سید محمدکاظم شریعتمداری: تفاوت میان نسخه‌ها
تمیرکاری و اصلاح لینک‌ها و اصلاح تاریخ‌ها
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
(تمیرکاری و اصلاح لینک‌ها و اصلاح تاریخ‌ها) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
'''سید محمدکاظم شریعتمداری''' ([[۱۲۸۴]]-[[۱۳۶۵ش]]) از [[مراجع تقلید شیعه]] در [[قرن چهاردهم شمسی]] که پس از فوت [[آیت‌الله بروجردی]] از علمای تراز اول [[حوزه علمیه قم]] به شمار می‌رفت. وی در ابتدا از حامیان [[انقلاب اسلامی ایران]] بود و در رفراندوم فروردین [[ | '''سید محمدکاظم شریعتمداری''' ([[۱۲۸۴]]-[[سال ۱۳۶۵ هجری شمسی|۱۳۶۵ش]]) از [[مراجع تقلید شیعه]] در [[قرن چهاردهم هجری شمسی|قرن چهاردهم شمسی]] که پس از فوت [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] از علمای تراز اول [[حوزه علمیه قم]] به شمار می‌رفت. وی در ابتدا از حامیان [[انقلاب اسلامی ایران]] بود و در رفراندوم فروردین [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]] به نظام [[جمهوری اسلامی]] رأی داد، اما در آذر ۱۳۵۸ش در همه‌پرسی برای تأیید [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]]، به مخالفت با [[اصل ۱۱۰ قانون اساسی|اصل ۱۱۰]] پرداخت که درباره اختیارات [[ولی‌فقیه]] بود. شریعتمداری در [[سال ۱۳۶۱ هجری شمسی|سال ۱۳۶۱ش]] متهم به اطلاع و حمایت مالی و سیاسی از کودتای صادق قطب‌زاده شد و پس از این ماجرا [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] حکم به سلب [[مرجعیت]] وی داد. شریعتمداری همچنین در خانه‌اش حصر شد و پس از چهار سال درگذشت. | ||
شریعتمداری معتقد بود که اجرای [[حدود]] مربوط به وضعیتی است که حکومت واقعاً اسلامی باشد و احکام اسلامی جاری باشد. وی بر آن بود که هیچ شکل خاصی از حکومت در [[اسلام]] مشخص نشده است و باید حاکمیت ملی را پذیرفت. به باور وی، حاکمیت ملی یعنی حکومت مردم بر مردم، و وظیفه روحانیت با حاکمیت ملی تضادی ندارد. | شریعتمداری معتقد بود که اجرای [[حد شرعی|حدود]] مربوط به وضعیتی است که حکومت واقعاً اسلامی باشد و احکام اسلامی جاری باشد. وی بر آن بود که هیچ شکل خاصی از حکومت در [[اسلام]] مشخص نشده است و باید حاکمیت ملی را پذیرفت. به باور وی، حاکمیت ملی یعنی حکومت مردم بر مردم، و وظیفه روحانیت با حاکمیت ملی تضادی ندارد. | ||
شریعتمداری در دوران پهلوی موافق برانداختن نظام سلطنتی نبود و بر برگزاری انتخابات و عمل به قانون اساسی در چهارچوب [[سلطنت مشروطه]] تأکید داشت. او اگرچه سرکوب مردم در [[ | شریعتمداری در دوران پهلوی موافق برانداختن نظام سلطنتی نبود و بر برگزاری انتخابات و عمل به قانون اساسی در چهارچوب [[سلطنت مشروطه]] تأکید داشت. او اگرچه سرکوب مردم در [[قیام ۱۵ خرداد]] را محکوم و از [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] حمایت کرد، اما پس از موضع‌گیری درباره وقایع سال [[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲ش]] از شدت اعتراض‌های خود کاست و روشی ملایم در برابر حکومت در پیش گرفت. شریعتمداری پیش از انقلاب [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] با تأسیس [[دارالتبلیغ اسلامی]] و [[مکتب اسلام (مجله)|مجله مکتب اسلام]]، بیشتر به امور دینی و تبلیغی می‌پرداخت. | ||
==زندگی‌نامه== | ==زندگی‌نامه== | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
شریعتمداری اولین مجتهدی دانسته شده است که از شیخ عبدالکریم حائری [[اجازه اجتهاد]] دریافت کرد.<ref>[https://news.gooya.com/politics/archives/2008/07/073988.php راستگو، «آیت‌الله شریعتمداری و آن چه بر او گذشت»]، سایت خبرنامه گویا.</ref> او در مجلس درس شیخ عبدالکریم حائری یزدی، هم‌درس [[امام خمینی]] بود.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»، گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] بی واسطه از [[سید رضا موسوی زنجانی| حاج آقا رضا زنجانی]] نقل کرده که | شریعتمداری اولین مجتهدی دانسته شده است که از شیخ عبدالکریم حائری [[اجازه اجتهاد]] دریافت کرد.<ref>[https://news.gooya.com/politics/archives/2008/07/073988.php راستگو، «آیت‌الله شریعتمداری و آن چه بر او گذشت»]، سایت خبرنامه گویا.</ref> او در مجلس درس شیخ عبدالکریم حائری یزدی، هم‌درس [[امام خمینی]] بود.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»، گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] بی واسطه از [[سید رضا موسوی زنجانی| حاج آقا رضا زنجانی]] نقل کرده که | ||
که در درس آیت الله [[عبدالکریم حائری یزدی]] دو نفر تبرّز(برجستگی) خاصی داشتند یکی آقای شریعتمداری و دیگری [[سید محمد محقق داماد]]. <ref>شبیری، جرعه ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۳، ص۵۲۴.</ref> شریعتمداری در نجف در درس [[آقاضیاء عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] شرکت کرد<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۶۳.</ref> و از آن دو حکم اجتهاد گرفت.<ref>صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۵.</ref> در سال ۱۳۱۳ش به تبریز بازگشت<ref name=":1">سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۶۴.</ref> و علاوه بر امامت جماعت در مسجد «خاله اُغلی»، در [[مدرسه طالبیه تبریز]] به تدریس پرداخت.<ref name=":1" /> وی در سال ۱۳۲۹ش به حوزه علمیه قم بازگشت<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۶۹.</ref> و درس [[خارج فقه]] و [[اصول]] او از دروس مهم و پرجمعیت قم گزارش شده است.<ref>صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۵.</ref> وی علاوه بر درس‌های عمومی به تدریس خصوصی برای شاگردان نزدیک خود نیز می‌پرداخت و افرادی مانند [[امام موسی صدر]]، [[مکارم شیرازی]]، [[موسوی اردبیلی]]، [[جعفر سبحانی]] و [[سید موسی شبیری زنجانی]] در درس خصوصی او شرکت می‌کردند.<ref name=":17" /> | که در درس آیت الله [[عبدالکریم حائری یزدی]] دو نفر تبرّز(برجستگی) خاصی داشتند یکی آقای شریعتمداری و دیگری [[سید محمد محقق داماد]]. <ref>شبیری، جرعه ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۳، ص۵۲۴.</ref> شریعتمداری در نجف در درس [[آقاضیاء عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] شرکت کرد<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۶۳.</ref> و از آن دو حکم اجتهاد گرفت.<ref>صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۵.</ref> در سال ۱۳۱۳ش به تبریز بازگشت<ref name=":1">سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۶۴.</ref> و علاوه بر امامت جماعت در مسجد «خاله اُغلی»، در [[مدرسه طالبیه تبریز]] به تدریس پرداخت.<ref name=":1" /> وی در سال [[سال ۱۳۲۹ هجری شمسی|۱۳۲۹ش]] به حوزه علمیه قم بازگشت<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۶۹.</ref> و درس [[خارج فقه]] و [[اصول]] او از دروس مهم و پرجمعیت قم گزارش شده است.<ref>صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۵.</ref> وی علاوه بر درس‌های عمومی به تدریس خصوصی برای شاگردان نزدیک خود نیز می‌پرداخت و افرادی مانند [[امام موسی صدر]]، [[مکارم شیرازی]]، [[موسوی اردبیلی]]، [[جعفر سبحانی]] و [[سید موسی شبیری زنجانی]] در درس خصوصی او شرکت می‌کردند.<ref name=":17" /> | ||
شریعتمداری پس از فوت [[سید حسین طباطبایی بروجردی]]، به جهت مقلدان بسیاری که داشت، [[وجوهات]] بسیاری دریافت می‌نمود و به‌همین جهت قدرت مالی فراوانی داشت.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»، گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> | شریعتمداری پس از فوت [[سید حسین طباطبایی بروجردی]]، به جهت مقلدان بسیاری که داشت، [[وجوهات]] بسیاری دریافت می‌نمود و به‌همین جهت قدرت مالی فراوانی داشت.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»، گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
===وفات، تشییع و تدفین=== | ===وفات، تشییع و تدفین=== | ||
سید کاظم شریعتمداری پس از تحمل یک دوره بیماری در [[۱۴ فروردین]] [[۱۳۶۵ش]] در بیمارستان مهراد تهران درگذشت.<ref name=":6">سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۲۴۸.</ref> وی به‌اتهام اطلاع و حمایت از کودتای قطب‌زاده در خانه خود محصور شد و سرانجام در حصر خانگی درگذشت.<ref name=":5">[https://www.rouydad24.ir/fa/news/193739 «آیت‌الله شریعتمداری؛ مرجع تقلیدی که در حصر خانگی درگذشت»]، سایت رویداد۲۴.</ref> شریعتمداری وصیت کرده بود در حسینیه‌اش غسل داده شود، [[سید رضا صدر]] (برادر [[امام موسی صدر]]) بر او [[نماز ميت|نماز]] بخواند و در [[حرم حضرت معصومه]] و یا در خانه‌اش [[دفن]] گردد.<ref name=":6" /> با این حال پس از انتقال جنازه‌اش به قم، در [[قبرستان ابوحسین قم]] دفن گردید.<ref>[https://news.gooya.com/politics/archives/2008/07/073989.php راستگو، «آیت‌الله شریعتمداری و آن چه بر او گذشت» بخش دوم]، سایت خبرنامه گویا.</ref><br> | سید کاظم شریعتمداری پس از تحمل یک دوره بیماری در [[۱۴ فروردین]] [[سال ۱۳۶۵ هجری شمسی|۱۳۶۵ش]] در بیمارستان مهراد تهران درگذشت.<ref name=":6">سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۲۴۸.</ref> وی به‌اتهام اطلاع و حمایت از کودتای قطب‌زاده در خانه خود محصور شد و سرانجام در حصر خانگی درگذشت.<ref name=":5">[https://www.rouydad24.ir/fa/news/193739 «آیت‌الله شریعتمداری؛ مرجع تقلیدی که در حصر خانگی درگذشت»]، سایت رویداد۲۴.</ref> شریعتمداری وصیت کرده بود در حسینیه‌اش غسل داده شود، [[سید رضا صدر]] (برادر [[امام موسی صدر]]) بر او [[نماز ميت|نماز]] بخواند و در [[حرم حضرت معصومه(س)|حرم حضرت معصومه]] و یا در خانه‌اش [[دفن]] گردد.<ref name=":6" /> با این حال پس از انتقال جنازه‌اش به قم، در [[قبرستان ابوحسین قم]] دفن گردید.<ref>[https://news.gooya.com/politics/archives/2008/07/073989.php راستگو، «آیت‌الله شریعتمداری و آن چه بر او گذشت» بخش دوم]، سایت خبرنامه گویا.</ref><br>[[سید محمدرضا گلپایگانی]] در نامه‌ای از اینکه «بدون تشییع و احترامات لازمه، و تدفین مخفیانه در محل غیرمناسب واقع شده» ابراز تأسف شدید نمود<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/database-1/letters/golpayegani01 «نامۀ شدید اللحن آیة الله گلپایگانی»]، سایت مدار مرجعیت.</ref> همچنین [[حسینعلی منتظری]] که در زمان درگذشت شریعتمداری قانم‌مقام رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] بود، در خاطراتش که در دوره برکناری وی از سمت قائم‌مقام رهبری منتشر شد، نوشته است که وی نیز به عمل نکردن به وصیت شریعتمداری معترض بوده است.<ref>[https://amontazeri.com/book/khaterat/volume-1/483 منتظری، «خاطرات»، ص۴۸۳.]</ref> [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] در خاطرات روز [[۱۵ فروردین]] سال ۱۳۶۵ش نوشته است که دفن بدون سروصدا و تنها با حضور خانواده بر اساس تصمیم [[جامعه روحانیت مبارز]] بوده است. وی در خاطرات این روز نوشته است که در قم گروهی از طرفداران وی تظاهرات به راه انداخته‌اند.<ref>[https://www.rafsanjani.ir/records/خاطرات-روزانه-آیت-الله-هاشمی-رفسنجانی-سال-۱۳۶۵-اوج-دفاع-13 خاطرات روزانه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی/ سال 1365/ کتاب «اوج دفاع»].</ref> | ||
[[سید محمدرضا گلپایگانی]] در نامه‌ای از اینکه «بدون تشییع و احترامات لازمه، و تدفین مخفیانه در محل غیرمناسب واقع شده» ابراز تأسف شدید نمود<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/database-1/letters/golpayegani01 «نامۀ شدید اللحن آیة الله گلپایگانی»]، سایت مدار مرجعیت.</ref> همچنین [[حسینعلی منتظری]] که در زمان درگذشت شریعتمداری قانم‌مقام رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] بود، در خاطراتش که در دوره برکناری وی از سمت قائم‌مقام رهبری منتشر شد، نوشته است که وی نیز به عمل نکردن به وصیت شریعتمداری معترض بوده است.<ref>[https://amontazeri.com/book/khaterat/volume-1/483 منتظری، «خاطرات»، ص۴۸۳.]</ref> [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] در خاطرات روز [[۱۵ فروردین]] سال ۱۳۶۵ش نوشته است که دفن بدون سروصدا و تنها با حضور خانواده بر اساس تصمیم [[جامعه روحانیت مبارز]] بوده است. وی در خاطرات این روز نوشته است که در قم گروهی از طرفداران وی تظاهرات به راه انداخته‌اند.<ref>[https://www.rafsanjani.ir/records/خاطرات-روزانه-آیت-الله-هاشمی-رفسنجانی-سال-۱۳۶۵-اوج-دفاع-13 خاطرات روزانه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی/ سال 1365/ کتاب «اوج دفاع»].</ref> | |||
==برخی نظریات== | ==برخی نظریات== | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۶: | ||
===تأسیس دارالتبلیغ اسلامی و مجله مکتب اسلام=== | ===تأسیس دارالتبلیغ اسلامی و مجله مکتب اسلام=== | ||
{{اصلی|مجله مکتب اسلام|دارالتبلیغ اسلامی}} | {{اصلی|مجله مکتب اسلام|دارالتبلیغ اسلامی}} | ||
شریعتمداری مجله مکتب اسلام را در [[سال ۱۳۳۷ش]] تأسیس کرد<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۷۰.</ref> و افرادی مانند [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[جعفر سبحانی]] و [[حسین نوری همدانی]] در هیئت تحریریه آن حضور داشتند.<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۷۱.</ref> | شریعتمداری مجله مکتب اسلام را در [[سال ۱۳۳۷ هجری شمسی|سال ۱۳۳۷ش]] تأسیس کرد<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۷۰.</ref> و افرادی مانند [[ناصر مکارم شیرازی]]، [[جعفر سبحانی]] و [[حسین نوری همدانی]] در هیئت تحریریه آن حضور داشتند.<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۷۱.</ref> | ||
شریعتمداری مؤسس و مدیر مؤسسه دارالتبلیغ نیز بود.<ref>[https://historydocuments.ir/?page=post&id=3420 «ماجرای میانجیگری مرحوم علامه سید محمدحسین طباطبایی در باره تأسیس دارالتبلیغ»]، سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی.</ref> مراسم کلنگ‌زنی دارالتبلیغ در ۱۱ اردیبهشت [[سال ۱۳۴۳ش|۱۳۴۳ش]] انجام شد و در [[سال ۱۳۴۴ش]] افتتاح گردید.<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۸۱.</ref> | شریعتمداری مؤسس و مدیر مؤسسه دارالتبلیغ نیز بود.<ref>[https://historydocuments.ir/?page=post&id=3420 «ماجرای میانجیگری مرحوم علامه سید محمدحسین طباطبایی در باره تأسیس دارالتبلیغ»]، سایت مرکز بررسی اسناد تاریخی.</ref> مراسم کلنگ‌زنی دارالتبلیغ در ۱۱ اردیبهشت [[سال ۱۳۴۳ش|۱۳۴۳ش]] انجام شد و در [[سال ۱۳۴۴ش]] افتتاح گردید.<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۱۸۱.</ref> | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۸: | ||
===قیام پانزده خرداد=== | ===قیام پانزده خرداد=== | ||
شریعتمداری سرکوب مردم در [[قیام ۱۵ خرداد]] سال [[۱۳۴۲ش]] را لکه ننگینی دانست و از [[امام خمینی]] حمایت کرد.<ref name=":10">صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۶.</ref> با این حال پس از موضع‌گیری در وقایع سال ۱۳۴۲ش از شدت اعتراض‌های او کاسته شد و روش ملایمی در برابر حکومت در پیش گرفت<ref name=":10" /> و در پیامی در [[محرم (ماه)|محرم]] همان سال گفت که دیگر در مسائل سیاسی مداخله نمی‌کند.<ref name=":9">صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۶.</ref> | شریعتمداری سرکوب مردم در [[قیام ۱۵ خرداد]] سال [[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲ش]] را لکه ننگینی دانست و از [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] حمایت کرد.<ref name=":10">صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۶.</ref> با این حال پس از موضع‌گیری در وقایع سال ۱۳۴۲ش از شدت اعتراض‌های او کاسته شد و روش ملایمی در برابر حکومت در پیش گرفت<ref name=":10" /> و در پیامی در [[محرم (ماه)|محرم]] همان سال گفت که دیگر در مسائل سیاسی مداخله نمی‌کند.<ref name=":9">صحرائی، «شریعتمداری»، ج۲۷، ص۹۶.</ref> | ||
شریعتمداری در پی بازداشت امام خمینی پس از [[سخنرانی امام خمینی در عاشورای ۱۳۴۲ش|سخنرانی در عاشورای ۱۳۴۲ش]]،<ref>[https://www.rouydad24.ir/fa/news/193739 نجات آیت‌الله خمینی از اعدام توسط آیت‌الله شریعتمداری]، سایت رویداد۲۴.</ref> از [[قم]] به [[تهران]] رفت و به‌همراه [[محمدتقی آملی]] از علمای تهران و [[سید محمدهادی میلانی]] از علمای [[مشهد]]، حکم [[اجتهاد]] امام خمینی را امضا کردند تا [[قانون طراز اول|قانون تراز]] شامل امام خمینی شود و او از محاکمه نجات یابد.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»، گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> اصل تراز، اصلی در قانون مشروطه بود که مجتهدان درجه‌یک را هم‌تراز با قانون می‌دانست و بر اساس آن، مجتهدان تراز اول معاف از محاکمه قانونی بودند.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»،گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> | شریعتمداری در پی بازداشت امام خمینی پس از [[سخنرانی امام خمینی در عاشورای ۱۳۴۲ش|سخنرانی در عاشورای ۱۳۴۲ش]]،<ref>[https://www.rouydad24.ir/fa/news/193739 نجات آیت‌الله خمینی از اعدام توسط آیت‌الله شریعتمداری]، سایت رویداد۲۴.</ref> از [[قم]] به [[تهران]] رفت و به‌همراه [[محمدتقی آملی]] از علمای تهران و [[سید محمدهادی میلانی]] از علمای [[مشهد]]، حکم [[اجتهاد]] امام خمینی را امضا کردند تا [[قانون طراز اول|قانون تراز]] شامل امام خمینی شود و او از محاکمه نجات یابد.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»، گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> اصل تراز، اصلی در قانون مشروطه بود که مجتهدان درجه‌یک را هم‌تراز با قانون می‌دانست و بر اساس آن، مجتهدان تراز اول معاف از محاکمه قانونی بودند.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/interfamily «مصاحبه‌هایی با نزدیکان»،گفتگو با حسن شریعتمداری]، سایت مدار شریعت.</ref> | ||
==فعالیت‌های سیاسی پس از انقلاب اسلامی ایران== | ==فعالیت‌های سیاسی پس از انقلاب اسلامی ایران== | ||
سید کاظم شریعتمداری یکی از مراجع چهارگانه در زمان انقلاب اسلامی بود.<ref name=":3">[http://tarikhirani.ir/fa/news/2902 «موسوی تبریزی: سلب مرجعیت آیت‌الله شریعتمداری بدون اطلاع و اجازه امام بود»]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> او در فروردین | سید کاظم شریعتمداری یکی از مراجع چهارگانه در زمان انقلاب اسلامی بود.<ref name=":3">[http://tarikhirani.ir/fa/news/2902 «موسوی تبریزی: سلب مرجعیت آیت‌الله شریعتمداری بدون اطلاع و اجازه امام بود»]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> او در فروردین [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]] در ذیل اعلامیه‌ای اعلام کرد در رفراندوم به [[جمهوری اسلامی]] رأی خواهد داد و از جمهوری اسلامی دفاع کرد.<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۲۱۱.</ref> برخی طرفداران شریعتمداری، [[حزب خلق مسلمان]] را در برابر [[حزب جمهوری اسلامی]] تأسیس کردند که مشکلات و درگیری‌هایی به‌وجود آورد.<ref name=":3" /> | ||
شریعتمداری در موضوع قانون اساسی طرفدار [[قانون اساسی مشروطه]]، مصوب سال ۱۲۸۵ش بود و بر آن بود که در جمهوری اسلامی نیز می‌توان همان قانون اساسی را بدون سلطنت پذیرفت.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/database-1/collectedinterviews/interviews/inda «مصاحبه با رادیو دانمارک»]، سایت مدار شریعت.</ref> شریعتمداری در ۹ آذر ۱۳۵۸ش در مورد همه‌پرسی برای تأیید قانون اساسی، اعلامیه‌ای صادر کرد و با [[اصل ۱۱۰ قانون اساسی|اصل ۱۱۰]] که در مورد اختیارات [[ولی فقیه]] بود مخالفت کرد.<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۲۲۸- ۲۲۹.</ref> | شریعتمداری در موضوع قانون اساسی طرفدار [[قانون اساسی مشروطه]]، مصوب سال ۱۲۸۵ش بود و بر آن بود که در جمهوری اسلامی نیز می‌توان همان قانون اساسی را بدون سلطنت پذیرفت.<ref>[https://sites.google.com/site/yadnameyeshariatmadari/database-1/collectedinterviews/interviews/inda «مصاحبه با رادیو دانمارک»]، سایت مدار شریعت.</ref> شریعتمداری در ۹ آذر ۱۳۵۸ش در مورد همه‌پرسی برای تأیید قانون اساسی، اعلامیه‌ای صادر کرد و با [[اصل ۱۱۰ قانون اساسی|اصل ۱۱۰]] که در مورد اختیارات [[ولی فقیه]] بود مخالفت کرد.<ref>سید کماری، مدار شریعت، ۲۰۱۰م، ص۲۲۸- ۲۲۹.</ref> | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۹۹: | ||
===خلع از مرجعیت و حصر=== | ===خلع از مرجعیت و حصر=== | ||
سید کاظم شریعتمداری در ابتدای سال ۱۳۶۱ش متهم به اطلاع و حمایت مالی و سیاسی از کودتای [[صادق قطب‌زاده]] شد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/01/23/2241429 «چند نکته درباره کودتای "قطب‌زاده-شریعتمداری"؛ حمایت مالی سعودی از کودتاگران»]، خبرگزاری تسنیم.</ref> بر اساس اقرار برخی افراد، شریعمتداری به یکی از روحانیان تهران پولی داده بود تا به قطب‌زاده داده و در کودتا هزینه کند.<ref name=":4" /> همچنین علیه او مطرح شد که از کودتا اطلاع یافته ولی اقدامی در جهت جلوگیری از آن به عمل نیاورده است.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/4557 «نحوه مواجهه با بحران‌آفرینی سید کاظم شریعتمداری»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> در مقابل، شریعتمداری ابتدا در نامه‌ای چهار صفحه‌ای تمام اظهارات قطب‌زاده را تکذیب کرد<ref name=":5" /> و تنها پذیرفت که روحانی‌ای به‌نام مهدوی به نزد او آمده، بدون ذکر نام قطب‌زاده مطالبی را از بعضی گروه‌ها نقل کرده و او با آن سخنان موافقت نکرده، بلکه از آن نهی کرده و آن را خلاف شرع دانسته است.<ref>[https://news.gooya.com/politics/archives/2008/07/073989.php راستگو، «آیت‌الله شریعتمداری و آن چه بر او گذشت» بخش دوم]، سایت خبرنامه گویا.</ref> پس از آن توبه‌نامه شریعتمداری در تلویزیون پخش شد. طبق نقل [[سید محمد موسوی خوئینی‌ها]] دبیرکل [[مجمع روحانیون مبارز]]، امام خمینی پس از مشاهده این اعتراف گفته بود که ای کاش صداوسیما آن را پخش نمی‌کرد.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/1214 موسوی خوئینی‌ها، «روایت موسوی خوئینی‌ها از پخش اعترافات تلویزیونی آیت‌الله شریعتمداری»]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> هاشمی رفسنجانی در خاطرات روز [[۳۰ فروردین]] سال [[۱۳۶۱ شمسی]] از قول [[سید احمد خمینی]] نقل کرده است که شریعتمداری در مذاکره با سپاه قم به اطلاع خود از قصد قطب‌زاده اعتراف کرده است.<ref>[http://www.rafsanjani.ir/records/خاطرات-روزانه-آیت-الله-هاشمی-رفسنجانی-سال-۱۳۶۱-پس-از-بحران-26 خاطرات روزانه / آیت الله هاشمی رفسنجانی / سال ۱۳۶۱ / کتاب «پس از بحران».]</ref> | سید کاظم شریعتمداری در ابتدای سال ۱۳۶۱ش متهم به اطلاع و حمایت مالی و سیاسی از کودتای [[صادق قطب‌زاده]] شد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/01/23/2241429 «چند نکته درباره کودتای "قطب‌زاده-شریعتمداری"؛ حمایت مالی سعودی از کودتاگران»]، خبرگزاری تسنیم.</ref> بر اساس اقرار برخی افراد، شریعمتداری به یکی از روحانیان تهران پولی داده بود تا به قطب‌زاده داده و در کودتا هزینه کند.<ref name=":4" /> همچنین علیه او مطرح شد که از کودتا اطلاع یافته ولی اقدامی در جهت جلوگیری از آن به عمل نیاورده است.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/4557 «نحوه مواجهه با بحران‌آفرینی سید کاظم شریعتمداری»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> در مقابل، شریعتمداری ابتدا در نامه‌ای چهار صفحه‌ای تمام اظهارات قطب‌زاده را تکذیب کرد<ref name=":5" /> و تنها پذیرفت که روحانی‌ای به‌نام مهدوی به نزد او آمده، بدون ذکر نام قطب‌زاده مطالبی را از بعضی گروه‌ها نقل کرده و او با آن سخنان موافقت نکرده، بلکه از آن نهی کرده و آن را خلاف شرع دانسته است.<ref>[https://news.gooya.com/politics/archives/2008/07/073989.php راستگو، «آیت‌الله شریعتمداری و آن چه بر او گذشت» بخش دوم]، سایت خبرنامه گویا.</ref> پس از آن توبه‌نامه شریعتمداری در تلویزیون پخش شد. طبق نقل [[سید محمد موسوی خوئینی‌ها]] دبیرکل [[مجمع روحانیون مبارز]]، امام خمینی پس از مشاهده این اعتراف گفته بود که ای کاش صداوسیما آن را پخش نمی‌کرد.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/1214 موسوی خوئینی‌ها، «روایت موسوی خوئینی‌ها از پخش اعترافات تلویزیونی آیت‌الله شریعتمداری»]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> هاشمی رفسنجانی در خاطرات روز [[۳۰ فروردین]] سال [[سال ۱۳۶۱ هجری شمسی|۱۳۶۱ش]] از قول [[سید احمد خمینی]] نقل کرده است که شریعتمداری در مذاکره با سپاه قم به اطلاع خود از قصد قطب‌زاده اعتراف کرده است.<ref>[http://www.rafsanjani.ir/records/خاطرات-روزانه-آیت-الله-هاشمی-رفسنجانی-سال-۱۳۶۱-پس-از-بحران-26 خاطرات روزانه / آیت الله هاشمی رفسنجانی / سال ۱۳۶۱ / کتاب «پس از بحران».]</ref> | ||
در اردیبهشت سال ۱۳۶۱ش، [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، سلب مرجعیت سید کاظم شریعتمداری را اعلام کرد.<ref name=":12">[https://www.mashreghnews.ir/news/849819 «چرا آیت‌الله شریعتمداری توسط مدرسین حوزه سلب مرجعیت شد؟»]، سایت مشرق.</ref> برخی معتقدند امام خمینی با این کار موافق بود<ref name=":12" /> و در مقابل، دیگران معتقدند امام، اطلاعی از این عمل [[جامعه مدرسین]] نداشته و بدان راضی نبوده است.<ref name=":4">[http://tarikhirani.ir/fa/news/2902 «موسوی تبریزی: سلب مرجعیت آیت‌الله شریعتمداری بدون اطلاع و اجازه امام بود»]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> شریعتمداری پس از این به حصر خانگی رفت و در همان حصر خانگی درگذشت.<ref name=":5" /> | در اردیبهشت سال ۱۳۶۱ش، [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، سلب مرجعیت سید کاظم شریعتمداری را اعلام کرد.<ref name=":12">[https://www.mashreghnews.ir/news/849819 «چرا آیت‌الله شریعتمداری توسط مدرسین حوزه سلب مرجعیت شد؟»]، سایت مشرق.</ref> برخی معتقدند امام خمینی با این کار موافق بود<ref name=":12" /> و در مقابل، دیگران معتقدند امام، اطلاعی از این عمل [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم|جامعه مدرسین]] نداشته و بدان راضی نبوده است.<ref name=":4">[http://tarikhirani.ir/fa/news/2902 «موسوی تبریزی: سلب مرجعیت آیت‌الله شریعتمداری بدون اطلاع و اجازه امام بود»]، سایت تاریخ ایرانی.</ref> شریعتمداری پس از این به حصر خانگی رفت و در همان حصر خانگی درگذشت.<ref name=":5" /> | ||
==نگارخانه== | ==نگارخانه== | ||