confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
(تمیزکاری) |
(ویکی سازی) |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| مکان = | | مکان = | ||
}} | }} | ||
'''دعای یا مَنْ اَرْجوه''' از [[دعا]]های [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] که به خواندن آن در [[رجب|ماه رجب]] سفارش کرده است. محتوای این دعا در طلب همه خوبیهای دنیا و [[آخرت]] و بازداشتن همه شرهای دنیا و آخرت از انسان است. [[محمد بن یعقوب کلینی]]، [[محمد بن عمر کشی|محمد بن عمر کَشّی]]، [[شیخ طوسی]] و [[سید ابن طاووس]] از عالمان [[شیعه]] این دعا را نقل کردهاند. | '''دعای یا مَنْ اَرْجوه''' از [[دعا]]های [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] که به خواندن آن در [[رجب|ماه رجب]] سفارش کرده است. محتوای این دعا در طلب همه خوبیهای دنیا و [[آخرت]] و بازداشتن همه شرهای دنیا و [[آخرت]] از انسان است. [[محمد بن یعقوب کلینی]]، [[محمد بن عمر کشی|محمد بن عمر کَشّی]]، [[شیخ طوسی]] و [[سید ابن طاووس]] از عالمان [[شیعه]] این دعا را نقل کردهاند. | ||
بر اساس نقل [[سید ابن طاووس]]، امام صادق(ع) در هنگام خواندن دعای یا من ارجوه، دست چپ را بر ریش گذاشته و انگشت اشاره دست راست را به نشانه عجز و لابه تکان میداد. درباره اینکه این عمل از آغاز دعا یا تنها در فراز پایانی آن انجام شده، اختلافنظر است. [[عبدالله جوادی آملی]]، [[مفسر قرآن]]، معتقد است امام صادق(ع) از ابتدای دعا این عمل را انجام داده است. | بر اساس نقل [[سید ابن طاووس]]، امام صادق(ع) در هنگام خواندن دعای یا من ارجوه، دست چپ را بر ریش گذاشته و انگشت اشاره دست راست را به نشانه عجز و لابه تکان میداد. درباره اینکه این عمل از آغاز دعا یا تنها در فراز پایانی آن انجام شده، اختلافنظر است. [[عبدالله جوادی آملی]]، [[مفسر قرآن]]، معتقد است امام صادق(ع) از ابتدای دعا این عمل را انجام داده است. | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
[[سید ابن طاووس]] عالم [[شیعه]] قرن ۷ هجری قمری، در کتاب [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|اقبال الاعمال]]، دعای یا من ارجوه را ذکر کرده،<ref>ابن طاووس، إقبال الأعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> که به گفته [[علامه مجلسی]] سند آن [[حدیث صحیح|معتبر]] است.<ref> مجلسی، زاد المعاد، ۱۴۲۳ق، ص۱۶.</ref> این دعا را [[محمد بن عمر کشی|محمد بن عمر کَشّی]]، [[علم رجال|رجالشناس]] شیعه در قرن ۴ هجری قمری نیز روایت کرده<ref>کشی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۶۷.</ref> و [[سید ابوالقاسم خویی]]، سند آن را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده است؛<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ص۲۳۰.</ref> البته برخی نظر آیتالله خویی را نقد کرده و سند روایت را [[حدیث صحیح|صحیح]] دانستهاند.<ref>پیشگر، «گونهها، اعتبار و ساختار دعای یا من ارجوه»، ص۷۰.</ref> | [[سید ابن طاووس]] عالم [[شیعه]] قرن ۷ هجری قمری، در کتاب [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|اقبال الاعمال]]، دعای یا من ارجوه را ذکر کرده،<ref>ابن طاووس، إقبال الأعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> که به گفته [[علامه مجلسی]] سند آن [[حدیث صحیح|معتبر]] است.<ref> مجلسی، زاد المعاد، ۱۴۲۳ق، ص۱۶.</ref> این دعا را [[محمد بن عمر کشی|محمد بن عمر کَشّی]]، [[علم رجال|رجالشناس]] شیعه در قرن ۴ هجری قمری نیز روایت کرده<ref>کشی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۶۷.</ref> و [[سید ابوالقاسم خویی]]، سند آن را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده است؛<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش، ص۲۳۰.</ref> البته برخی نظر آیتالله خویی را نقد کرده و سند روایت را [[حدیث صحیح|صحیح]] دانستهاند.<ref>پیشگر، «گونهها، اعتبار و ساختار دعای یا من ارجوه»، ص۷۰.</ref> | ||
این | این [[دعا]]، بدون فراز پایانی آن که با «یا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ» شروع میشود، در کتاب [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نیز آمده،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۴، ص۵۵۹.</ref> که [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] سند آن را ضعیف دانسته است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۴۵۸.</ref> دلیل ضعف سند، وجود افرادی مانند حسین بن عماره و ابیجعفر در سلسله سند است، که شناخته شده نیستند.<ref>پیشگر، «گونهها اعتبار و ساختار دعای یا من ارجوه»، ص۶۹.</ref> | ||
دعای یا من ارجوه، با تغییراتی در عبارات آن، در کتاب [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]]، نوشته [[شیخ طوسی]] نیز ذکر شده است.<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۵۳ و ص۳۵۶.</ref> | دعای یا من ارجوه، با تغییراتی در عبارات آن، در کتاب [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]]، نوشته [[شیخ طوسی]] نیز ذکر شده است.<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۵۳ و ص۳۵۶.</ref> | ||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
خواندن دعای یا من ارجوه، بر اساس نقل سید ابن طاووس، در [[رجب|ماه رجب]]، صبح و شب و پس از هر کدام از [[نمازهای یومیه]] سفارش شده است.<ref>ابن طاووس، إقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> بر اساس نقل کلینی در کتاب الکافی<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۴، ص۵۵۹.</ref> و نقل کشی<ref>کشی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۶۷.</ref> زمان خاصی برای خواندن این دعا گفته نشده است. | خواندن دعای یا من ارجوه، بر اساس نقل سید ابن طاووس، در [[رجب|ماه رجب]]، صبح و شب و پس از هر کدام از [[نمازهای یومیه]] سفارش شده است.<ref>ابن طاووس، إقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> بر اساس نقل کلینی در کتاب الکافی<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۴، ص۵۵۹.</ref> و نقل کشی<ref>کشی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۶۷.</ref> زمان خاصی برای خواندن این دعا گفته نشده است. | ||
شیخ طوسی در کتاب [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]]، در بخش [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] روز [[جمعه (روز)|جمعه]]، نمازی را آورده که برای حاجت خوانده میشود و بین آداب آن، دعای یا من ارجوه در ضمن دعایی خوانده میشود.<ref> شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۵۳ و ص۳۵۶.</ref> این دعا در آداب نماز طلب فرزند، که در روز جمعه خوانده میشود نیز، ذکر شده است.<ref> شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۷۸.</ref> | [[شیخ طوسی]] در کتاب [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]]، در بخش [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] روز [[جمعه (روز)|جمعه]]، نمازی را آورده که برای حاجت خوانده میشود و بین آداب آن، دعای یا من ارجوه در ضمن دعایی خوانده میشود.<ref> شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۵۳ و ص۳۵۶.</ref> این دعا در آداب نماز طلب فرزند، که در روز جمعه خوانده میشود نیز، ذکر شده است.<ref> شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۳۷۸.</ref> | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
در دعای یا من ارجوه، دعاکننده از [[خدا]] میخواهد همه خوبیهای دنیا و [[آخرت]] را به او عطا کرده و همه بدیهای دنیا و آخرت را از او دور کند. در مقدمه و پایان این دعا، خدا با صفت جود ستایش میشود؛ برای نمونه در یکی از فرازها گفته شده خدا به کسی که از او درخواستی نکرده و او را نمیشناسد نیز، از روی مهربانی عطا میکند.<ref>ابن طاووس، إقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> برخی از گزاره «یا من ارجوه لکل خیر» تفویض (واگذاری) امور به [[خدا]] را برداشت کردهاند.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=4&mid=416692#_ftnref12 «شرح دعای ماه رجب»]، پایگاه اطلاعرسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref> | در دعای یا من ارجوه، دعاکننده از [[خدا]] میخواهد همه خوبیهای دنیا و [[آخرت]] را به او عطا کرده و همه بدیهای دنیا و آخرت را از او دور کند. در مقدمه و پایان این دعا، خدا با صفت جود ستایش میشود؛ برای نمونه در یکی از فرازها گفته شده خدا به کسی که از او درخواستی نکرده و او را نمیشناسد نیز، از روی مهربانی عطا میکند.<ref>ابن طاووس، إقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> برخی از گزاره «یا من ارجوه لکل خیر» تفویض (واگذاری) امور به [[خدا]] را برداشت کردهاند.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=4&mid=416692#_ftnref12 «شرح دعای ماه رجب»]، پایگاه اطلاعرسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref> | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
[[عبدالله جوادی آملی]]، مفسر قرآن، معتقد است بر اساس متن روایت در کتاب [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|اقبال الاعمال]] نوشته سید ابن طاووس، امام(ع) از همان ابتدای دعا این عمل را انجام داده است.<ref>جوادی، [https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/javadi/feqh/89/900311/صادقیه درس خارج فقه مبحث بیع، ۱۱ خرداد ۱۳۹۰ش]، مدرسه فقاهت.</ref> در کتاب اقبال الاعمال آمده است که نخست امام صادق(ع) از آغاز دعا تا فراز «وَ زِدْنِی مِنْ فَضْلِکَ یا کَرِیم» بدون اینکه کاری انجام دهد، به راوی میگوید تا او بنویسد. پس از آن، دست به ریش گذاشته و در حالی که انگشت سبابه خود را حرکت میدهد، این دعا را از آغاز، دوباره خوانده و با همان حال، از فراز «یا ذالجلال و الاکرام» تا پایان دعا را به آن میافزاید.<ref>ابن طاووس، إقبال الأعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> | [[عبدالله جوادی آملی]]، مفسر قرآن، معتقد است بر اساس متن روایت در کتاب [[الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة (کتاب)|اقبال الاعمال]] نوشته سید ابن طاووس، امام(ع) از همان ابتدای دعا این عمل را انجام داده است.<ref>جوادی، [https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/javadi/feqh/89/900311/صادقیه درس خارج فقه مبحث بیع، ۱۱ خرداد ۱۳۹۰ش]، مدرسه فقاهت.</ref> در کتاب اقبال الاعمال آمده است که نخست امام صادق(ع) از آغاز دعا تا فراز «وَ زِدْنِی مِنْ فَضْلِکَ یا کَرِیم» بدون اینکه کاری انجام دهد، به راوی میگوید تا او بنویسد. پس از آن، دست به ریش گذاشته و در حالی که انگشت سبابه خود را حرکت میدهد، این دعا را از آغاز، دوباره خوانده و با همان حال، از فراز «یا ذالجلال و الاکرام» تا پایان دعا را به آن میافزاید.<ref>ابن طاووس، إقبال الأعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۶۴۴.</ref> | ||
[[شیخ عباس قمی]] در کتاب [[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیح الجنان]] نیز، این عمل امام صادق(ع) را از آغاز دعا دانسته است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۹.</ref> همچنین محمدعلی اسماعیلپور قمشهای مجتهد شیعه (درگذشت ۱۳۹۷ش)، انجام دادن این عمل را از ابتدای دعا [[مستحب]] دانسته است.<ref>اسماعیلپور قمشهای، الدلائل الظاهرات، ۱۳۹۴ش، ج۲، ص۱۲۰.</ref> | [[شیخ عباس قمی]] در کتاب [[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیح الجنان]] نیز، این عمل امام صادق(ع) را از آغاز [[دعا]] دانسته است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۹.</ref> همچنین محمدعلی اسماعیلپور قمشهای [[مجتهد]] شیعه (درگذشت ۱۳۹۷ش)، انجام دادن این عمل را از ابتدای دعا [[مستحب]] دانسته است.<ref>اسماعیلپور قمشهای، الدلائل الظاهرات، ۱۳۹۴ش، ج۲، ص۱۲۰.</ref> | ||
=== فلسفه و چگونگی === | === فلسفه و چگونگی === |