پرش به محتوا

قیاس: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ اوت ۲۰۲۳
خط ۲۴: خط ۲۴:


==دیدگاه‌های مذاهب اسلامی==
==دیدگاه‌های مذاهب اسلامی==
مسئله قیاس از اختلافات نظری معروف میان [[امامیه|شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت| اهل سنت]]، است. در مذهب شیعه، به جهت وجود [[روایات]] فراوانی از [[ائمه]] که به شدت از قیاس نهی کرده است، قیاس معتبر نیست؛ برای نمونه در [[تحف العقول (کتاب)| تحف العقول]] به نقل از [[امام علی علیه‌السلام| حضرت علی(ع)]] آمده است: «...در دین قیاس نکنید؛ چرا که دین قیاس‌پذیر نیست.»<ref>ابن شعبه حرّانی، تحف العقول، ۱۳۶۳ش، ص۱۰۵.</ref>؛ همچنین از امام صادق(ع) نقل شده است که اگر در [[سنت]] قیاس شود، دین نابود می‌شود؛<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۷.</ref> اما اهل سنت و برخی از فقیهان شیعه مانند [[ابن‌جنید اسکافی]]  آن را معتبر می‌دانند.<ref>شیخ مفید، «المسائل الصاغانیة»، ص۲۵۱؛ نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۸۵ق‌، ص۳۸۸؛ شیخ طوسی، عدة الاصول، ج۱، ص۳۳۹.</ref> نخستین کسی که قیاس را به صورت گسترده در فقه به کار گرفت، [[ابوحنیفه]] بود؛ البته گفته‌اند: پیش از او نیز استفاده از قیاس سابقه داشته است؛ برای مثال خلفای اول و دوم و سوم، در موضوعاتی که حکمی درباره آنها وجود نداشت، از قیاس استفاده می‌کردند؛<ref>جناتی، جایگاه قیاس در منابع اجتهاد، ۱۳۶۸ش، ص۷۱، ۷۲.</ref>
مسئله قیاس از اختلافات نظری معروف میان [[امامیه|شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت| اهل سنت]]، است. در مذهب شیعه، به جهت وجود [[روایات]] فراوانی از [[ائمه]] که به شدت از قیاس نهی کرده است، قیاس معتبر نیست؛ برای نمونه در [[تحف العقول (کتاب)| تحف العقول]] به نقل از [[امام علی علیه‌السلام| حضرت علی(ع)]] آمده است: «...در دین قیاس نکنید؛ چرا که دین قیاس‌پذیر نیست.»<ref>ابن شعبه حرّانی، تحف العقول، ۱۳۶۳ش، ص۱۰۵.</ref>؛ همچنین از امام صادق(ع) نقل شده است که اگر در [[سنت]] قیاس شود، دین نابود می‌شود؛<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۷.</ref> اما اهل سنت و برخی بسیار معدود از فقیهان شیعه مانند [[ابن‌جنید اسکافی]]  آن را معتبر می‌دانند.<ref>شیخ مفید، «المسائل الصاغانیة»، ص۲۵۱؛ نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۸۵ق‌، ص۳۸۸؛ شیخ طوسی، عدة الاصول، ج۱، ص۳۳۹.</ref> نخستین کسی که قیاس را به صورت گسترده در فقه به کار گرفت، [[ابوحنیفه]] بود؛ البته گفته‌اند: پیش از او نیز استفاده از قیاس سابقه داشته است؛ برای مثال خلفای اول و دوم و سوم، در موضوعاتی که حکمی درباره آنها وجود نداشت، از قیاس استفاده می‌کردند؛<ref>جناتی، جایگاه قیاس در منابع اجتهاد، ۱۳۶۸ش، ص۷۱، ۷۲.</ref>


با توجه به آنکه قیاس اقسام مختلف دارد، باید توجه داشت که مسئله اصلی مورد اختلاف، قیاس مستنبط العله است که امری ظنی است؛<ref>جناتی، جایگاه قیاس در منابع اجتهاد، ۱۳۶۸ش، ص۹۲.</ref> بیشتر [[مجتهد |فقیهان]] شیعه، قیاس اولویت، قیاس منصوص العله و تنقیح مناط را معتبر می‌دانند.<ref>جناتی، جایگاه قیاس در منابع اجتهاد، ۱۳۶۸ش، ص۹۲.</ref>
با توجه به آنکه قیاس اقسام مختلف دارد، باید توجه داشت که مسئله اصلی مورد اختلاف، قیاس مستنبط العله است که امری ظنی است؛<ref>جناتی، جایگاه قیاس در منابع اجتهاد، ۱۳۶۸ش، ص۹۲.</ref> بیشتر [[مجتهد |فقیهان]] شیعه، قیاس اولویت، قیاس منصوص العله و تنقیح مناط را معتبر می‌دانند.<ref>جناتی، جایگاه قیاس در منابع اجتهاد، ۱۳۶۸ش، ص۹۲.</ref>
۱۸٬۲۴۷

ویرایش