پرش به محتوا

ایجاب و قبول: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹: خط ۹:


==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
«ایجاب»، پیشنهاد انجام معامله به یک شخص و «قبول»، پذیرش این پیشنهاد از سوی آن شخص است.<ref>یوسفی‌بداف، بابایی «نقش ایجاب و قبول در ایجاد تعهدات»، ص۲.</ref> قصد و اراده طرفین قرارداد برای انجام معامله به‌وسیله ایجاب و قبول، معلوم می‌گردد؛<ref>علامه حلی، تذکرة الفقها، ۱۴۱۴ق، ج۱۳، ص۹۱.</ref> از همین رو گفته‌اند ایجاب و قبول از ارکان هر قرارداد یا عقدی است<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، کتابفروشی مفید، ج۲، ص۲۷۱؛ عاملی، مفتاح الکرامه، ۱۴۱۹ق، ج۱۲، ص۴۷۵؛ جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۱۶۴.</ref> و بدون آن، قرارداد یا عقد فاقد اثر و اعتبار است.<ref>حائری، انصاری حقیقی، «پژوهشی تطبیقی در دیدگاه امام خمینی در ماهیت ایجاب و قبول و آثار فقهی و حقوقی آن»، ص۱۰۸.</ref>
«ایجاب»، پیشنهاد انجام معامله به یک شخص و «قبول»، پذیرش این پیشنهاد از سوی آن شخص است.<ref>یوسفی‌بداف، بابایی «نقش ایجاب و قبول در ایجاد تعهدات»، ص۲.</ref>{{یاد|یجاب به معنای اعلام اراده‌ یک شخص به شخص دیگر برای انعقاد قرارداد می‌باشد.اظهار تعهد را ایجاب و پذیرفتن آنرا قبول نامند. در واقع ایجاب، پیشنهاد انجام یک معامله به شخص دیگر است. شخصی که چنین پیشنهادی را اعلام می‌نماید «موجِب» نامیده می‌شود.}}


طرفین عقد، یعنی ایجاب‌کننده (موجِب) و قبول‌کننده (قابل) و چیزی که معامله بر روی آن انجام می‌گیرد (عِوَض) از دیگر ارکان هر عقد و قراردادی به شمار می‌روند.<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۱۶۴.</ref> به الفاظ ایجاب و قبول در فقه «صیغه» یا «صیغه عقد» نیز گفته می‌شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به محقق کرکی، جامع المقاصد، ج۴، ص۵۷؛ بحرانی، حدائق الناضرة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱۸، ص۳۴۸؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ج۲۴، ص۲۱۴.</ref>
۱.۱ - تفاوت ایجاب و دعوت به مذاکره }} قصد و اراده طرفین قرارداد برای انجام معامله به‌وسیله ایجاب و قبول، معلوم می‌گردد؛<ref>علامه حلی، تذکرة الفقها، ۱۴۱۴ق، ج۱۳، ص۹۱.</ref> از همین رو گفته‌اند ایجاب و قبول از ارکان هر قرارداد یا عقدی است<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، کتابفروشی مفید، ج۲، ص۲۷۱؛ عاملی، مفتاح الکرامه، ۱۴۱۹ق، ج۱۲، ص۴۷۵؛ جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۱۶۴.</ref> و بدون آن، قرارداد یا عقد فاقد اثر و اعتبار است.<ref>حائری، انصاری حقیقی، «پژوهشی تطبیقی در دیدگاه امام خمینی در ماهیت ایجاب و قبول و آثار فقهی و حقوقی آن»، ص۱۰۸.</ref>
 
طرفین عقد، یعنی ایجاب‌کننده (موجِب) و قبول‌کننده (قابل) و چیزی که معامله بر روی آن انجام می‌گیرد (عِوَض) از دیگر ارکان هر عقد و قراردادی به شمار می‌روند.<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۱۶۴.</ref> به الفاظ ایجاب و قبول در فقه «صیغه» یا «صیغه عقد» نیز گفته می‌شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۵۷؛ بحرانی، حدائق الناضرة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱۸، ص۳۴۸؛ سبزواری، مهذب الاحکام، قم  الناشر دار التفسیر،  ج۲۴، ص۲۱۴.</ref>


ایجاب و قبول در [[ابواب فقه|کتاب‌های فقهی]] [[متاجر|تجارت]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۹۳.</ref> [[دِین|دین]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۴.</ref> [[رهن]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۷.</ref> [[ضِمان|ضمان]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۲۳.</ref> [[صلح]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۲۷.</ref> [[مضاربه]]،<ref>خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۶۴۶.</ref> [[ودیعه]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۳۲.</ref> [[مزارعه و مساقات]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۳۶-۱۳۸.</ref> [[اجاره]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۴۰.</ref> [[وکالت]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۴۴.</ref> [[وصایا]]<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۵۳.</ref> و [[ازدواج|نکاح]]<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۱.</ref> به کار رفته است.
ایجاب و قبول در [[ابواب فقه|کتاب‌های فقهی]] [[متاجر|تجارت]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۹۳.</ref> [[دِین|دین]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۴.</ref> [[رهن]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۷.</ref> [[ضِمان|ضمان]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۲۳.</ref> [[صلح]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۲۷.</ref> [[مضاربه]]،<ref>خمینی، تحریر الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۱، ص۶۴۶.</ref> [[ودیعه]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۳۲.</ref> [[مزارعه و مساقات]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۳۶-۱۳۸.</ref> [[اجاره]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۴۰.</ref> [[وکالت]]،<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۴۴.</ref> [[وصایا]]<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۵۳.</ref> و [[ازدواج|نکاح]]<ref>شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۱ق، ص۱۶۱.</ref> به کار رفته است.
۱۷٬۳۲۴

ویرایش