پرش به محتوا

تقلید (فقه): تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۳
خط ۳۶: خط ۳۶:


=== دلایل قرآنی ===
=== دلایل قرآنی ===
در [[قرآن]] دو نوع تقلید مطرح شده است: تقلید ناپسند و تقلید پسندیده. در آیات مختلف قرآن، تقلید از رهبران شرک، تقلید از مستکبران و تقلید از نیاکان از روی [[تعصب]] و جهل، ناپسند و مذموم دانسته شده است. همچنین قرآن تقلید کورکورانه در [[اصول دین]] را امری جاهلانه و خلاف عقل دانسته است. [[آیه]] ۳۱ [[سوره توبه]]، تقلید چشم بسته و پیروی بی‌چون و چرای یهود از پیشوایان دینی خود را نکوهیده است.<ref>تفسیر نمونه، ج۷، ص۳۶۵.</ref>
در [[قرآن]] دو نوع تقلید (پیروی و تبعیت)مطرح شده است: تقلید ناپسند و تقلید پسندیده. در آیات مختلف قرآن، تقلید از رهبران شرک، تقلید از مستکبران و تقلید از نیاکان از روی [[تعصب]] و جهل، ناپسند و مذموم دانسته شده است. همچنین قرآن تقلید کورکورانه در [[اصول دین]] را امری جاهلانه و خلاف عقل دانسته است. [[آیه]] ۳۱ [[سوره توبه]]، تقلید چشم بسته و پیروی بی‌چون و چرای یهود از پیشوایان دینی خود را نکوهیده است.<ref>تفسیر نمونه، ج۷، ص۳۶۵.</ref>


[[تفسیر|مفسران]] و فقیهان، درباره تقلید جایز و پسندیده نیز آیاتی را برشمرده‌اند. برای نمونه، به گفته آنان [[آیه ۱۲۲ سوره توبه]]، که بر وجوب سفر برای تفقّه در امر دین دلالت دارد، از دلایل قرآنی تقلید غیرعالمان از فقیهان و عالمان است. آنان معتقدند که فراگیری تعلیمات اسلام و رساندن آن به دیگران در مسائل فروع دین و لزوم پیروی از آنها، همان تقلید است.<ref>نک: غروی تبریزی، ج۱، ص۶۴؛ تفسیر نمونه، ج۸، ص۱۹۳.</ref>
[[تفسیر|مفسران]] و فقیهان، درباره تقلید جایز و پسندیده نیز آیاتی را برشمرده‌اند. برای نمونه، به گفته آنان [[آیه ۱۲۲ سوره توبه]]، که بر وجوب سفر برای تفقّه در امر دین دلالت دارد، از دلایل قرآنی تقلید غیرعالمان از فقیهان و عالمان است. آنان معتقدند که فراگیری تعلیمات اسلام و رساندن آن به دیگران در مسائل فروع دین و لزوم پیروی از آنها، همان تقلید است.<ref>نک: غروی تبریزی، ج۱، ص۶۴؛ تفسیر نمونه، ج۸، ص۱۹۳.</ref>


مفسران از آیات ۴۳ [[سوره نحل]]<ref group="یادداشت">وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِک إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِی إِلَیهِمْ فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکرِ إِن کنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ ؛ و پیش از تو [هم] جز مردانی که بدیشان وحی می‌کردیم گسیل نداشتیم پس اگر نمیدانید از اهل اطلاع بپرسید</ref> و ۷ [[سوره انبیاء]] <ref group="یادداشت"> وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَک إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِی إِلَیهِمْ فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکرِ إِن کنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ؛ پیش از تو [نیز] جز مردانی را که به آنان وحی میکردیم گسیل نداشتیم اگر نمیدانید از اهل اطلاع بپرسید</ref> نیز ضرورت تقلید و رجوع به عالمان و [[مجتهد|مجتهدان]] را برداشت کرده‌اند. [[علامه طباطبایی]] معتقد است این [[آیه]]، ارشاد به یک اصل کلّی و عقلایی است و آن رجوع غیرعالم به اهل علم و خبره است.<ref>المیزان، ج۱۲، ص۲۵۹.</ref>
مفسران از آیات ۴۳ [[سوره نحل]]<ref group="یادداشت">وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِک إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِی إِلَیهِمْ فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکرِ إِن کنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ ؛ و پیش از تو [هم] جز مردانی که بدیشان وحی می‌کردیم گسیل نداشتیم پس اگر نمی‌دانید از اهل اطلاع بپرسید</ref> و ۷ [[سوره انبیاء]] <ref group="یادداشت"> وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَک إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِی إِلَیهِمْ فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکرِ إِن کنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ؛ پیش از تو [نیز] جز مردانی را که به آنان [[وحی]] می‌کردیم گسیل نداشتیم اگر نمی‌دانید از اهل اطلاع بپرسید</ref> نیز ضرورت تقلید و رجوع به عالمان و [[مجتهد|مجتهدان]] را برداشت کرده‌اند. [[علامه طباطبایی]] معتقد است این [[آیه]] یک امر تعبدی و مولوی نیست بلکه ارشاد به یک اصل کلّی و عقلایی است و آن رجوع غیرعالم به اهل علم و خبره است.<ref>طباطبائی،المیزان، منشورات اسماعيليان، ج۱۲، ص۲۵۹.</ref>


=== دلایل حدیثی ===
=== دلایل حدیثی ===
۱۸٬۴۲۹

ویرایش