ابراهیم (پیامبر): تفاوت میان نسخهها
←معجزات
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←معجزات) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ جعبه اطلاعات پیامبران | {{جعبه اطلاعات پیامبران | ||
| عنوان = ابراهیم | | عنوان = ابراهیم | ||
| عرض = | | عرض = | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
بر اساس گزارش منابع تاریخی، در سالی که ابراهیم(ع) به دنیا آمد، به دستور نمرود هر نوزادی را که به دنیا میآمد، به قتل میرساندند؛ چرا که منجمان پیشبینی کرده بودند در این سال کودکی به دنیا خواهد آمد که بنای مخالفت با دین نمرود و پیروانش را میگذارد و بتها را میشکند. برای همین مادر حضرت ابراهیم، از ترس نمرودیان او را داخل غاری در نزدیکی خانهاش گذاشت و بعد از پانزده ماه شبانه از غار بیرون آورد.<ref>طبری، تاریخ الامم والملوک، ۱۹۶۷م، ج۱، ص۲۳۴.</ref> | بر اساس گزارش منابع تاریخی، در سالی که ابراهیم(ع) به دنیا آمد، به دستور نمرود هر نوزادی را که به دنیا میآمد، به قتل میرساندند؛ چرا که منجمان پیشبینی کرده بودند در این سال کودکی به دنیا خواهد آمد که بنای مخالفت با دین نمرود و پیروانش را میگذارد و بتها را میشکند. برای همین مادر حضرت ابراهیم، از ترس نمرودیان او را داخل غاری در نزدیکی خانهاش گذاشت و بعد از پانزده ماه شبانه از غار بیرون آورد.<ref>طبری، تاریخ الامم والملوک، ۱۹۶۷م، ج۱، ص۲۳۴.</ref> | ||
===ازدواج و فرزندان === | ===ازدواج و فرزندان=== | ||
همسر نخستینِ ابراهیم [[ساره]] است و ابراهیم(ع) بنا به نقل [[تورات]] در اور کلدانیان با او ازدواج نمود.<ref>پیدایش، ۱۱: ۲۹.</ref> براساس گزارش دهخدا در لغتنامه اور یا عور یا در تورات اور کلدانیان شهر و ناحیه ٔ قدیم سومِر در جنوب بابل بوده است. این شهر در جنوب عراق نزدیک راه آهن فعلی بین بصره و بغداد واز مراکز مهم فرهنگ سومری و به گفته ٔ تورات محل تولد ابراهیم پیغمبر بوده است . نام این شهر بزرگ که تأسیسش از زمانهای بسیار قدیم است در قرن ۴ پیش از میلاد از تاریخ برافتاد و پس از آن در زیر خاک و شن مدفون شد و فراموش گردید و محلش در قرن ۱۹م. کشف شد.<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل اور</ref> از [[تورات]] برمیآید که او خواهر ناتنی ابراهیم بوده است؛<ref>پیدایش، ۲۰: ۱۲.</ref> اما مطابق با روایات [[شیعه]]، ساره دختر خاله ابراهیم و خواهر [[لوط (پیامبر)|لوط]](ع) بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹؛ عیاشی، تفسیر عیاشی،۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۵۴.</ref> برطبق یکی از این روایات، ابراهیم(ع) در کوثا با او ازدواج نمود و او صاحب مال فراوانی (زمین و دام) بود که پس از ازدواج حضرت ابراهیم با او، به تملک ابراهیم(ع) درآمد و حضرت ابراهیم آنها را زیادتر نمود؛ به نحوی که در منطقه زندگی او کسی بهاندازه او مال و ثروت نداشت.<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۷۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹.</ref> | همسر نخستینِ ابراهیم [[ساره]] است و ابراهیم(ع) بنا به نقل [[تورات]] در اور کلدانیان با او ازدواج نمود.<ref>پیدایش، ۱۱: ۲۹.</ref> براساس گزارش دهخدا در لغتنامه اور یا عور یا در تورات اور کلدانیان شهر و ناحیه ٔ قدیم سومِر در جنوب بابل بوده است. این شهر در جنوب عراق نزدیک راه آهن فعلی بین بصره و بغداد واز مراکز مهم فرهنگ سومری و به گفته ٔ تورات محل تولد ابراهیم پیغمبر بوده است . نام این شهر بزرگ که تأسیسش از زمانهای بسیار قدیم است در قرن ۴ پیش از میلاد از تاریخ برافتاد و پس از آن در زیر خاک و شن مدفون شد و فراموش گردید و محلش در قرن ۱۹م. کشف شد.<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل اور</ref> از [[تورات]] برمیآید که او خواهر ناتنی ابراهیم بوده است؛<ref>پیدایش، ۲۰: ۱۲.</ref> اما مطابق با روایات [[شیعه]]، ساره دختر خاله ابراهیم و خواهر [[لوط (پیامبر)|لوط]](ع) بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹؛ عیاشی، تفسیر عیاشی،۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۵۴.</ref> برطبق یکی از این روایات، ابراهیم(ع) در کوثا با او ازدواج نمود و او صاحب مال فراوانی (زمین و دام) بود که پس از ازدواج حضرت ابراهیم با او، به تملک ابراهیم(ع) درآمد و حضرت ابراهیم آنها را زیادتر نمود؛ به نحوی که در منطقه زندگی او کسی بهاندازه او مال و ثروت نداشت.<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۷۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۲۲۹.</ref> | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
معجزهٔ زندهشدن چهار پرنده]] پس از مردن و سردشدن آتش پرداخته است. | معجزهٔ زندهشدن چهار پرنده]] پس از مردن و سردشدن آتش پرداخته است. | ||
=== نبوت، امامت و خلیلاللهی=== | ===نبوت، امامت و خلیلاللهی=== | ||
در [[آیه|آیاتی]] چند از قرآن، از نبوت حضرت ابراهیم و دعوت او به توحید سخن آمده است.<ref name=":0">سوره مریم، آیه۴۱تا۴۸ - سوره انبیاء، آیه ۵۱تا۵۷ - سوره شعراء، آیه ۶۹تا۸۲ - سوره صافات، آیه ۸۳تا۱۰۰ - سوره زخرف، آیه ۲۶و۲۷ - سوره ممتحنه، آیه۴ - سوره عنکبوت، آیه ۱۶تا۲۵.</ref> همچنین در آیه ۳۵ [[سوره احقاف]] از [[اولو العزم |پیامبران اولوالعزم]] نام آمده است <ref name=":0" /> که طبق روایات، ابراهیم از جملهٔ آنان و دومین پیامبر اولوالعزم پس از [[حضرت نوح(ع)]] است.<ref>طباطبائی، المیزان، ج۱۸، ص۲۱۸ </ref> مطابق با آیه ۱۲۴ [[سوره بقره]]، خداوند [[حضرت ابراهیم]](ع) را پس از چند امتحان به مقام [[امامت]] نصب کرد. به نظر [[سید محمدحسین طباطبائی| | در [[آیه|آیاتی]] چند از قرآن، از نبوت حضرت ابراهیم و دعوت او به توحید سخن آمده است.<ref name=":0">سوره مریم، آیه۴۱تا۴۸ - سوره انبیاء، آیه ۵۱تا۵۷ - سوره شعراء، آیه ۶۹تا۸۲ - سوره صافات، آیه ۸۳تا۱۰۰ - سوره زخرف، آیه ۲۶و۲۷ - سوره ممتحنه، آیه۴ - سوره عنکبوت، آیه ۱۶تا۲۵.</ref> همچنین در آیه ۳۵ [[سوره احقاف]] از [[اولو العزم |پیامبران اولوالعزم]] نام آمده است <ref name=":0" /> که طبق روایات، ابراهیم از جملهٔ آنان و دومین پیامبر اولوالعزم پس از [[حضرت نوح(ع)]] است.<ref>طباطبائی، المیزان، ج۱۸، ص۲۱۸ </ref> مطابق با آیه ۱۲۴ [[سوره بقره]]، خداوند [[حضرت ابراهیم]](ع) را پس از چند امتحان به مقام [[امامت]] نصب کرد. به نظر [[سید محمدحسین طباطبائی| | ||
علامه طباطبایی]] مقام امامت در این [[آیه]] به معنای هدایت باطنی است؛ مقامی که رسیدن به آن، لازمه برخورداری از کمال وجودی و مقام معنوی ویژهای است که پس از مجاهدتهای بسیار به دست میآید.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۲۷۲.</ref> | علامه طباطبایی]] مقام امامت در این [[آیه]] به معنای هدایت باطنی است؛ مقامی که رسیدن به آن، لازمه برخورداری از کمال وجودی و مقام معنوی ویژهای است که پس از مجاهدتهای بسیار به دست میآید.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱، ص۲۷۲.</ref> | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
مریم(ع)]] به [[حضرت یعقوب]] فرزند اسحاق میرسد.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۲۰۸.</ref> بنابر [[روایات]] اسلامی نسب [[حضرت محمد(ص)]] به [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل]] پسر دیگر ابراهیم میرسد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲؛ ابن عبدربه، العقد الفرید، ۱۴۰۲ق، ج۵، ص۸۹.</ref> به همین جهت او را ابوالانبیاء (پدر پیامبران) لقب دادهاند.<ref>سید قطب، فی ظلال القرآن، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۲۹۹۷.</ref> | مریم(ع)]] به [[حضرت یعقوب]] فرزند اسحاق میرسد.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۲۰۸.</ref> بنابر [[روایات]] اسلامی نسب [[حضرت محمد(ص)]] به [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل]] پسر دیگر ابراهیم میرسد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲؛ ابن عبدربه، العقد الفرید، ۱۴۰۲ق، ج۵، ص۸۹.</ref> به همین جهت او را ابوالانبیاء (پدر پیامبران) لقب دادهاند.<ref>سید قطب، فی ظلال القرآن، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۲۹۹۷.</ref> | ||
=== معجزات=== | ===معجزات=== | ||
طبق آیات [[قرآن]]، | طبق آیات [[قرآن]]، [[سرد شدن آتش بر ابراهیم|سرد شدن آتش]] و زندهشدن چهار پرنده از معجزات حضرت ابراهیم بودهاند: | ||
* سردشدن آتش: طبق آیات ۵۷ تا ۷۰ [[سوره انبیاء]]، ابراهیم پس از آنکه دید قومش از پرستش بتها دست برنمیدارند، بتها را شکست و این کار را به بت بزرگ نسبت داد و گفت اگر بت سخن میگوید، از او بپرسید. بتپرستان در برابر استدلال او فرو ماندند، اما دست از اعتقاد خود برنداشته، او را به سبب شکستن بتها در آتش انداختند؛ اما آتش به دستور الهی بر او سرد شد.<ref>سوره انبیاء، آیه۵۷ تا ۷۰.</ref> | *سردشدن آتش: طبق آیات ۵۷ تا ۷۰ [[سوره انبیاء]]، ابراهیم پس از آنکه دید قومش از پرستش بتها دست برنمیدارند، بتها را شکست و این کار را به بت بزرگ نسبت داد و گفت اگر بت سخن میگوید، از او بپرسید. بتپرستان در برابر استدلال او فرو ماندند، اما دست از اعتقاد خود برنداشته، او را به سبب شکستن بتها در آتش انداختند؛ اما آتش به دستور الهی بر او سرد شد.<ref>سوره انبیاء، آیه۵۷ تا ۷۰.</ref> | ||
* زندهشدن [[چهار مرغ|چهار پرنده]]: بنا به آیه ۲۶۰ [[سوره بقره]]، خداوند در پاسخ به درخواست حضرت ابراهیم برای دیدن زندهشدن مردگان، او را مأمور نمود که چهار پرنده را [[ذبح شرعی|ذبح]] و با هم مخلوط کند و بر فراز چند کوه قرار دهد. او این کار را انجام داد و سپس پرندگان را فرا خواند. آنها زنده شدند و به سوی او آمدند. | *زندهشدن [[چهار مرغ|چهار پرنده]]: بنا به آیه ۲۶۰ [[سوره بقره]]، خداوند در پاسخ به درخواست حضرت ابراهیم برای دیدن زندهشدن مردگان، او را مأمور نمود که چهار پرنده را [[ذبح شرعی|ذبح]] و با هم مخلوط کند و بر فراز چند کوه قرار دهد. او این کار را انجام داد و سپس پرندگان را فرا خواند. آنها زنده شدند و به سوی او آمدند. | ||
===هجرت=== | ===هجرت=== | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
در [[عهد جدید]] نیز از ابراهیم در ۷۲ موضع یاد شده و نسب [[عیسی مسیح]] از طریق [[اسحاق (پیامبر)|اسحاق(ع)]] با ۳۹ واسطه (متی، ۱: ۱-۷) یا ۵۴ واسطه (لوقا، ۳: ۲۴-۲۵) به وی متصل شده است. ایمان ابراهیم در عهد جدید به عنوان عالیترین ایمان یاد شده است؛ زیرا غریبانه در [[فلسطین]] - که سرزمین او نبود - به فرمان خدا زیست و فرزند خود را به قربانگاه برد.<ref>سجادی، «ابراهیم خلیل(ع)»، ص۵۰۶. </ref> | در [[عهد جدید]] نیز از ابراهیم در ۷۲ موضع یاد شده و نسب [[عیسی مسیح]] از طریق [[اسحاق (پیامبر)|اسحاق(ع)]] با ۳۹ واسطه (متی، ۱: ۱-۷) یا ۵۴ واسطه (لوقا، ۳: ۲۴-۲۵) به وی متصل شده است. ایمان ابراهیم در عهد جدید به عنوان عالیترین ایمان یاد شده است؛ زیرا غریبانه در [[فلسطین]] - که سرزمین او نبود - به فرمان خدا زیست و فرزند خود را به قربانگاه برد.<ref>سجادی، «ابراهیم خلیل(ع)»، ص۵۰۶. </ref> | ||
== سیمای حضرت ابراهیم در عرفان اسلامی == | ==سیمای حضرت ابراهیم در عرفان اسلامی== | ||
از منظر بسیاری از عارفان اسلامی، حضرت ابراهیم (ع)، سالکی است که در سیر باطنی و با گذر از مقامات سلوکی به بالاترین مراتب کمالی دست یافته است. [[عبدالکریم قشیری]]، عارف و مفسّر قرن چهارم و پنجم، رویت ملکوت توسط حضرت را جذبه ای قبل از سلوک دانسته<ref>قشیری، لطائف الاشارات، ۱۹۸۱م، ج۱، ص۴۸۴.</ref> و [[رشیدالدین میبدی]] معتقد است که این جذبه، او را نسبت به همه تجلیات و مظاهر حق، شیفته ساخت؛ اما با رویت عدم بیثباتی این مظاهر، دریافت که آنها نمیتوانند متعلق عشق مطلق باشند.<ref>میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۳۵۱.</ref> | از منظر بسیاری از عارفان اسلامی، حضرت ابراهیم (ع)، سالکی است که در سیر باطنی و با گذر از مقامات سلوکی به بالاترین مراتب کمالی دست یافته است. [[عبدالکریم قشیری]]، عارف و مفسّر قرن چهارم و پنجم، رویت ملکوت توسط حضرت را جذبه ای قبل از سلوک دانسته<ref>قشیری، لطائف الاشارات، ۱۹۸۱م، ج۱، ص۴۸۴.</ref> و [[رشیدالدین میبدی]] معتقد است که این جذبه، او را نسبت به همه تجلیات و مظاهر حق، شیفته ساخت؛ اما با رویت عدم بیثباتی این مظاهر، دریافت که آنها نمیتوانند متعلق عشق مطلق باشند.<ref>میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۳۵۱.</ref> | ||
خط ۱۲۲: | خط ۱۲۲: | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[ادیان ابراهیمی]] | *[[ادیان ابراهیمی]] | ||
* [[مقام ابراهیم]] | *[[مقام ابراهیم]] | ||
* [[آیه ابتلای ابراهیم]] | *[[آیه ابتلای ابراهیم]] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* قرآن کریم. | * قرآن کریم. | ||
خط ۱۷۳: | خط ۱۷۳: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/226582/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B9 ابراهیم خلیل در دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | *[https://www.cgie.org.ir/fa/article/226582/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B9 ابراهیم خلیل در دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{حضرت ابراهیم}} | {{حضرت ابراهیم}} |