confirmed، protected، templateeditor
۱٬۹۸۹
ویرایش
پاکستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
==شیعیان پاکستان== | ==شیعیان پاکستان== | ||
آمار دقیق جمعیت [[شیعیان]] در پاکستان مشخص نیست؛ مهم‌ترین دلیل این موضوع نادیده‌گرفتن مذهب در سرشماری‌های پاکستان است که خود ناشی از سیاست دولت پاکستان در عدم توجه به تفاوت فرقه‌ای با هدف حفظ وحدت دینی است.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ص۹۱-۹۲</ref> آنچه به عنوان آمار شیعیان این کشور در منابع مختلف ذکر شده بیشتر بر پایه تخمین و گمانه‌زنی است. منابع مختلف، نسبت شیعیان پاکستان به کل جمعیت این کشور را متفاوت و تا ۲۵ درصد ذکر کرده‌اند؛ | آمار دقیق جمعیت [[شیعیان]] در پاکستان مشخص نیست؛ مهم‌ترین دلیل این موضوع نادیده‌گرفتن مذهب در سرشماری‌های پاکستان است که خود ناشی از سیاست دولت پاکستان در عدم توجه به تفاوت فرقه‌ای با هدف حفظ وحدت دینی است.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۹۱-۹۲</ref> آنچه به عنوان آمار شیعیان این کشور در منابع مختلف ذکر شده بیشتر بر پایه تخمین و گمانه‌زنی است. منابع مختلف، نسبت شیعیان پاکستان به کل جمعیت این کشور را متفاوت و تا ۲۵ درصد ذکر کرده‌اند؛ | ||
<ref>[http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,3255A5147.html| پرتال اهل بیت]</ref> | <ref>[http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,3255A5147.html| پرتال اهل بیت]</ref> | ||
آنچه از میان آمارهای مختلف صحیح‌تر به دست می‌آید رقم تقریبی ۲۰ درصد است.<ref>تقی‌زاده داوری،ص ۳۳؛ عارفی،شیعیان پاکستان، ص۶۲-۹۳</ref> | آنچه از میان آمارهای مختلف صحیح‌تر به دست می‌آید رقم تقریبی ۲۰ درصد است.<ref>تقی‌زاده داوری،ص ۳۳؛ عارفی،شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۶۲-۹۳</ref> | ||
===مذاهب و گرایش‌های فکری=== | ===مذاهب و گرایش‌های فکری=== | ||
مهم‌ترین و پرجمعیت‌ترین گروه شیعیان پاکستان فرقه اثناعشری و پیروان فقه جعفری‌اند که یکی از مذاهب رسمی در پاکستان شناخته می‌شود. | مهم‌ترین و پرجمعیت‌ترین گروه شیعیان پاکستان فرقه اثناعشری و پیروان فقه جعفری‌اند که یکی از مذاهب رسمی در پاکستان شناخته می‌شود. | ||
دیگر فرق شیعه که در پاکستان پیروانی دارند از این قرارند<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ص۶۶-۷۶</ref>: | دیگر فرق شیعه که در پاکستان پیروانی دارند از این قرارند<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۶۶-۷۶</ref>: | ||
* [[بهره|بُهره]] که اسماعیلیه مستعلیه هستند. بهره‌ها بیشتر در شهر کراچی و حیدرآباد زندگی می‌کنند. | * [[بهره|بُهره]] که اسماعیلیه مستعلیه هستند. بهره‌ها بیشتر در شهر کراچی و حیدرآباد زندگی می‌کنند. | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۶: | ||
* گرایش موسوم به «[[شیخیه]]» یا «موالیه» که منسوب به [[شیخ احمد احسایی]] و [[سید کاظم رشتی]] است. | * گرایش موسوم به «[[شیخیه]]» یا «موالیه» که منسوب به [[شیخ احمد احسایی]] و [[سید کاظم رشتی]] است. | ||
* گرایش موسوم به «شیعیت خاص» یا «موحدین» که در مقابل گرایش‌های شیخیه قرار گرفته و به نوعی نماینده مکتب اصولیان شیعه هستند و اصلا‌ح‌گران شیعی به شمار می‌آیند و مورد حمایت حوزویان و دانشگاهیان قرار دارند.<ref>عارفی، ص۱۴۱-۱۴۸</ref> | * گرایش موسوم به «شیعیت خاص» یا «موحدین» که در مقابل گرایش‌های شیخیه قرار گرفته و به نوعی نماینده مکتب اصولیان شیعه هستند و اصلا‌ح‌گران شیعی به شمار می‌آیند و مورد حمایت حوزویان و دانشگاهیان قرار دارند.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۱۴۱-۱۴۸</ref> | ||
====پراکندگی شیعیان==== | ====پراکندگی شیعیان==== | ||
ویژگی جغرافیای [[تشیع]] در پاکستان، پراکندگی مناطق شیعه‌نشین در شهرها و روستاهای سراسر پاکستان و عدم تمرکز شیعیان در یک یا چند نقطه از این سرزمین است به طوری که در همه ایالات پاکستان جمعیت‌های کوچک و بزرگ شیعه زندگی می‌کنند؛<ref>[http://ayam.jamejamonline.ir/news/1592811177115462235| گستره شیعه از لاهور تا پنجاب ]</ref> | ویژگی جغرافیای [[تشیع]] در پاکستان، پراکندگی مناطق شیعه‌نشین در شهرها و روستاهای سراسر پاکستان و عدم تمرکز شیعیان در یک یا چند نقطه از این سرزمین است به طوری که در همه ایالات پاکستان جمعیت‌های کوچک و بزرگ شیعه زندگی می‌کنند؛<ref>[http://ayam.jamejamonline.ir/news/1592811177115462235| گستره شیعه از لاهور تا پنجاب ]</ref> | ||
=== مهم‌ترین مناطق شیعه نشین پاکستان=== | === مهم‌ترین مناطق شیعه نشین پاکستان=== | ||
مهم‌ترین مناطقی که جمعیت بیشتری از شیعیان را در خود جای داده چنین‌اند:<ref> نک: جعفریان، ۶۰۶-۶۰۷؛ | مهم‌ترین مناطقی که جمعیت بیشتری از شیعیان را در خود جای داده چنین‌اند:<ref> نک: جعفریان، ۶۰۶-۶۰۷؛ عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ۹۴-۱۲۷؛ [http://ayam.jamejamonline.ir/news/1592811177115462235| گستره تشیع از لاهور تا پنجاب]</ref> | ||
{{شهر های شیعه نشین پاکستان}} | {{شهر های شیعه نشین پاکستان}} | ||
{|class="wikitable" style="margin-right:;margin-left:auto;" | {|class="wikitable" style="margin-right:;margin-left:auto;" | ||
| خط ۲۰۲: | خط ۲۰۲: | ||
===احزاب و گروه‌های سیاسی=== | ===احزاب و گروه‌های سیاسی=== | ||
از نخستین نمونه‌های گروه‌های سیاسی شیعه می‌توان به «کنفرانس سراسری شیعیان هند» اشاره کرد که در سال ۱۹۰۷/ ۱۲۸۶ش. و پیش از استقلال پاکستان فعالیت خود را آغاز کرد. «اداره تحفظ حقوق شیعه»، «شیعه مطالبات کمیتی» (کمیته مطالبات شیعیان) و «حزب سیاسی شیعه» از جمله سازمان‌های شیعی است که در مقاطع مختلف فعالیت داشته‌اند.<ref>عارفی، | از نخستین نمونه‌های گروه‌های سیاسی شیعه می‌توان به «کنفرانس سراسری شیعیان هند» اشاره کرد که در سال ۱۹۰۷/ ۱۲۸۶ش. و پیش از استقلال پاکستان فعالیت خود را آغاز کرد. «اداره تحفظ حقوق شیعه»، «شیعه مطالبات کمیتی» (کمیته مطالبات شیعیان) و «حزب سیاسی شیعه» از جمله سازمان‌های شیعی است که در مقاطع مختلف فعالیت داشته‌اند.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۴۳۴</ref> | ||
[[پرونده:مفتی جعفر حسین.jpg|200px|بندانگشتی|مفتی جعفر حسین، اولین رهبر نهضت اجرای فقه جعفری]] | [[پرونده:مفتی جعفر حسین.jpg|200px|بندانگشتی|مفتی جعفر حسین، اولین رهبر نهضت اجرای فقه جعفری]] | ||
*[[تحریک جعفریه]]: این سازمان که مهم‌ترین گروه سیاسی [[شیعه]] پاکستان بوده و فعالیت تاثیرگزاری در تاریخ پاکستان داشته در تاریخ ۱۳۵۸ش/۱۹۷۹م با نام [[تحریک نفاذ فقه جعفریه]] (نهضت اجرای فقه جعفری) آغاز به کار کرد و بعدها نام تحریک جعفریه پاکستان یافت. این حزب سیاسی در واکنش به سیاست مذهبی ژنرال ضیاء‌الحق رئیس جمهور این کشور (۱۳۵۶-۱۳۶۷ش)/(۱۹۷۷-۱۹۸۷م) ایجاد شد که شعار حاکم کردن فقه [[ابوحنیفه|حنفیه]] را مطرح کرد. | *[[تحریک جعفریه]]: این سازمان که مهم‌ترین گروه سیاسی [[شیعه]] پاکستان بوده و فعالیت تاثیرگزاری در تاریخ پاکستان داشته در تاریخ ۱۳۵۸ش/۱۹۷۹م با نام [[تحریک نفاذ فقه جعفریه]] (نهضت اجرای فقه جعفری) آغاز به کار کرد و بعدها نام تحریک جعفریه پاکستان یافت. این حزب سیاسی در واکنش به سیاست مذهبی ژنرال ضیاء‌الحق رئیس جمهور این کشور (۱۳۵۶-۱۳۶۷ش)/(۱۹۷۷-۱۹۸۷م) ایجاد شد که شعار حاکم کردن فقه [[ابوحنیفه|حنفیه]] را مطرح کرد. | ||
[[پرونده:عارف حسین الحسینی.jpg|چپ|بندانگشتی|علامه [[عارف حسین حسینی]] دومین رهبر نهضت اجرای فقه جعفری]] | [[پرونده:عارف حسین الحسینی.jpg|چپ|بندانگشتی|علامه [[عارف حسین حسینی]] دومین رهبر نهضت اجرای فقه جعفری]] | ||
در این دوران طرحی با نام نظام مصطفی برای اجرای جدی‌تری احکام اجرایی در پاکستان طرح و اجرا شد که برخی از برنامه‌های آن مانند اخذ [[زکات]] اجباری، یک شکل کردن نظام آموزش دینی و دولتی کردن [[وقف|اوقاف]] شیعه مورد مخالفت شیعیان قرار گرفت. در سال ۱۹۷۹م همایش بزرگی از شیعیان پاکستان در شهر بکر تشکیل شد و علامه مفتی [[جعفر حسین]] ریاست و رهبری شیعیان پاکستان را برعهده گرفت.{{مدرک}} پس از درگذشت مفتی جعفر حسین در سال ۱۳۶۲ش/۱۹۸۳م. علامه [[عارف حسین حسینی]] به رهبری نهضت رسید. در دوره رهبری وی فعالیت سیاسی این نهضت گسترش یافت و تبدیل به یک حزب سیاسی شد. عارف حسین حسینی در سال ۱۳۶۷ش/۱۹۸۸م به [[شهادت]] رسید و بعد از وی [[سید ساجد علی نقوی]] (عضو [[مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام]]) جایگزین وی شد.<ref>دایرة‌المعارف تشیع، ج ۳، ص۶۰۵؛عارفی، | در این دوران طرحی با نام نظام مصطفی برای اجرای جدی‌تری احکام اجرایی در پاکستان طرح و اجرا شد که برخی از برنامه‌های آن مانند اخذ [[زکات]] اجباری، یک شکل کردن نظام آموزش دینی و دولتی کردن [[وقف|اوقاف]] شیعه مورد مخالفت شیعیان قرار گرفت. در سال ۱۹۷۹م همایش بزرگی از شیعیان پاکستان در شهر بکر تشکیل شد و علامه مفتی [[جعفر حسین]] ریاست و رهبری شیعیان پاکستان را برعهده گرفت.{{مدرک}} پس از درگذشت مفتی جعفر حسین در سال ۱۳۶۲ش/۱۹۸۳م. علامه [[عارف حسین حسینی]] به رهبری نهضت رسید. در دوره رهبری وی فعالیت سیاسی این نهضت گسترش یافت و تبدیل به یک حزب سیاسی شد. عارف حسین حسینی در سال ۱۳۶۷ش/۱۹۸۸م به [[شهادت]] رسید و بعد از وی [[سید ساجد علی نقوی]] (عضو [[مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام]]) جایگزین وی شد.<ref>دایرة‌المعارف تشیع، ج ۳، ص۶۰۵؛عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ۴۳۸-۴۴۱</ref> | ||
سید ساجد علی نقوی(م۱۹۴۰م) | سید ساجد علی نقوی(م۱۹۴۰م) | ||
سید ساجد علی نقوی« در سال ۱۹۴۰ م، در ملهو والی، بخش پندی گهیپ، از توابع اتک متولد شد.<ref>سعیدی، تحلیل و نقد جریان ها، ۱۴۰۱ش، ص۲۷۸.</ref> تحصیلات دینی را درمولتان، در مدرسه مخزن العلوم الجعفریه، شروع کرد و دروس نظامیه را نیز به پایان رسانید. از استادان وی، مولانا سید گلاب شاه، مولانا محمد حسین، مدرس اعلای مدرسه جامعۀ المعصومین فیصل آّباد، قابل ذکر هستند. در تا سال ۱۹۷۰م در همین مدرسه به تدریس علوم اهل بیت مشغول بود. در سال ۱۹۷۰م برای ادامه تحصیلات بیشتر، به نجف اشرف عزیمت کرد و تا ۱۹۷۵م به تحصیل علم پرداخت. استادان او از این قرار بوده اند.<ref>سعیدی، تحلیل و نقد جریان ها، ۱۴۰۱ش، ص۲۷۸.</ref> | سید ساجد علی نقوی« در سال ۱۹۴۰ م، در ملهو والی، بخش پندی گهیپ، از توابع اتک متولد شد.<ref>سعیدی، تحلیل و نقد جریان ها، ۱۴۰۱ش، ص۲۷۸.</ref> تحصیلات دینی را درمولتان، در مدرسه مخزن العلوم الجعفریه، شروع کرد و دروس نظامیه را نیز به پایان رسانید. از استادان وی، مولانا سید گلاب شاه، مولانا محمد حسین، مدرس اعلای مدرسه جامعۀ المعصومین فیصل آّباد، قابل ذکر هستند. در تا سال ۱۹۷۰م در همین مدرسه به تدریس علوم اهل بیت مشغول بود. در سال ۱۹۷۰م برای ادامه تحصیلات بیشتر، به نجف اشرف عزیمت کرد و تا ۱۹۷۵م به تحصیل علم پرداخت. استادان او از این قرار بوده اند.<ref>سعیدی، تحلیل و نقد جریان ها، ۱۴۰۱ش، ص۲۷۸.</ref> | ||
| خط ۲۲۲: | خط ۲۲۲: | ||
===خانواده‌های سیاسی شیعه=== | ===خانواده‌های سیاسی شیعه=== | ||
با توجه به ساختار سیاسی پاکستان که مبتنی بر نظام «جاگیرداری» و سرداری است برخی از خانواده‌های سیاسی به طور سنتی قدرت سیاسی را در دست داشته‌اند که در میان آنان خانواده سرشناس شیعه نیز وجود دارند. بدین‌ترتیب حضور خانواده‌های سیاسی شیعه مذهب یکی از زمینه‌های مهم مشارکت سیاسی شیعیان در پاکستان است.<ref>عارفی،شیعیان پاکستان، | با توجه به ساختار سیاسی پاکستان که مبتنی بر نظام «جاگیرداری» و سرداری است برخی از خانواده‌های سیاسی به طور سنتی قدرت سیاسی را در دست داشته‌اند که در میان آنان خانواده سرشناس شیعه نیز وجود دارند. بدین‌ترتیب حضور خانواده‌های سیاسی شیعه مذهب یکی از زمینه‌های مهم مشارکت سیاسی شیعیان در پاکستان است.<ref>عارفی،شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۴۱۱؛ عبدالباقی، واقع المدارس الدینیه الاهلیه فی باکستان، ص۵۲-۵۳.</ref> | ||
فهرست برخی از این خانواده‌ها که اعضای آنان، مناصبی در سطوح بالای سیاسی داشته‌اند، به شرح زیر است:{{مدرک}} | فهرست برخی از این خانواده‌ها که اعضای آنان، مناصبی در سطوح بالای سیاسی داشته‌اند، به شرح زیر است:{{مدرک}} | ||
| خط ۲۳۳: | خط ۲۳۳: | ||
==درگیری‌های فرقه‌ای و کشتار شیعیان== | ==درگیری‌های فرقه‌ای و کشتار شیعیان== | ||
کشتار شیعیان از سوی گروه‌های افراطی از مهم‌ترین تهدیدات متوجه جامعه شیعی پاکستان است. افراطیون مذهبی [[اهل سنت]] از سال ۱۹۸۵م به این سوی، به صورت سازمان‌یافته و فعال، مبارزه با شیعیان را آغاز کرده‌اند که بزرگ‌ترین تهدید، خطر و تهدید تروریسم فرقه‌ای توسط «[[سپاه صحابه]]» و «لشکر جنگوی» هدایت می‌گردد.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، | کشتار شیعیان از سوی گروه‌های افراطی از مهم‌ترین تهدیدات متوجه جامعه شیعی پاکستان است. افراطیون مذهبی [[اهل سنت]] از سال ۱۹۸۵م به این سوی، به صورت سازمان‌یافته و فعال، مبارزه با شیعیان را آغاز کرده‌اند که بزرگ‌ترین تهدید، خطر و تهدید تروریسم فرقه‌ای توسط «[[سپاه صحابه]]» و «لشکر جنگوی» هدایت می‌گردد.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۲۰۸.</ref> در دهه‌های اخیر افزون بر [[ترور]] شخصیت‌های شیعه، حملات زیادی به مراکز مذهبی و تجمعات شیعیان و نیز مناطق شیعه‌نشین در پاکستان صورت گرفته است. | ||
===زمینه‌های رشد گروه‌های خشونت طلب=== | ===زمینه‌های رشد گروه‌های خشونت طلب=== | ||
| خط ۲۸۱: | خط ۲۸۱: | ||
|} | |} | ||
'''دیگر نهادهای دینی شیعه:''' در کنار مدارس آموزش دینی مراکز آموزش قرآن و احکام با عنوان '''دینیات سنترز''' نیز به آموزش دینی به جوانان می پردازند. این مراکز شکل غیر دولتی دارند و مخارج خود را از محل کمک‌های خیریه تامین می‌کنند. از جمله این مراکز که امروزه فعالند می توان به «تنظیم المکاتب» که در سراسر پاکستان ۱۲۰۰ واحد دارد، «محمدیه ترست» با ۱۲۵ واحد، «سازمان دانشجویان اصغریه» و مدرسه‌های «مولانا غلام‌رضا سریوال» که در حیدر آباد و روستاهای اطراف آن فعالیت می‌کنند، اشاره کرد.<ref>عارفی، | '''دیگر نهادهای دینی شیعه:''' در کنار مدارس آموزش دینی مراکز آموزش قرآن و احکام با عنوان '''دینیات سنترز''' نیز به آموزش دینی به جوانان می پردازند. این مراکز شکل غیر دولتی دارند و مخارج خود را از محل کمک‌های خیریه تامین می‌کنند. از جمله این مراکز که امروزه فعالند می توان به «تنظیم المکاتب» که در سراسر پاکستان ۱۲۰۰ واحد دارد، «محمدیه ترست» با ۱۲۵ واحد، «سازمان دانشجویان اصغریه» و مدرسه‌های «مولانا غلام‌رضا سریوال» که در حیدر آباد و روستاهای اطراف آن فعالیت می‌کنند، اشاره کرد.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۲۶۲-۲۶۵</ref> | ||
[[سازمان دانشجویان امامیه پاکستان]] از دیگر نهادهای شیعی است که با هدف بالا بردن سطح تعالیم شیعی نزد دانشجویان به آموزش مفاهیم شیعی و برگزاری همایش‌ها و اجرای برنامه‌های مذهبی می‌پردازد. | [[سازمان دانشجویان امامیه پاکستان]] از دیگر نهادهای شیعی است که با هدف بالا بردن سطح تعالیم شیعی نزد دانشجویان به آموزش مفاهیم شیعی و برگزاری همایش‌ها و اجرای برنامه‌های مذهبی می‌پردازد. | ||
| خط ۲۹۱: | خط ۲۹۱: | ||
مراسم [[عزاداری]] شیعیان نیز در سالگرد شهادت امامان(ع) و نیز سالروز [[تخریب بقیع|انهدام قبور ائمه]] در [[بقیع]] برگزار می‌شود، اما گسترده‌ترین آیین عزاداری شیعیان عزاداری ایام [[محرم]] و عزاداری [[امام حسین(ع)]] است. | مراسم [[عزاداری]] شیعیان نیز در سالگرد شهادت امامان(ع) و نیز سالروز [[تخریب بقیع|انهدام قبور ائمه]] در [[بقیع]] برگزار می‌شود، اما گسترده‌ترین آیین عزاداری شیعیان عزاداری ایام [[محرم]] و عزاداری [[امام حسین(ع)]] است. | ||
از دیگر آیین‌های خاص شیعه می‌توان به برگزاری دعاهای شیعه مثل [[دعای کمیل]] و [[حدیث کساء]]، [[اعتکاف]] و نیز آیین‌های نذری از قبیل موارد زیر اشاره کرد:<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ص۱۶۸-۱۷۱</ref> | از دیگر آیین‌های خاص شیعه می‌توان به برگزاری دعاهای شیعه مثل [[دعای کمیل]] و [[حدیث کساء]]، [[اعتکاف]] و نیز آیین‌های نذری از قبیل موارد زیر اشاره کرد:<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۱۶۸-۱۷۱</ref> | ||
* کوندا که به معنای شیرینی نذری است که در [[۲۲ رجب]] به نام [[امام جعفر صادق(ع)]] تهیه می‌شودو با تشریفات خاصی صرف می‌شود. | * کوندا که به معنای شیرینی نذری است که در [[۲۲ رجب]] به نام [[امام جعفر صادق(ع)]] تهیه می‌شودو با تشریفات خاصی صرف می‌شود. | ||
* نذر [[بی بی پاکدامنان]] که به نام [[حضرت فاطمه(س)]] برپا می‌شود و مخصوص خانم‌ها است و مردان اجازه خوردن آن را ندارند. | * نذر [[بی بی پاکدامنان]] که به نام [[حضرت فاطمه(س)]] برپا می‌شود و مخصوص خانم‌ها است و مردان اجازه خوردن آن را ندارند. | ||
| خط ۳۰۸: | خط ۳۰۸: | ||
استفاده از عَلَم نیز از موارد رایج در [[عزاداری محرم]] است. در این کشور رسمی وجود دارد به نام «عَلَم به در کردن» که در آن خانواده‌ای که نذری دارد علم را از [[حسینیه]] به خانه می‌آورد و چند روز بعد هیئتی از عزاداران به آن خانه آمده و علم را به حسینیه باز می‌گردانند. در روز پنجم تا هفتم محرم نیز مراسم مخصوصی با نام علم کشی یا جلوس برگزار می‌شود. | استفاده از عَلَم نیز از موارد رایج در [[عزاداری محرم]] است. در این کشور رسمی وجود دارد به نام «عَلَم به در کردن» که در آن خانواده‌ای که نذری دارد علم را از [[حسینیه]] به خانه می‌آورد و چند روز بعد هیئتی از عزاداران به آن خانه آمده و علم را به حسینیه باز می‌گردانند. در روز پنجم تا هفتم محرم نیز مراسم مخصوصی با نام علم کشی یا جلوس برگزار می‌شود. | ||
در ایام محرم پخت غذای نذری نیز بسیار رونق می‌یابد. در ایام محرم ایستگاه‌های خیریه‌ای با نام سبیل برپا می‌شود و به پخش غذا و نوشیدنی می‌پردازند.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، | در ایام محرم پخت غذای نذری نیز بسیار رونق می‌یابد. در ایام محرم ایستگاه‌های خیریه‌ای با نام سبیل برپا می‌شود و به پخش غذا و نوشیدنی می‌پردازند.<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۱۶۱-۱۶۵</ref> | ||
===زیارتگاه‌ها=== | ===زیارتگاه‌ها=== | ||
| خط ۳۱۵: | خط ۳۱۵: | ||
یک نوع از زیارتگاه‌های شیعه که در کشورهای دیگر شیعی کمتر رایج است علم‌ها و ضریح‌های شبیه‌سازی شده است که در پاکستان مورد زیارت مردم قرار می‌گیرد. | یک نوع از زیارتگاه‌های شیعه که در کشورهای دیگر شیعی کمتر رایج است علم‌ها و ضریح‌های شبیه‌سازی شده است که در پاکستان مورد زیارت مردم قرار می‌گیرد. | ||
'''زیارتگاه‌های شیعه در پاکستان''' (برگرفته از کتاب شیعیان پاکستان)<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، | '''زیارتگاه‌های شیعه در پاکستان''' (برگرفته از کتاب شیعیان پاکستان)<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۱۸۶-۱۸۹</ref> | ||
{|class="wikitable" style="margin-right:auto;margin-left:auto;" | {|class="wikitable" style="margin-right:auto;margin-left:auto;" | ||
|- | |- | ||