ابن‌سینا: تفاوت میان نسخه‌ها
←فعالیت و ارتباط با حکومت
Ma.rezapour (بحث | مشارکتها) |
Ma.rezapour (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
برخی نیز اشاره کرده‌اند ابن‌سینا مطالبی درباره [[امام علی علیه‌السلام |امام علی (ع)]] و لزوم انتصاب{{یادداشت| بوعلی سینا در بحث شرایط حاکم و امام و اشاره به چگونگی انتخاب حاکم در جمله‌ای تصریح می‌کند که جانشینی از راه نص درست‌ترین و صواب‌ترین شیوه است وعلتش را پیشگیری از اختلافات دانسته است (و الاستخلاف بالنص أصوب فإن ذلک لا یؤدی إلی التشعب و التشاغب و الاختلاف) این جمله می‌تواند تأییدی بر گرایش شیعی بوعلی سینا باشد. الهیات شفا، ص۴۵۲}} او از سوی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر اکرم (ص)]] و ویژگی‌های امام مطرح کرده و از [[اسماعیلیه|مذهب اسماعیلیه]] تبری جسته است.<ref>نگاه کنید به: بهشتی، «[https://jpht.ut.ac.ir/article_18327.html مذهب اعتقادی بوعلی سینا]»، ص۶–۱۶.</ref> برخی شیعه بودن او را پذیرفته‌اند؛ اما براین باورند با توجه به احترام ابن‌سینا به [[ابوبکر بن ابی‌قحافه |ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب |عمر]] و عاقل‌تر دانستن عمر از امام علی (ع)، او شیعه امامیه نمی‌تواند باشد؛{{یادداشت|ابوعلی سینا در کتاب الهیات شفاء در فصل ۵ از مقاله دهم [فصل فی الخلیفة و الإمام و وجوب طاعتهما، و الإشارة إلی السیاسات و المعاملات و الأخلاق] در بحث خلیفه و امام به پاره ای از شرایط و ویژگی‌های مهم خلیفه (حاکم) پرداخته است و عقل و تدبیر (مدیریت نیکو) را از شرایط مهم برشمرده است و این دو ویژگی را بر علم مقدم داشته است و تصریح کرده که اگر دو نفر هر دو عالم و عاقل بودند ولی یکی اعقل (عاقل‌تر) و مدیرتر و دیگری اعلم (داناتر) است؛ اعلم باید به اعقل کمک کند و مشاوره دهد و اعقل نیز از اعلم استمداد و طلب یاری کند. چنان‌که عمر و علی (ع) انجام دادند. فیلزم أعلمهما أن یشارک أعقلهما، و یعاضده، و یلزم أعقلهما أن یعتضد به و یرجع إلیه، مثل ما فعل عمر و علی. ابن‌سینا، الهیات شفا، ۱۴۰۴ق، ص۴۵۲.}} اما اینکه او شیعه زیدیه بوده یا اسماعیلیه، قضاوت دراین باره سخت است.<ref>نگاه کنید به: «[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=44&lid=0&mid=394638&catid=27795 مذهب ابن‌سینا]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref> کتابی با عنوان «توفیق التطبیق: فی اثبات أن الشیخ الرئیس من الإمامیة الإثنی عشریة» توسط علی بن فضل‌الله جیلانی (گیلانی)، از عالمان شیعی در قرن یازدهم قمری، در اثبات تشیع امامیه ابن‌سینا نگارش و چاپ شده است.<ref>نگاه کنید به: جیلانی، [https://alefbalib.com/index.aspx?pid=256&PdfID=590093 توفیق التطبیق فی اثبات أن الشیخ الرئیس من الامامیة الاثنی عشریة].</ref> | برخی نیز اشاره کرده‌اند ابن‌سینا مطالبی درباره [[امام علی علیه‌السلام |امام علی (ع)]] و لزوم انتصاب{{یادداشت| بوعلی سینا در بحث شرایط حاکم و امام و اشاره به چگونگی انتخاب حاکم در جمله‌ای تصریح می‌کند که جانشینی از راه نص درست‌ترین و صواب‌ترین شیوه است وعلتش را پیشگیری از اختلافات دانسته است (و الاستخلاف بالنص أصوب فإن ذلک لا یؤدی إلی التشعب و التشاغب و الاختلاف) این جمله می‌تواند تأییدی بر گرایش شیعی بوعلی سینا باشد. الهیات شفا، ص۴۵۲}} او از سوی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر اکرم (ص)]] و ویژگی‌های امام مطرح کرده و از [[اسماعیلیه|مذهب اسماعیلیه]] تبری جسته است.<ref>نگاه کنید به: بهشتی، «[https://jpht.ut.ac.ir/article_18327.html مذهب اعتقادی بوعلی سینا]»، ص۶–۱۶.</ref> برخی شیعه بودن او را پذیرفته‌اند؛ اما براین باورند با توجه به احترام ابن‌سینا به [[ابوبکر بن ابی‌قحافه |ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب |عمر]] و عاقل‌تر دانستن عمر از امام علی (ع)، او شیعه امامیه نمی‌تواند باشد؛{{یادداشت|ابوعلی سینا در کتاب الهیات شفاء در فصل ۵ از مقاله دهم [فصل فی الخلیفة و الإمام و وجوب طاعتهما، و الإشارة إلی السیاسات و المعاملات و الأخلاق] در بحث خلیفه و امام به پاره ای از شرایط و ویژگی‌های مهم خلیفه (حاکم) پرداخته است و عقل و تدبیر (مدیریت نیکو) را از شرایط مهم برشمرده است و این دو ویژگی را بر علم مقدم داشته است و تصریح کرده که اگر دو نفر هر دو عالم و عاقل بودند ولی یکی اعقل (عاقل‌تر) و مدیرتر و دیگری اعلم (داناتر) است؛ اعلم باید به اعقل کمک کند و مشاوره دهد و اعقل نیز از اعلم استمداد و طلب یاری کند. چنان‌که عمر و علی (ع) انجام دادند. فیلزم أعلمهما أن یشارک أعقلهما، و یعاضده، و یلزم أعقلهما أن یعتضد به و یرجع إلیه، مثل ما فعل عمر و علی. ابن‌سینا، الهیات شفا، ۱۴۰۴ق، ص۴۵۲.}} اما اینکه او شیعه زیدیه بوده یا اسماعیلیه، قضاوت دراین باره سخت است.<ref>نگاه کنید به: «[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=44&lid=0&mid=394638&catid=27795 مذهب ابن‌سینا]»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.</ref> کتابی با عنوان «توفیق التطبیق: فی اثبات أن الشیخ الرئیس من الإمامیة الإثنی عشریة» توسط علی بن فضل‌الله جیلانی (گیلانی)، از عالمان شیعی در قرن یازدهم قمری، در اثبات تشیع امامیه ابن‌سینا نگارش و چاپ شده است.<ref>نگاه کنید به: جیلانی، [https://alefbalib.com/index.aspx?pid=256&PdfID=590093 توفیق التطبیق فی اثبات أن الشیخ الرئیس من الامامیة الاثنی عشریة].</ref> | ||
== | == ارتباط با حکومت == | ||
زندگی ابن‌سینا با حکومت‌های کلان و خرد متعددی هم‌زمان بود. او از [[غزنویان]] دوری می‌کرد و با حاکمانی از [[سامانیان]]، [[خوارزمشاهیان]]، [[آل زیار]]، [[آل بویه]] و [[آل‌کاکویه |آل کاکویه]] همکاری داشت و آنان نیز از توانایی‌های او استفاده می‌کردند. ابن سینا یکبار توانست نوح بن منصور (حکومت: ۳۶۵–۳۸۷ق) را درمان کند و از آن پس در شمار نزدیکان وی درآمد | زندگی ابن‌سینا با حکومت‌های کلان و خرد متعددی هم‌زمان بود. او از [[غزنویان]] دوری می‌کرد و با حاکمانی از [[سامانیان]]، [[خوارزمشاهیان]]، [[آل زیار]]، [[آل بویه]] و [[آل‌کاکویه |آل کاکویه]] همکاری داشت و آنان نیز از توانایی‌های او استفاده می‌کردند. ابن سینا یکبار توانست نوح بن منصور (حکومت: ۳۶۵–۳۸۷ق) را درمان کند و از آن پس در شمار نزدیکان وی درآمد. حسین پس از فوت پدرش، برخی کارهای وی را در حکومت عبدالملک بن نوح (حکومت: ۳۸۹–۳۹۰ق)، آخرین حاکم سامانی را برعهده گرفت.<ref>بیهقی، علی، ۴۴</ref> | ||
با سرنگونی سامانیان، ابن‌سینا در ۳۹۲ق به گُرگانْج (اورگَنج ـ جُرجانیه)، مرکز حکومت آل مأمون (خوارزمشاهیان اولیه) رفت. پس از آن در ری و همدان و اصفهان به دربار پادشاهان آل بویه درآمد و مدتی وزارت شمس الدوله دیلمی را به عهده داشت و سرانجام به خدمت علاءالدوله کاکویه که از خویشاوندان آل‌بویه بود و سالها به استقلال بر اصفهان و همدان حکومت داشت راه یافت. ابن سینا بنا به علائق ملی، همه عمر را در خدمت سلاطین ایرانی‌الاصل گذراند.<ref>فرزام، «ابن سینا فیلسوف بزرگ ایرانی»، ص۱۰.</ref>{{سخ}} | |||
== آثار == | == آثار == | ||