پرش به محتوا

جنگ‌های پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

۶٬۳۰۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ نوامبر ۲۰۲۳
خط ۲۳: خط ۲۳:
* '''گذشت و بزرگواری''': در فتح مکه، به سران قریش امان داد، در حالی که آنان پیامبر را از دیارش بیرون کرده و خویشاوندان و یارانش را کشته بودند.<ref>تقی‌زاده اکبری، «روش فرماندهی پیامبر اعظم(ص)»، ص۹.</ref>
* '''گذشت و بزرگواری''': در فتح مکه، به سران قریش امان داد، در حالی که آنان پیامبر را از دیارش بیرون کرده و خویشاوندان و یارانش را کشته بودند.<ref>تقی‌زاده اکبری، «روش فرماندهی پیامبر اعظم(ص)»، ص۹.</ref>
* '''پرهیز از کشتار جمعی''': پیامبر از مسموم کردن شهرها نهی می‌کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۲۸.</ref>
* '''پرهیز از کشتار جمعی''': پیامبر از مسموم کردن شهرها نهی می‌کرد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۲۸.</ref>
== شرکت‌کنندگان در جنگ ==
پیامبر هیچ مسلمانی را برای حاضر شدن در سپاه، مجبور نمی‌کرد<ref>صادقی، «اصول حقوق جنگ در سیره نبوی»، ۱۲۹.</ref> و اگرچه از غیرمسلمانان سلاح می‌خرید، اما از نیروی انسانی آنها کمک نمی‌گرفت.<ref>صادقی، «اصول حقوق جنگ در سیره نبوی»، ۱۲۷.</ref> گفته شده شرط سنی مسلمانان برای شرکت در جنگ، پانزده سال بود<ref>صادقی، «اصول حقوق جنگ در سیره نبوی»، ۱۳۱.</ref> و پیامبر به افرادی که کمتر از پانزده سال داشت، اجازه شرکت در جنگ‌ها را نمی‌داد.<ref>نگاه کنید به: بیهقی، السنن الکبری، ۱۴۲۴ق، ج۹، ص۳۷.</ref> در صورتی که جنگ، به افراد زیادی نیاز نداشت، پیامبر بسیج عمومی اعلام نمی‌کرد، ولی در مواردی که سپاه اسلام به نیروهای بیشتری نیاز داشت، با اعلام بسیج عمومی، همگان را (به غیر از افراد ناتوان) به جنگ فرا می‌خواند،<ref>قائدان، «مدیریت و رهبری پیامبر اکرم(ص) در عرصه‌های نظامی»، ص۱۳.</ref> ولی هیچگاه فردی را برای حضور در جنگ، مجبور نمی‌کرد.<ref>قائدان، «مدیریت و رهبری پیامبر اکرم(ص) در عرصه‌های نظامی»، ص۱۵.</ref> همچنین پیامبر از حضور افرادی که توان رزمی در جنگ نداشتند، جلوگیری می‌کرد.<ref>مرکز تحقیقات سپاه، جنگ‌های پیامبر اعظم(ص)، ۱۳۷۸ش، ص۱۲۰.</ref> بر اساس پیمان‌نامه بیعة الحرب، حفاظت از جان پیامبر، بر عهده مردم مدینه بود و در جنگ‌های پیامبر در خارج از مدینه، آنها وظیفه‌ای نداشتند.<ref>قائدان، «مدیریت و رهبری پیامبر اکرم(ص) در عرصه‌های نظامی»، ص۱۲.</ref> بر این اساس تا پیش از جنگ بدر، تمامی سپاهیان پیامبر، از انصار بود، اما با آغاز جنگ بدر، مهاجران با ابراز تمایل به شرکت در جنگ‌ها، در جنگ‌ها حضور یافتند.<ref>قائدان، «مدیریت و رهبری پیامبر اکرم(ص) در عرصه‌های نظامی»، ص۱۲.</ref>
=== حضور زنان در جنگ ===
زنان نیز همانند مردان در جنگ‌های پیامبر حضور داشتند.<ref>جلالی کندری، «حضور نظامی زنان در صدر اسلام»، ص۱۰۸.</ref> مداوای مجروحان، رساندن آب به رزمندگان، تهیه غذا، جمع‌آوری و نگهداری تیرها و سایر سلاح‌ها و انتقال مجروحان و شهدا به شهر از جمله کارهایی بود که بر عهده زنان بود.<ref>جلالی کندری، «حضور نظامی زنان در صدر اسلام»، ص۱۰۸؛ برای نمونه نگاه کنید به: بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴،‌ص۲۴.</ref> برخی از زنان مانند [[کعیبه بنت سعد]] و [[رفیده انصاریه]] نیز چادر اختصاصی داشتند که زخمی‌ها و بیماران در جنگ، به خیمه آنها منتقل می‌شدند تا معالجه شوند.<ref>نگاه کنید به: ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۲۲۶-۲۲۷؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۲۹۷؛ ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۳۸؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۱۳۵-۱۳۶.</ref>
در جنگ احد، چهارده نفر از زنان در جنگ اُحد شرکت داشتند که مجروحان را مداوا کرده، به سپاهیان، آب و غذا می‌دادند.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۴۹-۲۵۰.</ref> از جمله این زنان می‌توان به افرادی چون فاطمه زهرا(س)، عایشه، ام ایمن اشاره کرد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۴۹-۲۵۰.</ref> فاطمه زهرا(س) در جنگ احد با کمک امام علی(ع) زخم‌های پیامبر را می‌بست.<ref>ابن‌حجاج، صحیح مسلم، دار الإحیاء التراث العربی، ج۳، ص۱۴۱۶.</ref> ام ایمن در جنگ‌های احد و خیبر حضور داشت.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری،‌ ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۱۸۰.</ref> ام عطیه در جنگ‌های بسیاری شرکت کرد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۹۴۷.</ref> بر اساس گزارشی که از او نقل شده، وی در هفت جنگ شرکت داشته است.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری،‌ ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۳۳.</ref> ربیع بنت معوّذ نیز از زنانی بود که در جنگ‌ها همراه پیامبر بود.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق،  ج۵، ص۱۳۷؛ ابن‌حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref> [[ام عماره]] نیز در جنگ‌های مختلفی چون احد، خیبر و حنین شرکت داشت و در کنار مردان می‌جنگید.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۰۳-۳۰۵.</ref> او در جنگ‌های مختلفی زخمی شده بود و در جنگ احد هنگامی که مشرکان به پیامبر هجوم آوردند، با شمشیر از پیامبر دفاع می‌کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۰۳.</ref> در جنگ خیبر نیز شش زن در سپاه پیامبر حضور داشتند.<ref>ابن‌اثیر،‌اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۳۳۴.</ref>


==منابع==
==منابع==
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۴

ویرایش