Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۸۷
ویرایش
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
=== سبائیه (سبئیه)=== | === سبائیه (سبئیه)=== | ||
{{همچنین ببینید|عبدالله بن سبأ}} | {{همچنین ببینید|عبدالله بن سبأ}} | ||
سبائیه، پیروان عبدالله بن سبأ هستند<ref>اشعری، مقالات الاسلامیین، ۱۴۰۰ق، ص۱۵؛ شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۰۴.</ref> که برخی فرقهنویسان آنان را اولین غالیان منتسب به شیعه به شمار آوردهاند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۲؛ اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۲۰.</ref> بهگفته [[ابوالحسن اشعری|اشعری]] در [[مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین (کتاب)|مقالات الاسلامیین]] آنان بر این باور بودند که امام علی(ع) وفات نیافته و پیش از قیامت به دنیا برمیگردد و زمین را در حالی که سرشار از ظلم و جور است، از عدل و داد پر میکند.<ref>اشعری، مقالات الاسلامیین، ۱۴۰۰ق، ص۱۵.</ref> در رجال کشی در روایتی از [[امام صادق(ع)]] چنین نقل شده که عبدالله بن سبأ، مؤسس فرقه سبائیه، ادعای نبوت کرد و امام علی(ع) را خدا دانست.<ref>شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۰۷.</ref> بهگزارش فرقهنویسان، عبدالله بن سبأ نخستین کسی بود که به وجوب امامت امام علی قائل شد و بهطور علنی خلفای سهگانه | سبائیه، پیروان عبدالله بن سبأ هستند<ref>اشعری، مقالات الاسلامیین، ۱۴۰۰ق، ص۱۵؛ شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۰۴.</ref> که برخی فرقهنویسان آنان را اولین غالیان منتسب به شیعه به شمار آوردهاند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۲؛ اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۲۰.</ref> بهگفته [[ابوالحسن اشعری|اشعری]] در [[مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین (کتاب)|مقالات الاسلامیین]] آنان بر این باور بودند که امام علی(ع) وفات نیافته و پیش از قیامت به دنیا برمیگردد و زمین را در حالی که سرشار از ظلم و جور است، از عدل و داد پر میکند.<ref>اشعری، مقالات الاسلامیین، ۱۴۰۰ق، ص۱۵.</ref> در [[اختیار معرفة الرجال (کتاب)|رجال کشی]] در روایتی از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] چنین نقل شده که عبدالله بن سبأ، مؤسس فرقه سبائیه، ادعای نبوت کرد و امام علی(ع) را خدا دانست.<ref>شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۰۷.</ref> بهگزارش فرقهنویسان، عبدالله بن سبأ نخستین کسی بود که به وجوب [[امامت]] امام علی قائل شد و بهطور علنی [[خلفای سهگانه]] را [[لعن]] میکرد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۲؛ اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۲۰-۲۱.</ref> در روایاتی آمده است که [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]] و [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] او را از آن جهت که به خدا بودن امام علی قائل بود، لعن کردهاند.<ref>شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۰۷-۱۰۸.</ref> | ||
=== کیسانیه === | === کیسانیه === | ||
{{اصلی|کیسانیه}} | {{اصلی|کیسانیه}} | ||
گروهی از شیعیان هستند که به امامت محمد بن حنفیه معتقدند<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۳.</ref> و بر این باورند که او از سوی امام علی و با نص وی به امامت | گروهی از شیعیان هستند که به امامت [[محمد بن حنفیه]] معتقدند<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۲۳.</ref> و بر این باورند که او از سوی امام علی و با نص وی به امامت برگزیده شده است.<ref>اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۱۹.</ref> شهرستانی در [[الملل و النحل]] گفته است پس از محمد بن حنفیه بین پیروانش اختلاف پیش آمد.<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷.</ref> برخی بر این باور بودند که محمد بن حنفیه وفات نیافته و دوباره برمیگردد و در زمین عدل و داد می گستراند.<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷.</ref> برخی دیگر گفتند که او وفات یافته و امامت از وی به فرزندش ابوهاشم انتقال یافته است.<ref>شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷.</ref> بهگزارش محمدجواد مشکور در فرهنگ فرق اسلامی، فرقه کیسانیه پس از محمد بن حنفیه به دوازده گروه انشعاب یافت<ref>مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۳۷۵.</ref> که همگی در اعتقاد به امامت محمد بن حنفیه اشتراک داشتهاند.<ref>بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۲۷.</ref> برخی از فرقههای کیسانیه عبارتند از: | ||
*'''هاشمیه:''' پیروان [[عبدالله بن محمد حنفیه|ابوهاشم عبدااله بن محمد بن حنفیه]].<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> این گروه بر این باورند که پس از وفات محمد بن حنفیه، فرزندش ابوهاشم به امامت رسید.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> بهگزارش نوبختی پس از ابوهاشم گروهی از ین فرقه بر این عقیده بودند که وفات یافته و امامت پس از او به کسانی دیگر رسیده است و گروهی دیگر بر این باور بودند که ابوهاشم همان مهدی قائم است که بر مردم ولایت دارد و روزی بازمیگردد و به کارهای مردم رسیدگی میکند و جانشینی پس از وی نیست.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲-۳۴.</ref> پیروان ابوهاشم، به گزارش فرقهنویسان خودشان به چند گروه انشعاب یافتند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲؛ شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷-۳۸؛ غفار، شبهة الغلو عند الشیعه، ص۷۶.</ref> | *'''هاشمیه:''' پیروان [[عبدالله بن محمد حنفیه|ابوهاشم عبدااله بن محمد بن حنفیه]].<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> این گروه بر این باورند که پس از وفات محمد بن حنفیه، فرزندش ابوهاشم به امامت رسید.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۰-۳۱؛ اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۲۰.</ref> بهگزارش نوبختی پس از ابوهاشم گروهی از ین فرقه بر این عقیده بودند که وفات یافته و امامت پس از او به کسانی دیگر رسیده است و گروهی دیگر بر این باور بودند که ابوهاشم همان مهدی قائم است که بر مردم ولایت دارد و روزی بازمیگردد و به کارهای مردم رسیدگی میکند و جانشینی پس از وی نیست.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲-۳۴.</ref> پیروان ابوهاشم، به گزارش فرقهنویسان خودشان به چند گروه انشعاب یافتند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، انتشارات دار الاضواء، ص۳۲؛ شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۷-۳۸؛ غفار، شبهة الغلو عند الشیعه، ص۷۶.</ref> | ||