پرش به محتوا

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح لینک‌های سبز
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
(اصلاح لینک‌های سبز)
خط ۴: خط ۴:
سپاه پاسداران در [[۲۶ شهریور]] [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴ش]] با دستور امام خمینی در سه نیروی زمینی، هوایی و دریایی گسترش یافت و سپس در [[سال ۱۳۶۹ هجری شمسی|سال ۱۳۶۹ش]] به‌فرمان [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]] رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] دو نیروی دیگر با نام‌های [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|نیروی قدس]] و سازمان مقاومت بسیج به آن اضافه گردید و در مجموع به پنج نیرو گسترش یافت. سپاه پاسداران علاوه بر فعالیت‌های نظامی، در عرصه‌هایی مانند اطلاعات، سازندگی و عمرانی و عرصه‌های فرهنگی نیز به فعالیت می‌پردازد.
سپاه پاسداران در [[۲۶ شهریور]] [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴ش]] با دستور امام خمینی در سه نیروی زمینی، هوایی و دریایی گسترش یافت و سپس در [[سال ۱۳۶۹ هجری شمسی|سال ۱۳۶۹ش]] به‌فرمان [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]] رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] دو نیروی دیگر با نام‌های [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|نیروی قدس]] و سازمان مقاومت بسیج به آن اضافه گردید و در مجموع به پنج نیرو گسترش یافت. سپاه پاسداران علاوه بر فعالیت‌های نظامی، در عرصه‌هایی مانند اطلاعات، سازندگی و عمرانی و عرصه‌های فرهنگی نیز به فعالیت می‌پردازد.


مطابق اصل ۱۱۰ [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] عزل و نصب و قبول استعفای فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از اختیارات و وظایف رهبری محسوب می‌شود. فرماندهی کل سپاه پاسداران هم‌اکنون (۱۴۰۰ش) به‌عهده حسین سلامی است. او در ۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ش با حکم سید علی خامنه‌ای به فرماندهی کل سپاه پاسداران منصوب شد.
مطابق اصل ۱۱۰ [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]] عزل و نصب و قبول استعفای فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از اختیارات و وظایف رهبری محسوب می‌شود. فرماندهی کل سپاه پاسداران هم‌اکنون (۱۴۰۰ش) به‌عهده حسین سلامی است. او در ۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ش با حکم سید علی خامنه‌ای به فرماندهی کل سپاه پاسداران منصوب شد.


دولت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] در ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ش با انتشار بیانیه‌ای، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و به‌ویژه سپاه قدس را به‌طور رسمی در فهرست گروه‌های تروریستی خارجی اعلام کرد. شورای عالی امنیت ملی ایران در اقدامی متقابل رژیم ایالات متحده آمریکا را «دولت حامی تروریسم» و فرماندهی مرکز آمریکا موسوم به سنتکام یا نیروهای آمریکا در غرب آسیا را «گروه تروریستی» اعلام کرد.  
دولت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] در ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ش با انتشار بیانیه‌ای، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و به‌ویژه سپاه قدس را به‌طور رسمی در فهرست گروه‌های تروریستی خارجی اعلام کرد. شورای عالی امنیت ملی ایران در اقدامی متقابل رژیم ایالات متحده آمریکا را «دولت حامی تروریسم» و فرماندهی مرکز آمریکا موسوم به سنتکام یا نیروهای آمریکا در غرب آسیا را «گروه تروریستی» اعلام کرد.  
خط ۱۱: خط ۱۱:


==معرفی==
==معرفی==
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نهادی است متشکل از ستاد کل، حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه، سازمان حفاظت اطلاعات سپاه، نیروی زمینی، هوایی، دریایی، مقاومت بسیج و قدس و سازمان‌های وابسته به آن<ref>[https://b2n.ir/w64119 «متن کامل آیین‌نامه انضباطی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران»]، سایت سازمان قضایی نیروهای مسلح.</ref> اساسنامه‌ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱۵ شهریور ۱۳۶۱ش در ۴۹ بند و ۱۶ تبصره به تصویب [[مجلس شورای اسلامی]] و تأیید [[شورای نگهبان]] رسید. در این اساسنامه محدوده وظایف و مأموریت‌های این سازمان نظامی تعیین شده است.<ref>[https://b2n.ir/j15667 «اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی»]، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> بنا بر اصل ۱۵۰ [[قانون اساسی ایران]]، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در نخستین روزهای پیروزی انقلاب تشکیل شد برای ادامه نقش خود در نگهبانی از انقلاب و دستاوردهای آن پا برجا می‌ماند.<ref>[https://b2n.ir/872564 «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»]، سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref>  
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نهادی است متشکل از ستاد کل، حوزه نمایندگی ولی فقیه در سپاه، سازمان حفاظت اطلاعات سپاه، نیروی زمینی، هوایی، دریایی، مقاومت بسیج و قدس و سازمان‌های وابسته به آن<ref>[https://b2n.ir/w64119 «متن کامل آیین‌نامه انضباطی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران»]، سایت سازمان قضایی نیروهای مسلح.</ref> اساسنامه‌ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱۵ شهریور ۱۳۶۱ش در ۴۹ بند و ۱۶ تبصره به تصویب [[مجلس شورای اسلامی]] و تأیید [[شورای نگهبان]] رسید. در این اساسنامه محدوده وظایف و مأموریت‌های این سازمان نظامی تعیین شده است.<ref>[https://b2n.ir/j15667 «اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی»]، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> بنا بر اصل ۱۵۰ [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی ایران]]، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در نخستین روزهای پیروزی انقلاب تشکیل شد برای ادامه نقش خود در نگهبانی از انقلاب و دستاوردهای آن پا برجا می‌ماند.<ref>[https://b2n.ir/872564 «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»]، سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref>  


طبق اصل ۱۱۰ [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] عزل و نصب و قبول استعفای فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از اختیارات و وظایف رهبری محسوب می‌شود.<ref>[https://b2n.ir/872564 «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»]، سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> فرماندهی کل سپاه پاسداران هم‌اکنون (۱۴۰۰ش) به‌عهده حسین سلامی است. سلامی در ۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ش با حکم [[سید علی خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی ایران به فرماندهی کل سپاه پاسداران منصوب شد.<ref>[https://b2n.ir/k15033 «سردار سرلشگر حسین سلامی»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref>
طبق اصل ۱۱۰ قانون اساسی عزل و نصب و قبول استعفای فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از اختیارات و وظایف رهبری محسوب می‌شود.<ref>[https://b2n.ir/872564 «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»]، سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.</ref> فرماندهی کل سپاه پاسداران هم‌اکنون (۱۴۰۰ش) به‌عهده حسین سلامی است. سلامی در ۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ش با حکم [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی ایران به فرماندهی کل سپاه پاسداران منصوب شد.<ref>[https://b2n.ir/k15033 «سردار سرلشگر حسین سلامی»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref>


در تقویم ایران، روز [[سوم شعبان]] مصادف با سالروز ولادت [[امام حسین (ع)]] به‌عنوان روز پاسدار تعیین شده است.<ref>[https://b2n.ir/b15846 «ولادت امام حسین (ع) و روز پاسدار در سال ۹۹ چه روزی است؟»]، سایت تقویم.</ref>
در تقویم ایران، روز [[۳ شعبان|سوم شعبان]] مصادف با سالروز ولادت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین (ع)]] به‌عنوان روز پاسدار تعیین شده است.<ref>[https://b2n.ir/b15846 «ولادت امام حسین (ع) و روز پاسدار در سال ۹۹ چه روزی است؟»]، سایت تقویم.</ref>


==جایگاه==
==جایگاه==
[[امام خمینی]] نیروهای سپاه پاسداران را سربازان اسلام نام نهاده و مردم را به پشتیبانی و حمایت از این نیرو دعوت کرده<ref>امام خمینی، صحیفه نور، ج۹، ص۲۵.</ref> و رضایت خود از این نیرو را در دیداری با گروهی از پاسداران به این صورت بیان کرده است: «من از سپاه راضی هستم و به‌هیچ‌وجه نظرم از شما برنمی‌گردد. اگر سپاه نبود کشور هم نبود. من سپاه پاسداران را بسیار عزیز و گرامی می‌دارم. چشم من به شماست.»<ref>امام خمینی، صحیفه نور، ج۸، ص۲۵۸.</ref>
[[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] نیروهای سپاه پاسداران را سربازان اسلام نام نهاده و مردم را به پشتیبانی و حمایت از این نیرو دعوت کرده<ref>امام خمینی، صحیفه نور، ج۹، ص۲۵.</ref> و رضایت خود از این نیرو را در دیداری با گروهی از پاسداران به این صورت بیان کرده است: «من از سپاه راضی هستم و به‌هیچ‌وجه نظرم از شما برنمی‌گردد. اگر سپاه نبود کشور هم نبود. من سپاه پاسداران را بسیار عزیز و گرامی می‌دارم. چشم من به شماست.»<ref>امام خمینی، صحیفه نور، ج۸، ص۲۵۸.</ref>


[[سید علی خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران، نیروی سپاه پاسداران را به طفلی تشبیه کرده که در اوایل انقلاب متولد شده و در بستر انقلاب رشد و نمو یافته است و اکنون از ارکان انقلاب و از عناصر تفکیک‌ناپذیر آن است؛ به‌طوری که اگر نباشد، انقلاب با خطرهای جدی روبرو می‌شود.<ref>نمایندگی ولی فقیه، سپاه از دیدگاه مقام معظم رهبری، ۱۳۷۱ش، ص۹-۱۱.</ref>
[[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران، نیروی سپاه پاسداران را به طفلی تشبیه کرده که در اوایل انقلاب متولد شده و در بستر انقلاب رشد و نمو یافته است و اکنون از ارکان انقلاب و از عناصر تفکیک‌ناپذیر آن است؛ به‌طوری که اگر نباشد، انقلاب با خطرهای جدی روبرو می‌شود.<ref>نمایندگی ولی فقیه، سپاه از دیدگاه مقام معظم رهبری، ۱۳۷۱ش، ص۹-۱۱.</ref>


دولت آمریکا در ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ش با انتشار بیانیه‌ای از طرف دونالد ترامپ (رئیس جمهور آمریکا) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و به‌ویژه [[سپاه قدس]] را به‌طور رسمی در فهرست گروه‌های تروریستی خارجی اعلام کرد.<ref>[https://b2n.ir/t71359 «کاخ سفید رسماً سپاه پاسداران را «سازمان تروریستی» اعلام کرد»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> شورای عالی امنیت ملی ایران در اقدامی متقابل رژیم ایالات متحده آمریکا را «دولت حامی تروریسم» و به پیشنهاد محمدجواد ظریف (وزیر امور خارجه)، فرماندهی مرکز آمریکا موسوم به سنتکام یا نیروهای آمریکا در غرب آسیا را «گروه تروریستی» اعلام کرد.<ref>[https://b2n.ir/k50915 «از اقدام آمریکا در تروریستی خواندن سپاه تا واکنش ایران/ تحلیل‌های کارشناسان و واکنش‌های جهانی»]، سایت خبری شفقنا.</ref>
دولت آمریکا در ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ش با انتشار بیانیه‌ای از طرف دونالد ترامپ (رئیس جمهور آمریکا) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و به‌ویژه [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه قدس]] را به‌طور رسمی در فهرست گروه‌های تروریستی خارجی اعلام کرد.<ref>[https://b2n.ir/t71359 «کاخ سفید رسماً سپاه پاسداران را «سازمان تروریستی» اعلام کرد»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> شورای عالی امنیت ملی ایران در اقدامی متقابل رژیم ایالات متحده آمریکا را «دولت حامی تروریسم» و به پیشنهاد محمدجواد ظریف (وزیر امور خارجه)، فرماندهی مرکز آمریکا موسوم به سنتکام یا نیروهای آمریکا در غرب آسیا را «گروه تروریستی» اعلام کرد.<ref>[https://b2n.ir/k50915 «از اقدام آمریکا در تروریستی خواندن سپاه تا واکنش ایران/ تحلیل‌های کارشناسان و واکنش‌های جهانی»]، سایت خبری شفقنا.</ref>


==تاریخچه و چگونگی تأسیس==
==تاریخچه و چگونگی تأسیس==
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نهادی نظامی است که به‌منظور حراست از انقلاب و دستاوردهای آن، به‌دستور رسمی [[امام خمینی]] در [[۲ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]] تأسیس شد.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> گفته می‌شود در نخستین روزهای پس از پیروزی انقلاب و تشکیل کمیته‌های انقلاب،{{یاد|کمیته‌های انقلاب، نخستین نهادهای نظامی پس از پیروزی انقلاب در سال [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] بود که برای اداره، انتظام، حراست از دستاوردهای انقلاب و حفاظت از جان و مال مردم در [[۲۳ بهمن]] و به‌دستور امام خمینی تأسیس شد و تا سال [[سال ۱۳۷۰ هجری شمسی|۱۳۷۰ش]] به فعالیت خود ادامه داد. این نیرو در سال ۱۳۷۰ش با شهربانی و ژاندارمری ادغام شد و نیروی واحدی با نام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت. ([https://b2n.ir/m22466 «حفظ آرمان‌های نهضت اسلامی با تشکیل کمیته‌های انقلاب»]، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران.)}} [[دولت موقت]] موافق استقلال عمل کمیته‌های انقلاب نبود و به فکر ایجاد نیرویی تحت‌عنوان گارد ملی و تحت‌نظر خود افتاد و بر همین اساس، با پیشنهاد [[مهدی بازرگان]] رئیس دولت موقت، حسن لاهوتی{{یاد| حسن لاهوتی (زاده ۱۳۰۶ -۱۳۶۰ در تهران) از مخالفان و زندانیان سیاسی برجسته در دوران حکومت پهلوی بود. وی پس از انقلاب از رشت به مجلس اول راه یافت. قبل از نمایندگی مجلس، او مدتی فرماندهی کمیته‌های انقلاب اسلامی و برای مدتی کوتاه‌تر ریاست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را بر عهده داشت. او هم‌چنین نخستین امام جمعه رشت بود.}}حکمی از امام خمینی برای تأسیس این نیرو دریافت می‌کند و ابراهیم یزدی هم از سوی دولت موقت مأمور همکاری با حسن لاهوتی می‌شود.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> سرانجام در روز ۲ اسفند ۱۳۵۷ش، ده روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سخنگوی دولت موقت از شکل‌گیری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خبر داد.<ref>فروغی جهرمی، سپاه در گذر انقلاب (مکتب سپاه)، ۱۳۹۳ش، ص۷۱.</ref>
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نهادی نظامی است که به‌منظور حراست از انقلاب و دستاوردهای آن، به‌دستور رسمی [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در [[۲ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]] تأسیس شد.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> گفته می‌شود در نخستین روزهای پس از پیروزی انقلاب و تشکیل کمیته‌های انقلاب،{{یاد|کمیته‌های انقلاب، نخستین نهادهای نظامی پس از پیروزی انقلاب در سال [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] بود که برای اداره، انتظام، حراست از دستاوردهای انقلاب و حفاظت از جان و مال مردم در [[۲۳ بهمن]] و به‌دستور امام خمینی تأسیس شد و تا سال [[سال ۱۳۷۰ هجری شمسی|۱۳۷۰ش]] به فعالیت خود ادامه داد. این نیرو در سال ۱۳۷۰ش با شهربانی و ژاندارمری ادغام شد و نیروی واحدی با نام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت. ([https://b2n.ir/m22466 «حفظ آرمان‌های نهضت اسلامی با تشکیل کمیته‌های انقلاب»]، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران.)}} [[دولت موقت ایران|دولت موقت]] موافق استقلال عمل کمیته‌های انقلاب نبود و به فکر ایجاد نیرویی تحت‌عنوان گارد ملی و تحت‌نظر خود افتاد و بر همین اساس، با پیشنهاد [[مهدی بازرگان]] رئیس دولت موقت، حسن لاهوتی{{یاد| حسن لاهوتی (زاده ۱۳۰۶ -۱۳۶۰ در تهران) از مخالفان و زندانیان سیاسی برجسته در دوران حکومت پهلوی بود. وی پس از انقلاب از رشت به مجلس اول راه یافت. قبل از نمایندگی مجلس، او مدتی فرماندهی کمیته‌های انقلاب اسلامی و برای مدتی کوتاه‌تر ریاست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را بر عهده داشت. او هم‌چنین نخستین امام جمعه رشت بود.}}حکمی از امام خمینی برای تأسیس این نیرو دریافت می‌کند و ابراهیم یزدی هم از سوی دولت موقت مأمور همکاری با حسن لاهوتی می‌شود.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> سرانجام در روز ۲ اسفند ۱۳۵۷ش، ده روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سخنگوی دولت موقت از شکل‌گیری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خبر داد.<ref>فروغی جهرمی، سپاه در گذر انقلاب (مکتب سپاه)، ۱۳۹۳ش، ص۷۱.</ref>


محسن رفیق‌دوست (رئیس بنیاد مستضعفان از ۱۳۶۸ش تا ۱۳۷۸ش) در خاطرات خود فکر ایجاد نیرویی غیر از ارتش برای دفاع از انقلاب را اولین بار از سوی محمد منتظری دانسته است.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> به گفته رفیق‌دوست در ابتدا حدود چهار گروه مسلح با یک هدف مشترک به نام حراست از انقلاب شکل گرفت که هر کدام از آنها حفاظت از انقلاب را وظیفه خود می‌دانست.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> این چهار گروه در نهایت با یکدیگر ادغام شده و گروه جدیدی با شورای فرماندهی دوازده نفره تشکیل شد و در دیدار سه نفر از اعضای این گروه با امام خمینی در [[قم]]، او دستور تشکیل نیروی مسلح مکتبی مستقل از دولت موقت را صادر کرد و بدین ترتیب در ۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ش سپاه پاسداران به‌طور رسمی تشکیل شد.<ref>نظرپور، «نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تداوم انقلاب اسلامی»، ص۴۹.</ref>  
محسن رفیق‌دوست (رئیس بنیاد مستضعفان از ۱۳۶۸ش تا ۱۳۷۸ش) در خاطرات خود فکر ایجاد نیرویی غیر از ارتش برای دفاع از انقلاب را اولین بار از سوی محمد منتظری دانسته است.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> به گفته رفیق‌دوست در ابتدا حدود چهار گروه مسلح با یک هدف مشترک به نام حراست از انقلاب شکل گرفت که هر کدام از آنها حفاظت از انقلاب را وظیفه خود می‌دانست.<ref>[https://b2n.ir/t52802 «سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> این چهار گروه در نهایت با یکدیگر ادغام شده و گروه جدیدی با شورای فرماندهی دوازده نفره تشکیل شد و در دیدار سه نفر از اعضای این گروه با امام خمینی در [[قم]]، او دستور تشکیل نیروی مسلح مکتبی مستقل از دولت موقت را صادر کرد و بدین ترتیب در ۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ش سپاه پاسداران به‌طور رسمی تشکیل شد.<ref>نظرپور، «نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تداوم انقلاب اسلامی»، ص۴۹.</ref>  


در [[۲۶ شهریور]] [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴ش]] با دستور امام خمینی سپاه پاسداران در سه نیروی زمینی، هوایی و دریایی گسترش یافت.<ref>تولایی، مدیریت تحول و تعالی؛ مطالعه موردی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۹۵ش، ص۶.</ref> در [[سال ۱۳۶۹ هجری شمسی|سال ۱۳۶۹ش]] به‌فرمان [[سید علی خامنه‌ای]] دو نیروی دیگر با نام‌های [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|نیروی قدس]] و مقاومت بسیج به سازمان سپاه پاسداران اضافه گردید و در مجموع به پنج نیرو گسترش یافت.<ref>تولایی، مدیریت تحول و تعالی؛ مطالعه موردی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۹۵ش، ص۷.</ref>
در [[۲۶ شهریور]] [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴ش]] با دستور امام خمینی سپاه پاسداران در سه نیروی زمینی، هوایی و دریایی گسترش یافت.<ref>تولایی، مدیریت تحول و تعالی؛ مطالعه موردی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۹۵ش، ص۶.</ref> در [[سال ۱۳۶۹ هجری شمسی|سال ۱۳۶۹ش]] به‌فرمان [[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]] دو نیروی دیگر با نام‌های [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|نیروی قدس]] و مقاومت بسیج به سازمان سپاه پاسداران اضافه گردید و در مجموع به پنج نیرو گسترش یافت.<ref>تولایی، مدیریت تحول و تعالی؛ مطالعه موردی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۳۹۵ش، ص۷.</ref>


==ساختار سازمانی==
==ساختار سازمانی==
خط ۳۵: خط ۳۵:
===نیروی زمینی===
===نیروی زمینی===
نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با نام مستعار «نزسا» از نیروهای پنجگانه سپاه است که به طور رسمی فعالیت خود را از سال ۱۳۶۴ش به فرماندهی یحیی صفوی آغاز کرده است. لشکر و تیپ‌های این نیرو به موازات ارتش در استان‌های مختلف تشکیل شده است.<ref>[https://b2n.ir/n65603 «نیروی زمینی سپاه»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> فرماندهی این نیرو هم‌اکنون به عهده محمد پاکپور-هفتمین فرمانده این نیرو-است. پاکپور در ۹ اردیبهشت ۱۳۸۸ش با حکم رهبر ایران به فرماندهی نیروی زمینی سپاه منصوب شد.<ref>[https://b2n.ir/z18441 «فرماندهان نیروی زمینی سپاه از ابتدای انقلاب تا کنون را بشناسید»]، سایت خبرگزاری میزان.</ref>
نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با نام مستعار «نزسا» از نیروهای پنجگانه سپاه است که به طور رسمی فعالیت خود را از سال ۱۳۶۴ش به فرماندهی یحیی صفوی آغاز کرده است. لشکر و تیپ‌های این نیرو به موازات ارتش در استان‌های مختلف تشکیل شده است.<ref>[https://b2n.ir/n65603 «نیروی زمینی سپاه»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> فرماندهی این نیرو هم‌اکنون به عهده محمد پاکپور-هفتمین فرمانده این نیرو-است. پاکپور در ۹ اردیبهشت ۱۳۸۸ش با حکم رهبر ایران به فرماندهی نیروی زمینی سپاه منصوب شد.<ref>[https://b2n.ir/z18441 «فرماندهان نیروی زمینی سپاه از ابتدای انقلاب تا کنون را بشناسید»]، سایت خبرگزاری میزان.</ref>
[[پرونده:حکم امام خمینی درباره گسترش سپاه به سه نیروی دریایی، زمینی و هوایی.jpg|بندانگشتی|‏نامه [[امام خمینی]] به محسن رضایی فرمانده وقت سپاه مبنی به تشکیل نیروهای زمینی، هوایی و‎ ‎دریایی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]
[[پرونده:حکم امام خمینی درباره گسترش سپاه به سه نیروی دریایی، زمینی و هوایی.jpg|بندانگشتی|‏نامه [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] به محسن رضایی فرمانده وقت سپاه مبنی به تشکیل نیروهای زمینی، هوایی و‎ ‎دریایی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]


===نیروی دریایی===
===نیروی دریایی===
خط ۴۵: خط ۴۵:
===سپاه قدس===
===سپاه قدس===
{{اصلی|نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}
{{اصلی|نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی}}
[[نیروی قدس سپاه پاسداران]] معروف به سپاه قدس با هدف افزایش فعالیت‌های برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۹ش، به فرماندهی احمد وحیدی و به دستور سید علی خامنه‌ای شکل گرفت.<ref>بهمن، «نقش نیروی قدس در حل بحران‌های غرب آسیا»، ص۲۴.</ref> فرماندهی این نیرو هم‌اکنون به عهده اسماعیل قاآنی است. او با حکم رهبر ایران در ۱۳ دی ۱۳۹۸ش پس از [[شهادت]] قاسم سلیمانی، به فرماندهی این نیرو منصوب شد.<ref>[https://b2n.ir/h13999 «فرمانده جدید نیروی قدس سپاه را بیشتر بشناسید»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> برخی از مهمترین فعالیت‌های برون مرزی این نیرو عبارتند از:
[[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|نیروی قدس سپاه پاسداران]] معروف به سپاه قدس با هدف افزایش فعالیت‌های برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۹ش، به فرماندهی احمد وحیدی و به دستور سید علی خامنه‌ای شکل گرفت.<ref>بهمن، «نقش نیروی قدس در حل بحران‌های غرب آسیا»، ص۲۴.</ref> فرماندهی این نیرو هم‌اکنون به عهده اسماعیل قاآنی است. او با حکم رهبر ایران در ۱۳ دی ۱۳۹۸ش پس از [[شهادت]] قاسم سلیمانی، به فرماندهی این نیرو منصوب شد.<ref>[https://b2n.ir/h13999 «فرمانده جدید نیروی قدس سپاه را بیشتر بشناسید»]، سایت خبرگزاری تسنیم.</ref> برخی از مهمترین فعالیت‌های برون مرزی این نیرو عبارتند از:
*ایجاد، ساماندهی و تقویت هسته‌های مقاومت در منطقه مانند [[حزب‌الله لبنان]]، [[حشد الشعبی]] در عراق، [[لشکر فاطمیون|فاطمیون افغانستان]] و [[جنبش انصارالله یمن|انصارالله یمن]]<ref>بهمن، «نقش نیروی قدس در حل بحران‌های غرب آسیا»، ص۱۶-۱۹.</ref>
*ایجاد، ساماندهی و تقویت هسته‌های مقاومت در منطقه مانند [[حزب‌الله لبنان]]، [[حشد شعبی|حشد الشعبی]] در عراق، [[لشکر فاطمیون|فاطمیون افغانستان]] و [[جنبش انصارالله یمن|انصارالله یمن]]<ref>بهمن، «نقش نیروی قدس در حل بحران‌های غرب آسیا»، ص۱۶-۱۹.</ref>
*حضور مستشاری و نظامی<ref>بهمن، «نقش نیروی قدس در حل بحران‌های غرب آسیا»، ص۲۰.</ref> در [[بوسنی و هرزگوین]] برای کمک به [[مسلمان|مسلمانان]] این کشور در سال ۱۹۹۲م،<ref>[https://b2n.ir/u41994 «نیروی قدس در کدام جنگ‌ها حضور یافت؟»]، سایت خبرگزاری مشرق.</ref> حضور در [[افغانستان]] پس از حمله شوروی به این کشور در ۱۹۸۰م،<ref>[https://b2n.ir/p17846 «ایران از کدام گروه‌های مجاهد شیعه و سنی افغانستانی حمایت کرد؟»]، سایت خبرگزاری آنا.</ref> کمک به حزب‌الله لبنان در [[جنگ ۳۳ روزه]] در سال ۲۰۰۶م،<ref>شفیعی، مرادی، «تأثیر جنگ ۳۳ روزه لبنان بر موقعیت منطقه‌ای ایران»، ص۲۴.</ref> و حضور در سوریه و عراق برای نبرد با [[داعش]] و گروه‌های تکفیری.<ref>نجابت، «گروهک تروریستی داعش و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش‌ها و فرصت‌ها»، ص۱۱۲.</ref>
*حضور مستشاری و نظامی<ref>بهمن، «نقش نیروی قدس در حل بحران‌های غرب آسیا»، ص۲۰.</ref> در [[بوسنی و هرزگوین]] برای کمک به [[مسلمان|مسلمانان]] این کشور در سال ۱۹۹۲م،<ref>[https://b2n.ir/u41994 «نیروی قدس در کدام جنگ‌ها حضور یافت؟»]، سایت خبرگزاری مشرق.</ref> حضور در [[افغانستان]] پس از حمله شوروی به این کشور در ۱۹۸۰م،<ref>[https://b2n.ir/p17846 «ایران از کدام گروه‌های مجاهد شیعه و سنی افغانستانی حمایت کرد؟»]، سایت خبرگزاری آنا.</ref> کمک به حزب‌الله لبنان در [[جنگ ۳۳ روزه]] در سال ۲۰۰۶م،<ref>شفیعی، مرادی، «تأثیر جنگ ۳۳ روزه لبنان بر موقعیت منطقه‌ای ایران»، ص۲۴.</ref> و حضور در سوریه و عراق برای نبرد با [[داعش]] و گروه‌های تکفیری.<ref>نجابت، «گروهک تروریستی داعش و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش‌ها و فرصت‌ها»، ص۱۱۲.</ref>


confirmed، protected، templateeditor
۱٬۵۸۲

ویرایش