پرش به محتوا

استغفار: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۳
خط ۲۰: خط ۲۰:
تشویق به استغفار یا امر به آن نیز در بسیاری از آیات قرآن کریم آمده<ref>عبدالباقی، المعجم المفهرس، ۱۴۱۲ق، ص۵۰۰.</ref> و در مواردی، قرآن به توبیخ کسانی پرداخته که استغفار نکرده‌اند.<ref>اَفَلایتوبونَ اِلَی اللهِ ویستَغفِرونَهُ (سوره المائدة، آیه ۷۴).</ref>
تشویق به استغفار یا امر به آن نیز در بسیاری از آیات قرآن کریم آمده<ref>عبدالباقی، المعجم المفهرس، ۱۴۱۲ق، ص۵۰۰.</ref> و در مواردی، قرآن به توبیخ کسانی پرداخته که استغفار نکرده‌اند.<ref>اَفَلایتوبونَ اِلَی اللهِ ویستَغفِرونَهُ (سوره المائدة، آیه ۷۴).</ref>


بنابر آموزه‌های قرآن، [[فرشته|فرشتگان]] برای [[مؤمن|مؤمنان]]،<ref>سوره غافر، آیه ۷.</ref> و اهل زمین استغفار می‌کنند<ref>سوره شوری، آیه۵.</ref> و درخواست آمرزشِ گناه، صفت پرهیزکاران معرفی شده است.<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵-۱۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲، ص۴۶۳.</ref> همچنین درخواست گناهکاران از پیامبران برای استغفار و طلب آمرزش از خداوند از سوی آنان از مطالب است که شبهه شرک بودن درخواست استغفار از غیرخدا را رد می‌کند. محققان اهل‌سنت نیز بر اساس آیات قرآن کریم درخواست استغفار از پیامبر را شرک قلمداد نکرده‌اند.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/sobhani/vahabiat/89/016/ «درس‌هایی در مورد وهابیت آیت‌الله سبحانی»]، مدرسه فقاهت.</ref> فرزندان [[یعقوب (پیامبر)|یعقوب پیامبر]] پس از حوادث مربوط به برادرشان یوسف از پدرشان درخواست کردند که از خداوند برایشان استغفار (طلب آمرزش) کند و او نیز به آنان وعده داد که انجام بدهد.{{یاد|قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ. ترجمه: گفتند: «پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه، که ما خطاکار بودیم!» سوره یوسف آیه ۹۷}} و نیز در باره  پیامبر اسلام(ص) در آیات قرآن کریم{{یاد| وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوَّابًا رَحِيمًا؛ و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم می‌کردند (و فرمان های خدا را زیر پا می‌گذاردند)، به نزد تو می‌آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می‌کردند و پیامبر هم برای آنها استغفار می‌کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می‌یافتند. سوره نساء آیه۶۴ }} می خوانیم که گناهکارانی که با گناه بر خویشتن ستم کرده اند از خدا استغفار می طلبند و  پیامبر نیز از خدا برایشان طلب استغفار می‌کند.
بنابر آموزه‌های قرآن، [[فرشته|فرشتگان]] برای [[مؤمن|مؤمنان]]،<ref>سوره غافر، آیه ۷.</ref> و اهل زمین استغفار می‌کنند<ref>سوره شوری، آیه۵.</ref> و درخواست آمرزشِ گناه، صفت پرهیزکاران معرفی شده است.<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۵-۱۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲، ص۴۶۳.</ref> همچنین درخواست گناهکاران از پیامبران برای استغفار و طلب آمرزش از خداوند از سوی آنان از مطالبی است که شبهه [[شرک]] بودن درخواست استغفار از غیرخدا را رد می‌کند. محققان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز بر اساس آیات قرآن کریم درخواست استغفار از پیامبر را شرک قلمداد نکرده‌اند.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/sobhani/vahabiat/89/016/ «درس‌هایی در مورد وهابیت آیت‌الله سبحانی»]، مدرسه فقاهت.</ref> فرزندان [[یعقوب (پیامبر)|یعقوب پیامبر]] پس از حوادث مربوط به برادرشان یوسف از پدرشان درخواست کردند که از خداوند برایشان استغفار (طلب آمرزش) کند و او نیز به آنان وعده داد که انجام بدهد.{{یاد|قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ. ترجمه: گفتند: «پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه، که ما خطاکار بودیم!» سوره یوسف آیه ۹۷}} و نیز در باره  پیامبر اسلام(ص) در آیات قرآن کریم{{یاد| وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوَّابًا رَحِيمًا؛ و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم می‌کردند (و فرمان های خدا را زیر پا می‌گذاردند)، به نزد تو می‌آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می‌کردند و پیامبر هم برای آنها استغفار می‌کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می‌یافتند. سوره نساء آیه۶۴ }} می خوانیم که گناهکارانی که با گناه بر خویشتن ستم کرده اند از خدا استغفار می طلبند و  پیامبر نیز از خدا برایشان طلب استغفار می‌کند.


حدود ۳۰ آیه از قرآن کریم، درباره استغفار انبیاست.<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۱۴۲.</ref> با این حال [[علامه طباطبایی]]، با اشاره به [[عصمت پیامبران]]، ارتکاب معصیت توسط آنها را مغایر با وظایف تبلیغی آنها دانسته و احتمال داده است که پیامبران، اعمال [[مباح]] خود را گناه شمرده و برای آن استغفار می‌کرده‌اند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۳۶۷.</ref> این نکته مضمون جمله «حسنات الابرار سیئات المقربین» است که نه تنها کارهای مباح برخی برای برخی دیگر گناه است که می تواند کارهای نیک برخی مانند( ابرار) برای برخی(مقربان) [[گناه]] محسوب گردد. <ref>اربلی، کشف الغمه فی معرفة الائمه، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۲۵۴.</ref> [[ملا احمد نراقی]] در این باره در ابیاتی می گوید:{{شعر}}{{ب |از برای اهل قرب بارگاه|
حدود ۳۰ آیه از قرآن کریم، درباره استغفار انبیاست.<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۱۴۲.</ref> با این حال [[علامه طباطبایی]]، با اشاره به [[عصمت پیامبران]]، ارتکاب معصیت توسط آنها را مغایر با وظایف تبلیغی آنها دانسته و احتمال داده است که پیامبران، اعمال [[مباح]] خود را گناه شمرده و برای آن استغفار می‌کرده‌اند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۳۶۷.</ref> این نکته مضمون جمله «حسنات الابرار سیئات المقربین» است که نه تنها کارهای مباح برخی برای برخی دیگر گناه است که می تواند کارهای نیک برخی مانند( ابرار) برای برخی(مقربان) [[گناه]] محسوب گردد. <ref>اربلی، کشف الغمه فی معرفة الائمه، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۲۵۴.</ref> [[ملا احمد نراقی]] در این باره در ابیاتی می‌گوید:{{شعر}}{{ب |از برای اهل قرب بارگاه|


هست آن را طاعت و این را گناه}}
هست آن را طاعت و این را گناه}}
۱۶٬۷۷۹

ویرایش