سید نورالله حسینی شوشتری: تفاوت میان نسخه‌ها

| توضیح تصویر      =مزار قاضی نورالله شوشتری در آگرا، [[هند]]

| اندازه تصویر      =

| نام کامل          =

| لقب              =قاضی نورالله شوشتری • [[شهید ثالث]]

| تاریخ شهادت      =[[۱۸ جمادی‌الثانی]] سال ۱۰۱۹ق

| محل شهادت        =

| خویشاوندان سرشناس =

| استادان          =مولا عبدالواحد شوشتری • مولا محمد ادیب قاری تستری • ملا عبدالرشید شوشتری  

| شاگردان          =شیخ محمد هروی خراسانی • مولا محمد علی کشمیری • سید جمال الدین عبدالله مشهدی  

| اجازه روایت از    =

| اجازه اجتهاد از  =

| وبگاه رسمی        =

}}

==ولادت و نسب==

===فرزندان===

قاضی نورالله شوشتری ۵ پسر داشت که هر یک از آنان از نویسندگان، شاعران و علمای عصر خود به شمار می‌روند و دارای تألیفاتی هستند:

سید نورالله، در شوشتر به تحصیل علم پرداخت. علوم نقلی و عقلی را نزد پدرش آموخت و طب را نزد حکیم [[مولانا عماد الدین]] فراگرفت. [[میر صفی الدین محمد]] و [[میر جلال الدین محمد صدر]] از معلمان او بودند. او در ۲۳ سالگی در سال ۹۷۹ (ه‍.ق) به همراه برادر کوچکترش سید وجیه الدین محسن برای تحصیل به [[مشهد]] رفت.<ref>شوشتری، احقاق الحق(مقدمه)، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۸۴؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۲۶۵؛ اطهر رضوی، شیعه در هند، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۰.</ref>

==هجرت به هند==

شاید این آرامش هندوستان، به روحیه [[اکبر شاه]] بازمی‌گشت که در آن زمان بر آن سرزمین حکمرانی می‌کرد. اکبر شاه، پسر همایون شاه، نوه بابر و از نسل [[تیمور گورکانی]] در ۱۴ سالگی به سلطنت رسید و لیاقت و درایت ازخود نشان داد و ممالک [[گجرات]]، [[بنگال]] و [[کشمیر]] و [[سند]] را به تصرف خود درآورد و سلطنتی بزرگ تشکیل داد و شهرها و آبادی‌های بی‌شماری بنیان نهاد.<ref>دهخدا، لغتنامه دهخدا، ج۵،، ص۳۱۸۰.</ref>

قاضی نورالله شوشتری به هنگام ورود به آگره، اول به دیوان [[اکبر شاه]] در فتح پور سکری نزد ابوالفتح [[مسیح الدین گیلانی]]، طبیب حاذق ایرانی و شاعر بزرگ رفت. مسیح‌الدین گیلانی بعد از فراگیری علوم و فنون در سال ۹۸۳ وارد هندوستان شد و به خاطر قابلیت و استعداد خویش در زمره مقربان اکبرشاه درآمد.<ref> تذکره علمای امامیه پاکستان، سید حسین عارف نقوی، ترجمه دکتر محمد هاشم، ص۱۵.</ref> مسیح الدین، شوشتری را به اکبر شاه معرفی کرد. سید نورالله شوشتری، کتابی که درباره [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] نوشته بود، به شاه اهدا کرد. اکبر شاه به او و کتابش بسیار علاقمند شد.

==قاضی القضات هند==

سید دو ماه در آنجا سکونت داشت. بعد از آن به همراه اکبر شاه به [[لاهور]] رفت. قاضی [[لاهور]]، پیرمردِ سالخورده‌ای به نام «شیخ معین» بود. [[اکبر شاه]] دستور بازنشستگی او را صادر کرد و سید نورالله به جای او منصوب شد.<ref>حسینی، فیض الاله، ۱۳۲۷ش، ص۳۹؛ اطهر رضوی، شیعه در هند، ۱۳۷۶ش، ص۳۴۳.</ref>

اکبرشاه علی رغم [[شیعه]] بودن قاضی، به خاطر توانایی‌ها و صلاحیت هایش او را به این سمت منصوب کرد. قاضی نورالله به دلیل آگاهی گسترده‌ای که درباره فقه مذاهب چهارگانه و اختلاف آنها با یکدیگر داشت، می‌توانست احکامی را که بیشتر به سود مردم و همچنین نزدیک‌تر به مذهب شیعه بود برگزیند. به همین جهت [[عبدالقادر بدایونی]] با اینکه خود سنی متعصبی بود و با سیاست‌های اکبرشاه دشمنی سرسختانه‌ای داشت، عدالت، شرافت و علم قاضی نورالله را می‌ستود.<ref>شوشتری، الصوارم المهرقه، ص«کح» (فیض الآله).</ref>

==شاگردان==

# شیخ [[محمد هروی خراسانی]]

# مولا [[محمد علی کشمیری]]

==شهادت==

قاضی سید نورالله شوشتری در زمان پادشاهی [[جهانگیر شاه]] فرزند [[اکبر شاه]] در [[۱۸ جمادی‌الثانی]] سال [[سال ۱۰۱۹ هجری قمری|۱۰۱۹ق]]<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۱۶۸.</ref> به اتهام شیعه بودن، در زیر ضربات شلاق به [[شهادت]] رسید.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ش، ج۸، ص۱۶۱-۱۶۲.</ref>  دلیل شهادت وی، نوشتن کتاب [[احقاق الحق و ازهاق الباطل (کتاب)|احقاق الحق و ازهاق الباطل]]<ref>شوشتری، احقاق الحق(مقدمه) ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۵۹.</ref> و بنابر نقلی [[مجالس المؤمنین (کتاب)|مجالس المؤمنین]] بود.<ref>حسینی، فیض الاله، ۱۳۲۷ش، ص۳۲.</ref> در نتیجه این حادثه، نورالله شوشتری به [[شهید ثالث]] معروف شد<ref>حسینی، فیض الاله، ۱۳۲۷ش، ص۳۳.</ref> و مزار او در [[آگرا]] [[هند|هندوستان]](اکبر آباد) زیارتگاه مسلمانان شبه قاره گردید.<ref>حسینی، فیض الاله، ۱۳۲۷ش، ص۱۶.</ref>

«''قاضی نورالله مشغول به قضاوت و همچنین نویسندگی در خفاء بود تا اینکه [[اکبر شاه]] از دنیا رفت و [[جهانگیر شاه]] بر تخت نشست. علمای دربار و مقرب درصدد فتنه و برانگیختن شاه علیه قاضی برآمدند و نزد او به سعایت پرداختند، که قاضی [[شیعه]] است و خود را ملزم به [[مذاهب چهارگانه اهل سنت|مذاهب اربعه]] نمی‌داند و فتوایش با فتوای مذهب [[امامیه]] تطبیق می‌کند. جهانگیر شاه بیان آنان را برای اثبات [[تشیع]] قاضی کامل ندانست و گفت: این دلیل کامل نیست چرا که او از اول قضاوت را به شرط اجتهاد خود پذیرفته است. آنان به حیله دیگری دست زدند. شخصی را وا داشتند تا به عنوان شاگرد نزد قاضی رفت و آمد کند و خود را [[شیعه]] معرفی کند. وی پس از رفت و آمد بسیار و جلب اطمینان قاضی، به نوشته‌های او از جمله [[مجالس المؤمنین (کتاب)|مجالس المؤمنین]] پی برد و درخواست آن را نمود. وی کتاب را از قاضی گرفت و از آن نسخه‌ای برداشت و نزد علمای دربار برد. آنان نیز این کتاب را به عنوان سند تشیع قاضی نورالله به [[جهانگیر شاه]] عرضه کردند و به سلطان گفتند که او در کتابش چنین و چنان گفته است و استحقاق اجرای حد دارد. جهانگیر شاه گفت: حدش چیست؟ آنان گفتند: ضربه زدن با شلاق... شاه کار را بر آنان واگذار کرد و آنان بلافاصله حد را اجرا کردند. قاضی نورالله در سال ۱۰۱۹ق در حالی که حدود هفتاد سال عمر داشت در زیر شلاق به شهادت رسید. می‌گویند بر بدن قاضی نورالله با چوب خاردار آنچنان زدند که بدنش قطعه قطعه شد.''»<ref>قمی، فوائدالرضویه، ۱۳۶۷ش، ص۶۹۷.</ref>