پرش به محتوا

توفیق: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۳
خط ۴: خط ۴:
توفیق در لغت به معنای موافق بودن یا موافق گرداندن، اتفاق نظر داشتن، موافقت و تصدیق کردن، میان کسانی را اصلاح کردن و آشتی دادن، ارشاد شدن کسی توسط خداوند و فراهم شدن شرایط کافی برای انجام کار خیر برای یک فرد از سوی خداست.<ref>جوهری؛ ابن منظور، ذیل «وفق».</ref> دو معنای اخیر، با معنای اصطلاحی آن نزد متکلمان (رجوع کنید به ادامه مقاله) سازگار است.
توفیق در لغت به معنای موافق بودن یا موافق گرداندن، اتفاق نظر داشتن، موافقت و تصدیق کردن، میان کسانی را اصلاح کردن و آشتی دادن، ارشاد شدن کسی توسط خداوند و فراهم شدن شرایط کافی برای انجام کار خیر برای یک فرد از سوی خداست.<ref>جوهری؛ ابن منظور، ذیل «وفق».</ref> دو معنای اخیر، با معنای اصطلاحی آن نزد متکلمان (رجوع کنید به ادامه مقاله) سازگار است.


مشتقات این ریشه در [[قرآن|قرآن کریم]] چهار بار به کار رفته<ref>نساء: ۳۵، ۶۲؛ هود: ۸۸؛ نبأ: ۲۶</ref> که تنها یک مورد از زبان [[شعیب (پیامبر)|شعیب]] (... و ماتوفیقی اِلاّ باللّه...)<ref>هود: ۸۸</ref> ناظر به معنای اصطلاحی توفیق است. طبق این آیه، توفیق منحصراً از جانب خداست. [[شیخ طوسی]] در تفسیر این آیه، توفیق را لطفی الهی دانسته که به واسطه آن طاعت انجام می‌شود و تأکید کرده است که تنها خدا می‌تواند بر اساس علمی که دارد انسان را موفق بر طاعت بدارد،<ref>شیخ طوسی، التبیان، الناشر : احياء التراث العربي ـ بيروت، ج۶، ص۵۱.</ref><ref>برای سایر تفاسیر رجوع کنید به فضل بن حسن طبرسی؛ فخررازی؛ طباطبائی، ذیل آیه؛ نیز رجوع کنید به محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج ۴، ص۳۶۰۶</ref> بر این اساس، دانشمندان مسلمان در قسمت‌های مختلف از آثار خود، در مقدمه آن<ref>ابویعلی موصلی، ج ۱، ص۵؛ ابن حمزه، ص۴۳؛ ابن سعید، ص۱۷</ref> یا در ابتدای هر مبحث<ref> رجوع کنید به حلوانی، ص۹۸؛ محقق حلّی، ص۲۶۹</ref> یا در انتهای آن،<ref>علم الهدی، ۱۴۰۵۱۴۱۰، ج ۲، ص۱۱۴؛ حلوانی، ص۹۶</ref> با عبارات مختلف به این مطلب اذعان نموده‌اند.
مشتقات این ریشه در [[قرآن|قرآن کریم]] چهار بار به کار رفته<ref>نساء: ۳۵، ۶۲؛ هود: ۸۸؛ نبأ: ۲۶</ref> که تنها یک مورد از زبان [[شعیب (پیامبر)|شعیب]] (... و ماتوفیقی اِلاّ باللّه...)<ref>هود: ۸۸</ref> ناظر به معنای اصطلاحی توفیق است. طبق این آیه، توفیق منحصراً از جانب خداست. [[شیخ طوسی]] در تفسیر این آیه، توفیق را لطفی الهی دانسته که به واسطه آن طاعت انجام می‌شود و تأکید کرده است که تنها خدا می‌تواند بر اساس علمی که دارد انسان را موفق بر طاعت بدارد،<ref>شیخ طوسی، التبیان، الناشر : احياء التراث العربي ـ بيروت، ج۶، ص۵۱.</ref><ref>برای سایر تفاسیر رجوع کنید به فضل بن حسن طبرسی؛ فخررازی؛ طباطبائی، ذیل آیه؛ نیز رجوع کنید به محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج ۴، ص۳۶۰۶</ref> بر این اساس، دانشمندان مسلمان در قسمت‌های مختلف از آثار خود، در مقدمه آن<ref>ابویعلی موصلی، ج ۱، ص۵؛ ابن حمزه، ص۴۳؛ ابن سعید، ص۱۷</ref>{{یاد| وقد أجمعت إن شاء الله على عمل كتاب أذكر فيه الخلاف والوفاق، ووجوه الأقوال، وأدلة المسائل عند الفراغ من هذا، '''بتوفيق الله تعالى''' <ref>الجامع للشرایع، الحلی، ۱۴۰۵ق، ص۱۷</ref>}} یا در ابتدای هر مبحث<ref> رجوع کنید به حلوانی، ص۹۸؛ محقق حلّی، ص۲۶۹</ref> یا در انتهای آن،<ref>علم الهدی، ۱۴۰۵۱۴۱۰، ج ۲، ص۱۱۴؛ حلوانی، ص۹۶</ref> با عبارات مختلف به این مطلب اذعان نموده‌اند.


== اهمیت و جایگاه توفیق در روایات ==
== اهمیت و جایگاه توفیق در روایات ==
۱۸٬۶۲۹

ویرایش