confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
عبادت: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
(ویکی سازی) |
|||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
برای انجام بهتر اعمال عبادی شرایط و آداب خاصی قرار داده شده است که از جمله می‌توان به [[اخلاص|خلوص]]، اعتدال، عالمانه بودن عبادت، صبر بر عبادت، خشوع، [[طهارت]] و زمان و مکان عبادت اشاره کرد. | برای انجام بهتر اعمال عبادی شرایط و آداب خاصی قرار داده شده است که از جمله می‌توان به [[اخلاص|خلوص]]، اعتدال، عالمانه بودن عبادت، صبر بر عبادت، خشوع، [[طهارت]] و زمان و مکان عبادت اشاره کرد. | ||
* '''خلوص:''' قبولی عبادت به میزان خلوص بنده در عبادت مرتبط دانسته شده است. [[علامه طباطبایی]] خلوص را به معنای اینکه درانجام عمل به غیر [[خدا]] مشغول نشود و در عملش کسی را شریک خدا نداند، تعریف کرده است و معتقد است زمانی عبادت خالصانه خواهد شد که نه به امید دریافت پاداش و نه از ترس عقوبت انجام گیرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۲۶.</ref> انجام خالصانه عبادت موضوعی است که در بیش از ۵۰ آیه [[قرآن]] مورد تأکید قرار گرفته شده است.<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگزیده فرهنگ قرآن، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۵۶.</ref> در [[جوامع روایی]] نیز خلوص را به عنوان یکی از شرایط قبولی عبادت قرار داده و از ارتباط با شخصی که قصد کسب شهرت با عبادت را دارد، حذر داده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶۷، ۲۵۶.</ref> | * '''خلوص:''' قبولی عبادت به میزان خلوص بنده در عبادت مرتبط دانسته شده است. [[علامه طباطبایی]] خلوص را به معنای اینکه درانجام عمل به غیر [[خدا]] مشغول نشود و در عملش کسی را شریک خدا نداند، تعریف کرده است و معتقد است زمانی عبادت خالصانه خواهد شد که نه به امید دریافت پاداش و نه از ترس عقوبت انجام گیرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۲۶.</ref> انجام خالصانه عبادت موضوعی است که در بیش از ۵۰ آیه [[قرآن]] مورد تأکید قرار گرفته شده است.<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگزیده فرهنگ قرآن، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۵۶.</ref> در [[جوامع روایی]] نیز خلوص را به عنوان یکی از شرایط قبولی عبادت قرار داده و از ارتباط با شخصی که قصد کسب شهرت با عبادت را دارد، حذر داده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶۷، ۲۵۶.</ref> | ||
* '''اعتدال:''' از جمله آداب مورد تأکید در انجام اعمال عبادی، رعایت اعتدال و میانه‌روی است. مفسران با استناد به این فراز آیه ۱۱۰ [[سوره اسراء]] «وَابْتَغِ بَینَ ذَٰلِک سَبِیلًا» که تأکید بر خواندن [[نماز]] در میان دو حالت جهر و [[اخفات]] است، آن را الگویی برای همه اعمال و رفتار آدمی به ویژه در عبادات قرار داده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۳، ص۲۲۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۳۲۹؛ سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۲۰۶-۲۰۸؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰، ج۲۱، ص۴۱۹-۴۲۰.</ref> رعایت اعتدال در عبادت در ضمن داستان‌هایی در [[روایات]] نیز مورد تأکید قرار گرفته است؛<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۳.</ref> در این روایات، [[دین اسلام]] دین اعتدال و میانه روی معرفی شده که باید تمام رفتار و کردار یک [[مسلمان]] نیز طبق این روش صورت گیرد. بر طبق روایات یکی ثمرات اعتدال در عبادت، ایجاد شوق و عدم کسالت در عبادت خواهد بود؛<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶۸، ص۲۱۳.</ref> موضوعی که در آیه ۱۴۲ [[سوره نسا]] به آن اشاره شده است. [[پیامبر اسلام(ص)]] ضمن روایتی از تحمیل عبادت به بندگان خدا در حالی که کراهت دارند نهی می‌کند و آن را مانند سوار درمانده‌ای می‌بیند که نه مسافتی پیموده و نه مرکبی به جا گذاشته است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۸۶.</ref> [[امام علی(ع)]] نیز در حکمت ۲۸۵ [[نهج‌البلاغه]] بر ترک انجام [[مستحبات]] در صورتی که به [[واجبات]] ضرر می‌زند، تأکید می‌کند. | * '''اعتدال:''' از جمله آداب مورد تأکید در انجام اعمال عبادی، رعایت اعتدال و میانه‌روی است. مفسران با استناد به این فراز آیه ۱۱۰ [[سوره اسراء]] «وَابْتَغِ بَینَ ذَٰلِک سَبِیلًا» که تأکید بر خواندن [[نماز]] در میان دو حالت [[جهر]] و [[اخفات]] است، آن را الگویی برای همه اعمال و رفتار آدمی به ویژه در عبادات قرار داده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۳، ص۲۲۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۳۲۹؛ سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۲۰۶-۲۰۸؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰، ج۲۱، ص۴۱۹-۴۲۰.</ref> رعایت اعتدال در عبادت در ضمن داستان‌هایی در [[روایات]] نیز مورد تأکید قرار گرفته است؛<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۳.</ref> در این روایات، [[دین اسلام]] دین اعتدال و میانه روی معرفی شده که باید تمام رفتار و کردار یک [[مسلمان]] نیز طبق این روش صورت گیرد. بر طبق روایات یکی ثمرات اعتدال در عبادت، ایجاد شوق و عدم کسالت در عبادت خواهد بود؛<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶۸، ص۲۱۳.</ref> موضوعی که در آیه ۱۴۲ [[سوره نسا]] به آن اشاره شده است. [[پیامبر اسلام(ص)]] ضمن روایتی از تحمیل عبادت به بندگان خدا در حالی که کراهت دارند نهی می‌کند و آن را مانند سوار درمانده‌ای می‌بیند که نه مسافتی پیموده و نه مرکبی به جا گذاشته است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۸۶.</ref> [[امام علی(ع)]] نیز در حکمت ۲۸۵ [[نهج‌البلاغه]] بر ترک انجام [[مستحبات]] در صورتی که به [[واجبات]] ضرر می‌زند، تأکید می‌کند. | ||
* '''عالمانه‌بودن عبادت:''' انجام اعمال عبادی از روی علم و آگاهی همراه با تفکر یکی از شرایط کمال عبادت و قبولی آن قرار داده شده است.<ref>فیض کاشانی، محجة البیضاء، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۳۶۶.</ref> در [[قرآن]] از انجام عبادت و [[نماز]] در حالی که هوشیاری و آگاهی وجود ندارد نهی کرده است.<ref>سوره نساء، آیه ۴۳.</ref> در روایات عبادت انسان جاهل را مانند حرکت حیوان آسیاب توصیف کرده و دو رکعت نماز عالم را از هفتاد رکعت نماز جاهل برتر دانسته است؛<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ۲۴۵.</ref> در این متون نتیجه دادن عبادت را که از جمله آن [[آمرزش گناهان]] است، مشروط به انجام آن از روی علم و تفکر می‌دانند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۶۶.</ref> | * '''عالمانه‌بودن عبادت:''' انجام اعمال عبادی از روی علم و آگاهی همراه با تفکر یکی از شرایط کمال عبادت و قبولی آن قرار داده شده است.<ref>فیض کاشانی، محجة البیضاء، ۱۳۸۳ق، ج۱، ص۳۶۶.</ref> در [[قرآن]] از انجام عبادت و [[نماز]] در حالی که هوشیاری و آگاهی وجود ندارد نهی کرده است.<ref>سوره نساء، آیه ۴۳.</ref> در روایات عبادت انسان جاهل را مانند حرکت حیوان آسیاب توصیف کرده و دو رکعت نماز عالم را از هفتاد رکعت نماز جاهل برتر دانسته است؛<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ۲۴۵.</ref> در این متون نتیجه دادن عبادت را که از جمله آن [[آمرزش گناهان]] است، مشروط به انجام آن از روی علم و تفکر می‌دانند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۶۶.</ref> | ||
* '''صبر بر عبادت:''' یکی از شرایط انجام اعمال عبادی داشتن صبر و تحمل در راه طاعت خداوند است. در آیه ۶۵ [[سوره مریم]] خطاب به [[پیامبر اسلام(ص)]] دعوت به خویشتن‌داری بر عبادت خداوند می‌کند. در روایات نیز یکی از انواع صبر را صبر بر طاعت و بندگی خداوند دانسته‌اند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۹۱.</ref> | * '''صبر بر عبادت:''' یکی از شرایط انجام اعمال عبادی داشتن صبر و تحمل در راه طاعت خداوند است. در آیه ۶۵ [[سوره مریم]] خطاب به [[پیامبر اسلام(ص)]] دعوت به خویشتن‌داری بر عبادت خداوند می‌کند. در روایات نیز یکی از انواع صبر را صبر بر طاعت و بندگی خداوند دانسته‌اند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۹۱.</ref> | ||