حکومت امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

'''حکومت امام علی(ع)'''  دوران حکومت [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابی‌طالب(ع)]] به‌عنوان چهارمین خلیفه مسلمانان است که حدود پنج سال، از [[سال ۳۵ هجری قمری|سال ۳۵ قمری]] تا [[سال ۴۰ هجری قمری|سال ۴۰ قمری]] به طول انجامید. امام(ع) پس از [[قتل عثمان|کشته شدن عثمان بن عفان]]، به [[خلافت]] برگزیده شد و [[بیعت]] با او به خواست و اصرار مردم در [[مسجد]] رخ داد.  

از نظر [[شیعه|شیعیان]] به حکومت رسیدن امام علی(ع) در سال ۳۵ قمری اجرای دیرهنگام سخن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در [[غدیر خم]] بود که علی(ع) را به عنوان جانشین و [[امامت|امام]] امت اسلامی معرفی کرده بود.  

به حکومت رسیدن امام علی(ع) مخالفت برخی را برانگیخت که باعث بروز جنگ‌هایی علیه حکومتش شد. امام در امر حکومت‌داری همواره برقراری عدالت، تقسیم صحیح و به تساوی [[بیت‌المال]]، اجرای کامل احکام دین و برخورد انسانی با تمامی مردم را مدنظر داشت و عمل به آن‌ها را به کارگزاران خویش توصیه می‌نمود.[[پرونده:قطعه خط ولایة علی بن ابی‌طالب حصنی.jpg|بندانگشتی|270px|قطعه خوشنویسی از [[حدیث قدسی]] «وِلایَةُ علیِّ بْنِ اَبی‌طالِب حِصْنی»، اثر [[غلامحسین امیرخانی]]. ]]

==شورش و قتل عثمان==

امام علی(ع) پس از کشته شدن عثمان بن عفان، سومین خلیفه مسلمانان، به خلافت رسید. قتل عثمان سبب ایجاد اختلاف در جامعه اسلامی وجنگ‌های داخلی در جهان اسلام شد.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج ۱۱، ص۲۳۶.</ref> نارضایتی و انقلاب علیه عثمان، به‌جهت عوامل مختلف، در گذر زمان شکل گرفت و به حدی رسید که دیگر قدرتی برای جلوگیری از آن وجود نداشت.<ref>غریب، خلافة عثمان بن عفان، قاهره، ص۱۰۳.</ref> عملکرد عثمان در قرار دادن بنی‌امیه بر مسئولیت‌ها به نحوی بود که برخی از آن با عنوان «اُموی ساختن حکومت» یاد کرده‌اند.<ref>بختیاری، «ساختار سیاسی حکومت عثمان»، ص۶۵.</ref>

در نهایت شورشیان خانه عثمان را محاصره کرده و از ورود آب و غذا به داخل خانه جلوگیری کردند.<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۱۷۲.</ref> محاصره کنندگان را افرادی از [[مصر]]، [[بصره]]، [[کوفه]] و بخشی از اهالی مدینه دانسته‌اند.<ref>ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۴۹۰.</ref> گروهی از محاصره کنندگان به حانه عثمان حمله برده و او را کشتند.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۲۶.</ref>

 

از نظر شیعیان به خلافت رسیدن امام علی(ع) در [[سال ۳۵ هجری]] اجرای دیرهنگام قراری بود که طبق آن پیامبر(ص) در چند موقعیت و به‌خصوص در [[غدیر]] ایشان را به‌عنوان جانشین خود و امام امت اسلامی برگزیده بود.<ref>هالم، تشیع، ۱۳۸۹، ص۲۷-۲۸.</ref>

پس از قتل عثمان به‌دست انقلابیونی که از شهرهای مختلف به مرکز خلافت اسلامی آمده بودند، توجه مردم به علی(ع) برای خلافت جلب شد. آنها با جدیت و سخت‌گیری، خواستار پذیرش حکومت توسط علی(ع) بودند.<ref>دینوری، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۶۵-۶۶؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۴۲۷؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۵ق، ج۲، ص۱۷۹؛ ابن اعثم کوفی، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۳۴.</ref> حضرت علی آنان را هنگام هجوم برای [[بیعت]]، به شتران تشنه در اطراف حوض‌های آب تشبیه کرده است.<ref>نهج البلاغه، خطبة ۲۲۹، اسکافی، المعیار و الموازنه، ۱۴۰۲ق، ص۴۹.</ref>