confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۸۸
ویرایش
بلخ: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Abbasahmadi (بحث | مشارکتها) (←راویان و علمای بلخی: تمیزکاری.) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
در اواخر قرن نخست قمری، مسلمانان بر بلخ مسلط شدند و تا پیش از ویرانی بلخ توسط چنگیز (قرن ۷ق)، بلخ یکی از چهار بخش بزرگ [[خراسان]] بود و [[راویان]]، عالمان و ادیبان بسیاری در آن پرورش یافت. شمار راویان [[ائمه]] در بلخ از قرن دوم تا قرن پنج قمری رو به افزایش بوده است. [[مقاتل بن مقاتل]]، [[زیاد بن سلیمان]]، [[عمر بن هارون بلخی]]، [[مظفر بن محمد]]، [[نصر بن صباح]] و [[متوکل بن هارون بلخی]]، راوی [[صحیفه سجادیه]] از جمله این افراد بودند. | در اواخر قرن نخست قمری، مسلمانان بر بلخ مسلط شدند و تا پیش از ویرانی بلخ توسط چنگیز (قرن ۷ق)، بلخ یکی از چهار بخش بزرگ [[خراسان]] بود و [[راویان]]، عالمان و ادیبان بسیاری در آن پرورش یافت. شمار راویان [[ائمه]] در بلخ از قرن دوم تا قرن پنج قمری رو به افزایش بوده است. [[مقاتل بن مقاتل]]، [[زیاد بن سلیمان]]، [[عمر بن هارون بلخی]]، [[مظفر بن محمد]]، [[نصر بن صباح]] و [[متوکل بن هارون بلخی]]، راوی [[صحیفه سجادیه]] از جمله این افراد بودند. | ||
برخی بلخ را خاستگاه ادبیات فارسی، عرفان اسلامی و [[تصوف]] می‌دانند. [[شهید بلخی]]، رشیدالدین وطواط، [[ابراهیم بن ادهم]]، [[شقیق بلخی]] و [[جلال‌الدین محمد مولوی]] از مشاهیر بلخ هستند. [[مسجد ۹ گنبد]]، قدیمی‌ترین مسجد باقی‌مانده افغانستان در این شهر قرار دارد. | برخی بلخ را خاستگاه ادبیات فارسی، عرفان اسلامی و [[تصوف]] می‌دانند. [[شهید بلخی]]، رشیدالدین وطواط، [[ابراهیم بن ادهم]]، [[شقیق بلخی]] و [[مولوی|جلال‌الدین محمد مولوی]] از مشاهیر بلخ هستند. [[مسجد ۹ گنبد]]، قدیمی‌ترین مسجد باقی‌مانده افغانستان در این شهر قرار دارد. | ||
==موقعیت و ویژگی‌های اجتماعی== | ==موقعیت و ویژگی‌های اجتماعی== | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
==مشاهیر بلخ== | ==مشاهیر بلخ== | ||
[[پرونده:Mawlawī.jpg|بندانگشتی|زادگاه جلال‌الدین محمد مولوی و خانقاه پدرش، بهاءالدین (بهاءولد)]] | [[پرونده:Mawlawī.jpg|بندانگشتی|زادگاه [[مولوی|جلال‌الدین محمد مولوی]] و خانقاه پدرش، بهاءالدین (بهاءولد)]] | ||
بلخ را پیش از ویرانی در حمله مغول، با القاب همچون غرّاء، دارالفقاهة و قبةالاسلام میخواندند. مدارس و مکتب‌خانه‌هایی در آن بنا شد و دانشمندان و مشاهیر ادبی در این شهر پرورش یافت.<ref>مهدوی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> شهید بلخی، ابوالمؤید بلخی، رابعه بلخی، ابوشکور بلخی، عنصری، رشیدالدین وطواط، ابوزید بلخی، حمیدالدین بلخی و جلال الدین محمد مولوی بلخی از جمله این افراد هستند.<ref>مهدوی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> | بلخ را پیش از ویرانی در حمله مغول، با القاب همچون غرّاء، دارالفقاهة و قبةالاسلام میخواندند. مدارس و مکتب‌خانه‌هایی در آن بنا شد و دانشمندان و مشاهیر ادبی در این شهر پرورش یافت.<ref>مهدوی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> شهید بلخی، ابوالمؤید بلخی، رابعه بلخی، ابوشکور بلخی، عنصری، رشیدالدین وطواط، ابوزید بلخی، حمیدالدین بلخی و [[مولوی|جلال الدین محمد مولوی بلخی]] از جمله این افراد هستند.<ref>مهدوی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> | ||
تعدادی از محققان، بلخ را یکی از خاستگاه‌های عرفان اسلامی و نیز تصوف می‌دانند. <ref>مهدوی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> [[ابراهیم بن ادهم]](۱۶۱-۸۰ق)، ابوعلی شقیق بلخی (درگذشت ۱۹۴ق) (عارف و شاگرد ابراهیم بن ادهم)، حاتم بن اصم (درگذشت۲۳۷ق) و جلال‌الدین مولوی را می‌توان از مشهورترین این افراد نام برد.<ref>ارسنجانی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> | تعدادی از محققان، بلخ را یکی از خاستگاه‌های عرفان اسلامی و نیز تصوف می‌دانند. <ref>مهدوی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> [[ابراهیم بن ادهم]](۱۶۱-۸۰ق)، ابوعلی شقیق بلخی (درگذشت ۱۹۴ق) (عارف و شاگرد ابراهیم بن ادهم)، حاتم بن اصم (درگذشت۲۳۷ق) و جلال‌الدین مولوی را می‌توان از مشهورترین این افراد نام برد.<ref>ارسنجانی، مدخل «بلخ»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ص۴۶۵.</ref> | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۶: | ||
[[en:Balkh]] | [[en:Balkh]] | ||
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]] | |||
[[Category:شهرهای تاریخی افغانستان]] | |||
[[Category:شهرهای دارای اقلیت شیعه]] | |||
[[Category:خراسان بزرگ]] | |||
[[Category:شهرهای افغانستان]] | |||
[[Category:مناطق تاریخی اسلامی در آسیا]] | |||
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]] | |||
[[Category:شهرهای تاریخی افغانستان]] | |||
[[Category:شهرهای دارای اقلیت شیعه]] | |||
[[Category:خراسان بزرگ]] | |||
[[Category:شهرهای افغانستان]] | |||
[[Category:مناطق تاریخی اسلامی در آسیا]] | |||
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]] | |||
[[Category:شهرهای تاریخی افغانستان]] | |||
[[Category:شهرهای دارای اقلیت شیعه]] | |||
[[Category:خراسان بزرگ]] | |||
[[Category:شهرهای افغانستان]] | |||
[[Category:مناطق تاریخی اسلامی در آسیا]] | |||
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]] | [[رده:مقاله‌های بدون اولویت]] | ||