نهضت تنباکو: تفاوت میان نسخه‌ها

علما که لغو حکم تحریم را در عهدۀ میرزای شیرازی می‌دانستند<ref>تحریم تنباکو، ص۱۲۷؛ آدمیت، شورش بر امتیازنامۀ رژی، ص۹۳.</ref>، سرانجام با فشار امین السلطان تلگرافی برای او ارسال، و اعلام داشتند که امتیاز تنباکو «از کل ممالک ایران برداشته شد»، و از میرزا خواستند از شاه تشکر کند.<ref>اصفهانی، «تاریخ دخانیه»، همراه سدۀ تحریم تنباکو، ص۱۳۰؛ ناظم الاسلام، تاریخ بیداری ایرانیان، ج۱، صص۳۵، ۳۶.</ref> نظر به متن ابهام آمیز تلگراف که ممکن بود میرزای شیرازی را به اشتباه‌اندازد، علما و اعیان تهران طی گزارشی شرح مذاکرات آن جلسه را با تأکید بر اینکه امتیاز خارجی هنوز پابرجاست و تلگراف پیشین هم از زبان علما و در واقع تحمیلی بوده، به اطلاع میرزای شیرازی رساندند و از وی کسب تکلیف کردند.<ref>در این باره، نک: اصفهانی، «تاریخ دخانیه»، همراه سدۀ تحریم تنباکو، صص۱۳۳-۱۳۸.</ref>

در همان روز ([[۱۶ جمادی‌الاول|۱۶ جمادی الاول]]/ [[۲۷ آذر]] ۱۲۷۰ش) امین السلطان لغو انحصار داخلی تنباکو را به سراسر ولایات اطلاع داد<ref> «تاریخ دخانیه»، همراه سدۀ تحریم تنباکو، ص۱۳۲.</ref>. از طرف دولت نیز اعلامیه‌ای در این باب منتشر شد<ref>اعتمادالسلطنه، روزنامۀ خاطرات، ص۸۹۶.</ref>؛ اما اعلامیه‌ها با استقبال روبه رو نشد و همگان منتظر دستور میرزای شیرازی بودند.<ref>اصفهانی، «تاریخ دخانیه»، همراه سدۀ تحریم تنباکو، صص۱۳۲.</ref>