۱۷٬۱۳۹
ویرایش
غیبت امام مهدی(عج): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==غیبت صغری و غیبت کبری== | ==غیبت صغری و غیبت کبری== | ||
غیبت امام مهدی(عج) به دو دوره تقسیم شده است؛ دوره‌ای کوتاه‌مدت که [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] نامیده شده و دوره‌ای طولانی که [[غیبت کبرا|غیبت کبری]] خوانده می‌شود. [[شیخ مفید]] از این دو غیبت به غیبتِ قُصریٰ (کوتاه‌تر یا صغریٰ) و غیبتِ طُولیٰ (طولانی‌تر ویا همان کبریٰ) یاد کرده است.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۳۴۰ | غیبت امام مهدی(عج) به دو دوره تقسیم شده است؛ دوره‌ای کوتاه‌مدت که [[غیبت صغرا|غیبت صغری]] نامیده شده و دوره‌ای طولانی که [[غیبت کبرا|غیبت کبری]] خوانده می‌شود. [[شیخ مفید]] از این دو غیبت به غیبتِ قُصریٰ (کوتاه‌تر یا صغریٰ) و غیبتِ طُولیٰ (طولانی‌تر ویا همان کبریٰ) یاد کرده است.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۳۴۰.</ref> امام زمان(ع) در نامه‌ای که به آخرین نایبش [[علی بن محمد سمری]] شش روز پیش از مرگ او نوشته، از غیبت کبری به عنوان «الغیبة التامه» {{یادداشت| در برخی از نسخه‌های کتب روایی با عنوان «الغیبة الثانیه» آمده است.}} یاد کرده است و آن را به غیبتی که دیگر ظهوری در آن نیست تا اذن الهی صادر گردد، تفسیر کرده است.<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۳۹۵.</ref> | ||
===غیبت صغری=== | ===غیبت صغری=== | ||
{{اصلی|غیبت صغرا}} | {{اصلی|غیبت صغرا}} | ||
غیبت صغری، نخستین مرحله از زندگی مخفیانه امام دوازدهم است که در [[سال ۳۲۹ هجری قمری|سال ۳۲۹ق]] به پایان رسیده است. این دوره بنابر اختلاف درباره زمان آغاز آن ۶۹ یا ۷۴ سال طول کشیده است. گروهی از عالمان شیعه همچون [[شیخ مفید]] (درگذشت ۴۱۳ق) در کتاب [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الارشاد]]<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۳۴۰.</ref> و [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] (درگذشت ۵۴۸ق) در کتاب [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]] مدّت غیبت صغری را ۷۴ سال و زمان آغاز آن را سال [[سال ۲۵۵ هجری قمری|۲۵۵ق]] (سال تولد امام مهدی(عج)) دانسته‌اند.<ref>طبرسی، إعلام الوری بإعلام الهدی، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۵۹-۲۶۰.</ref> اما گروهی دیگر آغاز غیبت صغری را [[سال ۲۶۰ هجری قمری|سال ۲۶۰]] (سال شهادت امام حسن عسکری و سال آغاز امامت امام مهدی(عج)) می‌دانند که ۶۹ سال طول کشیده است.<ref>صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ۱۴۱۲ق، ص۳۳۹-۳۴۲.</ref> | غیبت صغری، نخستین مرحله از زندگی مخفیانه امام دوازدهم است که در [[سال ۳۲۹ هجری قمری|سال ۳۲۹ق]] به پایان رسیده است. این دوره بنابر اختلاف درباره زمان آغاز آن ۶۹ یا ۷۴ سال طول کشیده است. گروهی از عالمان شیعه همچون [[شیخ مفید]] (درگذشت ۴۱۳ق) در کتاب [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الارشاد]]<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۳۴۰.</ref> و [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] (درگذشت ۵۴۸ق) در کتاب [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]] مدّت غیبت صغری را ۷۴ سال و زمان آغاز آن را سال [[سال ۲۵۵ هجری قمری|۲۵۵ق]] (سال تولد امام مهدی(عج)) دانسته‌اند.<ref>طبرسی، إعلام الوری بإعلام الهدی، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۵۹-۲۶۰.</ref> اما گروهی دیگر آغاز غیبت صغری را [[سال ۲۶۰ هجری قمری|سال ۲۶۰]] (سال شهادت امام حسن عسکری و سال آغاز امامت امام مهدی(عج)) می‌دانند که ۶۹ سال طول کشیده است.<ref>صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ۱۴۱۲ق، ص۳۳۹-۳۴۲.</ref> | ||
در دوران غیبت صغرا امام مهدی از طریق [[نواب اربعه]] با شیعیان در ارتباط بود.<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۱۷۳-۱۷۴.</ref> شیعیان نامه‌ها و درخواست‌های خود را از طریق نواب به امام مهدی(عج) می‌رسانند و از همین طریق نیز پاسخ خود را دریافت می‌کردند.<ref>غفارزاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۹ش، ص۸۶و۸۷.</ref> تلاش برای نفوذ بزرگان شیعه در دستگاه [[بنی‌عباس|خلافت عباسی]]، مبارزه با [[غالیان|غلات]] و [[مدعیان نیابت|مدعیان دروغین نیابت]] و وکالت و ساماندهی [[سازمان وکالت]] را از فعالیت های نواب برشمرده‌اند.<ref>جباری، «بررسی تطبیقی سازمان دعوت عباسیان و سازمان وكالت اماميه (مراحل شكل‌گیری و عوامل پیدایش)»، ص۷۵ـ۱۰۴؛ شیخ طوسی، الغیبه، | در دوران غیبت صغرا امام مهدی از طریق [[نواب اربعه]] با شیعیان در ارتباط بود.<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۱۷۳-۱۷۴.</ref> شیعیان نامه‌ها و درخواست‌های خود را از طریق نواب به امام مهدی(عج) می‌رسانند و از همین طریق نیز پاسخ خود را دریافت می‌کردند.<ref>غفارزاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۹ش، ص۸۶و۸۷.</ref> تلاش برای نفوذ بزرگان شیعه در دستگاه [[بنی‌عباس|خلافت عباسی]]، مبارزه با [[غالیان|غلات]] و [[مدعیان نیابت|مدعیان دروغین نیابت]] و وکالت و ساماندهی [[سازمان وکالت]] را از فعالیت های نواب برشمرده‌اند.<ref>جباری، «بررسی تطبیقی سازمان دعوت عباسیان و سازمان وكالت اماميه (مراحل شكل‌گیری و عوامل پیدایش)»، ص۷۵ـ۱۰۴؛ شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۱۰۹، ۲۲۵ و ۲۲۶.</ref> | ||
===غیبت کبری === | ===غیبت کبری === | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
مسأله غیبت در دوران گذشته درباره برخی از [[پیامبران]] وجود داشته است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ص۴۱.</ref> بر اساس آیات قرآن، تعدادی از پیامبران، مانند [[صالح (پیامبر)|صالح]]، [[یونس (پیامبر)|یونس]]،<ref>انبیا، آیه ۸۷.</ref> [[موسی (پیامبر)|موسی]]،<ref>بقره، آیه ۵۱.</ref> [[عیسی]] و [[حضرت خضر|حضرت خضر(ع)]] به دلایلی نظیر امتحان امت خود، از انظار مردم پنهان شدند. در برخی از روایات از غیبت پیامبران به عنوان سنّتی الهی یاد شده که در میان امت‌ها جریان داشته است.<ref>شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> | مسأله غیبت در دوران گذشته درباره برخی از [[پیامبران]] وجود داشته است.<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ۱۳۸۸ش، ص۴۱.</ref> بر اساس آیات قرآن، تعدادی از پیامبران، مانند [[صالح (پیامبر)|صالح]]، [[یونس (پیامبر)|یونس]]،<ref>انبیا، آیه ۸۷.</ref> [[موسی (پیامبر)|موسی]]،<ref>بقره، آیه ۵۱.</ref> [[عیسی]] و [[حضرت خضر|حضرت خضر(ع)]] به دلایلی نظیر امتحان امت خود، از انظار مردم پنهان شدند. در برخی از روایات از غیبت پیامبران به عنوان سنّتی الهی یاد شده که در میان امت‌ها جریان داشته است.<ref>شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> | ||
به گفته [[شیخ طوسی]] مردم نیز در غیبت نقش داشتند. مردمان (مکلفان) با رفتارشان و ترساندن امام و ایجاد ناامنی برای او و تسلیم او نبودن، زمینه غیبت را فراهم ساختند و خود را از فیض امام و ارتباط حضوری و ظاهری با او محروم کردند.<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ج۱، ص۷.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی]] فیلسوف و متکلم شیعه نیز در کتاب [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]]، غیبت امام را به مردم نسبت داده است.<ref>طوسی، تجرید الاعتقاد، ج۱، ص۲۲۱.</ref> | به گفته [[شیخ طوسی]] مردم نیز در غیبت نقش داشتند. مردمان (مکلفان) با رفتارشان و ترساندن امام و ایجاد ناامنی برای او و تسلیم او نبودن، زمینه غیبت را فراهم ساختند و خود را از فیض امام و ارتباط حضوری و ظاهری با او محروم کردند.<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۷.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی]] فیلسوف و متکلم شیعه نیز در کتاب [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]]، غیبت امام را به مردم نسبت داده است.<ref>طوسی، تجرید الاعتقاد، ج۱، ص۲۲۱.</ref> | ||
== آثار مکتوب درباره غیبت== | == آثار مکتوب درباره غیبت== | ||