دعا: تفاوت میان نسخه‌ها
←آداب
(←آداب) |
|||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
آداب و شرایطی برای بهتر انجام گرفتن دعا در متون دینی نقل شده است.<br /> | آداب و شرایطی برای بهتر انجام گرفتن دعا در متون دینی نقل شده است.<br /> | ||
در [[قرآن]]، خواندن خدا با [[اسماء الحسنی| اسمای نیکوی او]]،<ref>سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref> طلب از پروردگار با بیم و امید،<ref>[[سوره اعراف]]، آیه ۵۶.</ref> داشتن حالت خضوع و خشوع،<ref>سوره اعراف، آیه ۵۵.</ref> [[اخلاص]] در دعا و انقطاع از غیر،<ref>سوره مزمل، آیه ۸.</ref> مقدم داشتن [[استغفار|طلب غفران الهی]] بر سایر حاجات،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۴۷.</ref> امیدوار بودن به دعا و فراگیری چگونگی دعا کردن وتوجه به هدف از دعا،<ref>[[سوره مریم]]، آیه ۴-۶.</ref> [[تسبیح]] خداوند و برشمردن نعمت‌های او<ref>سوره ابراهیم، آیه ۳۹؛ سوره غافر، آیه ۷-۸</ref> و دعا برای دیگران همراه با دعا برای خود،<ref>سوره اسراء، آیه ۲۴؛ سوره محمد، آیه ۱۹.</ref> از آداب دعا شمرده شده است. | در [[قرآن]]، خواندن خدا با [[اسماء الحسنی| اسمای نیکوی او]]،<ref>سوره اعراف، آیه ۱۸۰.</ref> طلب از پروردگار با بیم و امید،<ref>[[سوره اعراف]]، آیه ۵۶.</ref> داشتن حالت خضوع و خشوع،<ref>سوره اعراف، آیه ۵۵.</ref> [[اخلاص]] در دعا و انقطاع از غیر،<ref>سوره مزمل، آیه ۸.</ref> مقدم داشتن [[استغفار|طلب غفران الهی]] بر سایر حاجات،<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۴۷.</ref> امیدوار بودن به دعا و فراگیری چگونگی دعا کردن وتوجه به هدف از دعا،<ref>[[سوره مریم]]، آیه ۴-۶.</ref> [[تسبیح]] خداوند و برشمردن نعمت‌های او<ref>سوره ابراهیم، آیه ۳۹؛ سوره غافر، آیه ۷-۸</ref> و دعا برای دیگران همراه با دعا برای خود،<ref>سوره اسراء، آیه ۲۴؛ سوره محمد، آیه ۱۹.</ref> از آداب دعا شمرده شده است. | ||
*گریه کردن هنگام دعا. اهمیت این کار تا جایی است که [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به کسی که در حال دعا فقط با یاد مردگان از خویشانش دلش رقیق می‌شد و به گریه می‌آمد فرمود این کار جایز است وهر گاه دلت با این کار نرم شد برای پروردگار متعال گریه کن.<ref>ابن فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ۱۴۰۷ق، ص۱۷۳.</ref> در روایت دیگری فرمود اگر هم نمی توانی گریه بکنی تَباکی کن یعنی خودت را به حالت شخصی که گریه می‌کند دربیاور | *گریه کردن هنگام دعا. اهمیت این کار تا جایی است که [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به کسی که در حال دعا فقط با یاد مردگان از خویشانش دلش رقیق می‌شد و به گریه می‌آمد فرمود این کار جایز است وهر گاه دلت با این کار نرم شد برای پروردگار متعال گریه کن.<ref>ابن فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ۱۴۰۷ق، ص۱۷۳.</ref> در روایت دیگری فرمود اگر هم نمی توانی گریه بکنی تَباکی کن یعنی خودت را به حالت شخصی که گریه می‌کند دربیاور.<ref>ابن فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ۱۴۰۷ق، ص۱۷۴-۱۷۳.</ref> [[احمد بن فهد حلی|ابن فهد حلی]] در [[عدة الداعی و نجاح الساعی (کتاب)|عدة الداعی]] گریه کردن را سیّد آداب دعا بر شمرده است چون گریه دلالت بر رِقّت قلب دارد واین دلالت بر [[اخلاص]] دارد و اخلاص هم سبب استجابت دعاست. <ref>ابن فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ۱۴۰۷ق، ص۱۶۷.</ref> | ||
*خواندن خداوند به اسمای نیکوی او:<ref>سوره اعراف، آیه۱۸۰.</ref> [[ سید محمدحسین طباطبائی| | *خواندن خداوند به اسمای نیکوی او:<ref>سوره اعراف، آیه۱۸۰.</ref> [[ سید محمدحسین طباطبائی| | ||
علامه طباطبایی]] خواندن خداوند با نامی نیکو از اسما او مناسب با خواسته انسان را از آداب دعا نامیده است؛ به عنوان مثال هنگامی که دعا کننده، درصدد جلب رضایت و رحمت الهی باشد، باید خدا را با اسم رَبّ که از عام‌ترین اسمای الهی و برانگیزاننده صفت رحمت الهی است، بخواند.<ref>علامه طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۸، ص۳۳۴؛ ج۸، ص۲۷۲-۲۷۳؛ ج۲، ص۴۴۶؛ ج۱۴، ص۸.</ref> | علامه طباطبایی]] خواندن خداوند با نامی نیکو از اسما او مناسب با خواسته انسان را از آداب دعا نامیده است؛ به عنوان مثال هنگامی که دعا کننده، درصدد جلب رضایت و رحمت الهی باشد، باید خدا را با اسم رَبّ که از عام‌ترین اسمای الهی و برانگیزاننده صفت رحمت الهی است، بخواند.<ref>علامه طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۸، ص۳۳۴؛ ج۸، ص۲۷۲-۲۷۳؛ ج۲، ص۴۴۶؛ ج۱۴، ص۸.</ref> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
*خواندن پروردگار از سر بیم و امید:<ref>سوره اعراف، آیه ۵۶.</ref> در تفسیر آیه ۵۶ سوره اعراف، مراد از خوف را بیم عقاب پروردگار و ردّ دعا به سبب کاستی اعمال و عدم شایستگی و مراد از طمع را امید به پاداش پروردگار و فضل او ذکر کرده‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۴، ص۶۶۲؛ فیض کاشانی، تفسير الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۰۶.</ref> | *خواندن پروردگار از سر بیم و امید:<ref>سوره اعراف، آیه ۵۶.</ref> در تفسیر آیه ۵۶ سوره اعراف، مراد از خوف را بیم عقاب پروردگار و ردّ دعا به سبب کاستی اعمال و عدم شایستگی و مراد از طمع را امید به پاداش پروردگار و فضل او ذکر کرده‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۴، ص۶۶۲؛ فیض کاشانی، تفسير الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۰۶.</ref> | ||
در [[جامع حدیثی|جوامع روایی]] آداب متعددی برای دعا وارد شده است. [[وضو|وضو ساختن]]، روبه [[قبله]] آوردن، [[نماز]] گزاردن قبل از دعا، شروع دعا با الفاظی مانند [[بسم الله الرحمن الرحیم| بسمله]]، [[حمد]] و ثنای خدا و [[صلوات]] بر محمد و آل محمد، خواندن پروردگار با صدای آهسته، یاد کردن نعمت‌ها و [[شکر]] و سپاس خداوند، اقرار به [[گناه]]، مقدم داشتن دیگران در دعا، [[توسل]] به [[اهل‌البیت(ع)]] و پایان رساندن دعا با جمله «ماشاءالله لاحول و لاقوة الا بالله» از جمله آداب دعا معرفی شده است.<ref>نهج البلاغه (صبحی صالح)، ۱۴۱۴ق، خطبه۱۷۶؛ الصحیفة | در [[جامع حدیثی|جوامع روایی]] آداب متعددی برای دعا وارد شده است. [[وضو|وضو ساختن]]، روبه [[قبله]] آوردن، [[نماز]] گزاردن قبل از دعا، شروع دعا با الفاظی مانند [[بسم الله الرحمن الرحیم| بسمله]]، [[حمد]] و ثنای خدا و [[صلوات]] بر محمد و آل محمد، خواندن پروردگار با صدای آهسته، یاد کردن نعمت‌ها و [[شکر]] و سپاس خداوند، اقرار به [[گناه]]، مقدم داشتن دیگران در دعا، [[توسل]] به [[اهل‌البیت(ع)]] و پایان رساندن دعا با جمله «ماشاءالله لاحول و لاقوة الا بالله» از جمله آداب دعا معرفی شده است.<ref>نهج البلاغه (صبحی صالح)، ۱۴۱۴ق، خطبه۱۷۶؛ الصحیفة | ||
السجادیه، ۱۳۷۶ش، دعای ۳۴، ۳۶، ۴۴؛ برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۵۲؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۷۴- ۴۸۰، ۴۹۱، ۵۰۴؛ ج۳، ص۴۷۸، ۳۰۹؛ ج۸، ص۴۰۷- ۴۰۸؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۱۳؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۳۲؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸۳، ص۲۴۹؛ ج۹۰، ص ۳۴۳- ۳۵۲؛ ج۹۱، ص۸۷ ؛ حاکم نیشابوری، مستدرک، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۵۳۸؛ ترمذی، سنن، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۲۵.</ref> | السجادیه، ۱۳۷۶ش، دعای ۳۴، ۳۶، ۴۴؛ برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ق، ج۱، ص۵۲؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۷۴- ۴۸۰، ۴۹۱، ۵۰۴؛ ج۳، ص۴۷۸، ۳۰۹؛ ج۸، ص۴۰۷- ۴۰۸؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۱۳؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۳۲؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸۳، ص۲۴۹؛ ج۹۰، ص ۳۴۳- ۳۵۲؛ ج۹۱، ص۸۷ ؛ حاکم نیشابوری، مستدرک، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۵۳۸؛ ترمذی، سنن، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۲۵.</ref> | ||