قدمگاه: تفاوت میان نسخه‌ها

== تاریخچه ==

زیارت جای پای بزرگان دینی نزد پیروان دیگر ادیان نیز رایج است. هندوان جای پای شیوا و بوداییان جای پای بودا را [[زیارت]] می‌کنند.<ref> ناس، ص۱۷۹؛ شریف، ص۱۸۹، پانویس ۱؛ د. اسلام، ذیل kadam sharīf.</ref> برخی از قدمگاه‌های موجود در [[جهان اسلام]] به پیامبران [[بنی‌اسرائیل]] منسوب است. جای پاهایی به [[حضرت آدم]] در [[سیلان]]<ref>قزوینی، آثارالبلاد، ۱۹۴۹م، ص۲۸؛ ابن بطوطه، رحله، ۱۴۰۷ق، ص۶۱۱-۶۱۲.</ref> و [[مکه]]<ref>تیمورباشا، الآثار النبویه، ۱۴۲۱ق، ص۵۲.</ref> منسوب است. [[مقام ابراهیم]] در مکه نیز به عنوان قدمگاه زیارت می‌شده است.<ref>ناصرخسرو، سفرنامه(۱۳۶۳ش)، ص۱۲۰؛ فاسی، شفاء الغرام، بیروت، ج۱، ص۲۰۳؛ ازرقی، اخبار مکه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۲۹-۳۰.</ref> قدمگاه‌های دیگری به متوشالم، اسحاق، یعقوب، ایوب، [[ادریس]]، خضر، موسی و عیسی در [[ایران]]، [[سوریه]] و [[فلسطین]] منسوب است<ref>ناصرخسرو، سفرنامه، ۱۳۶۳ش، ص۵۱؛ ابن بطوطه، رحله، ۱۴۰۷ق، ص۱۱۵؛ نابلسی، الحقیقه و المجاز فی الرحله الی بلاد الشام و الحجاز، ۱۹۸۶م، ص۱۱۶؛ کارری، سفرنامه، ۱۳۸۴ش، ص۲۸، ۲۹؛ تیمورباشا، الآثار النبویه، ۱۴۲۱ق، ص۵۲-۵۳؛ میرزا ابراهیم، سفرنامه استرآباد و مازندران و گیلان، ۱۳۵۵ش، ص۴۹؛ رابینو، مازندران و استرآباد، ۱۳۶۵ش، ص۴۷، ۱۱۹؛ پازوکی طرودی، آثار تاریخی فیروزکوه، ۱۳۸۱ش، ص۲۰۵-۲۰۷.</ref>

=== پیشینه قدمگاه در ایران ===

به گزارش برخی منابع [[قدمگاه نیشابور]] که به دستور [[شاه عباس صفوی]] بازسازی شد،<ref> دیمرچی، شیخ بهایی از جبل عامل تا اصفهان، ۱۳۸۲ش، ص۱۰۱</ref> تا پیش از آن، قدمگاه شاپور کسری خوانده می‌شد و از انتساب آن به [[امام رضا(ع)]] تا قبل از دوره [[صفوی]] گزارشی در دست نیست.<ref>مولوی، آثار باستانی خراسان، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۲۰-۳۲۱.</ref> در [[یزد]] قدمگاه فراشا کتیبه‌ای به تاریخ ۵۱۲ق و قدمگاه خرانق کتیبه‌ای به تاریخ ۵۹۵ق دارند که البته این بناها در تاریخ‌های مذکور عنوان قدمگاه نداشته‌اند.<ref> افشار، یادگارهای یزد، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۱۷۵-۱۷۶؛ عرفان‌منش، جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا(ع)از مدینه تا مرو، ۱۳۷۴ش، ص۱۰۶-۱۰۷.</ref>

== قدمگاه‌های منسوب به پیامبر==