محمدحسین غروی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←خصوصیات اخلاقی
(←منابع) |
جز (←خصوصیات اخلاقی) |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
[[محمدتقی بهجت]] از اهتمام استادش به درس، مداومت بر [[زیارت عاشورا]]، [[نماز جعفر طیار]] و قرائت [[سوره قدر]] سخن گفته است، وی می‌گوید: | [[محمدتقی بهجت]] از اهتمام استادش به درس، مداومت بر [[زیارت عاشورا]]، [[نماز جعفر طیار]] و قرائت [[سوره قدر]] سخن گفته است، وی می‌گوید: | ||
::«''مرحوم آقا شیخ محمدحسین طوری بود که اگر کسی به فعالیت‌های علمی‌اش توجه می‌کرد، تصور می‌کرد در شبانه روز هیچ کاری غیر از مطالعه و تحقیق ندارد، و اگر کسی از برنامه‌های عبادی ایشان اطلاع پیدا می‌کرد، فکر می‌کرد غیر از [[عبادت]] به کاری نمی‌پردازد...مرحوم آقا شیخ محمدحسین در روضه‌شان مقید بود که خود پای سماور بنشیند، و خود او همه کفش‌ها را جفت کند.''»<ref>[http://www.bahjat.org/index.php/2011-09-08-10-59-54/hekayat.html#5 پایگاه نشر آثار آیت الله بهجت]</ref> | ::«''مرحوم آقا شیخ محمدحسین طوری بود که اگر کسی به فعالیت‌های علمی‌اش توجه می‌کرد، تصور می‌کرد در شبانه روز هیچ کاری غیر از مطالعه و تحقیق ندارد، و اگر کسی از برنامه‌های عبادی ایشان اطلاع پیدا می‌کرد، فکر می‌کرد غیر از [[عبادت]] به کاری نمی‌پردازد...مرحوم آقا شیخ محمدحسین در روضه‌شان مقید بود که خود پای سماور بنشیند، و خود او همه کفش‌ها را جفت کند.''»<ref>[http://www.bahjat.org/index.php/2011-09-08-10-59-54/hekayat.html#5 پایگاه نشر آثار آیت الله بهجت]</ref> | ||
[[سید عبدالعزیز طباطبایی یزدی]] می‌گوید من در تاریخ تشیع ، فیلسوفی متعبدتر از ایه الله شیخ محمد حسین اصفهانی نمی‌شناسم . او عاشق [[دعا]] و [[عبادت]] و شیفته [[نماز]] | [[سید عبدالعزیز طباطبایی یزدی]] می‌گوید من در تاریخ تشیع ، فیلسوفی متعبدتر از ایه الله شیخ محمد حسین اصفهانی نمی‌شناسم . او عاشق [[دعا]] و [[عبادت]] و شیفته [[نماز]] و زیارت بود. به [[اهل‌بیت(ع)|اهل بیت]] اطهار علیهم‌السلام ارادت ویژه‌ای داشت. <ref>صحتی سردرودی، گلشن ابرار، ج۲.</ref> | ||
[[مرتضی مطهری]] متفکر و فیلسوف می‌گوید غروی اصفهانی نمونه سَلَفِ صالح بود، که گاهی در عبادتْ لیلةالرکوع و لیلةالسجود داشت یعنی گاهی یک شب تا صبح در رکوع بود و گاهی یک شب تا صبح در سجود بود.<ref>مطهری، نبوت، ص۱۹۲؛ پورتال جامع استاد شهید مطهری.</ref> در [[تقوا]] و علم منقول و معقول یگانه بود... و اندیشه‌اش هم اکنون جزو اندیشه‌های زنده‌ای است که در میان علما و فضلای حوزه‌های درس [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] مطرح است. <ref>مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ۱۳۵۷ش، ص۶۱۷.</ref> | [[مرتضی مطهری]] متفکر و فیلسوف می‌گوید غروی اصفهانی نمونه سَلَفِ صالح بود، که گاهی در عبادتْ لیلةالرکوع و لیلةالسجود داشت یعنی گاهی یک شب تا صبح در رکوع بود و گاهی یک شب تا صبح در سجود بود.<ref>مطهری، نبوت، ص۱۹۲؛ پورتال جامع استاد شهید مطهری.</ref> در [[تقوا]] و علم منقول و معقول یگانه بود... و اندیشه‌اش هم اکنون جزو اندیشه‌های زنده‌ای است که در میان علما و فضلای حوزه‌های درس [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] مطرح است. <ref>مطهری، خدمات متقابل اسلام و ایران، ۱۳۵۷ش، ص۶۱۷.</ref> | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
===ترتیب جدید علم اصول=== | ===ترتیب جدید علم اصول=== | ||
پس از این دوره، برای تهذیب و اختصار و ترتیب فنی ابواب اصول و تنقیح و تقسیمی نو، دوره درسی جدیدی را آغاز کرد. وی ترتیب مطالب اصولی گذشته را تغییر داد و برخی مباحث مقدماتی را به جای خود برگرداند. او در این تقسیم‌بندی بر خلاف آنچه معمول بود، [[اصول]] را به چهار مبحث تقسیم کرد و تلاش کرد به عواملی که باعث اشتباه و خلط بین مباحث بود، پایان دهد.{{مدرک}} | پس از این دوره، برای تهذیب و اختصار و ترتیب فنی ابواب اصول و تنقیح و تقسیمی نو، دوره درسی جدیدی را آغاز کرد. وی ترتیب مطالب اصولی گذشته را تغییر داد و برخی مباحث مقدماتی را به جای خود برگرداند. او در این تقسیم‌بندی بر خلاف آنچه معمول بود، [[اصول]] را به چهار مبحث تقسیم کرد و تلاش کرد به عواملی که باعث اشتباه و خلط بین مباحث بود، پایان دهد.{{مدرک}} | ||
# مبحث الفاظ | #مبحث الفاظ | ||
# ملازمات عقلیه | #ملازمات عقلیه | ||
# مباحث حجت | #مباحث حجت | ||
# مباحث [[اصول عملیه]] | #مباحث [[اصول عملیه]] | ||
او تلاش کرد کتاب نوینی را بر همین اسلوب منتشر کند، اما پیش از پایان آن، وفات کرد.{{مدرک}} | او تلاش کرد کتاب نوینی را بر همین اسلوب منتشر کند، اما پیش از پایان آن، وفات کرد.{{مدرک}} | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
* [[نهایة الدرایة فی شرح الکفایة]]؛ این کتاب از دقیق‌ترین شروح کفایه و آکنده از تحقیق و تدقیق است. بخش نخست در سال ۱۳۴۱ق و بخش دوم و سوم در ۱۳۴۴ق در تهران به چاپ رسید. [[مؤسسه آل البیت]] قم چاپ جدیدی از این کتاب منتشر کرده است. | *[[نهایة الدرایة فی شرح الکفایة]]؛ این کتاب از دقیق‌ترین شروح کفایه و آکنده از تحقیق و تدقیق است. بخش نخست در سال ۱۳۴۱ق و بخش دوم و سوم در ۱۳۴۴ق در تهران به چاپ رسید. [[مؤسسه آل البیت]] قم چاپ جدیدی از این کتاب منتشر کرده است. | ||
* الاصول علی النهج الحدیث؛ این کتاب تلاشی برای تبویب جدید و نو از علم اصول بود که ناتمام ماند. محمدرضا مظفر کتاب اصول الفقه را بر اساس این تبویب نگاشت. | *الاصول علی النهج الحدیث؛ این کتاب تلاشی برای تبویب جدید و نو از علم اصول بود که ناتمام ماند. محمدرضا مظفر کتاب اصول الفقه را بر اساس این تبویب نگاشت. | ||
* حاشیه بر رساله قطع [[شیخ انصاری]] | *حاشیه بر رساله قطع [[شیخ انصاری]] | ||
* الاجتهاد و التقلید و العداله؛ این رساله همراه الاصول علی النهج الحدیث و الطلب و الاراده در یک مجلد به نام بحوث فی الاصول منتشر شده است.<ref>غروی اصفهانی، بحوث فی الاصول، قم، دفتر انتشارات اسلامی</ref> | *الاجتهاد و التقلید و العداله؛ این رساله همراه الاصول علی النهج الحدیث و الطلب و الاراده در یک مجلد به نام بحوث فی الاصول منتشر شده است.<ref>غروی اصفهانی، بحوث فی الاصول، قم، دفتر انتشارات اسلامی</ref> | ||
* ارجوزة فی الصوم؛ منظومه‌ای فقهی در باب صوم. | *ارجوزة فی الصوم؛ منظومه‌ای فقهی در باب صوم. | ||
* الانوار القدسیه؛ ۲۴ قصیده‌ای عربی در تاریخ حیات پیامبر و بعضی عموهای پیامبر و [[ائمه معصومین]] علیهم السلام و برخی اولاد ایشان است. این قصیده‌ها با اشاره به آیات و روایات و با اسلوبی فلسفی در دو هزار بیت سروده شده است. اشعار این کتاب با توصیه و در خواست [[سید عبدالرزاق موسوی مقرم|مقرم]] توسط مرحوم کمپانی سروده شده و در نجف با مقدمه شیخ [[محمدعلی اردوبادی]] به چاپ رسیده است. | *الانوار القدسیه؛ ۲۴ قصیده‌ای عربی در تاریخ حیات پیامبر و بعضی عموهای پیامبر و [[ائمه معصومین]] علیهم السلام و برخی اولاد ایشان است. این قصیده‌ها با اشاره به آیات و روایات و با اسلوبی فلسفی در دو هزار بیت سروده شده است. اشعار این کتاب با توصیه و در خواست [[سید عبدالرزاق موسوی مقرم|مقرم]] توسط مرحوم کمپانی سروده شده و در نجف با مقدمه شیخ [[محمدعلی اردوبادی]] به چاپ رسیده است. | ||
* تحفة الحکیم ارجوزه ای است در [[فلسفه]] به زبان عربی و حدود هزار بیت شعر است. [[میرزا مهدی آشتیانی]] تا مبحث وجود ذهنی و محمدباقر ساعدی بر همه آن شرح نوشته اند.<ref> دائرة المعارف تشیع، ج۲، ص۲۲۷</ref> سید محمد کاظم مصطفوی و سید محمد حسن مرعشی تستری نیز این کتاب را شرح داده‌اند.<ref>نبویان، جستارهایی در فلسفه اسلامی، ۱۳۹۷ش، ج۳، ص۴۴۸-۴۴۹.</ref>[[محمدرضا مظفر|محمد رضا مظفر]] در تاریخ ۱۳۷۷ق. نیز بر این کتاب مقدمه زده و آن را تصحیح کرده است.<ref>غروی اصفهانی، محمدحسین، تحفة الحکیم، ص۳-۸</ref> | *تحفة الحکیم ارجوزه ای است در [[فلسفه]] به زبان عربی و حدود هزار بیت شعر است. [[میرزا مهدی آشتیانی]] تا مبحث وجود ذهنی و محمدباقر ساعدی بر همه آن شرح نوشته اند.<ref> دائرة المعارف تشیع، ج۲، ص۲۲۷</ref> سید محمد کاظم مصطفوی و سید محمد حسن مرعشی تستری نیز این کتاب را شرح داده‌اند.<ref>نبویان، جستارهایی در فلسفه اسلامی، ۱۳۹۷ش، ج۳، ص۴۴۸-۴۴۹.</ref>[[محمدرضا مظفر|محمد رضا مظفر]] در تاریخ ۱۳۷۷ق. نیز بر این کتاب مقدمه زده و آن را تصحیح کرده است.<ref>غروی اصفهانی، محمدحسین، تحفة الحکیم، ص۳-۸</ref> | ||
* حاشیه بر [[مکاسب]]؛ حاشیه‌ای بر بیع و خیارات مکاسب شیخ انصاری. | *حاشیه بر [[مکاسب]]؛ حاشیه‌ای بر بیع و خیارات مکاسب شیخ انصاری. | ||
* حاشیه بر کتاب طهارت شیخ انصاری | *حاشیه بر کتاب طهارت شیخ انصاری | ||
* [[دیوان کمپانی|دیوان شعر]]، این دیوان به فارسی است. اصفهانی با تَخلّص «''مُفتقِر''» شعر می‌گفته است. این دیوان شامل مدایح و مراثی اهل بیت علیهم السلام است و بارها چاپ شده است.<ref>از جمله: تهران، دارالکتب الاسلامیه، تصحیح سید کاظم موسوی، ۱۳۳۸ش، همراه با شرح حال مختصری از مرحوم اصفهانی؛ قم، مؤسسه مطبوعاتی حق بین، ۱۳۴۸ش، جیبی، به انضمام مقدمه‌ای کوتاه و واژه‌نامه؛ و بی‌جا، نشر لقمان، ۱۳۶۵ش</ref> این دیوان در چاپ‌های بعدی با نام [[دیوان کمپانی]] منتشر شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/573405 «دیوان حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی معروف به (کمپانی)»]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref>از اشعار معروف این دیوان دوازده بند است که به استقبال دوازده بند معروف محتشم کاشانی رفته است.(بازاین چه آتش است که بر جان عالم است...) مکاتبات عرفانی بین [[سید احمد کربلایی]] وغروی کمپانی | *[[دیوان کمپانی|دیوان شعر]]، این دیوان به فارسی است. اصفهانی با تَخلّص «''مُفتقِر''» شعر می‌گفته است. این دیوان شامل مدایح و مراثی اهل بیت علیهم السلام است و بارها چاپ شده است.<ref>از جمله: تهران، دارالکتب الاسلامیه، تصحیح سید کاظم موسوی، ۱۳۳۸ش، همراه با شرح حال مختصری از مرحوم اصفهانی؛ قم، مؤسسه مطبوعاتی حق بین، ۱۳۴۸ش، جیبی، به انضمام مقدمه‌ای کوتاه و واژه‌نامه؛ و بی‌جا، نشر لقمان، ۱۳۶۵ش</ref> این دیوان در چاپ‌های بعدی با نام [[دیوان کمپانی]] منتشر شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/573405 «دیوان حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی معروف به (کمپانی)»]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref>از اشعار معروف این دیوان دوازده بند است که به استقبال دوازده بند معروف محتشم کاشانی رفته است.(بازاین چه آتش است که بر جان عالم است...) مکاتبات عرفانی بین [[سید احمد کربلایی]] وغروی کمپانی | ||
<ref>حسینی طهرانی، سید محمدحسین ،توحيد علمی و عينی.</ref> | <ref>حسینی طهرانی، سید محمدحسین ،توحيد علمی و عينی.</ref> | ||
* منظومه‌ای در اعتکاف | *منظومه‌ای در اعتکاف | ||
افزون بر این آثار، رساله‌های متعددی در فقه و اصول نگاشته است. رساله‌هایی در اجاره، [[نماز جماعت]]، [[نماز مسافر]]، مشتق، اجرت گرفتن بر واجبات، موضوع علم، مشترک، حروف، صحیح و اعم، قواعد تجاوز و فراغ و اصالة الصحة و اصالة الید، طهارت، حقیقت حق و حکم، رساله عملیه مختصری به فارسی و عربی به نام الوسیله، قاعده لاضرر، وضع، شرط متأخر، علامت حقیقت و مجاز، حقیقت شرعیه و [[نماز جمعه]].{{مدرک}} | افزون بر این آثار، رساله‌های متعددی در فقه و اصول نگاشته است. رساله‌هایی در اجاره، [[نماز جماعت]]، [[نماز مسافر]]، مشتق، اجرت گرفتن بر واجبات، موضوع علم، مشترک، حروف، صحیح و اعم، قواعد تجاوز و فراغ و اصالة الصحة و اصالة الید، طهارت، حقیقت حق و حکم، رساله عملیه مختصری به فارسی و عربی به نام الوسیله، قاعده لاضرر، وضع، شرط متأخر، علامت حقیقت و مجاز، حقیقت شرعیه و [[نماز جمعه]].{{مدرک}} | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
*[[امام علی در دیوان کمپانی]] | *[[امام علی در دیوان کمپانی]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشت‌ها}} | {{یادداشت‌ها}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[آقابزرگ تهرانی]]، محمدمحسن، [[طبقات اعلام الشیعه]]، مشهد: دارالمرتضی للنشر، ۱۴۰۴ق. | *[[آقابزرگ تهرانی]]، محمدمحسن، [[طبقات اعلام الشیعه]]، مشهد: دارالمرتضی للنشر، ۱۴۰۴ق. | ||
* آل محبوبه، جعفر الشیخ باقر، ماضی النجف و حاضرها، دار الاضواء، چاپ دوم، بیروت، ۱۹۸۶م. | *آل محبوبه، جعفر الشیخ باقر، ماضی النجف و حاضرها، دار الاضواء، چاپ دوم، بیروت، ۱۹۸۶م. | ||
* ت‍ب‍ری‍زی خ‍ی‍اب‍ان‍ی، علی، [[علماء معاصرین]]، تهران: مطبعه: اسلامیه ۱۳۶۶ق. | *ت‍ب‍ری‍زی خ‍ی‍اب‍ان‍ی، علی، [[علماء معاصرین]]، تهران: مطبعه: اسلامیه ۱۳۶۶ق. | ||
* [[دائرة المعارف تشیع]]، ج۲. | *[[دائرة المعارف تشیع]]، ج۲. | ||
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/573405 «دیوان حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی معروف به (کمپانی)»]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تاریخ بازدید: ۱۶ تیر ۱۳۹۹. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/573405 «دیوان حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی معروف به (کمپانی)»]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تاریخ بازدید: ۱۶ تیر ۱۳۹۹. | ||
* غروی اصفهانی، محمدحسین، حاشیه مکاسب، قم کتابفروشی بصیرتی. | *غروی اصفهانی، محمدحسین، حاشیه مکاسب، قم کتابفروشی بصیرتی. | ||
* غروی اصفهانی، محمدحسین، دیوان اشعار، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۳۸ش. | *غروی اصفهانی، محمدحسین، دیوان اشعار، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۳۸ش. | ||
* غروری اصفهانی، محمدحسین، بحوث فی الاصول، قم، دفتر انتشارات اسلامی. | *غروری اصفهانی، محمدحسین، بحوث فی الاصول، قم، دفتر انتشارات اسلامی. | ||
، غروی اصفهانی، محمدحسین، تحفة الحکیم، قم، موسسه آل البیت للطباعة و النشر، بی تا. | ، غروی اصفهانی، محمدحسین، تحفة الحکیم، قم، موسسه آل البیت للطباعة و النشر، بی تا. | ||
* مدرسی چهاردهی، مرتضی، تاریخ روابط ایران و عراق، تهران، کتابفروشی فروغی، ۱۳۵۰ش. | *مدرسی چهاردهی، مرتضی، تاریخ روابط ایران و عراق، تهران، کتابفروشی فروغی، ۱۳۵۰ش. | ||
ِِ* نبویان، محمدمهدی، جستارهایی در فلسفه اسلامی، قم، انتشارات حکمت اسلامی، ۱۳۹۷ش. | ِِ* نبویان، محمدمهدی، جستارهایی در فلسفه اسلامی، قم، انتشارات حکمت اسلامی، ۱۳۹۷ش. | ||
شرح پدیدآور: | شرح پدیدآور: | ||
* مطلبی، سید ابوالحسن، «نجوم امت؛ آیت الله العظمی شیخ محمدحسین غروی اصفهانی»، مجله نور علم، ش۴۰. | *مطلبی، سید ابوالحسن، «نجوم امت؛ آیت الله العظمی شیخ محمدحسین غروی اصفهانی»، مجله نور علم، ش۴۰. | ||
* یادنامه شهید آیت الله قدوسی، به قلم جمعی از دانشمندان، قم، انتشارات شفق، ۱۳۶۳ش. | *یادنامه شهید آیت الله قدوسی، به قلم جمعی از دانشمندان، قم، انتشارات شفق، ۱۳۶۳ش. | ||
* [http://v0.bahjat.ir/index.php/ پایگاه نشر آثار آیت الله بهجت] | *[http://v0.bahjat.ir/index.php/ پایگاه نشر آثار آیت الله بهجت] | ||
*پورتال جامع استاد شهید مطهری؛https://lms.motahari.ir/book-page/52/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA?page=192 | *پورتال جامع استاد شهید مطهری؛https://lms.motahari.ir/book-page/52/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA?page=192 | ||
{{الگو:فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} | {{الگو:فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} | ||