confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۱۰۹
ویرایش
ولایتعهدی امام رضا(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ولایتعَهدی امام رضا(ع)''' ماجرای انتصاب [[امام رضا(ع)]] به ولایتعهدی [[مأمون عباسی]] و مهم‌ترین رویداد برای [[شیعه]] در دوره زندگانی امام رضا است. به گفته برخی محققان، امام رضا(ع) با پذیرش ولایتعهدی توانست جامعه را به صورت غیرمستقیم هدایت کند. پذیرش ولایتعهدی مأمون از سوی امام، علاوه بر آنکه مسئله‌ای چالشی در تاریخ اسلام است، از نظر [[کلام امامیه|کلامی]] نیز اهمیت دارد. | |||
بسیاری از پژوهش‌گران بر این باورند که پیشنهاد ولیعهدی امام، از سوی مأمون طراحی شد. مأمون در حکومت خود با مشکلاتی روبه‌رو بود که برای رهایی از آنها ناچار شد امام رضا را ولیعهد خود کند. برخی از اهداف مأمون از این اقدام چنین بود: ایمن شدن از خطر امام و زیر نظر گرفتن او، خاموش کردن انقلاب [[علویان|علوی‌ها]]، استفاده از امام برای مشروعیت بخشیدن به [[خلافت]] خود و راضی کردن اهل [[خراسان]]. در مقابل برخی معتقدند [[سهل بن فضل]] نقشه ولیعهدی امام را طراحی کرد تا به وسیله آن به پادشاهی [[ایران]] برسد. با این حال امام(ع) توانست با سیاست‌ها و فعالیت‌های خود، آنان را از دست‌یابی به اهداف ناکام گذارد. | |||
به گفته [[سید جعفر مرتضی عاملی]]، تاریخ‌پژوه شیعه، [[متواتر|روایت‌های متواتری]] بر رضایت نداشتن امام رضا به ولایتعهدی دلالت دارد. مأمون پیش از ولایتعهدی، خلافت را به امام پیشنهاد کرد. گفته شده هدف او از پیشنهاد خلافت تثبیت خلافت خود بوده است. ولی امام رضا علاوه بر رد پیشنهاد مأمون، مشروعیت خلافت مأمون را زیر سؤال برد. با نپذیرفتن خلافت، مأمون با تهدید امام به قتل، او را به قبول کردن ولایتعهدی مجبور کرد؛ ازاین‌رو امام ناچار شد پیشنهاد مأمون را بپذیرد، ولی شرط کرد در امور حکومتی هیچ دخالتی نکند. | |||
به گفته [[سید جعفر مرتضی عاملی]]، تاریخ‌پژوه شیعه، [[متواتر|روایت‌های متواتری]] بر رضایت نداشتن امام رضا به ولایتعهدی دلالت دارد. مأمون پیش از ولایتعهدی، | |||
به دستور مأمون، امام رضا در آخر [[سال ۲۰۰ هجری قمری|سال ۲۰۰ق]] از [[مدینه]] به [[خراسان]] حرکت داده شد. مأمون مسیر حرکت را به صورتی انتخاب کرد که از شهرهای شیعه‌نشین نباشد. امام رضا در مسیر حرکت، [[حدیث سلسلةالذهب|حدیث سلسلةُ الذَهَب]] را در [[نیشابور]] بیان کرد. مأمون در [[۷ رمضان]] سال [[سال ۲۰۱ هجری قمری|۲۰۱ق]] مراسم ولایتعهدی امام را برگزار کرد و مردم و کارگزاران حکومت با امام بیعت کردند. به دستور مأمون [[خطبه|خطبه‌ها]] به نام امام خواندند و سکه‌ها به نامش زدند. | به دستور مأمون، امام رضا در آخر [[سال ۲۰۰ هجری قمری|سال ۲۰۰ق]] از [[مدینه]] به [[خراسان]] حرکت داده شد. مأمون مسیر حرکت را به صورتی انتخاب کرد که از شهرهای شیعه‌نشین نباشد. امام رضا در مسیر حرکت، [[حدیث سلسلةالذهب|حدیث سلسلةُ الذَهَب]] را در [[نیشابور]] بیان کرد. مأمون در [[۷ رمضان]] سال [[سال ۲۰۱ هجری قمری|۲۰۱ق]] مراسم ولایتعهدی امام را برگزار کرد و مردم و کارگزاران حکومت با امام بیعت کردند. به دستور مأمون [[خطبه|خطبه‌ها]] به نام امام خواندند و سکه‌ها به نامش زدند. | ||
با اعلام ولایتعهدی امام، افرادی مانند علی بن ابی‌عمران، ابویونس و حاکم [[بصره]] به مخالفت برخاستند. مردم [[بغداد]] که از | با اعلام ولایتعهدی امام، افرادی مانند علی بن ابی‌عمران، ابویونس و حاکم [[بصره]] به مخالفت برخاستند. مردم [[بغداد]] که از کم شدن نفوذشان در حکومت بیم داشتند، دست به شورش زده، با ابراهیم بن مهدی بیعت کردند. با این حال امام رضا(ع) توانست از موقعیت پیش‌آمده به نفع تشیع استفاده کند. امام بسیاری از معارف [[اهل‌بیت علیهم‌السلام|اهل‌بیت(ع)]] را برای عموم مردم بیان کرد و با سران مذاهب مختلف به مناظره نشست. به گفته برخی پژوهش‌گران با ولایتعهدی امام رضا، زمینه شیعه شدن ایرانی‌ها فراهم آمد. | ||
== اهمیت ولایعهدی امام رضا در اسلام == | == اهمیت ولایعهدی امام رضا در اسلام == | ||