عقیم‌سازی: تفاوت میان نسخه‌ها
←حکم فقهی
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
فقیهان از عقیم‌سازی به دو عنوان [[احکام اولیه|حکم اولی]] و [[احکام ثانویه|حکم ثانوی]] بحث کرده‌اند:<ref>«بررسی راه‌هایی که موجب عقم می‌شوند»، پایگاه اطلاع رسانی استاد سید مجتبی نورمفیدی.</ref> عقیم‌سازی از سوی بیشتر [[مجتهد|فقیهان]] [[حرام]] دانسته شده است.<ref>«فتوای مراجع تقلید در مورد «عقیم‌سازی»/ «وازکتومی و توبکتومی» از نظر اکثر مراجع حرام است»، خبرگزاری دانشجو.</ref> اما این عمل به حکم ثانوی، در شرایطی ویژه ممکن است [[مباح|جایز]] شمرده شود.<ref>«بررسی راه‌هایی که موجب عقم می‌شوند»، پایگاه اطلاع رسانی استاد سید مجتبی نورمفیدی.</ref> برای مثال فقیهان عقیم‌سازیِ زنی که حامله‌شدن به‌گونه‌ای برایش خطرناک است که ممکن است به مرگ او یا فرزندش منجر شود را جایز شمرده‌اند.<ref>«بررسی راه‌هایی که موجب عقم می‌شوند»، پایگاه اطلاع رسانی استاد سید مجتبی نورمفیدی.</ref> [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] دائمی نبودن، رضایت همسر، ضرر نداشتن و [[محارم|مَحْرم]] بودن پزشک را از شروط جواز عَقیم‌سازی اعلام کرده است.<ref>امام‌خمینی، استفتائات، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۲و۲۸۳.</ref> | فقیهان از عقیم‌سازی به دو عنوان [[احکام اولیه|حکم اولی]] و [[احکام ثانویه|حکم ثانوی]] بحث کرده‌اند:<ref>«بررسی راه‌هایی که موجب عقم می‌شوند»، پایگاه اطلاع رسانی استاد سید مجتبی نورمفیدی.</ref> عقیم‌سازی از سوی بیشتر [[مجتهد|فقیهان]] [[حرام]] دانسته شده است.<ref>«فتوای مراجع تقلید در مورد «عقیم‌سازی»/ «وازکتومی و توبکتومی» از نظر اکثر مراجع حرام است»، خبرگزاری دانشجو.</ref> اما این عمل به حکم ثانوی، در شرایطی ویژه ممکن است [[مباح|جایز]] شمرده شود.<ref>«بررسی راه‌هایی که موجب عقم می‌شوند»، پایگاه اطلاع رسانی استاد سید مجتبی نورمفیدی.</ref> برای مثال فقیهان عقیم‌سازیِ زنی که حامله‌شدن به‌گونه‌ای برایش خطرناک است که ممکن است به مرگ او یا فرزندش منجر شود را جایز شمرده‌اند.<ref>«بررسی راه‌هایی که موجب عقم می‌شوند»، پایگاه اطلاع رسانی استاد سید مجتبی نورمفیدی.</ref> [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] دائمی نبودن، رضایت همسر، ضرر نداشتن و [[محارم|مَحْرم]] بودن پزشک را از شروط جواز عَقیم‌سازی اعلام کرده است.<ref>امام‌خمینی، استفتائات، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۲و۲۸۳.</ref> | ||
علاوه بر حرام بودن عمل | علاوه بر حرام بودن عمل وازکتومی یا توبکتومی، این کار ممکن است سبب [[گناه|گناهان]] دیگری چون [[نگاه حرام]]، لمس حرام و... نیز بشود.<ref>«فتوای مراجع تقلید در مورد «عقیم‌سازی»/ «وازکتومی و توبکتومی» از نظر اکثر مراجع حرام است»، خبرگزاری دانشجو.</ref> فقیهانی که عقیم‌سازی را [[حرام]] و غیرمشروع بدانند، [[مکاسب محرمه|درآمد]] حاصل از عمل عقیم‌سازی را نیز حرام دانسته‌اند.{{مدرک}} | ||
===مجازات حقوقی=== | ===مجازات حقوقی=== | ||
مطابق ماده ۴۷۵ قانون مجازات اسلامی مصوبّه ۱۳۷۵ش، هر عملی که منجر به ناتوانی جنسی یا عقیم‌سازی شود مستحق [[ارش]] است.<ref>حجازی و بداغی، «جرم عقیم‌سازی و مجازات آن»، ص۳۱ـ۵۹.</ref> عده‌ای بر این باورند اگر عقیم‌سازی با رضایت و اطلاع از پیامدهای آن بوده باشد جرم نیست.<ref> جودکی، «ملاحظات و چالش‌های اخلاقی و فقهی روش‌های پیشگری از بارداری»، ص۶؛ حجازی و بداغی، «جرم عقیم‌سازی و مجازات آن»، ص۱۲.</ref> در مقابل اکثریتی معتقدند؛ رضایت فرد، تأثیری در مجرمانه بودن عمل ندارد و به همین سبب، عقیم‌سازی قابل مجازات است از این رو پزشک و زن یا مردی که عقیم شده‌اند هرچند با رضایت خود این کار را انجام داده باشند مسئول هستند. آنها در تعیین میزان مجازاتِ جرم عقیم‌سازی اختلاف‌نظر دارند: عده‌ای آن‌را موجب تعیین [[دیه انسان|دیهٔ کامل]] و برخی قائل به ارش‌اند.<ref>حجازی و بداغی، «جرم عقیم‌سازی و مجازات آن»، ص۵۷ و ص۴۸-۵۹.</ref> | مطابق ماده ۴۷۵ قانون مجازات اسلامی مصوبّه ۱۳۷۵ش، هر عملی که منجر به ناتوانی جنسی یا عقیم‌سازی شود مستحق [[ارش]] است.<ref>حجازی و بداغی، «جرم عقیم‌سازی و مجازات آن»، ص۳۱ـ۵۹.</ref> عده‌ای بر این باورند اگر عقیم‌سازی با رضایت و اطلاع از پیامدهای آن بوده باشد جرم نیست.<ref> جودکی، «ملاحظات و چالش‌های اخلاقی و فقهی روش‌های پیشگری از بارداری»، ص۶؛ حجازی و بداغی، «جرم عقیم‌سازی و مجازات آن»، ص۱۲.</ref> در مقابل اکثریتی معتقدند؛ رضایت فرد، تأثیری در مجرمانه بودن عمل ندارد و به همین سبب، عقیم‌سازی قابل مجازات است از این رو پزشک و زن یا مردی که عقیم شده‌اند هرچند با رضایت خود این کار را انجام داده باشند مسئول هستند. آنها در تعیین میزان مجازاتِ جرم عقیم‌سازی اختلاف‌نظر دارند: عده‌ای آن‌را موجب تعیین [[دیه انسان|دیهٔ کامل]] و برخی قائل به ارش‌اند.<ref>حجازی و بداغی، «جرم عقیم‌سازی و مجازات آن»، ص۵۷ و ص۴۸-۵۹.</ref> | ||