۱۷٬۰۴۰
ویرایش
یعقوب بن اسحاق اهوازی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| فعالیت‌های اجتماعی = راوی، از بزرگان لغت و ادبیات | | فعالیت‌های اجتماعی = راوی، از بزرگان لغت و ادبیات | ||
}} | }} | ||
''' | '''یَعْقوب بن اِسْحاق دورَقی اَهْوازی''' معروف به '''اِبْن سِکّیت''' (۱۸۶ق – ۲۴۴ق)، از بزرگان اهل لغت و ادب و از [[شیعیان]] [[ایران|ایرانی‌تبار]] [[امام جواد]](ع) و [[امام هادی]](ع). | ||
دلیل نام‌گذاری‌اش به ابن سکیت، سکوت‌های طولانی پدرش بوده است. او از عالمان مهم علم نحو و ادبیات عرب است و مهمترین اثرش [[اصلاح المنطق (کتاب)|اصلاح المنطق]] نام دارد. | دلیل نام‌گذاری‌اش به ابن سکیت، سکوت‌های طولانی پدرش بوده است. او از عالمان مهم علم نحو و ادبیات عرب است و مهمترین اثرش [[اصلاح المنطق (کتاب)|اصلاح المنطق]] نام دارد. | ||
وقتی [[متوکل عباسی|متوکل]] از او درباره مقایسه فرزندانش ([[المعتز بالله]] و [[المؤید بالله]]) با فرزندان [[علی (ع)]] ([[ | وقتی [[متوکل عباسی|متوکل]] از او درباره مقایسه فرزندانش ([[المعتز بالله]] و [[المؤید بالله]]) با فرزندان [[حضرت علی (ع)]] ([[حسنین]]) سؤال کرد، او در پاسخ، گفت: [[قنبر]] غلام علی (ع) برتر از تو و فرزندانت است. همین امر باعث کشته شدن او به دستور [[متوکل]] شد. | ||
==ولادت و کنیه== | ==ولادت و کنیه== | ||
گفته شده ابن سکیت در سال ۱۸۶ق<ref>دائرة المعارف تشیع، ج ۱، ص ۳۲۶.</ref> در دورق، از شهرهای [[خوزستان]] به دنیا آمد و سپس همراه خانواده‌اش | گفته شده ابن سکیت در سال ۱۸۶ق<ref>دائرة المعارف تشیع، ج ۱، ص ۳۲۶.</ref> در دورق، از شهرهای [[خوزستان]] به دنیا آمد و سپس همراه خانواده‌اش به [[بغداد]] رفت.<ref>صدر، تأسیس الشیعة، ص ۱۵۵.</ref> | ||
[[کنیه]] ابن سکیت، ابویوسف است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص ۴۴۹.</ref> سکیت لقب اسحاق، پدر او بوده که اشاره به سکوت‌های طولانی او دارد.<ref>صدر، تأسیس الشیعة، ص۱۵۵.</ref> | [[کنیه]] ابن سکیت، ابویوسف است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص ۴۴۹.</ref> سکیت لقب اسحاق، پدر او بوده که اشاره به سکوت‌های طولانی او دارد.<ref>صدر، تأسیس الشیعة، ص۱۵۵.</ref> | ||
== شخصیت و جایگاه علمی == | == شخصیت و جایگاه علمی == | ||
عالمان شیعی، وی را از اصحاب امام جواد(ع) و امام هادی(ع) معرفی کرده‌اند که نزد آنان محترم بوده است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص ۴۴۹. تفرشی، نقد الرجال، ج ۵، ص ۹۴.</ref> | عالمان شیعی، وی را از اصحاب امام جواد(ع) و امام هادی(ع) معرفی کرده‌اند که نزد آنان محترم بوده است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص ۴۴۹. تفرشی، نقد الرجال، ج ۵، ص ۹۴.</ref> رجالیان شیعه او را [[ثقه]] و از بزرگان علم لغت و نحو دانسته و گفته‌اند هیچ طعنی درباره او نیست.<ref>حلی، خلاصة الاقوال، ص ۲۹۹.</ref> [[افندی اصفهانی]] از ثعلب نقل کرده است که پس از ابن اعرابی کسی عالم‌تر از ابن سکیت به لغت نبود.<ref>افندی، ریاض العلماء، ج۵، ص ۳۸۵.</ref> | ||
[[مدرس تبریزی]] نیز او را از بزرگان شعر و ادب و نحو و لغت و حامل علوم عربیه و ثقه دانسته است و گفته است که در شعر و [[علوم قرآن|علوم قرآنی]] تبحر داشت.<ref>مدرس، ریحانة الادب، ج ۷، ص ۵۶ و ۵۷.</ref> | |||
[[مدرس تبریزی]] | |||
== آثار == | == آثار == | ||
ابن سکیت تألیفاتی دارد که در شمار مهمترین منابع علم لغت و نحو است. | ابن سکیت تألیفاتی دارد که در شمار مهمترین منابع علم لغت و نحو است. | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع|۳}} | ||
=== آثار چاپی === | === آثار چاپی === | ||
# [[اصلاح المنطق]] که معروفترین اثر وی است | # [[اصلاح المنطق]] که معروفترین اثر وی است | ||
| خط ۹۰: | خط ۸۸: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== چگونگی شهادت == | == چگونگی شهادت == | ||
بنا بر نقل منابع، وی در ۵ [[رجب]] سال ۲۴۴ق و در ۵۸ سالگی درگذشت.<ref>دانشنامه ایران و اسلام، ج ۲، ص ۶۳۱.</ref> روایات در باب چگونگی وفات | بنا بر نقل منابع، وی در ۵ [[رجب]] سال ۲۴۴ق و در ۵۸ سالگی درگذشت.<ref>دانشنامه ایران و اسلام، ج ۲، ص ۶۳۱.</ref> روایات در باب چگونگی وفات او متفاوت است. برخی می‌گویند: او به دلیل شیعه بودن کشته شده<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ص ۴۴۹.</ref> و در این باره به داستان سوال و جواب او با متوکل اشاره کرده‌اند؛ ابن سکیت معلم فرزندان متوکل بود، روزی [[متوکل]] به او گفت: دو فرزند من «معتز» و «مؤید» نزد تو محبوبترند یا [[حسنین]] فرزندان [[امام علی(ع)|حضرت علی]]؟ ابن سکیت در پاسخ خلیفه عباسی گفت: به خدا سوگند [[قنبر]] خادم [[علی بن ابیطالب|علی بن ابی طالب]](ع) از دو فرزندت و پدر این دو نزد من بهتر است. متوکل سخت برآشفت و به کارگزارانش دستور داد تا زبانش را از پشت سرش بیرون بکشند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۲۱، ص ۱۳۹.</ref> همچنین نقل شده غلامان متوکل به امر او ابن سکیت را زیر پا انداختند و شکمش را لگدمال کردند و به خانه‌اش بردند تا درگذشت.<ref> امین، اعیان الشیعة، ج ۱۰، ص ۳۰۶.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} | ||