پرش به محتوا

آیه ۳۲ سوره نور: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۰: خط ۲۰:


== معرفی و نکات کلی ==
== معرفی و نکات کلی ==
[[ناصر مکارم شیرازی]]، [[تفسیر قرآن|مفسر]] معاصر قرآن، آیه ۳۲ [[سوره نور]] را از راه‌های با اهمیت جلوگیری از [[فحشا]] دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۵۶.</ref> خداوند در این آیه از [[ایمان|اهل ایمان]] می‌خواهد مردان و زنان مجرد را به [[ازدواج]] یکدیگر درآورند.<ref>انصاریان، تفسیر حکیم، دارالعرفان، ص۱۵۲.</ref> به نظر [[شیخ طوسی]] خطاب آیه به کسانی است که بر آن بی‌همسران [[ولایت]] دارند.<ref>شیخ طوسی، التبيان، دارإحياء التراث العربی‏، ج۷، ص۴۳۲.</ref> البته به باور برخی هم خانواده و هم جامعه، مسئول ازدواج افراد بی‌همسر هستند.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۶، ص۱۸۲.</ref>  
[[ناصر مکارم شیرازی]]، [[تفسیر قرآن|مفسر]] معاصر قرآن، آیه ۳۲ [[سوره نور]] را از راه‌های با اهمیت جلوگیری از [[فحشا]] دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۵۶.</ref> خداوند در این آیه از [[ایمان|اهل ایمان]] می‌خواهد مردان و زنان مجرد را به [[ازدواج]] یکدیگر درآورند.<ref>انصاریان، تفسیر حکیم، دارالعرفان، ص۱۵۲.</ref> به نظر [[شیخ طوسی]] خطاب آیه به کسانی است که بر آن بی‌همسران [[ولایت]] دارند.<ref>شیخ طوسی، التبيان، دارإحياء التراث العربی‏، ج۷، ص۴۳۲.</ref> البته به باور برخی هم خانواده و هم جامعه، مسئول ازدواج افراد بی‌همسر هستند.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۶، ص۱۸۲.</ref> مفسران معتقدند مفهوم این آیه این است که از طریق کمک‌های مالی، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به ازدواج، و پادرمیانی برای حل مشکلات، مقدمات ازدواج مجردها فراهم شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۷.</ref>  


مضمون آیه ۳۲ سوره نور به این نکته اشاره دارد که فقر و تنگدستی نباید مانع [[ازدواج]] باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۸.</ref> گفته شده طبق این آیه فرد مسلمان به سبب وعده خداوند نباید به علت هراس از تهیدستی، از ازدواج رویگردان شود.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۹۹.</ref> از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده، کسی که از ترس فقر ازدواج نکند، نسبت به خداوند [[سوء ظن|بدگمان]] است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۰.</ref>  
مضمون آیه ۳۲ سوره نور به این نکته اشاره دارد که فقر و تنگدستی نباید مانع [[ازدواج]] باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۸.</ref> گفته شده طبق این آیه فرد مسلمان به سبب وعده خداوند نباید به علت هراس از تهیدستی، از ازدواج رویگردان شود.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۹۹.</ref> از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده، کسی که از ترس فقر ازدواج نکند، نسبت به خداوند [[سوء ظن|بدگمان]] است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۰.</ref>  


مفسران معتقدند مفهوم این آیه این است که از طریق کمک‌های مالی، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به ازدواج، و پادرمیانی برای حل مشکلات، مقدمات ازدواج مجردها فراهم شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۷.</ref>
از نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] و [[بیضاوی]]، مراد از صالحین در آیه که گفته شده آنها را همسر دهید، صالح برای ازدواج است، نه صالح در اعمال.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳؛ بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> این آیه در ادله قائلین به عدم شرطیت [[یسار در ازدواج|یَسار در ازدواج]]{{یاد|يسار در ازدواج، تمكّن از نفقه است. فقیهان در شرط و عدم شرط آن در صحت ازدواج، آرای متفاوتی دارند. (مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۳.)}} در کتب فقهی مورد استفاده قرار گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۴.</ref>


== ازدواج و رفع فقر ==
در [[تفسیر قرآن|تفاسیر]] آمده که خداوند وعده رفع فقر را با جمله‏ «وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ» تأکید کرده است و نیز رزق هر کس را تابع صلاحیت او دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳.</ref> گفته شده خداوند با جمله «إِنْ یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» آنچه که مانع ازدواج است را رد کرده است.<ref>بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> به باور [[فخر رازی]] مقصود آیه این نیست که فرد تنها به سبب ازدواج ثروتمند می‌شود، بلکه آیه در بیان این موضوع است که فقر نباید مانع ازدواج باشد و ثروت نباید در ازدواج مطرح باشد. از این جهت آیه قول به غنا نداده است که تحقق آن ممکن نباشد.<ref>فخر رازی، تفسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۷۱.</ref>
در [[تفسیر قرآن|تفاسیر]] آمده که خداوند وعده رفع فقر را با جمله‏ «وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ» تأکید کرده است و نیز رزق هر کس را تابع صلاحیت او دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳.</ref> گفته شده خداوند با جمله «إِنْ یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» آنچه که مانع ازدواج است را رد کرده است.<ref>بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> به باور [[فخر رازی]] مقصود آیه این نیست که فرد تنها به سبب ازدواج ثروتمند می‌شود، بلکه آیه در بیان این موضوع است که فقر نباید مانع ازدواج باشد و ثروت نباید در ازدواج مطرح باشد. از این جهت آیه قول به غنا نداده است که تحقق آن ممکن نباشد.<ref>فخر رازی، تفسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۷۱.</ref>


آلوسی مفسر [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] در تفسیر روح المعانی به این شبهه که آیه وعده بی‌نیازی داده است در حالی که بسیاری از فقیران ازدواج کرده ولی بی‌نیاز نشده‌اند
آلوسی مفسر [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] در تفسیر روح المعانی به این شبهه که آیه وعده بی‌نیازی داده است در حالی که بسیاری از فقیران ازدواج کرده ولی بی‌نیاز نشده‌اند، این‌گونه پاسخ داده که در این آیه شرط مشیّتِ الهی نهفته است؛ و آیه با «واسع علیم» پایان یافته است. یعنی خداوند با علم خویش و بر اساس آنچه حکمتش اقتضاء می‌کند روزی بندگانش را تنظیم می‌کند. چنان‌چه در [[آیه نجاست مشرکان|آیه ۲۸ سوره توبه]] نیز وعده بی‌نیازی به مؤمنان داده و تصریح کرده که اگر احساس می‌کنند با وارد نشدن کافران به [[مسجد الحرام]] زندگی‌شان دچار فقر و بی‌رونقی می‌شود؛ بدانند که خداوند اگر بخواهد آنها را بی نیاز می‌کند.<ref>الالوسی، روح المعانی، ج۹، ص۳۴۲.</ref>  
این‌گونه پاسخ داده که در این آیه شرط مشیّتِ الهی نهفته است چنان‌چه در [[آیه نجاست مشرکان|آیه ۲۸ سوره توبه]] نیز وعده بی نیازی به مؤمنان داده و تصریح کرده که اگر احساس می‌کنند با وارد نشدن کافران به [[مسجد الحرام]] زندگی شان دچار فقر و بی رونقی می‌شود؛ بدانند که خداوند اگر بخواهد آنها را بی نیاز می‌کند(يُغْنِيكُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ إِنْ شَاءَ) و همین شرطِ مشیتِ الهی در آیه  ۳۲ سوره نور نهفته است یعنی اگر خداوند بخواهد فقیرانِ از کسانی را که ازدواج کرده‌اند بی نیاز شان می‌کند. وبه همین جهت آیه با واسع علیم پایان یافته است یعنی خداوند علیم است و با علم خویش و براساس آن‌چه مصلحت و حکمتش اقتضاء می‌کند روزی بندگانش را  تنظیم می‌کند . آلوسی هم‌چنین افزوده است که اگر واژه علیم در پایان آیه ناظر به رعایت حکمتِ الهی و مشیتِ او  نبود ظاهر آیه اقتضا می‌کرد که با صفات «واسع کریم» پایان می‌گرفت.  <ref>الالوسی،روح المعانی،ج۹، ص۳۴۲.</ref>
از نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] و [[بیضاوی]]، مراد از صالحین در آیه که گفته شده آنها را همسر دهید، صالح برای ازدواج است، نه صالح در اعمال.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳؛ بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> این آیه در ادله قائلین به عدم شرطیت [[یسار در ازدواج|یَسار در ازدواج]]{{یاد|يسار در ازدواج، تمكّن از نفقه است. فقیهان در شرط و عدم شرط آن در صحت ازدواج، آرای متفاوتی دارند. (مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۳.)}} در کتب فقهی مورد استفاده قرار گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۴.</ref>


== متن و ترجمه ==
== متن و ترجمه ==
confirmed، templateeditor
۶٬۱۱۵

ویرایش