استغفار: تفاوت میان نسخه‌ها

بنابر آموزه‌های قرآن، [[فرشته|فرشتگان]] برای [[مؤمن|مؤمنان]]،<ref>سوره غافر، آیه ۷.</ref> و اهل زمین استغفار می‌کنند<ref>سوره شوری، آیه۵.</ref> و درخواست آمرزشِ گناه، صفت [[تقوا|پرهیزکاران]] معرفی شده است.<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵-۱۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲، ص۴۶۳.</ref> همچنین درخواست گناهکاران از پیامبران برای استغفار و طلب آمرزش از خداوند از سوی آنان از مطالبی است که شبهه [[شرک]] بودن درخواست استغفار از غیرخدا را رد می‌کند. محققان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز بر اساس آیات قرآن کریم درخواست استغفار از پیامبر را شرک قلمداد نکرده‌اند.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/sobhani/vahabiat/89/016/ «درس‌هایی در مورد وهابیت آیت‌الله سبحانی»]، مدرسه فقاهت.</ref> فرزندان [[یعقوب (پیامبر)|یعقوب پیامبر]] پس از حوادث مربوط به برادرشان یوسف از پدرشان درخواست کردند که از خداوند برایشان استغفار (طلب آمرزش) کند و او نیز به آنان وعده داد که انجام بدهد.{{یاد|قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ. ترجمه: گفتند: «پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه، که ما خطاکار بودیم!» [[آیه ۹۷ سوره یوسف]]}} و نیز در باره  پیامبر اسلام(ص) در آیات قرآن کریم{{یاد| وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوَّابًا رَحِيمًا؛ و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم می‌کردند (و فرمان های خدا را زیر پا می‌گذاردند)، به نزد تو می‌آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می‌کردند و پیامبر هم برای آنها استغفار می‌کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می‌یافتند. سوره نساء آیه۶۴ }} می خوانیم که گناهکارانی که با گناه بر خویشتن ستم کرده اند از خدا استغفار می طلبند و  پیامبر نیز از خدا برایشان طلب استغفار می‌کند. این مضمون قرآنی در زیارت نامه‌های پیامبر نیز آمده است. <ref>قمی، مفاتیح الجنان، زیارت حضرت رسول؛ https://miqat.hajj.ir/article_38077.html</ref> {{یاد|اَللّهُمَ اِنَّکَ قُلتَ لِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ الِهِ وَلَو اَنَّهُم اِذ ظَلَمُوااَنفُسَهُم جاوُکَ فَاستَغفَرُوا اللهَ وَ استَغفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا الله تَوّاباً رَحیماً... خدایا تو گفتی به پیغمبرت محمد صلی الله علیه و آله اگر آنان وقتی به خود ستم می‌کردند نزدت می‌آمدند و از خداوند آمرزش می‌خواستند و پیامبر نیز برایشان از خدا آمرزش می‌خواست؛ خدا را بسیار توبه پذیر و مهربان می‌یافتند.}}

# استغفار مستحب: استغفار، بهترین [[دعا]] و [[عبادت]] به شمار رفته و در همۀ احوال، مستحب دانسته شده است؛ از جمله:<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۱۸۰.</ref> بین دو سجده [[نماز]]،<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۸۳.</ref> بعد از [[تسبیحات اربعه]]،<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۵۸.</ref> در [[قنوت]] به خصوص قنوت [[نماز وتر]]،<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۹۹.</ref> هنگام سحر،<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۷ق، ج۷، ص۳۳.</ref> و در [[ماه رمضان]].<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۳۰۴.</ref>

# استغفار واجب: استغفار در مواردی واجب است؛ از جمله به عنوان [[کفاره|کفّارۀ]] [[احرام|مُحرِمی]] که یک یا دو بار، مرتکب جدال شود.<ref>در جدال بر راست، در کمتر از سه مرتبه، غیر از استغفار چیزی نیست؛ و در سه مرتبه، کفاره آن یک گوسفند است (محمودی، مناسک عمره مفرده، ۱۳۸۷ش، ص۶۹).</ref>

# استغفار حرام: بنابر قرآن کریم، استغفار مؤمنان برای [[شرک|مشرکان]] جایز نیست.<ref>سوره توبه، آیه ۱۱۳.</ref>در باره جزییات استغفار ابراهیم  در حق پدرش( یا جدّ مادری‌اش یا عمویش) با این که از مشرکان بود میان مفسران اختلاف است. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق،  ج۵، ص۱۳۲.</ref> ولی بر اساس آیات قرآن ابراهیم چون وعده‌ای به پدرش آزر داده بود برایش استغفار کرد ولی چون فهمید که او ایمان نیاورده از او بیزاری جست و دیگر برایش استغفار نکرد. قرآن در [[آیه ۱۱۴ سوره توبه]] به این موضوع اشاره کرده است وَمَا كَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ ۚ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لَأَوَّاهٌ حَلِيمٌ «و طلب آمرزش ابراهيم براى پدرش جز براى وعده‌اى كه به او داده بود، نبود. و[لى‌] هنگامى كه براى او روشن شد كه وى دشمن خداست، از او بيزارى جست. راستى، ابراهيم، دلسوزى بردبار بود».

==آداب ==

== پانویس ==

== یادداشت ==

== منابع ==

* [http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,4838 دانشنامه موضوعی قرآن]