پرش به محتوا

ناصبی: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
نصب، به معنای دشمنی کردن با اهل بیت و یا دوستداران آنان و آشکار کردن آن است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> از همین رو،‌ دشمنی با دوستداران اهل بیت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و [[شیعه|شیعیان]] آنان<ref>ابن ادریس حلی، اجوبة مسائل و رسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۷؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> تنها در صورتی نصب دانسته می‌شود که دشمنی با آنان به خاطر محبت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و پیروی از اهل بیت باشد.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref>
نصب، به معنای دشمنی کردن با اهل بیت و یا دوستداران آنان و آشکار کردن آن است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> از همین رو،‌ دشمنی با دوستداران اهل بیت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و [[شیعه|شیعیان]] آنان<ref>ابن‌ادریس حلی، اجوبة مسائل و رسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۷؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> تنها در صورتی نصب دانسته می‌شود که دشمنی با آنان به خاطر محبت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و پیروی از اهل بیت باشد.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref>
<br />
<br />
مشهور عالمان مسلمان، ناصبی را کسی می‌دانند که با اهل بیت دشمن باشد و دشمنی خود را با آنان آشکار کند<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۸۶، ج۲۴، ص۶۰؛ سبحانی، الخمس، ۱۴۲۰ق، ص۶۰.</ref> و به گفته برخی بُغض [[امام علی(ع)]] را هم جزو دین خود قرار داده باشد.<ref>ابن تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹؛ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ماده نصب، به نقل از طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۳.</ref> آنان، اعتقاد به [[فسق]] یا [[کفر]] امام علی،<ref>ابن تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹.</ref> اعتقاد به برتری دیگران بر او،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> سب و [[لعن]] اهل بیت،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> انکار فضایل آنان<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> و کراهت داشتن از ذکر و نشر آنها<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> را از مصادیق نصب شمرده‌اند.  
مشهور عالمان مسلمان، ناصبی را کسی می‌دانند که با اهل بیت دشمن باشد و دشمنی خود را با آنان آشکار کند<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۸۶، ج۲۴، ص۶۰؛ سبحانی، الخمس، ۱۴۲۰ق، ص۶۰.</ref> و به گفته برخی بُغض [[امام علی(ع)]] را هم جزو دین خود قرار داده باشد.<ref>ابن‌تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹؛ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ماده نصب، به نقل از طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۳.</ref> آنان، اعتقاد به [[فسق]] یا [[کفر]] امام علی،<ref>ابن‌تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹.</ref> اعتقاد به برتری دیگران بر او،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> سب و [[لعن]] اهل بیت،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> انکار فضایل آنان<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> و کراهت داشتن از ذکر و نشر آنها<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> را از مصادیق نصب شمرده‌اند.  
<br />
<br />
[[حسن بن فرحان مالکی]] از علمای [[اهل سنت]]، هر گونه انحراف از امام علی(ع) و اهل بیت را مصداق نصب دانسته است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> او تضعیف احادیث صحیح در مدح امام علی، اعتقاد به اشتباه کردن او در جنگ‌های دوره [[خلافت]]، زیاده‌روی در ستایش دشمنان او، تشکیک در خلافت و خودداری از [[بیعت]] با او را، به مصادیق نصب افزوده است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> [[محدث بحرانی]] از فقیهان شیعه، مقدم کردن دیگران بر امام علی در [[امامت]] (پذیرفتن امامت آنان) را، بغض با حضرت علی و مصداق نصب دانسته است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲۴، ص۶۰.</ref>
[[حسن بن فرحان مالکی]] از علمای [[اهل سنت]]، هر گونه انحراف از امام علی(ع) و اهل بیت را مصداق نصب دانسته است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> او تضعیف احادیث صحیح در مدح امام علی، اعتقاد به اشتباه کردن او در جنگ‌های دوره [[خلافت]]، زیاده‌روی در ستایش دشمنان او، تشکیک در خلافت و خودداری از [[بیعت]] با او را، به مصادیق نصب افزوده است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> [[محدث بحرانی]] از فقیهان شیعه، مقدم کردن دیگران بر امام علی در [[امامت]] (پذیرفتن امامت آنان) را، بغض با حضرت علی و مصداق نصب دانسته است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲۴، ص۶۰.</ref>
خط ۱۶: خط ۱۶:
* جایز نبودن خوردن [[ذبح|ذبیحه]] آنان<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹، ص۷۱؛ امام خمینی، رساله النجاة، ۱۳۸۵ش‏، ص۳۲۵.</ref>
* جایز نبودن خوردن [[ذبح|ذبیحه]] آنان<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹، ص۷۱؛ امام خمینی، رساله النجاة، ۱۳۸۵ش‏، ص۳۲۵.</ref>
* جایز نبودن [[ازدواج]] با آنان<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۰۸؛ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۳، ص۱۵.</ref>
* جایز نبودن [[ازدواج]] با آنان<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۰۸؛ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱۳، ص۱۵.</ref>
* جایز نبودن خواندن [[نماز میت]] بر آنان<ref>ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۹.</ref>
* جایز نبودن خواندن [[نماز میت]] بر آنان<ref>ابن‌براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۹.</ref>
* جایز نبودن اقتدا به ناصب در [[نماز]] <ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۱۲.</ref>
* جایز نبودن اقتدا به ناصب در [[نماز]] <ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۱۲.</ref>
* عدم جواز [[نیابت]] از ناصبی در [[حج]]<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۶۶.</ref>
* عدم جواز [[نیابت]] از ناصبی در [[حج]]<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۶۶.</ref>
خط ۲۵: خط ۲۵:


== پیدایش ناصبی‌گری==
== پیدایش ناصبی‌گری==
برخی از محققان معاصر معتقدند، ناصبی‌گری با [[قتل عثمان]] آغاز و در [[حکومت امویان]] رسمیت یافت.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۹۹.</ref> به گزارش منابع تاریخی، [[معاویه بن ابی‌سفیان]] هنگامی که در [[سال ۴۱ قمری]] [[مغیرة بن شعبه]] را به امارت کوفه گماشت به او دستور داد به امام علی ناسزا بگوید و از یاران او بدگویی کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۵، ص۲۴۳؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک،۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۵۴.</ref> پس از او [[خلفای بنی امیه]] تا زمان خلافت [[عمر بن عبدالعزیز]] بر منابر<ref>زمخشری، ربیع الابرار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۳۵.</ref> حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۴۲.</ref>  
برخی از محققان معاصر معتقدند، ناصبی‌گری با [[قتل عثمان]] آغاز و در [[حکومت امویان]] رسمیت یافت.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۹۹.</ref> به گزارش منابع تاریخی، [[معاویه بن ابی‌سفیان]] هنگامی که در [[سال ۴۱ قمری]] [[مغیرة بن شعبه]] را به امارت کوفه گماشت به او دستور داد به امام علی ناسزا بگوید و از یاران او بدگویی کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۵، ص۲۴۳؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک،۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۵۴.</ref> پس از او [[خلفای بنی امیه]] تا زمان خلافت [[عمر بن عبدالعزیز]] بر منابر<ref>زمخشری، ربیع الابرار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۳۵.</ref> حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۴۲.</ref>  
<br />
<br />
[[حاکم نیشابوری]] عالم اهل سنت، [[قرن چهارم قمری]] را آکنده از ضدیت با امام علی(ع) توصیف کرده و انگیزه خود از نگارش کتاب فضائل فاطمة الزهراء را مقابله با این جریان ذکر می‌کند. او در توصیف فضای قرن چهارم می‌نویسد:
[[حاکم نیشابوری]] عالم اهل سنت، [[قرن چهارم قمری]] را آکنده از ضدیت با امام علی(ع) توصیف کرده و انگیزه خود از نگارش کتاب فضائل فاطمة الزهراء را مقابله با این جریان ذکر می‌کند. او در توصیف فضای قرن چهارم می‌نویسد:
خط ۳۴: خط ۳۴:
* ورود [[روایات جعلی]] به کتب اهل سنت با مضمون تضعیف اهل بیت و انکار فضایل آنان به وسیله راویان ناصبی.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴.</ref>
* ورود [[روایات جعلی]] به کتب اهل سنت با مضمون تضعیف اهل بیت و انکار فضایل آنان به وسیله راویان ناصبی.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴.</ref>
* ممنوعیت نامگذاری کودکان به نام علی و قتل کودکان همنام علی.<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۱۳ق، ج۲۰، ص۴۲۹.</ref>
* ممنوعیت نامگذاری کودکان به نام علی و قتل کودکان همنام علی.<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۱۳ق، ج۲۰، ص۴۲۹.</ref>
* مجازات و قتل افرادی که [[فضایل امام علی(ع)]] را بیان می‌کردند یا از دشنام دادن به او طفره می‌رفتند و یا فضیلتی برای معاویه نقل نمی‌کردند. شلاق خوردن [[عطیه بن سعد بن جناده عوفی|عطیة بن سعد]] از شیعیان امام علی(ع)، به دستور [[حجاج بن یوسف ثقفی]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۰۵.</ref> و قتل [[احمد بن علی نسائی]] از نویسندگان [[صحاح سته]] اهل سنت،<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۱۲۴.</ref> از این موارد است.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref>
* مجازات و قتل افرادی که [[فضایل امام علی(ع)]] را بیان می‌کردند یا از دشنام دادن به او طفره می‌رفتند و یا فضیلتی برای معاویه نقل نمی‌کردند. شلاق خوردن [[عطیه بن سعد بن جناده عوفی|عطیة بن سعد]] از شیعیان امام علی(ع)، به دستور [[حجاج بن یوسف ثقفی]]<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۰۵.</ref> و قتل [[احمد بن علی نسائی]] از نویسندگان [[صحاح سته]] اهل سنت،<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۱۲۴.</ref> از این موارد است.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref>


==نواصب معروف==
==نواصب معروف==
در منابع برخی افراد و گروه‌هابه عنوان ناصبی یاد شده است؛
در منابع برخی افراد و گروه‌هابه عنوان ناصبی یاد شده است؛
* [[معاویة بن ابی‌سفیان]]، نخستین حاکم اموی بود که حدود ۲۰ سال بر دمشق حکومت کرد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۴۱۸.</ref> ابن ابی‌الحدید معتزلی، شارح نهج البلاغه، از جاحظ نقل کرده که معاویه در پایان خطبه‌های [[نماز جمعه]] علی(ع) را لعن می‌کرد و می‌گفت این امر آن قدر باید گسترش یابد تا کسی فضیلتی از علی نقل نکند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۵۶-۵۷.</ref>
* [[معاویة بن ابی‌سفیان]]، نخستین حاکم اموی بود که حدود ۲۰ سال بر دمشق حکومت کرد.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۴۱۸.</ref> ابن‌ابی‌الحدید معتزلی، شارح نهج البلاغه، از جاحظ نقل کرده که معاویه در پایان خطبه‌های [[نماز جمعه]] علی(ع) را لعن می‌کرد و می‌گفت این امر آن قدر باید گسترش یابد تا کسی فضیلتی از علی نقل نکند.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۵۶-۵۷.</ref>
* [[عثمانیه]]، کسانی که بر این باور بودند که امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۵۹۱.</ref> از این رو از بیعت با او سر باززدند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۴۳۰.</ref> ابن حجر عسقلانی، رجال‌شناس اهل سنت در قرن نهم قمری، نواصب را گروهی معرفی کرده که اعتقاد دارند امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا در قتل او کمک کرده است.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۸، ص۴۵۸.</ref> این گروه به خاطر غلو در محبت عثمان به تضعیف و تنقیص امام علی روی آوردند.<ref>ابن حجر، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۱۳.</ref>  
* [[عثمانیه]]، کسانی که بر این باور بودند که امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۵۹۱.</ref> از این رو از بیعت با او سر باززدند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۴۳۰.</ref> ابن‌حجر عسقلانی، رجال‌شناس اهل سنت در قرن نهم قمری، نواصب را گروهی معرفی کرده که اعتقاد دارند امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا در قتل او کمک کرده است.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۸، ص۴۵۸.</ref> این گروه به خاطر غلو در محبت عثمان به تضعیف و تنقیص امام علی روی آوردند.<ref>ابن‌حجر، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۱۳.</ref>  
* [[خوارج]]، گروهی از سپاه امام علی(ع) در [[جنگ صفین]] بودند که علی بن ابیطالب را متهم به کفر کردند و علیه او شوریدند. آنان را به سبب دشمنی با امام علی(ع)، نواصب یا ناصبه نیز خوانده‌اند.<ref>مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ۱۴۲۲-۱۴۲۵ق، ج۴، قسم ۱، ص۴۲۸.</ref>
* [[خوارج]]، گروهی از سپاه امام علی(ع) در [[جنگ صفین]] بودند که علی بن ابیطالب را متهم به کفر کردند و علیه او شوریدند. آنان را به سبب دشمنی با امام علی(ع)، نواصب یا ناصبه نیز خوانده‌اند.<ref>مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ۱۴۲۲-۱۴۲۵ق، ج۴، قسم ۱، ص۴۲۸.</ref>
* [[حجاج بن یوسف ثقفی]] (درگذشته ۹۵ق)، به گفته [[مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری، با اهل بیت دشمن بود.<ref>نگاه کنید به مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۴.</ref> او کسانی را که از امام علی و یاران او اعلام برائت نمی‌کردند، به قتل می‌رساند.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۲۰۰۰م،‌ ص۹۴-۹۶.</ref> او شیعیان را می‌کشت و به کوچک‌ترین ظن و تهمتی بازداشت می‌کرد و اگر به کسی زندیق یا [[کافر]] گفته می‌شد، بهتر بود از اینکه وی را شیعه علی معرفی کنند.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۴.</ref> حجاج در حکومت عبدالملک، ابتدا حاکم حجاز و سپس حاکم عراق بود.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۱۷.</ref>
* [[حجاج بن یوسف ثقفی]] (درگذشته ۹۵ق)، به گفته [[مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری، با اهل بیت دشمن بود.<ref>نگاه کنید به مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۴.</ref> او کسانی را که از امام علی و یاران او اعلام برائت نمی‌کردند، به قتل می‌رساند.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۲۰۰۰م،‌ ص۹۴-۹۶.</ref> او شیعیان را می‌کشت و به کوچک‌ترین ظن و تهمتی بازداشت می‌کرد و اگر به کسی زندیق یا [[کافر]] گفته می‌شد، بهتر بود از اینکه وی را شیعه علی معرفی کنند.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۴.</ref> حجاج در حکومت عبدالملک، ابتدا حاکم حجاز و سپس حاکم عراق بود.<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۱۷.</ref>
* [[حریز بن عثمان]]، امام علی(ع) را بر [[منبر]] سب می‌کرد.<ref>سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۹۵.</ref> او حدیث [[حدیث منزلت|انت منی بمنزلة هارون من موسی]] در فضیلت امام علی را به «انت منی بمنزلة قارون من موسی» تحریف می‌کرد.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۳۹.</ref> به گفته ابن حبان از رجالیان اهل سنت، حریز هر روز صبح، و هر شب [[علی|علی بن ابی‌طالب(ع)]] را ۷۰ بار [[لعن]] می‌کرد.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۴۰.</ref>
* [[حریز بن عثمان]]، امام علی(ع) را بر [[منبر]] سب می‌کرد.<ref>سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۹۵.</ref> او حدیث [[حدیث منزلت|انت منی بمنزلة هارون من موسی]] در فضیلت امام علی را به «انت منی بمنزلة قارون من موسی» تحریف می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۳۹.</ref> به گفته ابن‌حبان از رجالیان اهل سنت، حریز هر روز صبح، و هر شب [[علی|علی بن ابی‌طالب(ع)]] را ۷۰ بار [[لعن]] می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۴۰.</ref>
*[[مغیرة بن شعبه]]، هنگامی که از سوی معاویه حاکم کوفه بود، امام علی(ع) و شیعیان او را بر [[منبر]] ناسزا می‌گفت و لعن می‌کرد.<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۵۰.</ref> او از [[صحابه]] پیامبر بود که از نقش او در ماجرای هجوم به خانه [[حضرت زهرا(س)]] سخن گفته شده است.<ref>مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۷.</ref>
*[[مغیرة بن شعبه]]، هنگامی که از سوی معاویه حاکم کوفه بود، امام علی(ع) و شیعیان او را بر [[منبر]] ناسزا می‌گفت و لعن می‌کرد.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۵۰.</ref> او از [[صحابه]] پیامبر بود که از نقش او در ماجرای هجوم به خانه [[حضرت زهرا(س)]] سخن گفته شده است.<ref>مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۷.</ref>
*[[متوکل عباسی]]، از امام علی(ع) نفرت داشت و هم‌نشین ناصبی‌ها بود.<ref>خضری، الدولة العباسیة، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۸.</ref> وی اموال شیعیان علی(ع) را می‌گرفت و آنها را می‌کشت.<ref>خضری، الدولة العباسیة، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۸.</ref> بی‌زاری متوکل از [[اهل‌البیت علیهم‌السلام|اهل بیت(ع)]] به اندازه‌ای بود که در [[سال ۲۳۶ هجری قمری|سال ۲۳۶ق]] دستور [[تخریب حرم امام حسین(ع)|تخریب قبر حسین بن علی(ع)]] را صادر کرد؛ از‌این‌رو قبر امام حسین و تمامی خانه‌ها و آثار اطراف آن ویران شد و به آنجا آب بستند، زمین‌ها را شخم زده، در آن زراعت کردند.<ref>خضری، الدولة العباسیة، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۸.</ref>
*[[متوکل عباسی]]، از امام علی(ع) نفرت داشت و هم‌نشین ناصبی‌ها بود.<ref>خضری، الدولة العباسیة، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۸.</ref> وی اموال شیعیان علی(ع) را می‌گرفت و آنها را می‌کشت.<ref>خضری، الدولة العباسیة، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۸.</ref> بی‌زاری متوکل از [[اهل‌البیت علیهم‌السلام|اهل بیت(ع)]] به اندازه‌ای بود که در [[سال ۲۳۶ هجری قمری|سال ۲۳۶ق]] دستور [[تخریب حرم امام حسین(ع)|تخریب قبر حسین بن علی(ع)]] را صادر کرد؛ از‌این‌رو قبر امام حسین و تمامی خانه‌ها و آثار اطراف آن ویران شد و به آنجا آب بستند، زمین‌ها را شخم زده، در آن زراعت کردند.<ref>خضری، الدولة العباسیة، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۸.</ref>
* [[ابن تیمیه]]، از رهبران فکری [[سلفیه]] است، و برخی از محققان شیعه برای اثبات ناصبی‌گری ابن تیمیه به انکار [[حدیث رد الشمس]]،<ref>ابن تیمیه، منهاج السنه، ۱۴۰۶ق، ج۸، ص۱۶۵، به نقل از آل مجدد، «نشانه‌های ناصبی‌گری ابن تیمیه»، ص۱۷.</ref> تضعیف [[حدیث غدیر]]،<ref>ابن تیمیه، منهاج السنه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۳۱۹-۳۲۰، به نقل از «نشانه‌های ناصبی‌گری ابن تیمیه»، ص۱۹.</ref> و نیز دشمنی با [[شیعیان]] توسط او استناد کرده‌اند.<ref>آل مجدد، «نشانه‌های ناصبی‌گری ابن تیمیه»، ص۱۷-۲۵.</ref> همچنین ابن حجر عسقلانی گفته است که برخی به ابن تیمیه به خاطر سخنانش درباره حضرت علی، نسبت [[منافق|نفاق]] داده‌اند.ابن تیمیه معتقد بود که [[امام علی علیه‌السلام|علی]] ۱۷ مورد در فهم قرآن اشتباه کرده است.<ref>ابن حجر، الدرر الکامنه، ۱۳۹۲ق، ج۱، ص۱۵۵و۱۸۱</ref>
* [[ابن‌تیمیه]]، از رهبران فکری [[سلفیه]] است، و برخی از محققان شیعه برای اثبات ناصبی‌گری ابن‌تیمیه به انکار [[حدیث رد الشمس]]،<ref>ابن‌تیمیه، منهاج السنه، ۱۴۰۶ق، ج۸، ص۱۶۵، به نقل از آل مجدد، «نشانه‌های ناصبی‌گری ابن‌تیمیه»، ص۱۷.</ref> تضعیف [[حدیث غدیر]]،<ref>ابن‌تیمیه، منهاج السنه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۳۱۹-۳۲۰، به نقل از «نشانه‌های ناصبی‌گری ابن‌تیمیه»، ص۱۹.</ref> و نیز دشمنی با [[شیعیان]] توسط او استناد کرده‌اند.<ref>آل مجدد، «نشانه‌های ناصبی‌گری ابن‌تیمیه»، ص۱۷-۲۵.</ref> همچنین ابن‌حجر عسقلانی گفته است که برخی به ابن‌تیمیه به خاطر سخنانش درباره حضرت علی، نسبت [[منافق|نفاق]] داده‌اند.ابن‌تیمیه معتقد بود که [[امام علی علیه‌السلام|علی]] ۱۷ مورد در فهم قرآن اشتباه کرده است.<ref>ابن‌حجر، الدرر الکامنه، ۱۳۹۲ق، ج۱، ص۱۵۵و۱۸۱</ref>


== کتاب‌ها==
== کتاب‌ها==
خط ۶۲: خط ۶۲:
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
== منابع ==
{{یادداشت‌ها}}
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
{{ستون-شروع}}
* آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعه، قم و تهران، اسماعیلیان کتابخانه اسلامیه تهران، ۱۴۰۸ق.
* [[آقابزرگ تهرانی]]، [[الذریعة الی تصانیف الشیعه]]، قم و تهران، اسماعیلیان کتابخانه اسلامیه تهران، ۱۴۰۸ق.
* آل مجدد، سید حسن، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1070377 نشانه‌هایی از ناصبی‌گری ابن‌تیمیه]»، در فصلنامه صراط، شماره ۱۲، زمستان، ۱۳۹۳ش.
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1070377 آل مجدد، سید حسن، «نشانه‌هایی از ناصبی‌گری ابن تیمیه»، در فصلنامه صراط، شماره ۱۲، زمستان، ۱۳۹۳ش.]
* ابن‌ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغه، تصحیح: ابراهیم محمد ابوالفضل، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
* [[ابن‌ادریس حلی]]، محمد بن منصور، اجوبة مسائل و رسائل فی مختلف فنون المعرفه، تصحیح: سید محمدمهدی بن سید حسن موسوی خرسان، قم، دلیل ما، ۱۴۲۹ق.
* ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
* [[ابن ابی‌الحدید]]، عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغه، تصحیح: ابراهیم محمد ابوالفضل، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
* ابن‌ادریس حلی، محمد بن منصور، اجوبة مسائل و رسائل فی مختلف فنون المعرفه، تصحیح: سید محمدمهدی بن سید حسن موسوی خرسان، قم، دلیل ما، ۱۴۲۹ق.
* ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
* ابن‌براج طرابلسی، عبدالعزیز، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۶ق.
* ابن براج طرابلسی، عبدالعزیز، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۶ق.
* ابن‌تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، بی‌تا.
* ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، بی‌تا.
* ابن‌تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، منهاج السنة النبویة فی نقض الکلام الشیعه القدریه، تحقیق: محمد رشاد سالم، جامعة الامام محمد بن سعود الاسلامیة، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، منهاج السنة النبویة فی نقض الکلام الشیعه القدریه، تحقیق: محمد رشاد سالم، جامعة الامام محمد بن سعود الاسلامیة، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19421 الدرر الکامنه فی اعیان المائة الثامنه]، بیروت، دار الجیل.
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19795 ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تهذیب التهذیب، بیروت، دار صادر، بی‎تا.]
* ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19795 تهذیب التهذیب]، بیروت، دار صادر، بی‌‎تا.
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19421 ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الدرر الکامنه فی اعیان المائة الثامنه، بیروت، دار الجیل.]
* ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری بشرح صحیح البخاری، احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق/۱۹۹۸م.
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری بشرح صحیح البخاری، احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق/۱۹۹۸م.
* ابن‌سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
* ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد بجاوی، بیروت، دار الجبیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد بجاوی، بیروت، دار الجبیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* ابن‌کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
* ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
* امام خمینی، روح الله، رساله نجاة العباد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ‏۱۳۸۵ش‏.
* امام خمینی، روح الله، رساله نجاة العباد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ‏۱۳۸۵ش‏.
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العترة الطاهره، تصحیح:‌ محمد ایروانی و سید عبدالرزاق مقرم، قم، دفتر نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۵ق.
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العترة الطاهره، تصحیح:‌ محمد ایروانی و سید عبدالرزاق مقرم، قم، دفتر نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۵ق.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف (ج۵)، تحقیق: احسان عباس، بیروت، جمعیة المستشرقین الالمانیه، ۱۴۰۰ق/۱۹۷۹م.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف (ج۵)، تحقیق: احسان عباس، بیروت، جمعیة المستشرقین الالمانیه، ۱۴۰۰ق/۱۹۷۹م.
* بهجت، محمدتقی، جامع المسائل، قم، دفتر آیت الله بهجت، ۱۴۲۶ق.
* بهجت، محمدتقی، جامع المسائل، قم، دفتر آیت الله بهجت، ۱۴۲۶ق.
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1221900 تولایی، رحمت، نقیبی، سید ابوالقاسم، «ملاک ناصب‌انگاری، احکام و آثار مترتب بر نصب در فقه امامیه»، در مجله فقه و اصول، بهار ۱۳۹۶ش.]
* تولایی، رحمت، نقیبی، سید ابوالقاسم، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1221900 ملاک ناصب‌انگاری، احکام و آثار مترتب بر نصب در فقه امامیه]»، در مجله فقه و اصول، بهار ۱۳۹۶ش.]
* حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، فضائل فاطمة الزهراء، تحقیق: علیرضا بن عبدالله، قاهره، دار الفرقان، ۱۴۲۹ق.
* حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، فضائل فاطمة الزهراء، تحقیق: علیرضا بن عبدالله، قاهره، دار الفرقان، ۱۴۲۹ق.
* خضری، محمد، الدولة العباسیة، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۲۲ق.
* خضری، محمد، الدولة العباسیة، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۲۲ق.
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/3537 زمخشری، محمود بن عمر، ربیع الابرار و نصوص الاخبار، تحقیق: مهنا عبدالامیر، بیروت، مؤسسه اعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۲ق.]
* زمخشری، محمود بن عمر، ربیع الابرار و نصوص الاخبار، تحقیق: مهنا عبدالامیر، بیروت، مؤسسه اعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۲ق.
* سبحانی، جعفر، الخمس فی الشریعة الاسلامیة الغراء، قم، مؤسسه امام صادق، ۱۴۲۰ق.
* سبحانی، جعفر، الخمس فی الشریعة الاسلامیة الغراء، قم، مؤسسه امام صادق، ۱۴۲۰ق.
* سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، تحقیق: عبدالرحمن بن یحیی معلمی یمانی، حیدرآباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیه، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۲م.
* سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، تحقیق: عبدالرحمن بن یحیی معلمی یمانی، حیدرآباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیه، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۲م.
* [[شهید ثانی]]، زین الدین بن علی، روض الجنان فی شرح ارشاد الاذهان، قم، دفتر نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۲ق.
* شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، روض الجنان فی شرح ارشاد الاذهان، قم، دفتر نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۲ق.
* صدر، سید محمد، ما وراء الفقه، تصحیح: جعفر هادی دجیلی، بیروت، دار الاضواء للطباعة و النشر و التوزیع، ۱۴۲۰ق.
* صدر، سید محمد، ما وراء الفقه، تصحیح: جعفر هادی دجیلی، بیروت، دار الاضواء للطباعة و النشر و التوزیع، ۱۴۲۰ق.
* صدوق، محمد بن علی، [[من لایحضره الفقیه]]، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۳ق.
* صدوق، محمد بن علی، [[من لایحضره الفقیه]]، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۳ق.
* [http://alwahabiyah.com/fa/Article/View/128287 کوثری، احمد، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، در مجله سراج منیر، شماره ۱۶، زمستان ۱۳۹۳ش.]
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار التراث، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
* طبری، محمد بن جریر، [[تاریخ الامم و الملوک]]، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار التراث، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
* طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تصحیح: سید احمد حسینی، تهران، کتابفروشی مرتضوی، ۱۴۱۶ق.
* طریحی، فخرالدین، [[مجمع البحرین]]، تصحیح: سید احمد حسینی، تهران، کتابفروشی مرتضوی، ۱۴۱۶ق.
* طوسی، محمد بن حسن، النهایة فی مجرد لفقه و الفتاوی، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق.
* طوسی، محمد بن حسن، النهایة فی مجرد لفقه و الفتاوی، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق.
* [[فاضل مقداد]]، مقداد بن عبدالله، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، تصحیح: سید عبداللطیف حسینی کوه‌کمری، قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
* فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، تصحیح: سید عبداللطیف حسینی کوه‌کمری، قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
* کوثری، احمد، «[http://alwahabiyah.com/fa/Article/View/128287 بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری]»، در مجله سراج منیر، شماره ۱۶، زمستان ۱۳۹۳ش.
* مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، اردن، مؤسسة الیمامة الحفیه، ۱۴۱۸ق.
* مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، اردن، مؤسسة الیمامة الحفیه، ۱۴۱۸ق.
* [[محقق حلی]]، جعفر بن حسین، المعتبر فی شرح المختصر، تصحیح: محمدعلی حیدری و دیگران، قم، مؤسسه سید الشهداء علیه السلام، ۱۴۰۷ق.
* محقق حلی، جعفر بن حسین، المعتبر فی شرح المختصر، تصحیح: محمدعلی حیدری و دیگران، قم، مؤسسه سید الشهداء علیه السلام، ۱۴۰۷ق.
* [[محقق کرکی]]، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق.
* محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق.
* مزی، یوسف بن عبدالرحمان، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، تحقیق: بشار عواد معروف، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م.
* مزی، یوسف بن عبدالرحمان، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، تحقیق: بشار عواد معروف، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م.
* مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، قم، دار الهجره، ۱۴۰۹ق.
* مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، قم، دار الهجره، ۱۴۰۹ق.
* معلم، محسن، النصب و النواصب، بیروت، دار الهادی، ۱۴۱۸ق/۱۹۷۷م.
* مغنیه، محمدجواد، [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/image/16892/1/199 الشیعه و الحاکمون]، بیروت، دار الجواد، ۲۰۰۰م.
* مفید، محمد بن محمد، الجمل و النصرة لسید العترة فی حرب البصرة، تصحیح: علی میرشریفی، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
* مفید، محمد بن محمد، الجمل و النصرة لسید العترة فی حرب البصرة، تصحیح: علی میرشریفی، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
* [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/image/16892/1/199 مغنیه، محمدجواد، الشیعه و الحاکمون، بیروت، دار الجواد، ۲۰۰۰م.]
* مقریزی، احمد بن علی، المواعظ و الاعتبار فی ذکر الخطط و الآثار، تحقیق: ایمن فؤاد سید، لندن، ۱۴۲۲ـ۱۴۲۵ق/۲۰۰۲ـ۲۰۰۴م.
* مقریزی، احمد بن علی، المواعظ و الاعتبار فی ذکر الخطط و الآثار، تحقیق: ایمن فؤاد سید، لندن، ۱۴۲۲ـ۱۴۲۵ق/۲۰۰۲ـ۲۰۰۴م.
* معلم، محسن، النصب و النواصب، بیروت، دار الهادی، ۱۴۱۸ق/۱۹۷۷م.
* نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تصحیح: عباس قوچانی، علی آخوندی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق.
* نجفی، محمدحسن، [[جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام]]، تصحیح: عباس قوچانی، علی آخوندی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۱۱۵: خط ۱۱۱:
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1082327 معناشناسی ناصبی‌گری با تأکید بر متون امامیه تا قرن هفتم]
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1082327 معناشناسی ناصبی‌گری با تأکید بر متون امامیه تا قرن هفتم]
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888612 سجادی، واکاوی مفهوم ناصب و محرومیت او از حقوق مدنی در احادیث فقه و امامیه، آموزه‌های فقه مدنی، شماره۴، پاییز و زمستان، ۱۳۹۰ش.]
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/888612 سجادی، واکاوی مفهوم ناصب و محرومیت او از حقوق مدنی در احادیث فقه و امامیه، آموزه‌های فقه مدنی، شماره۴، پاییز و زمستان، ۱۳۹۰ش.]
{{امام علی (ع)}}
{{امام علی (ع)}}