برزخ: تفاوت میان نسخه‌ها

برزخ (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۵۳

۴۲۱ بایت اضافه‌شده ، ۱۵ فوریه

←‏مفهوم‌شناسی

دیداریویکی‌متن

Mahdi1382

Automoderated users، confirmed

۱۶٬۹۲۸

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 ==مفهوم‌شناسی==
-برزخ به معنای حائل و فاصله میان دو چیز است<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل ماده «برزخ»؛ النهایة فی غریب الحدیث، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۱۱۸.</ref> و در اصطلاح فاصله بین دنیا تا برانگیخته شدن در روز قیامت است که از مرگ و [[قبض روح]] آدمی آغاز می‌شود تا برپایی [[قیامت]] ادامه دارد.<ref>سبحانی، الإلهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل‏، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۳۳-۲۳۴؛ محسنی دایکندی، برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات، انتشارات مجمع جهانی شیعه شناسی، ص۳۲.</ref>عالم مثال واسطه‌ای بین عالم عقل و عالم ماده است که به جهت رهایی از ماده مشابه عالم عقل بوده و مجرد است و از جهت شکل‌ها و اندازه‌ها و رنگ‌ها مشابه عالم ماده و مثال آن می‌باشد از این‌رو برزخ و حائل بين دو عالم است و از همین روی تجرد آن را تجرد برزخی مثالی می‌گویند. <ref>قیصری، شرح فصوص الحکم قیصری، ص ۳۰.</ref>
+برزخ به معنای حائل و فاصله میان دو چیز است<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل ماده «برزخ»؛ النهایة فی غریب الحدیث، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۱۱۸.</ref> و در اصطلاح فاصله بین دنیا تا برانگیخته شدن در روز قیامت است که از مرگ و [[قبض روح]] آدمی آغاز می‌شود تا برپایی [[قیامت]] ادامه دارد.<ref>سبحانی، الإلهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل‏، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۳۳-۲۳۴؛ محسنی دایکندی، برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات، انتشارات مجمع جهانی شیعه شناسی، ص۳۲.</ref>عالم مثال واسطه‌ای بین عالم عقل و عالم ماده است که به جهت رهایی از ماده مشابه عالم عقل بوده و مجرد است و از جهت شکل‌ها و اندازه‌ها و رنگ‌ها مشابه عالم ماده و مثال آن می‌باشد از این‌رو برزخ و حائل بين دو عالم است و از همین روی تجرد آن را تَجرُّدِ برزخی مثالی می‌گویند. <ref>قیصری، شرح فصوص الحکم قیصری، ص ۳۰.</ref>
-واژه برزخ در [[قرآن]] کریم، سه بار تکرار شده<ref> سوره فرقان، آیه۵۳؛ سوره الرحمن، آیه۲۰؛ سوره مؤمنون، آیه۱۰۰.</ref> اما تنها در آیه۱۰۰ سوره مومنون به معنای اصطلاحی به ‌کار رفته است<ref>حَتَّى إِذَا جَاء أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَى یوْمِ یبْعَثُونَ.</ref>. در این [[آیه]]، [[خدا|خداوند]] پس از بیان نابجا بودن درخواست برخی افراد که هنگام‌رویارویی با [[مرگ]]، خواهان بازگشت به دنیا می‌شوند، اعلام می‌کند که اینان تا روز [[قیامت]] در برزخ به سر خواهند بُرد.<ref>محسنی دایکندی، برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات، انتشارات مجمع جهانی شیعه شناسی، ص۳۳.</ref><br />
+واژه برزخ در [[قرآن]] کریم، سه بار تکرار شده<ref> سوره فرقان، آیه۵۳؛ سوره الرحمن، آیه۲۰؛ سوره مؤمنون، آیه۱۰۰.</ref> اما تنها در آیه۱۰۰ سوره مومنون به معنای اصطلاحی به ‌کار رفته است<ref>حَتَّى إِذَا جَاء أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَى یوْمِ یبْعَثُونَ.«شايد من در آنچه وانهاده‌ام كار نيكى انجام دهم. نه چنين است، اين سخنى است كه او گوينده آن است و پشاپيش آنان برزخى است تا روزى كه برانگيخته خواهند شد.»</ref>. در این [[آیه]]، [[خدا|خداوند]] پس از بیان نابجا بودن درخواست برخی افراد که هنگام‌رویارویی با [[مرگ]]، خواهان بازگشت به دنیا می‌شوند، اعلام می‌کند که اینان تا روز [[قیامت]] در برزخ به سر خواهند بُرد.<ref>محسنی دایکندی، برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات، انتشارات مجمع جهانی شیعه شناسی، ص۳۳.</ref><br />
 در [[روایات]] واژۀ برزخ به معنای مرحله واسطه [[دنیا]] و [[آخرت]] به‌کار رفته است؛ چنانکه در حدیثی از [[امام صادق علیه‌السلام |امام صادق(ع)]] پس از بیان این مطلب که همۀ [[شیعه|شیعیان]] (حقیقی) در آخرت با [[شفاعت]] [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه |اوصیائش]] وارد [[بهشت]] می‌شوند، آمده است: {{حدیث|واللهِ اَتَخَوّفُ علیکم فی‌البرزخ|ترجمه= سوگند به خدا بر شما در برزخ می‌ترسم}}. سپس در پاسخ راوی که دربارۀ برزخ پرسید، فرمود: {{حدیث|القبرُ منذُ حین موته الی یوم القیامة|ترجمه=(برزخ) همان قبر است از هنگام [[مرگ]] تا [[قیامت |روز قیامت]].}}<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۷ش، ج۳، ص۲۴۲.</ref><br />
-بنا بر آنچه در سایر روایات آمده، مقصود از قبر، باغی از باغ‌های بهشت (برزخی) یا گودالی از گودال‌های جهنم (برزخی) است؛<ref>دیلمی، ارشاد القلوب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۷۵.</ref> نه همین قبر خاکی که تن آدمی در آن آرمیده است.<ref>سبحانی، الإلهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل‏، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۳۸.</ref>
+بنا بر آنچه در سایر روایات آمده، مقصود از قبر، باغی از باغ‌های بهشت (برزخی) یا گودالی از گودال‌های جهنم (برزخی) است؛<ref>دیلمی، ارشاد القلوب، السّيّد هاشم الميلاني، ص۱۵۵.</ref>
+{{یاد|واعلموا انّ القبر روضة من رياض الجنّة، أو حفرة من حفر النار}}نه همین قبر خاکی که تن آدمی در آن آرمیده است.<ref>سبحانی، الإلهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل‏، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۳۸.</ref>
 در روایات آمده «هر کس بمیرد، قیامت او برپا می‌شود»؛<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶۱، ص۷.</ref> و به همین جهت، عالَم برزخ را «[[قیامت صغری]]» نیز می‌نامند.<ref>قیصری، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، ۱۳۷۰ش، ص۷۷۳-۷۷۴</ref> همچنین، به جهت شباهتش به قیامت، آن را [[عالم مثال|عالَم مثال]] نیز نامیده‌اند.<ref>علیزاده موسوی، سلفی‌گری و وهابیت، ۱۳۹۳ش، ص۴۲۲.</ref> همچنین به جهت این که برزخ همچون قبر، در پیِ زندگی دنیا است، به عالم برزخ، «عالم قبر» و «عالم خیال» نیز گفته شده است.<ref>حسینی تهرانی، معاد شناسی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۶۵۲،  ص۱۷۰.</ref>{{یاد| به باور علامه طهرانی عالم‌ خیال‌، عالم‌ بسیار وسیعی است‌ ازمادّۀ بسيار قوی‌تر و این‌كه فارسی زبانان‌ «خيال‌» را به‌ معنای امر توهّمی و موهوم می‌پندارند، اشتباهی است‌ كه‌ در لغت‌ وارد شده‌ است و بعضى از اهل ظاهر که چنین جملاتى را مانند عالم خیال، از حکماى أعلام دیده‌‏اند، تصوّر نموده‏‌اند که آنها عالم برزخ را که همان مثال است قبول ندارند و قائل به یک عالم توهّمى و تصوّرى هستند، و براى آن حقیقت و واقعیّتى قائل نیستند در حالی که چنین نسبتی به آنان درست نیست.<ref>http://www.maarefislam.com/fa/doreholomvamaarefislam/bookscontent/maadshenasi/maad2/maad2.6.htm#_</ref>}}