confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۸۱
ویرایش
اسماعیل پسر امام صادق(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
تمیزکاری
(تمیزکاری) |
(تمیزکاری) |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
اسماعیلیه نام فرقه‌هایی است که پس از [[امام صادق(ع)]] به [[امامت]] فرزندش اسماعیل یا نواده‌اش [[محمد بن اسماعیل]] اعتقاد دارند.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> به اعتقاد مبارکیه و قرامطه از فرقه‌های اسماعیلیه، امامِ پس از جعفر بن محمد، محمد بن اسماعیل است چراکه اسماعیل جانشین امام صادق(ع) بوده و چون او در زمان حیات پدرش فوت کرده، امام صادق(ع) امامت را به محمد فرزند وی سپرده است. به اعتقاد آنان پس از امامت [[حسنین(ع)]] جایز نیست که امامت از برادر به برادر منتقل شود.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> [[سعد بن عبدالله اشعری]] این اعتقاد را به اسماعیلیه خالصه یا خطابیه نیز نسبت داده است.<ref> اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۸۱.</ref> برخی از اسماعیلیه نیز معتقدند اسماعیل بن جعفر از دنیا نرفته است بلکه او [[مهدی|مهدی موعود]] است.<ref> نگاه کنید به اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۷۹.</ref> با این حال در منابع اسماعیلی و آثار [[قاضی نعمان]]، نص روایت قطعی درباره امامت اسماعیل نیامده است.<ref> حبیبی مظاهری، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ۶۵۰.</ref> هرچند که [[جعفر بن منصور الیمن]] داعی اسماعیلی اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم احادیثی را بدون ذکر سلسله راویان، درباره امامت اسماعیل گردآورده است.<ref> جعفر بن منصور الیمن، سرائر و اسرار النطقاء، ۱۴۰۴ق، ص۲۵۶.</ref> همچنین در برخی منابع آمده است که [[فاطمیان|خلفای فاطمی]] نخست به جای اسماعیل، برادرش [[عبدالله افطح]] را امام معرفی می‌کرده‌اند سپس از این امر عدول کرده و امامت اسماعیل را مطرح ساختند.<ref> ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۵۹.</ref> | اسماعیلیه نام فرقه‌هایی است که پس از [[امام صادق(ع)]] به [[امامت]] فرزندش اسماعیل یا نواده‌اش [[محمد بن اسماعیل]] اعتقاد دارند.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> به اعتقاد مبارکیه و قرامطه از فرقه‌های اسماعیلیه، امامِ پس از جعفر بن محمد، محمد بن اسماعیل است چراکه اسماعیل جانشین امام صادق(ع) بوده و چون او در زمان حیات پدرش فوت کرده، امام صادق(ع) امامت را به محمد فرزند وی سپرده است. به اعتقاد آنان پس از امامت [[حسنین(ع)]] جایز نیست که امامت از برادر به برادر منتقل شود.<ref>نگاه کنید به مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۳۰۶.</ref> [[سعد بن عبدالله اشعری]] این اعتقاد را به اسماعیلیه خالصه یا خطابیه نیز نسبت داده است.<ref> اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۸۱.</ref> برخی از اسماعیلیه نیز معتقدند اسماعیل بن جعفر از دنیا نرفته است بلکه او [[مهدی|مهدی موعود]] است.<ref> نگاه کنید به اشعری، المقالات والفرق، ۱۳۶۰ش، ص۷۹.</ref> با این حال در منابع اسماعیلی و آثار [[قاضی نعمان]]، نص روایت قطعی درباره امامت اسماعیل نیامده است.<ref> حبیبی مظاهری، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ۶۵۰.</ref> هرچند که [[جعفر بن منصور الیمن]] داعی اسماعیلی اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم احادیثی را بدون ذکر سلسله راویان، درباره امامت اسماعیل گردآورده است.<ref> جعفر بن منصور الیمن، سرائر و اسرار النطقاء، ۱۴۰۴ق، ص۲۵۶.</ref> همچنین در برخی منابع آمده است که [[فاطمیان|خلفای فاطمی]] نخست به جای اسماعیل، برادرش [[عبدالله افطح]] را امام معرفی می‌کرده‌اند سپس از این امر عدول کرده و امامت اسماعیل را مطرح ساختند.<ref> ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۵۹.</ref> | ||
===بداء درباره اسماعیل=== | ===بداء درباره اسماعیل=== | ||
[[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|قبر اسماعیل پس از انتقال به [[بقیع]] در نقشه قبرستان بقیع]] | |||
بر اساس برخی از روایات درباره زمان مرگ اسماعیل [[بدا]] رخ داده است تا مردم بدانند که او پس از پدرش امام نیست<ref>صدوق، کتاب التوحید، النشر الاسلامی، ص۳۳۶.</ref> چراکه گروهی از شیعیان، اسماعیل را امام پس از امام صادق(ع) می‌پنداشتند و با مرگ وی در زمان حیات پدر آشکار شد که او امام نبوده و امام بعدی، [[موسی بن جعفر(ع)]] است.<ref>سبحانی، البداء علی ضوء الکتاب و السنة، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> البته منابع اسماعیلی روایات بداء را با امامت اسماعیل مرتبط کرده‌اند.<ref>جعفر منصور الیمن، سرائر و اسرار النطقاء، ۱۴۰۴ق، ص۲۴۶-۲۴۷.</ref> | بر اساس برخی از روایات درباره زمان مرگ اسماعیل [[بدا]] رخ داده است تا مردم بدانند که او پس از پدرش امام نیست<ref>صدوق، کتاب التوحید، النشر الاسلامی، ص۳۳۶.</ref> چراکه گروهی از شیعیان، اسماعیل را امام پس از امام صادق(ع) می‌پنداشتند و با مرگ وی در زمان حیات پدر آشکار شد که او امام نبوده و امام بعدی، [[موسی بن جعفر(ع)]] است.<ref>سبحانی، البداء علی ضوء الکتاب و السنة، ۱۳۹۲ش، ص۱۳۱.</ref> البته منابع اسماعیلی روایات بداء را با امامت اسماعیل مرتبط کرده‌اند.<ref>جعفر منصور الیمن، سرائر و اسرار النطقاء، ۱۴۰۴ق، ص۲۴۶-۲۴۷.</ref> | ||
==مدفن== | ==مدفن== | ||
اسماعیل در منطقه‌ای به‌نام عُرَیض در نزدیکی [[مدینه]] از دنیا رفت و در [[بقیع]] دفن شد.<ref> علوی، المجدی، ۱۴۰۹ق، ص۹۹-۱۰۰.</ref> در دوره خلافت فاطمیان (۲۹۷-۵۶۷ق)، بر قبر او آرامگاهی ساخته شد.<ref> مطری، التعریف بما آنست الهجره، ۱۴۲۶ق، ص۱۲۱.</ref> مرقد او در بیرون از قبرستان بقیع به فاصله ۱۵ متری دیوار بقیع، در جهت غرب و روبه‌روی قبرهای ائمه بقیع قرار داشت.<ref> نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع، ۱۳۸۰ش، ص۲۹۰-۲۸۹.</ref> قبر اسماعیل از سوی شیعیان و به‌ویژه اسماعیلیه زیارت می‌شد.<ref> عیاشی، المدینة المنورة فی رحلة العیاشی، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۵.</ref> حج‌گزاران ایرانی در سفر به مدینه، غالبا هنگام زیارت بقیع، این [[امامزاده]] را نیز زیارت می‌کردند و در سفرنامه‌های آنان توصیفی از بارگاه او ثبت ثبت شده است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به سفرنامه حج فرهاد میرزا معتمدالدوله، ص۱۵۸.</ref> | اسماعیل در منطقه‌ای به‌نام عُرَیض در نزدیکی [[مدینه]] از دنیا رفت و در [[بقیع]] دفن شد.<ref> علوی، المجدی، ۱۴۰۹ق، ص۹۹-۱۰۰.</ref> در دوره خلافت فاطمیان (۲۹۷-۵۶۷ق)، بر قبر او آرامگاهی ساخته شد.<ref> مطری، التعریف بما آنست الهجره، ۱۴۲۶ق، ص۱۲۱.</ref> مرقد او در بیرون از قبرستان بقیع به فاصله ۱۵ متری دیوار بقیع، در جهت غرب و روبه‌روی قبرهای ائمه بقیع قرار داشت.<ref> نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع، ۱۳۸۰ش، ص۲۹۰-۲۸۹.</ref> قبر اسماعیل از سوی شیعیان و به‌ویژه اسماعیلیه زیارت می‌شد.<ref> عیاشی، المدینة المنورة فی رحلة العیاشی، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۵.</ref> حج‌گزاران ایرانی در سفر به مدینه، غالبا هنگام زیارت بقیع، این [[امامزاده]] را نیز زیارت می‌کردند و در سفرنامه‌های آنان توصیفی از بارگاه او ثبت ثبت شده است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به سفرنامه حج فرهاد میرزا معتمدالدوله، ص۱۵۸.</ref> | ||