پرش به محتوا

آیه خیر البریه: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ اوت ۲۰۲۳
افزایش مطلب
(افزایش مطلب)
خط ۱۵: خط ۱۵:
| آیات مرتبط    =
| آیات مرتبط    =
}}
}}
'''آیه خیر البریه''' ([[سوره بینه|بینه]]: ۷) بر اساس روایاتی که در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سُنی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نقل شده است. خیرالبریه به [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابی‌طالب(ع)]]  و [[شیعه|شیعیان]] او تفسیر شده است.
'''آیه خَیرُ البَرِّیه''' ([[سوره بینه|بینه]]: ۷) بر اساس روایاتی که در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سُنی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نقل شده است. خیرالبریه به معنای بهترین آفریدگان به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]  و [[شیعه|شیعیان]] او تفسیر شده است.


== متن و ترجمه==
== متن و ترجمه==
خط ۳۰: خط ۳۰:
}}
}}
==جایگاه و اهمیت==
==جایگاه و اهمیت==
آیه خیرالبریه از [[فضایل امام علی(ع)]] به شمار می‌آید. بنا بر روایتی که ابن‌عساکر از علمای اهل سنت نقل کرده است شأن نزول این آیه امام علی(ع) نازل شده است.
آیه خیرالبریه از [[فضایل امام علی(ع)]] به شمار می‌آید. بنا بر روایتی که ابن‌عساکر تاریخ‌نگار اهل‌سنت نقل کرده است [[اسباب نزول|شأن نزول]] این آیه امام علی(ع) نازل شده است.
{{جعبه نقل قول
{{جعبه نقل قول
  |عنوان=جابر بن عبدالله انصاری
  |عنوان=جابر بن عبدالله انصاری
خط ۵۲: خط ۵۲:


==منظور از خیرالبریه==
==منظور از خیرالبریه==
براساس روایاتی که در کتاب‌های [[حدیث|حدیثی]] [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] و شیعه آمده است، این آیه به علی(ع) و [[شیعه|شیعیان]] او تفسیر شده است.<ref> سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۷۹؛ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۸۳۱؛ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۴۳۲.</ref> [[حاكم حسكانی|حاكم حَسكانی]] از علمای اهل‌سنت در کتاب [[شواهد التنزیل لقواعد التفضیل (کتاب)|شواهد التنزیل]] بیش از بیست روایت با سندهای مختلف نقل می‏‌كند. که سند برخی از آنها به [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]،<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۵۸.</ref> [[ابوبرزه اسلمی|ابوبرزه]]،<ref> حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۵۹.</ref> و [[جابر بن عبدالله انصاری]]<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۶۲.</ref> می‌رسد. از ابن‌عباس نقل شده است هنگامی که این آیه نازل شد پیامبر اکرم(ص) خطاب به حضرت علی (ع) فرمود: و أنت و شیعتک، تأتی أنت و شیعتک یوم القیامة راضین مرضیین<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۵۸.</ref> یا علی! آن (خیرالبریه) تو و [[شیعه|شیعیانت]] هستید. تو و شیعیانت روز [[قیامت]] در حالی که شما از خدا خشنود و خدا از شما خشنود است، می‌آیید.»  
احادیثی از پیامبر(ص) در کتاب‌های روایی شیعه و اهل‌سنت نقل شده است که در آنها خیرالبریه به امام علی و [[شیعه|شیعیان]] او تفسیر شده است.<ref> سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۷۹؛ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۸۳۱؛ آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۵، ص۴۳۲.</ref> [[حاكم حسكانی|حاكم حَسكانی]] از علمای اهل‌سنت در کتاب [[شواهد التنزیل لقواعد التفضیل (کتاب)|شَواهدُ التَنزیل]] بیش از بیست روایت در این باره با سندهای مختلف نقل می‏‌كند که سند برخی از آنها به [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]]،<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۵۸.</ref> [[ابوبرزه اسلمی|ابوبرزه]]،<ref> حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۵۹.</ref> و [[جابر بن عبدالله انصاری]]<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۶۲.</ref> می‌رسد. از جمله ابن‌عباس نقل شده کرده است هنگامی که این آیه نازل شد پیامبر(ص) خطاب به حضرت علی(ع) فرمود: «و اَنت و شیعتک، تأتی أنت و شیعتک یوم القیامة راضین مرضیین<ref>حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۵۸.</ref> یا علی! آن (خیرالبریه) تو و [[شیعه|شیعیانت]] هستید. تو و شیعیانت روز [[قیامت]] در حالی که شما از خدا خشنود و خدا از شما خشنود است، می‌آیید.»  


== نکات تفسیری==
== نکات تفسیری==
* برتری انسان‌های با ایمان بر فرشتگان: تعبیر ''أُولئِكَ هُمْ خَیرُ الْبَرِیةِ'' (آنان بهترین مخلوقات‌اند) هم دلالت برانحصار خیریت در مؤمنان صالح دارد.<ref>طباطبایی، المیزان، منشورات اسماعيليان، ج۲۰، ص۳۴۰.</ref> و هم نشان می‌دهد كه مقام انسان‌های با ایمان و درستکار از [[فرشته|فرشتگان]] نیز برتر است؛ زیرا آیه شریفه مطلق است و همه مخلوقات را مد نظر قرار داده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۲۰۹.</ref>
* برتری انسان‌های با ایمان بر فرشتگان: عبارت خیرالبریه نشان میدهد که كه مقام انسان‌های با ایمان و درستکار از [[فرشته|فرشتگان]] نیز برتر است؛ زیرا آیه همه مخلوقات را مد نظر قرار داده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۲۰۹.</ref>
*قدمت اصطلاح شیعه: از روایات وارده در [[اسباب نزول|شأن نزول]] این آیه استفاده می‌شود واژه شیعه در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] مطرح بوده و پیامبر آن را برای اشاره به پیروان خاص علی(ع) به کار برده است.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۸، ص۵۸۹؛ امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۵۷ و ۵۸.</ref>  
* فقط مؤمنان صالح بهترین‌اند: به گفته علامه طباطبایی عبارت «أُولئِكَ هُمْ خَیرُ الْبَرِیةِ؛ آنان بهترین مخلوقات‌اند» دلالت این دارد که این برتری مخصوص مؤمنان صالح است.<ref>طباطبایی، المیزان، منشورات اسماعيليان، ج۲۰، ص۳۴۰.</ref>
 
== منظور از شیعیان علی(ع) کیست؟ ==
برخی با استناد به روایاتی که در [[اسباب نزول|شأن نزول]] این آیه وارد شده است<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۸، ص۵۸۹.</ref> معتقدند واژه شیعه در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] مطرح بوده است و پیامبر آن را برای اشاره به پیروان خاص علی بن ابی‌طالب(ع) به کار برده است.<ref>امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۵۷ و ۵۸.</ref> در مقابل برخی دیگر بر این باورند شیعه در این روایات به معنای اصطلاحی‌اش (مذهب شیعه) به کار نرفته است بلکه به معنای لغوی(پیرو، یاور و دوستدار) مراد است.{{مدرک}}


== پانویس ==
== پانویس ==