سوره‌های مکی و مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

برخی خاورشناسان سوره‌های قرآن را به لحاظ زمان نزول آنها، نه به دو قسم مکی و مدنی، بلکه به سه، چهار یا پنج قسم تقسیم کرده‌اند.<ref>نکونام، درآمدی بر تاریخ‌گذاری قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۱۲-۲۱.</ref> ولی همه آنها سوره‌های مکی را در یک گروه قرار داده‌اند.<ref>دهقانی، و مهدوی‌راد، «سیر تاریخی شناخت سور و آیات مکی و مدنی»، ص۶۹.</ref> گفته شده برخی خاورشناسان<ref>معرفت، تاریخ قرآن، ۱۳۸۲ش، ص۵۲.</ref> و برخی روشن‌فکران ([[طه حسین]]) این اشکال را مطرح کرده‌اند که با توجه به اختلاف ظاهری و محتوایی سوره‌های مکی و مدنی چنین برداشت می‌شود که قرآن کار بشر است و از طرف خدا نیست؛ چرا که قرآن (سوره‌های مکی و مدنی) متأثر از جوّ حاکم بوده است در حالی که اگر از طرف خدا بود، تابع محیط خود نمی‌شد.<ref>ابوالشبهه، المدخل لدراسة القرآن الکریم، ۱۴۰۷ق، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> محمدهادی معرفت در پاسخ به این اشکال معتقد است باید بین تابع بودن از محیط و هماهنگ بودن با محیط برای تأثیرگذاری بیشتر فرق گذاشت.<ref>معرفت، تاریخ قرآن، ۱۳۸۲ش، ص۵۲.</ref> اشکال یادشده تنها در صورتی مطرح می‌شود که اختلاف ویژگی‌های سوره‌های مکی و مدنی، ناشی از تابع بودن آن از محیط خود باشد؛ اما قرآن کریم با توجه به واقیت‌های موجود در مکه و مدینه نازل شده تا بهتر بتواند بر مردم آنجا تأثیر گذارد.<ref>معرفت، تاریخ قرآن، ۱۳۸۲ش، ص۵۲.</ref>