بهشت فردوس: تفاوت میان نسخه‌ها

'''بهشت فردوس''' بالاترین و بهترین مرتبه [[بهشت]] است. این بخش از بهشت اختصاص به افرادی دارد که درجه بالایی از [[ایمان]] و [[عمل صالح]] را داشته باشند. براساس [[حدیث|روایات]]، نور این بهشت از نور پروردگار است و رودهای چهارگانه بهشت از آن سرچشمه می‌گیرد.

کلمه فردوس در لغت به معنای باغ<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۱۶۳.</ref> و بهشت<ref>دهخدا، لغت‌نامه،‌ واژه فردوس.</ref> و جمع آن فرادیس است.<ref>دهخدا، لغنامۀ دهخدا، ذیل مادۀ فردوس.</ref> این واژه گاهی به معنای بهشت (به طور کلی) به کار می‌رود؛<ref>هاشمى رفسنجانى و دیگران، فرهنگ قرآن، 1379ش، ج6، ص557.</ref> اما گاهی برای اشاره به بهترین مرتبه بهشت استفاده می‌شود.<ref name=":0">فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۱،‌ ص۵۰۲.</ref> به گزارش ابوالفتح رازی در تفسیر رازی، [[حدیث|روایات]] اسلامی، فردوس را فردوس فاضل‌ترین، زیباترین، بلندترین و خالص‌ترین جای بهشت دانسته‌اند.<ref>رازی، روض الجنان، 1376ش، ج13، ص47.</ref> به بیان برخی مفسران، فردوس از چنان جایگاه رفیعی برخوردار است که بلاتر از آن فقط [[عرش|عرش الهی]] قرار دارد.<ref name=":1">طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱۶، ص۲۹.</ref> این کلمه دوبار در [[قرآن]] استفاده شده است.<ref>سوره مومنون، آیه ۸-۱۱؛ سوره کهف، آیه۱۰۷.</ref> [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] توصیه کرده‌اند زمانی که از [[خدا|خداوند]] چیزی درخواست می‌کنید، بهشت فردوس را درخواست کنید.<ref name=":1" />  

براساس روایات، دیوارهای بهشت فردوس از نور می‌باشد و نور غرفه‌ها و اتاق‌هایش از نور [[خدا|پروردگار]] است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیة، ۱۴۱۳ق، ج۱،‌ ص۲۹۶.</ref> در بهشت فردوس، دو قصر سفید و زرد وجود دارد که یکی برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] و [[اهل‌بیت(ع)|خاندانش]] و دیگری برای [[ابراهیم (پیامبر)|حضرت ابراهیم]] و خاندانش است.<ref name=":2">عریضی، مسائل علی بن جعفر و مستدرکاتها، ۱۴۰۹ق، ص۳۴۵.</ref> همچنین طبق برخی [[حدیث|روایات]]، بهشت فردوس قصرى دارد كه يک خشت آن نقره، و يک خشت آن از طلاست، و در آن صدر هزار قُبّه (اتاقى كه سقف آن به شكل گنبد مستدير است) و صدهزار خيمه از ياقوت سبز است. خاک آن مشک و عنبر است، و در آن چهار نهر است: نهرى است از شراب و نهرى از آب، نهرى از شير، و نهرى از عسل.<ref>حسینی طهرانی، امام‌شناسی، 1425-1427ق، ج1، ص17.</ref> پیامبر(ص) نیز در روایتی فردوس را دارای چهار باغ دانسته‌اند که دوتای آنها (به همراه زینتهایش) از طلا است و دوتای دیگر از نقره.<ref>محمدی ری‌شهری، بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۰ش، ص۴۰.</ref> روایتی از پیامبر اسلام(ص) نقل شده که بهشت فردوس را بهترین بخش بهشت دانسته که رودهای چهارگانه بهشت از آن‌ جاری می‌شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۷۶۹.</ref>{{یاد| آب، شیر، خمر و عسل.فِيهَا أَنْهَارٌ مِنْ مَاءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ وَأَنْهَارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى (سوره محمد، آیه۱۵).}} همچنین در روایت دیگری، فردوس را داری چشمه‌هایی خنک‌تر از برف، و خشبوتر از برف توصیف کرده‌اند که گِل موجود در آن مادۀ آفرینش پیروان و محبان رسول‌الله(ص) است. <ref>محمدی ری‌شهری، بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۰ش، ص۱۴۳.</ref> [[امام رضا|امام رضا(ع)‌]] نیز از قصری در این بهشت سخن گفته که با جواهرات مختلف زینت داده شده، خاکش خوشبو است و انواع درختان و پرندگان خوش‌صدا را دارد.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۲۴.</ref>

در [[آیه|آیات]] و [[حدیث|روایات]]، مصادیق مختلفی برای ساکنان بهشت فردوس ذکر شده است. براساس روایتی از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] برای هر چیزی نقطه اوج و جایگاه بلندی است و جایگاه بلند بهشت، فردوس است که برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد]] و [[اهل‌بیت(ع)|آل محمد]] (ع) است. {{یاد|لكل شيء ذِروةٌ وذروة الجنة الفردوس ، وهي لمحمد وآل محمد صلى‌الله‌عليه‌وآله.}} <ref>بحرانی، تفسیر البرهان، الناشر: مؤسسة البعثة، ج۳، ص۶۸۸.

</ref> در [[سوره کهف]] بهشت فردوس را برای افرادی دانسته که [[ایمان]] داشته و [[عمل صالح]] انجام دهند.<ref>سوره کهف، آیه۱۰۷.</ref> در [[سوره مؤمنون]] افراد [[امانت‌داری|امانت‌دار]] که به عهد خود پایبند هستند و بر [[نماز]] خود مواظبت می‌کنند، را وارثان بهشت فردوس دانسته است.<ref>سوره مؤمنون، آیه ۸-۱۱.</ref> در روایات از افرادی که [[امر به معروف و نهی از منکر]] می‌کنند نیز به عنوان افرادی که به بهشت فردوس می‌روند یاد شده است.<ref name=":0" />

در روایتی از پیامبر اسلام و خاندانش و [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]] و خاندانش به عنوان افرادی که در این بهشت قرار می‌گیرند، نام برده شده است.<ref name=":2" /> [[حضرت فاطمه(س)]] پس از وفات پیامبر(ص) ایشان را فردی می‌داند که بهشت فردوس جایگاه او است.<ref>طبرسی، إعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ص۱۳۷.</ref>امام صادق(ع) در روایتی به [[یحیی بن ابی‌القاسم اسدی|ابوبصیر]] فرمود: این آیه در باره [[ابوذر غفاری|ابوذر]]، [[سلمان فارسی]]، [[مقداد بن عمرو|مقداد]]، و [[عمار یاسر|عماریاسر]] نازل شده است. <ref>بحرانی، تفسیرالبرهان، الناشر: مؤسسة البعثة، ج۳، ص۶۸۸.</ref>