Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۹۳
ویرایش
غبارروبی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|مکان برگزاری=اماکن مقدس اعم از [[مسجد|مساجد]]، [[حرم|حرم‌ها]]، [[حسینیه|حسینیه‌ها]] و... | |مکان برگزاری=اماکن مقدس اعم از [[مسجد|مساجد]]، [[حرم|حرم‌ها]]، [[حسینیه|حسینیه‌ها]] و... | ||
}} | }} | ||
''' | '''غُبارروبی''' یکی از آیین‌های مرسوم در [[کشورهای اسلامی]] برای تکریم اماکن مقدس همچون مساجد، [[حرم|حرم‌ها]] و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] است. در طی این مراسم، اماکن مقدس، با رعایت آدابی بخصوص، مورد نظافت‌کاری قرار می‌گیرند. آیین غبارروبی در [[حرم|حرم امامان شیعه]] از اهمیت بیشتری برخوردار است و با آیین‌های متفاوتی برگزار می‌شود. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
آیین غبارروبی یکی از سنت‌های رایج در حرم‌ها و اماکن مقدس است که قدمتی دیرینه دارد. این مراسم، در وقت‌های معین، با آداب خاصی برگزار می‌شود. با توسعه حرم‌ها و افزایش [[زائر|زائران]] و لزوم توجه به نظم و نظام در اداره امور حرم‌ها، طی یک نظام تدوینی برای اداره حرم‌ها، زمان و افراد مشخصی برای امر نظافت در حرم‌ها مشخص شدند تا این مراسم در زمانی غیر از زمان حضور زائران و مراجعان انجام پذیرد.<ref>قصابیان، آیین | آیین غبارروبی یکی از سنت‌های رایج در حرم‌ها و اماکن مقدس است که قدمتی دیرینه دارد. این مراسم، در وقت‌های معین، با آداب خاصی برگزار می‌شود. با توسعه حرم‌ها و افزایش [[زائر|زائران]] و لزوم توجه به نظم و نظام در اداره امور حرم‌ها، طی یک نظام تدوینی برای اداره حرم‌ها، زمان و افراد مشخصی برای امر نظافت در حرم‌ها مشخص شدند تا این مراسم در زمانی غیر از زمان حضور زائران و مراجعان انجام پذیرد.<ref>قصابیان، آیین غبارروبی در حرم رضوی، ۱۳۸۳ش، ص۹۵.</ref> در کشورهای اسلامی نیز مردم، [[مساجد]] را پیش از آغاز [[رمضان|ماه رمضان]]، غبارروبی می‌کنند.<ref>«غبارروبی مساجد، سنتی پسندیده در آستانه ماه مبارک رمضان»، خبرگزاری ایسنا.</ref> در این مراسم، عطرافشانی و تنظیف صورت می‌گیرد.<ref>«آیین غبارروبی «جلای دل در بهشت» در تخت فولاد»، خبرگزاری ایمنا.</ref> | ||
در [[آیه ۱۲۵ سوره بقره|آیه ۱۲۵ از سوره بقره]] از [[قرآن]]، در خصوص پاکیزه‌نگه داشتن [[کعبه]] سخن گفته شده است؛ از این‌رو برخی معتقدند این مراسم، ریشه‌ای قرآنی دارد.<ref>«غبارروبی مساجد، سنتی پسندیده در آستانه ماه مبارک رمضان»، خبرگزاری ایسنا.</ref> آیین غبارروبی در اماکن مختلفی چون حرم ائمه(ع)،<ref> | در [[آیه ۱۲۵ سوره بقره|آیه ۱۲۵ از سوره بقره]] از [[قرآن]]، در خصوص پاکیزه‌نگه داشتن [[کعبه]] سخن گفته شده است؛ از این‌رو برخی معتقدند این مراسم، ریشه‌ای قرآنی دارد.<ref>«غبارروبی مساجد، سنتی پسندیده در آستانه ماه مبارک رمضان»، خبرگزاری ایسنا.</ref> آیین غبارروبی در اماکن مختلفی چون حرم ائمه(ع)،<ref>«آیین غبارروبی ضریح مطهر امام رضا «علیه‌السلام»»، خبرگزاری عصر ایران.</ref> مزار [[شهدا]]،<ref>«برگزاری آیین غبارروبی و عطرافشانی گلزار شهدای اهواز»، صندوق بازنشستگان کشوری.</ref> [[قبرستان|قبرستان‌ها]]،<ref>«آیین غبارروبی «جلای دل در بهشت» در تخت فولاد»، خبرگزاری ایمنا.</ref> [[امامزاده|امامزادگان]]،<ref>«آیین غبارروبی آستان»، سایت آستان مقدس امام زاده قاسم(ع).</ref> مساجد،<ref>«غبارروبی مسجد الاقصی در آستانه ماه مبارک رمضان»، سایت باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> حسینیه‌ها،<ref>«۱۵۰۰ مسجد و حسینیه در چهارمحال و بختیاری غبارروبی می‌شود»، خبرگزاری مهر.</ref> [[کعبه]]<ref>«غبارروبی کعبه هم‌زمان با شروع ماه شعبان»، خبرگزاری مهر.</ref> و دیگر اماکن مقدس برگزار می‌شود.<ref>«نماد مسجد الاقصی در کابل غبارروبی شد»، خبرگزاری تسنیم.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
در [[حرم امام رضا(ع)|حرم امام رضا (ع)]] این سنت، قدمتی ۵۰۰ ساله دارد و به دوره [[صفویه]] منسوب شده است. تا پیش از آن، به خاطر نبود فضای [[ضریح]] و صندوقچه بر روی قبور امامان، احتمالا نظافت حرم‌ها به یکباره انجام می‌شده و پس از آنکه در دوره صفویه بر قبور امامان، ضریح و صندوق نصب شدند، آیینی مخصوص به تنظیف آنها نیز تدوین شده است. در ابتدا این مراسم برای تنظیف قرآن‌ها، هدایا اهدایی به حرم و فضای داخلی و خارجی ضریح صورت می‌گرفت. بر اساس اسناد باقی‌مانده از موقوفات حرم امام رضا، بیشتر اسناد غبارروبی مربوط به دوره قاجار است و پیش از آن، اطلاعات دقیقی از این مراسم وجود ندارد. آنطور که از منابع استخراج شده است، در دوره صفویه سالی یک مرتبه و پیش از ایام نوروز، در دوره [[قاجار]] سالی چند مرتبه و پیش از اعیاد اسلامی و با حضور مهمانان انجام می‌شد. امروزه نیز در حرم امام رضا (ع) پس از دعوت از مدعوین برای برگزاری این مراسم، | در [[حرم امام رضا(ع)|حرم امام رضا(ع)]] این سنت، قدمتی ۵۰۰ ساله دارد و به دوره [[صفویه]] منسوب شده است. تا پیش از آن، به خاطر نبود فضای [[ضریح]] و صندوقچه بر روی قبور امامان، احتمالا نظافت حرم‌ها به یکباره انجام می‌شده و پس از آنکه در دوره صفویه بر قبور امامان، [[ضریح]] و صندوق نصب شدند، آیینی مخصوص به تنظیف آنها نیز تدوین شده است. در ابتدا این مراسم برای تنظیف قرآن‌ها، هدایا اهدایی به حرم و فضای داخلی و خارجی ضریح صورت می‌گرفت. بر اساس اسناد باقی‌مانده از موقوفات حرم امام رضا، بیشتر اسناد غبارروبی مربوط به [[دوره قاجار]] است و پیش از آن، اطلاعات دقیقی از این مراسم وجود ندارد. آنطور که از منابع استخراج شده است، در دوره صفویه سالی یک مرتبه و پیش از ایام نوروز، در دوره [[قاجار]] سالی چند مرتبه و پیش از اعیاد اسلامی و با حضور مهمانان انجام می‌شد. امروزه نیز در حرم امام رضا(ع) پس از دعوت از مدعوین برای برگزاری این مراسم، درب ضریح باز شده و مراسم پاکسازی حرم برگزار می‌شود. این مراسم با آیین‌های به‌خصوصی توسط عالمان و صاحب‌منصبان برگزار خواهد شد.<ref>قصابیان، آیین غبارروبی در حرم رضوی، ۱۳۸۳ش، ص۹۵-۱۰۵.</ref> | ||
غبارروبی از مساجد، یکی از طرح‌های [[سازمان تبلیغات اسلامی]] در [[ایران]] است که توسط مبلغان اعزامی خود در مناطق مختلف برگزار می‌کند.<ref>موسی‌پور، نگرشی بر طرح استقرار روحانیون در مناطق محروم کشور، ۱۳۸۰ش، ص۸۲.</ref> هرساله در [[قبرستان تخت فولاد]] [[اصفهان]] نیز این | غبارروبی از مساجد، یکی از طرح‌های [[سازمان تبلیغات اسلامی]] در [[ایران]] است که توسط مبلغان اعزامی خود در مناطق مختلف برگزار می‌کند.<ref>موسی‌پور، نگرشی بر طرح استقرار روحانیون در مناطق محروم کشور، ۱۳۸۰ش، ص۸۲.</ref> هرساله در [[قبرستان تخت فولاد]] [[اصفهان]] نیز این آیین در قبرستان و [[تکیه|تکایای]] موجود در آن برگزار می‌شود.<ref>«آیین غبارروبی «جلای دل در بهشت» در تخت فولاد»، خبرگزاری ایمنا.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*موسی‌پور، محمدحسین. «نگرشی بر طرح استقرار روحانیون در مناطق محروم کشور»، در نشریه مبلغان، شماره ۲۱، ۱۳۸۰ش. | *موسی‌پور، محمدحسین. «نگرشی بر طرح استقرار روحانیون در مناطق محروم کشور»، در نشریه مبلغان، شماره ۲۱، ۱۳۸۰ش. | ||
*قصابیان، محمدرضا. «آیین | *قصابیان، محمدرضا. «آیین غبارروبی در حرم رضوی»، در نشریه مشکوة، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، شماره ۸۳، ۱۳۸۳ش. | ||
*«[https://www.asriran.com/fa/news/950482/آئین-غبارروبی-ضریح-مطهر-امام-رضا-علیه‌السلام-عکس | *«[https://www.asriran.com/fa/news/950482/آئین-غبارروبی-ضریح-مطهر-امام-رضا-علیه‌السلام-عکس آیین غبارروبی ضریح مطهر امام رضا «علیه‌السلام»]»، خبرگزاری عصر ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://www.cspf.ir/52838/آیین-غبارروبی-و-عطرافشانی-گلزار-شهدای/ برگزاری آیین غبارروبی و عطرافشانی گلزار شهدای اهواز]»، صندوق بازنشستگان کشوری، تاریخ درج مطلب: ۵ شهریور ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | *«[https://www.cspf.ir/52838/آیین-غبارروبی-و-عطرافشانی-گلزار-شهدای/ برگزاری آیین غبارروبی و عطرافشانی گلزار شهدای اهواز]»، صندوق بازنشستگان کشوری، تاریخ درج مطلب: ۵ شهریور ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://www.imna.ir/news/646114/آیین-غبارروبی-جلای-دل-در-بهشت-در-تخت-فولاد آیین غبارروبی «جلای دل در بهشت» در تخت فولاد]»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۱۶ اسفند ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | *«[https://www.imna.ir/news/646114/آیین-غبارروبی-جلای-دل-در-بهشت-در-تخت-فولاد آیین غبارروبی «جلای دل در بهشت» در تخت فولاد]»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۱۶ اسفند ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://ahlamenalasal.com/آیین-غبارروبی-آستان/ آیین غبارروبی آستان]»، سایت آستان مقدس امام زاده قاسم (ع)، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آذر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | *«[https://ahlamenalasal.com/آیین-غبارروبی-آستان/ آیین غبارروبی آستان]»، سایت آستان مقدس امام زاده قاسم(ع)، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آذر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/01/03/2870951/نماد-مسجد-الاقصی-در-کابل-غبارروبی-شد-تجدید-پیمان-با-آرمان-رهایی-قدس-شریف-فیلم نماد مسجد الاقصی در کابل غبارروبی شد]»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۳ فرودین ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | *«[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/01/03/2870951/نماد-مسجد-الاقصی-در-کابل-غبارروبی-شد-تجدید-پیمان-با-آرمان-رهایی-قدس-شریف-فیلم نماد مسجد الاقصی در کابل غبارروبی شد]»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۳ فرودین ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://www.yjc.ir/fa/news/8393811/غبار-روبی-مسجد-الاقصی-در-آستانه-ماه-مبارک-رمضان | *«[https://www.yjc.ir/fa/news/8393811/غبار-روبی-مسجد-الاقصی-در-آستانه-ماه-مبارک-رمضان غبارروبی مسجد الاقصی در آستانه ماه مبارک رمضان]»، سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ اسفند ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://www.mehrnews.com/news/5715496/غبارروبی-کعبه-هم-زمان-با-شروع-ماه-شعبان غبارروبی کعبه هم‌زمان با شروع ماه شعبان]»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۳ اسفند ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | *«[https://www.mehrnews.com/news/5715496/غبارروبی-کعبه-هم-زمان-با-شروع-ماه-شعبان غبارروبی کعبه هم‌زمان با شروع ماه شعبان]»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۳ اسفند ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://www.isna.ir/news/1402122115055/غبارروبی-مساجد-سنتی-پسندیده-در-آستانه-ماه-مبارک-رمضان غبارروبی مساجد، سنتی پسندیده در آستانه ماه مبارک رمضان]»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۱ اسفند ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | *«[https://www.isna.ir/news/1402122115055/غبارروبی-مساجد-سنتی-پسندیده-در-آستانه-ماه-مبارک-رمضان غبارروبی مساجد، سنتی پسندیده در آستانه ماه مبارک رمضان]»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۱ اسفند ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
*«[https://www.mehrnews.com/news/5456592/۱۵۰۰-مسجد-و-حسینیه-در-چهارمحال-و-بختیاری-غبارروبی-می-شود ۱۵۰۰ مسجد و حسینیه در چهارمحال و بختیاری غبارروبی | *«[https://www.mehrnews.com/news/5456592/۱۵۰۰-مسجد-و-حسینیه-در-چهارمحال-و-بختیاری-غبارروبی-می-شود ۱۵۰۰ مسجد و حسینیه در چهارمحال و بختیاری غبارروبی می‌شود]»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش. | ||
{{زیارت}} | {{زیارت}} | ||
[[رده:آئین‌های شیعی]] | [[رده:آئین‌های شیعی]] | ||