|
|
خط ۱۶۴: |
خط ۱۶۴: |
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
| ===خطبه همام===
| |
| {{اصلی|خطبه همام}}
| |
| در میان روایات مربوط به تقوا، خطبه هَمّام نهج البلاغه، از حیث بیانِ شیوا و مفصّل و دقیقِ فضائل دینی و اخلاقیِ متّقین کاملاً ممتاز است.<ref>رجوع کنیدبه نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳؛برای شرحی مبسوط از این خطبه رجوع کنیدبه سروش، ۱۳۷۱ش</ref>
| |
|
| |
| در این خطبه یکی از یاران حضرت، به نام هَمّام، از ایشان خواست که متقین را چنان برایش وصف کند که گویی آنها را میبیند. امام ابتدا در دادن پاسخ درنگ کرد و همّام را به تقوا و احسان سفارش فرمود، اما نهایتاً با اصرار او به بیان احوال و اوصاف متقین پرداخت: متقین در دنیا اهل فضیلتاند، سخن به صواب میگویند، شیوهشان اعتدال و مشی آنان [[تواضع]] است، دیده بر [[حرام]] میبندند و گوش به علم سودمند میسپارند، در سختی و بلا چناناند که در آسایش و راحتی، خدا چنان در نظرشان بزرگ است که غیر او را کوچک میبینند، تَنِشان نحیف و نیازهایشان اندک و نفْسشان عَفیف است، بیننده آنان را بیمار و گیج و دیوانه میپندارد و حال آنکه بیمار یا دیوانه نیستند بلکه امر عظیمی با جانشان آمیخته و عقل و هوش از ایشان ربوده است، از اعمال اندک خویش خرسند نیستند و عمل بسیار خود را بسیار نمیپندارند، نفس را متهم میدارند و به رغم نیکوکاریشان نگران اعمال خویشند، اگر در ستایش ایشان چیزی گفته شود از آن سخن میترسند و با خود میگویند «من به خویش از دیگری آگاهترم و خداوند به من از من آگاهتر است»، به آنچه باقی و زوالناپذیر است امیدوارند و از آنچه فانی است دل بریدهاند، آرزوهایشان کوتاه و خطاهایشان اندک و نفسشان قانع و خوراکشان مختصر و خشمشان خاموش و شهوتشان مرده است، بیتکلف و آسانگیرند. به سبب دشمنی با کسی ستم و به سبب دوستی با دیگری گناه نمیکنند، از دست خویش در رنج و مردم از ایشان آسودهاند، اگر از کسی دوری کنند از سر کبر نیست و اگر به کسی رو کنند از روی مکر و خدعه نیست.
| |
| {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقلقول = [[امام علی علیه السلام]] فرمود:{{سخ}}
| |
| '''لَایَقِلُّ عَمَلٌ مَعَ التَّقْوَی، وَ کَیْفَ یَقِلُّ مَا یُتَقَبَّلُ؟'''{{سخ}}عملی که توأم با تقوا باشد کم نیست (هرچند به نظر ناچیز آید) چگونه کم خواهد بود عملی که مقبول درگاه [[خدا]]ست؟ | منبع = منبع: نهج البلاغه، ترجمه مکارم شیرازی،ص۵۷۴| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پسزمینه =#F4FFF4| گیومه نقلقول =| تراز منبع = چپ}}
| |
|
| |
|
| ===درجات سه گانه تقوا=== | | ===درجات سه گانه تقوا=== |