ابراهیم پاسخ داد ایمان دارم، ولی برای اطمینان دل و خلاص شدن از  [[وسوسه|وسوسه شیطان]]، زنده شدن مردگان را به من بنما. پس خدا به او دستور داد که چند پرنده کشته بر سر چهار کوه بگذار و آنها را صدا کن تا زنده شدن آنها را به چشم ببینی.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۸۷.</ref>)
*'''مشاهده احیاء پرندگان کشته شده توسط حضرت ابراهیم''': آیه ۲۶۰ (در روایت آمده است [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم(ع)]] بر لاشه نهنگی گذشت که نیم آن در خشکی و نیم آن در دریا بود و جانوران دریا و خشکی از آن می‌‌خوردند. [[ابلیس]] به ابراهیم گفت [[خدا]] چگونه این اجزا را از شکم این همه جانور گرد می‌آورد و ابراهیم از خدا خواست تا چگونگی احیا مردگان را به او نشان دهد. ندا آمد مگر [[ایمان]] نداری؟ ابراهیم پاسخ داد ایمان دارم، ولی برای اطمینان دل و خلاص شدن از  [[وسوسه|وسوسه شیطان]]، زنده شدن مردگان را به من بنما. پس خدا به او دستور داد که چند پرنده کشته بر سر چهار کوه بگذار و آنها را صدا کن تا زنده شدن آنها را به چشم ببینی.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۸۷.</ref>)
* '''داستان [[عزیر (پیامبر)|عزیر]]''': در [[آیه ۲۵۹ سوره بقره]]
*'''داستان [[عزیر (پیامبر)|عزیر]]''': در [[آیه ۲۵۹ سوره بقره]]


==شأن نزول برخی آیات==
==شأن نزول برخی آیات==
خط ۷۵: خط ۷۵:


===تمسخر مسلمانان توسط منافقان===
===تمسخر مسلمانان توسط منافقان===
[[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] نزول آیه ۱۴ سوره بقره «وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ؛ و چون با کسانی که ایمان آورده‏‌اند برخورد کنند، می‏‌گویند: ایمان آوردیم و چون با شیطان‌های خود خلوت کنند، می‌‏گویند: در حقیقت ما با شماییم، ما فقط [آنان را] ریشخند می‏‌کنیم.‌» را درباره [[عبدالله بن ابی]] و یاران [[منافق| منافقش]] می‌داند؛ هنگامی که به عده‌ای از [[صحابه]] پیامبر(ص) برخوردند و با الفاظی آنان را مورد تعریف و تمجید قرار دادند، ولی در میان خود از آنان بیزاری می‌جستند و خود را مسخره کننده [[مسلمان|مسلمانان]] معرفی می‌کردند.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۲۷.</ref>
[[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] نزول [[آیه ۱۴ سوره بقره]] را درباره [[عبدالله بن ابی]] و یاران[[منافق| منافقش]] می‌داند؛ هنگامی که به عده‌ای از [[صحابه]] پیامبر(ص) برخوردند و با الفاظی آنان را مورد تعریف و تمجید قرار دادند؛ ولی در میان خود از آنان بیزاری می‌جستند و خود را مسخره کننده [[مسلمان|مسلمانان]] معرفی می‌کردند.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۲۷.</ref>


===بهشتی بودن یاران مسیحی سلمان===
===بهشتی بودن یاران مسیحی سلمان===
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:


===آیه سحر (۱۰۲)===
===آیه سحر (۱۰۲)===
{{ اصلی|آیه سحر}}
{{اصلی|آیه سحر}}
<div style="text-align: center;"><noinclude>
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{عربی|«وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ عَلَىٰ مُلْكِ سُلَيْمَانَ ۖ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَـٰكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُوا يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ ۚ ...﴿۱۰۲﴾»<br />
{{عربی|«وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ عَلَىٰ مُلْكِ سُلَيْمَانَ ۖ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَـٰكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُوا يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ ۚ ...﴿۱۰۲﴾»<br />
خط ۱۶۲: خط ۱۶۲:
{{پایان}}
{{پایان}}
این آیه را به چند دلیل نشانه اهتمام خدا بر [[استجابت دعا]] دانسته‌اند.
این آیه را به چند دلیل نشانه اهتمام خدا بر [[استجابت دعا]] دانسته‌اند.
* اساس گفتار بر متکلم وحده بودن است؛
*اساس گفتار بر متکلم وحده بودن است؛
* تعبیر عبادی (بندگانم) آورده نه مردم؛
*تعبیر عبادی (بندگانم) آورده نه مردم؛
* بدون واسطه سخن گفته؛
*بدون واسطه سخن گفته؛
* تاکید بر نزدیک بودن خدا به بندگان؛
*تاکید بر نزدیک بودن خدا به بندگان؛
* وعده اجابت را به دعاکردن منوط کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۰-۳۱.</ref>
*وعده اجابت را به دعاکردن منوط کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۰-۳۱.</ref>
علامه طباطبایی با برشمردن نکات هفتگانه در این آیه، آن را شامل ظریف‌ترین و زیباترین اسلوب می‌داند و معتقد است این آیه منحصر به فرد است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱.</ref>
علامه طباطبایی با برشمردن نکات هفتگانه در این آیه، آن را شامل ظریف‌ترین و زیباترین اسلوب می‌داند و معتقد است این آیه منحصر به فرد است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱.</ref>


خط ۳۳۵: خط ۳۳۵:
در خواص این سوره از [[امام سجاد(ع)]] به نقل از [[پیامبر(ص)]] آمده، كسى كه چهار آيه از آغاز سوره بقره و آيةالكرسى‌ و دو آيهٔ بعد از آن و سه آیهٔ آخر سوره را بخواند، در جان و مالش ناخوش‏ايندى نمی‌بیند و [[شيطان]] به او نزدیک نمی‌‏شود و [[قرآن]] را فراموش نمی‌کند.<ref>حويزى، نور الثقلين، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۶.</ref>
در خواص این سوره از [[امام سجاد(ع)]] به نقل از [[پیامبر(ص)]] آمده، كسى كه چهار آيه از آغاز سوره بقره و آيةالكرسى‌ و دو آيهٔ بعد از آن و سه آیهٔ آخر سوره را بخواند، در جان و مالش ناخوش‏ايندى نمی‌بیند و [[شيطان]] به او نزدیک نمی‌‏شود و [[قرآن]] را فراموش نمی‌کند.<ref>حويزى، نور الثقلين، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۶.</ref>


== متن و ترجمه سوره ==
==متن و ترجمه سوره==
{{سوره ۰۰۲ با ترجمه}}
{{سوره ۰۰۲ با ترجمه}}
{{سوره‌های قرآن|2|[[سوره فاتحه]]|[[سوره آل عمران]]}}
{{سوره‌های قرآن|2|[[سوره فاتحه]]|[[سوره آل عمران]]}}


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
* قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
خط ۳۸۱: خط ۳۸۱:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* [http://tanzil.net/?locale=fa_IR#2:1 قرائت سوره بقره]
*[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#2:1 قرائت سوره بقره]
* [https://www.cgie.org.ir/Fa/article/228869/%D8%A8%D9%82%D8%B1%D9%87%D8%8C-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87 مقاله سوره بقره در دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
*[https://www.cgie.org.ir/Fa/article/228869/%D8%A8%D9%82%D8%B1%D9%87%D8%8C-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87 مقاله سوره بقره در دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
* [http://rch.ac.ir/article/Details/7024 مقاله سوره بقره در دانشنامه جهان اسلام]
*[http://rch.ac.ir/article/Details/7024 مقاله سوره بقره در دانشنامه جهان اسلام]
{{قرآن کریم}}
{{قرآن کریم}}


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۴۳

ویرایش