پرش به محتوا

آیه اعتداء: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۰: خط ۴۰:


==قاعده فقهی==
==قاعده فقهی==
آیه اعتدا در ابواب متعدد فقهی از جمله [[حج]]، [[جهاد]]، [[قصاص]]، [[غصب]] و [[بیع]] مورد استناد قرار گرفته است.<ref>حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۳۷۴ش، ج۸، ص۴۴۱؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۹۸۱م، ج۲۱، ص۳۲؛ طوسی، الخلاف، نشر اسلامی، ج۵، ص۱۹۳؛ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۶۰.</ref> از این آیه قاعده فقهی [[اعتداء]] برداشت شده است.<ref>کاشف الغطاء، أنوار الفقاهة (کتاب المکاسب)، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۱۲۴.</ref>
آیه اعتدا در ابواب متعدد فقهی از جمله [[حج]]، [[جهاد]]، [[قصاص]]، [[غصب]] و [[بیع]] مورد استناد قرار گرفته است.<ref>حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۳۷۴ش، ج۸، ص۴۴۱؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۹۸۱م، ج۲۱، ص۳۲؛ طوسی، الخلاف، نشر اسلامی، ج۵، ص۱۹۳؛ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۶۰.</ref> از این آیه قاعده فقهی [[اعتداء]] برداشت شده است.<ref>کاشف الغطاء، أنوار الفقاهة (کتاب المکاسب)، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۱۲۴.</ref>[[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] با استناد به آیه اعتداء و روایاتی که در توضیحش وارد شده بر این باور است که حتی مقابله به مثل در ماه‌های حرام برای جنگِ با مشرکان جایز است. <ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۳ش، ج۲۱، ص۳۲.
 
</ref>
این قاعده در احکام مربوط  حج بدین‌گونه است که اگر کسی در [[حرم مکی|حرم]] مرتکب جنایتی شود در همان‌جا قصاص می‌‎شود و با او مقابله به مثل می‌شود زیرا حرم را هتک کرده است، ولی اگر در بیرون از محدوده حرم مکه مرتکب جنایت شود و بعد به حرم خدا پناه ببرد، تا وقتی از حرم بیرون نیاید، قصاص نمی‎‌شود. البته از نظر خوراکی و مانند آن در مضیقه و فشار قرار می‌گیرد تا مجبور به بیرون آمدن از حرم بشود. <ref>حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۳۷۴ش، ج۸، ص۴۴۱.</ref>[[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] در روایتی  با استشهاد به آیه اعتداء حکمتِ اقامه حد بر چنین شخصی را حرمت شکنی او نسبت به حرم دانسته است.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۵، ص۴۱۹.
این قاعده در احکام مربوط  حج بدین‌گونه است که اگر کسی در [[حرم مکی|حرم]] مرتکب جنایتی شود در همان‌جا قصاص می‌‎شود و با او مقابله به مثل می‌شود زیرا حرم را هتک کرده است، ولی اگر در بیرون از محدوده حرم مکه مرتکب جنایت شود و بعد به حرم خدا پناه ببرد، تا وقتی از حرم بیرون نیاید، قصاص نمی‎‌شود. البته از نظر خوراکی و مانند آن در مضیقه و فشار قرار می‌گیرد تا مجبور به بیرون آمدن از حرم بشود. <ref>حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۳۷۴ش، ج۸، ص۴۴۱.</ref>[[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] در روایتی  با استشهاد به آیه اعتداء حکمتِ اقامه حد بر چنین شخصی را حرمت شکنی او نسبت به حرم دانسته است.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۵، ص۴۱۹.
</ref>
</ref>
۱۸٬۴۴۳

ویرایش